قازاقستان سىرتقى ىستەر ءمينيسترى مۇحتار تىلەۋبەردى اقش-قا رەسمي ساپارمەن بارىپ قايتتى. ۆاشينگتوندا ەكى كۇنگە ۇلاسقان ساپارعا اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى مايك پومپەونىڭ شاقىرۋى نەگىز بولعان.
سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى تاراتقان مالىمەتكە سۇيەنسەك، قازاقستان مەن امەريكا قۇراما شتاتتارى ەكىجاقتى قاتىناستاردىڭ بارلىق سپەكترى بويىنشا كوپ جوسپارلى ءوزارا ىس-قيمىلمەن سيپاتتالاتىن كەڭەيتىلگەن ستراتەگيالىق ارىپتەستىكتى دامىتۋعا نيەتتى. م. تىلەۋبەردىنىڭ ۆاشينگتون قالاسىنا ساپارىنىڭ باعدارلاماسى مەملەكەتتىك دەپارتامەنتتەگى ءوزىنىڭ ارىپتەسى م. پومپەومەن ەكىجاقتى كەزدەسۋىنەن باستالعان. «ءبىز سەنىم مەن ءوزارا تۇسىنىستىك رۋحىندا دامىپ كەلە جاتقان اقش-پەن ىنتىماقتاستىعىمىزدى ودان ءارى كەڭەيتۋگە ۇلكەن ءمان بەرەمىز. وسىنىڭ ارقاسىندا قازاقستان مەن قۇراما شتاتتار كەڭەيتىلگەن ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك دەڭگەيىنە جەتتى، ول ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ 2018 جىلعى قاڭتارداعى ۆاشينگتونعا رەسمي ساپارىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بەكىتىلدى»، - دەدى قازاقستان ءسىم باسشىسى.
قازاقستاننىڭ اقش-پەن ءوزارا ءىس-قيمىلدى ودان ءارى نىعايتۋعا بەيىمدىلىگى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ اعىمداعى جىلعى قىركۇيەكتە نيۋ-يورككە جاساعان ساپارى بارىسىندا اتاپ ءوتىلدى. «قازاقستان ورتالىق ازياداعى كوشباسشى مەملەكەت، وعان قۇراما شتاتتار وڭىردەگى سەنىمدى سەرىكتەس رەتىندە سەنەدى. ءبىز ءسىزدىڭ ەلىڭىزدى وڭىرلىك قاۋىپسىزدىكتى قولداۋداعى باستى سەرىكتەس دەپ سانايمىز»، - دەدى مەملەكەتتىك حاتشى م. پومپەو
ساپار قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 28 جىلدىعىن مەرەكەلەۋ قارساڭىندا وتۋدە. اقش قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگىن مويىنداعان جانە ءبىزدىڭ ەلدە ءوزىنىڭ ديپلوماتيالىق وكىلدىگىن اشقان العاشقى مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى بولدى. سول كۇنى مينيستر م. تىلەۋبەردى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ باسشىلىعىمەن جانە قازاقستاننىڭ «دوستار توبىنداعى» اقش كونگرەسسمەندەرىمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى. سىرتقى ساياسي كۇن تارتىبىندەگى ەكونوميكالىق ديپلوماتيانىڭ باسىمدىلىعىن ەسكەرە وتىرىپ، ءسىم باسشىسى دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ ۆاشينگتونداعى شتاب-پاتەرىنە باردى. ەۋروپا جانە ورتالىق ازيا بويىنشا ۆيسە-پرەزيدەنتى سيريل ميۋللەرمەن كەزدەسۋ بارىسىندا تاراپتار قازاقستان مەن بانك توبىنىڭ قارجى ينستيتۋتتارى اراسىنداعى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن تالقىلادى. س. ميۋللەر دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ ديرەكتورلار كەڭەسى 2020-2025 جىلدارعا ارنالعان دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ ەلدىك سەرىكتەستىك ستراتەگياسىن ماقۇلداعانىن حابارلادى. تاراپتار سونداي-اق 2020-2024 جىلدارعا اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ سالاسىنداعى بىرلەسكەن جوبانى تالقىلادى. ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق ءداستۇرلى تۇردە قازاقستان مەن اقش اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ باسىم باعىتتارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. 2019 جىلعى قاڭتار-قازان ارالىعىندا ەكى ەل اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 1،8 ملرد. دولل. قۇرادى. قازاقستاننان اقش-قا ەكسپورت 682 ملن. دولل.، ال اقش-تان قازاقستانعا يمپورت - 1،1 ملرد. دولل. جەتتى.
2018 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستانعا امەريكاندىق ينۆەستيسيالار 5.3 ملرد. اقش دولل. جەتتى. تۇتاستاي العاندا، اقش-تان ق ر ەكونوميكاسىنا تارتىلعان تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيالاردىڭ جالپى كولەمى 2005 جىلدان باستاپ شامامەن 40 ملرد. دولل. قۇرادى.
ەكى ەل اراسىنداعى مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستاردى دامىتۋ اياسىندا، اباي قۇنانبايەۆتىڭ 175 جىلدىعى قارساڭىندا مينيستر م. تىلەۋبەردى اقش كونگرەسىنىڭ كىتاپحاناسىنا بارىپ، قازاق ادەبيەتىنىڭ ەكى تومدىق انتولوگياسى مەن ۇلى اقىننىڭ قارا سوزدەر كىتابىن سالتاناتتى تۇردە تابىس ەتتى.
1800 جىلى قۇرىلعان اقش كونگرەسىنىڭ كىتاپحاناسى الەمدەگى ەڭ ءىرى بولىپ تابىلادى جانە 450-دەن استام تىلدەردە 38 ميلليونعا جۋىق كىتاپ پەن باسقا دا باسپا ماتەريالدارى بار.
بۇل ساپاردا ءمالىم بولعان تاعى ءبىر ءجايت، اقش ورتالىق ازياعا قاتىستى جاڭا ستراتەگياسىن جاريالاماق ەكەن. Azattyq.org سايتىنىڭ حابارلاۋىنشا، اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتى وكىلى دونالد ترامپتىڭ اكىمشىلىگى ورتالىق ازياعا قاتىستى جاڭا ستراتەگيا دايىنداپ جاتقانىن مالىمدەگەن. سايت تارتقان اقپراتتا «مەملەكەتتىك دەپارتامەنت وكىلى اقش-قا بارعان قازاقستان سىرتقى ىستەر ءمينيسترى مۇحتار تىلەۋبەردىمەن كەزدەسۋدەن سوڭ باسپا ءسوز ءماسليحاتىن وتكىزىپ، بيىل ۆاشينگتوننىڭ ورتالىق ازياداعى بەس ەلمەن قارىم-قاتىناسى “جاندانعانىن” ايتقان. شىلدەدە اقش دەلەگاسياسى ءتورت جىلدا العاش رەت قىرعىزستانعا بارعان. قاراشادا مەملەكەتتىك دەپارتامەنت تۇركىمەنستان سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ريشاد مەرەدوۆتى قابىلداعان. مەمەلكەتتىك دەپارتامەنت وكىلىنىڭ سوزىنشە، اقش كەلەسى جىلى كوكتەمدە تاجىكستان مەن وزبەكستان دەلەگاسياسىمەن كەزدەسۋدى جوسپارلاپ وتىر. رەسۋرسقا باي ورتالىق ازياعا رەسەي مەن جۇڭگو ىقپال ەتكىسى كەلەدى. بۇل ايماقتىڭ تىنىشتىعىنا اۋعانستانداعى سودىرلار دا ءقاۋىپ ءتوندىرىپ تۇر. جۇڭگو ورتالىق ازيا ەلدەرىنە ەكونوميكالىق ءارى ساياسي ىقپالىن كۇشەيتۋگە تىرىسىپ جاتقان تۇستا اقش تا بۇل ايماقتاعى ەلدەرمەن ديپلوماتيكالىق قارىم-قاتىناستى كەڭەيتپەك. پەكين شىڭجاڭنان قاشقان مۇسىلمانداردى دا كەرى قايتارۋ ءۇشىن ءقازىر ورتالىق ازيا ەلدەرىنە قىسىم جاساۋعا تىرىسىپ وتىر. 2017 جىلدىڭ كوكتەمىنەن بەرى قىتايدىڭ شىڭجاڭ ولكەسىندە مۇسىلماندار، ونىڭ ىشىندە قازاقتار مەن قىرعىزدار “ساياسي لاگەرگە” قامالعانى تۋرالى حابار تاراپ جاتىر. باتىس ەلدەرى قىتايدىڭ شىڭجاڭداعى ساياساتىن سىنايدى» دەپ جازىلعان.
سۋرەتتەر mfa.gov.kz سايتىنان الىندى.