جەتىسۋ – تابيعاتى سۇلۋ، تۇرمىسى اۋىرلاۋ ءوڭىر. بۇل قاراما-قايشىلىقتى ءار ءۇيدىڭ قازاندىعىن اشىپ كورسەڭ دە، ءار اۋىلدىڭ قۇدىعىن قازىپ قاراساڭ دا اڭعاراسىڭ. بۇگىنگى زاماننىڭ ەكى تالابى بار: جىلى ءۇي جانە تازا سۋ. ال وسى ەكەۋى ءاربىر وتباسىنىڭ تاعدىرىن شەشەدى.
گاز بەن سۋ – قۇر ينفراقۇرىلىم ەمەس. ول – تىرشىلىكتىڭ تامىرى. تامىر سوقپاسا، بۇكىل اعزا السىرەيدى. ءوڭىردىڭ جاعدايى دا وسىعان ۇقساس: ءبىر اۋىلدا گاز وت بولىپ جانىپ تۇرسا، كەلەسى اۋىل ءالى دە كومىردىڭ ءتۇتىنىن جۇتىپ وتىر. ءبىر ەلدى مەكەن كراننان سۋ ىشسە، ەكىنشى اۋىل ءالى دە قۇدىقتىڭ بەتىندەگى مۇزدى ويىپ، تىرشىلىك ىزدەيدى.
سوندا جەتىسۋدىڭ گاز بەن سۋعا قاتىستى شىنايى جاعدايى قانداي؟ ءبىز اشىق دەرەكتەردى اقتارىپ، تۇرعىندار پىكىرىن تىڭداپ، رەسمي جوسپارلاردى زەردەلەپ، ءوڭىردىڭ كۇردەلى كارتاسىن قايتا جيناپ شىقتىق.
گازداندىرۋ: قۇبىر قايدا بارسا، تىرلىك سوندا جانادى
تالدىقورعان–ۇشارال ماگيسترالدىق گاز قۇبىرىنىڭ ىسكە قوسىلۋى – ءوڭىر ءۇشىن ۇلكەن بەلەس. بۇل جاي عانا مەتالل قۇبىر ەمەس، ونداعان اۋىلدىڭ ماڭدايىن جىلىتاتىن، جۇزدەگەن مىڭ ادامنىڭ تۇرمىسىن جەڭىلدەتەتىن ءومىر وزەگى.
مىنە، بۇگىنگى ناقتى كورىنىس:
- جەتىسۋدا 358 ەلدى مەكەن بولسا، سونىڭ 192ء-سىن گازداندىرۋ جوسپاردا تۇر.
- ءقازىردىڭ وزىندە 84 اۋىل كوگىلدىر وتىنمەن تانىستى.
- 400 مىڭنان استام ادام گازدىڭ يگىلىگىن كورىپ وتىر.
- 2025 جىلدىڭ وزىندە 42 اۋىلعا گاز بارۋى ءتيىس.
- بۇل ىسكە 7،9 ملرد تەڭگە باعىتتالعان.
سيفرلار ءتىپتى پافوسسىز-اق سويلەيدى. گاز جەتكەن اۋىلداردىڭ اۋاسى دا، تۇرمىسى دا وزگەرەدى. كومىردەن شارشاعان قارت انا، كۇلمەن الىسىپ وسكەن جاس وتباسى، تاڭعى ايازدا پەش جاققان بالا – ءبارىنىڭ ءومىرى جەڭىلدەيدى.
ءبىراق گاز قۇبىرى ءبىر كۇندە سالىنبايدى. جەر بەدەرى، جوبا قۇجاتتاماسى، ساراپتاما، تەندەر، قارجى – ءبارى ۋاقىت جەيدى. جانە بۇل ۋاقىت ءار ءۇيدىڭ پەشىندەگى جالىندى كەشەۋىلدەتىپ تۇرادى.
اۋىز سۋ: ءومىردىڭ ەڭ ۇنەمشىل دەرەگى
سۋمەن قامتۋ ماسەلەسىندە كارتينا ودان دا كۇردەلى. گازسىز ءومىر سۇرسەڭ دە بولادى، ءبىراق سۋسىز – ەشتۇرلى مۇمكىن ەمەس. سۋ – تەك دەنساۋلىق ەمەس، گيگيەنا، اۋىل شارۋاشىلىعى، بالا تاربيەسى، ءتىپتى ءبىر وتباسىنىڭ ىشكى رۋحاني تىنىشتىعى.
رەسمي دەرەكتەرگە قاراساق:
- ءبىر اۋداننىڭ وزىندە 49 ەلدى مەكەننىڭ 43ء-ى سۋمەن قامتاماسىز ەتىلگەن.
- تاعى 6 اۋىل ءالى دە قۇدىق پەن ۇڭعىماعا تاۋەلدى.
- بىرنەشە ەلدى مەكەندە سۋ ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن سورعى ستانسيالارى جاڭارتىلىپ، قۇبىر جەلىلەرى جوندەلدى.
- جانسۇگىروۆ اۋىلىندا سۋ تازارتۋ ستانسياسىن سالۋ جوباسى قارجىنى كۇتۋدە.
مۇنىڭ ارتىنداعى شىندىق: وبلىستا سۋ جۇيەسى تولىق، بىركەلكى شەشىلگەن جوق. ءبىر اۋىل كراندى اشىپ شاي قايناتادى، ال ءبىر اۋىل ءالى دە كولياسكاعا بوشكە تيەپ، تىرشىلىك سۋىن تاسىپ ءجۇر.
بۇل – 21 عاسىردىڭ قازاقستانىنا لايىق سۋرەت ەمەس.
قاي اۋىل قول جەتكىزدى، قايسىسى كۇتىپ وتىر؟
جەتىسۋدىڭ باستى تەڭسىزدىگى – ماگيسترالعا جاقىن وتىرعاندار مەن شالعاي اۋىلداردىڭ اراسىندا. جولدىڭ بويىنداعى ەلدى مەكەن گازدى ەرتەرەك كورەدى، سۋدى تەزىرەك الادى. ال تاۋ اراسىنداعى، شەكاراعا جاقىن، حالقى از اۋىلدار كوبىنە «كەزەگىن توسىپ» قالادى.
سۋ مەن گاز – ساياساتتىڭ، بيۋدجەتتىڭ، ينفراقۇرىلىمنىڭ ايناسى. ادىلەتتى ءبولىنىس جوق جەردە رەنىش تە، تۇسىنىكسىزدىك تە كوپ.
تۇرعىن داۋىسى: «ءبىزدىڭ ءومىر قاشان جەڭىلدەيدى؟»
گاز بارعان اۋىلدا وزگەرىس بىردەن سەزىلەدى.
– «تاڭەرتەڭ پەشكە وت جاعۋ جوق»،
– «ءۇيدىڭ ءىشى ۇنەمى جىلى»،
– «كومىرگە شىعاتىن شىعىن ازايدى»،
– «بالالار تازا اۋا جۇتادى».
وسىنداي سوزدەردى ءجيى ەستيسىڭ.
ال سۋ جەتپەگەن اۋىلداردىڭ اڭگىمەسى بولەك. سۋ – التىنعا پارا-پار. جۇرت قۇدىققا تاۋەلدى، جازدا سۋ تارتىلىپ كەتەدى، قىستا مۇز قاتىپ قالادى. سۋدىڭ ساپاسى – بولەك اڭگىمە. قۇدىقتان ىشكەن سۋدىڭ ءقاۋىپى كوپ.
سوندىقتان ەڭ اۋىر سۇراقتى ۇنەمى سول اۋىلدار قويادى: «بىزگە كەزەك قاشان كەلەدى؟»
نەگىزگى بەس ماسەلە: ءوڭىر قاي جاقتى تۇزەۋى ءتيىس؟
ءوڭىردىڭ سۋ مەن گاز ماسەلەسى بىر-ەكى جىلدىڭ شارۋاسى ەمەس. ءبىراق ناقتى بەس باعىتتى رەتتەۋ – جاعدايدى ايتارلىقتاي جاقسارتادى.
1. ينفراقۇرىلىمدى تولىق تۇگەندەۋ
قاي اۋىلدا سۋ بار؟ قاي اۋىلدا گاز بار؟ قاي اۋىل كەزەكتە؟ بۇل ءتىزىم اشىق بولۋى ءتيىس.
2. رەسۋرستاردى ءادىل ءبولۋ
ۇلكەن اۋىلى بار اۋدان عانا ەمەس، حالقى از بولسا دا شالعاي اۋىل دا نازاردا بولۋى كەرەك.
3. قوعامدىق باقىلاۋدى كۇشەيتۋ
ب ا ق، قوعام بەلسەندىلەرى، جەرگىلىكتى ۇيىمدار – بۇل پروسەستە سىرتتاي باقىلاۋشى ەمەس، سەرىكتەس بولۋى ءتيىس.
4. جوبالاردى جەدەلدەتۋ
قۇجاتتامانىڭ كەشىگۋى – ەڭ ۇلكەن تەجەگىش.
5. الەۋمەتتىك توپتارعا قولجەتىمدىلىك
گاز بار، سۋ بار – ءبىراق قوسىلۋ قۇنى اۋىر. بۇل قاراپايىم وتباسى ءۇشىن باستى كەدەرگى.
قورىتىندى: سۋ مەن گاز – جايلىلىق ەمەس، ازاماتتىڭ قۇقىعى
جەتىسۋ سوڭعى جىلدارى تالاي شارۋانى ەڭسەردى. گاز بارعان اۋىلدار كوبەيدى، جاڭا سۋ جەلىلەرى تارتىلدى، تازارتۋ ستانسيالارى جوبالاندى. ءبىراق تولىق قامتۋعا ءالى جول ۇزاق.
گاز بەن سۋ – ارتىقشىلىق ەمەس.
ولار – ءاربىر ادامنىڭ ءومىر سۇرۋىنە قاجەتتى ەڭ تومەنگى دەڭگەي.
ءوڭىردىڭ وركەندەۋى وسىدان باستالادى.
پەشتەن كوك ءتۇتىن شىعىپ، قۇدىقتان مۇز ويعان اۋىل باردا – بۇل تاقىرىپ جابىق ەمەس. بۇل – قوعامنىڭ، بيلىكتىڭ، جۋرناليستيكانىڭ ورتاق جاۋاپكەرشىلىگى.
جەتىسۋدىڭ جەر استىنداعى تامىرى – سۋ مەن گاز قۇبىرى.
قۇبىردىڭ قايدا تارتىلۋى – ءوڭىردىڭ ەرتەڭى قايدا بەت العانىن كورسەتەدى.
Ulys.kz وسى جولدىڭ قالاي سالىنىپ جاتقانىن باقىلاۋدى جالعاستىرادى.
