28-قاراشا كۇنى «وتانداستار قورى» جانە «دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعى» شەت ەلدەردەگى قازاق دياسپوراسىنىڭ تاريحي وتانىمەن مادەني-گۋمانيتارلىق جانە ىسكەرلىك ىنتىماقتاستىعىن ودان ءارى دامىتۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ ماقساتىنداعى مەملەكەتتىك تاپسىرما اياسىندا وتانداستاردىڭ قاتىسۋىمەن «وتانداستار. بولاشاققا باعدار» اتتى حالىقارالىق دونگەلەك ۇستەل وتكىزەدى.

قوردىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، جيىنعا ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى  ب. ساپاربايەۆ مەن ق ر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى د. ابايەۆ قاتىسادى. ەڭ باسىسى — حالىقارالىق شاراعا 20 ەلدەگى قازاق دياسپورالارىنان 150 دەلەگات كەلەدى. «وتانداستار قورى» كەاق پرەزيدەنتى ن. ابىقايەۆ قوردىڭ ىسكە قوسقان جانە جۇزەگە اسىرعان جوبالارى،  ولاردىڭ ناتيجەلەرى، وتانداستارمەن جۇمىستىڭ 2020 جىلعا ارنالعان جوسپارى جايلى ءسوز سويلەيدى. سونىمەن قاتار، شەت ەلدەردەگى قازاق قاۋىمداستىقتارىنىڭ جەتەكشىلەرى دە ءوز ۇيىمدارى جايلى ايتادى. شارا اياسىندا دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعى مەن قور وكىلدەرى قىزمەتتەرىنىڭ نەگىزگى باعىتتارى، ونىڭ ىشىندە شەت ەلدەردەگى قانداستارمەن مادەني-گۋمانيتارلىق جانە ىسكەرلىك بايلانىستى كەڭەيتۋ ءارى نىعايتۋدى كوزدەگەن «وتانداستار» قورىنىڭ نەگىزگى جوبالارىنىڭ ءبىرى «قازاق ءۇيى» قازاق مادەني-ىسكەرلىك ءۇيىنىڭ قۇرامىنا كىرەتىن ىسكەرلىك ۇيلەرى مەن مادەني ورتالىقتارىنىڭ  الەم بويىنشا جەلىسىن قۇرۋ جوسپارى تالقىلانادى. بىرلەسكەن جۇمىستىڭ ناقتى ۇسىنىستارى ازىرلەنەدى. قاتىسۋشىلارعا قازاقستاننىڭ ينۆەستيسيالىق الەۋەتى مەن وڭىرلەردە بيزنەستى دامىتۋ ءۇشىن جاسالعان جاعدايلار جايىندا اقپارات بەرىلەدى.  «اتامەكەن» ىسكەرلىك ءۇيىنىڭ پانەلدىك سەسسياسىندا ىسكەرلىك ءۇيىنىڭ ماقساتى مەن مىندەتى، وتانداستاردى كونسۋلتاسيالىق قولداۋ ورتالىعىنىڭ جۇمىسى جايلى ايتىلادى. شەت ەلدەردە وتكىزىلگەن بيزنەس فورۋمدار قورىتىندىلانادى. تۇركيا، شۆەسيا، ەۋروپا ەلدەرىنەن كەلگەن قانداس كاسىپكەرلەر ءسوز سويلەيدى. «قازاگرو»، «بايتەرەك» حولدينگتەرى مەن «قازاقينۆەست» ۇاق ءوز تاراپتارىنان قانداس كاسىپكەرلەردى قولداۋ مۇمكىندىكتەرىمەن بولىسەدى. شەت ەلدەردەگى ءقازاقتىلدى ب ا ق وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتەتىن پانەلدىك سەسسيادا شەت ەلدەردەگى ءقازاقتىلدى ب ا ق پەن جۋرناليستەردىڭ ءوزارا ىنتىماقتاستىق ماسەلەسى تالقىلانادى. «اباي» مادەني ورتالىعىنىڭ پانەلدىك سەسسياسىندا مادەني ورتالىقتىڭ  ماقساتى مەن مىندەتى، شەت ەلدەردە قازاق مادەنيەتى مەن ونەرىن دامىتۋ، ءبىلىم بەرۋ جوبالارىن ىسكە اسىرۋ، ەلىمىزدە تۋريستىك كلاستەردى دامىتۋ جانە ەلىمىزدىڭ تۋريستىك تارتىمدىلىعىن ارتتىرۋ، بارلىق ەلدە قازاق ادەبيەتى ورتالىعىنىڭ جەلىسىن قۇرۋ ماسەلەلەرى تالقىلانادى. «وتانداستار» قورىنىڭ جوباسى – «الەمدەگى تانىمال قازاقتار تۋرالى» كىتابى مەن «مۇزبالاق» انيماسيالىق ءفيلمى تانىستىرىلادى. «جاس قازاق» جاستار كلۋبىنىڭ پانەلدىك سەسسياسىندا شەت ەلدەردەگى قازاق جاستارىن تاريحي وتانىن اينالاسىنا شوعىرلاندىرۋ جانە ولارعا جان-جاقتى قولداۋ كورسەتۋ،  دياسپورالىق جانە جاستار ساياساتى سالاسىنداعى ءوزارا ارەكەتتەستىك جانە سەرىكتەستىك اياسىن كەڭەيتۋ، جاس بەلسەندىلەردى تانىستىرۋ، دوستىعىن نىعايتۋ،  ولاردىڭ بويىندا تاريحي وتانىنا دەگەن پاتريوتتىق سەزىمدەرىن قالىپتاستىرۋ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بارلىق جاستار ۇيىمدارىنىڭ ءىس-شارالارىنا دياسپورا وكىلدەرىن قاتىستىرۋ، ءوزارا بىرىككەن جۇمىس جوسپارىن قۇرىپ، بىرلەسە جۇمىس ىستەۋ ماسەلەسى تالقىلانادى. «قازاق ەلى» جاستار كلۋبى جۇمىسىنىڭ جوسپارى بەكىتىلەدى. 

«وتانداستار» قورى مەن دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعى اعارتۋ كوكجيەگىن كەڭەيتۋدە. اتاپ ايتقانا، رەسەي فەدەراسياسى استراحان وبلىسىنا قاراستى ەكى اۋداندا قازاق ءتىلىن وقىتاتىن كابينەتتەر اشتى.

«وتانداستار» قورى باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، «نيكيتا ىسقاقوۆ اتىنداعى سەميبۋگورەن ورتا مەكتەبى» مۋنيسيپالدى قازىنالىق جالپى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەسى قازاق تىلىنە ارناپ جەكە كابينەت ءبولدى. ول كابينەتتە قازاقتىڭ ۇلتتىق مادەنيەتى، ونەرى، ادەبيەتى، تۇرمىستىق بۇيىمدارىمەن تانىسۋعا بولادى. قور وكىلى ءسابي تۇيتەبەكوۆ اتالعان كابينەتكە قازاقستاننان ارنايى اكەلىنگەن سىيلىق-قاستەرلى قالام كىتابىن سىيلادى. كابينەت وتانداستار قورىنان تەليەۆيزور، بەينەكامەرا، نوۋتبۋكتار ءتارىزدى قۇندى سىيلىقتار جەتكىزىلگەننەن كەيىن اشىلادى. مەكتەپ ديرەكتورى ريمما يبراگيموۆا قازاقستاننان ارنايى كەلگەن قوناقتى ىستىق ىقىلاسپەن قارسى الىپ، قانداستارعا قامقورلىعى ءۇشىن قور مەن دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعىنا العىس ايتتى.

ەكىنشى كابينەت ۆولودار اۋدانى كالينين اۋىلىندا اشىلادى. اكادەميك ەرەجەپ مامبەتقازييەۆ اتىنداعى كالينين ورتا مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى ارمان نۇرلييەۆتىڭ ايتۋىنشا، قازاق ءتىلى كابينەتى قور سىيلاعان ەڭ زاماناۋي جابدىقتارمەن جابدىقتالادى.

رەسمي دەرەك بويىنشا، استراحان وبلىسىندا ءومىر سۇرەتىن 160 مىڭ ەتنيكالىق قازاقتىڭ باسىم بولىگى اۋىلدىق جەرلەردە تۇرادى. ماسەلەن، كالينين اۋىلى تۇرعىندارىنىڭ 99،9 پايىزى قازاق. ولار ۇلتتىق ءسالت-داستۇردى ساقتاۋ ءۇشىن بارلىق مۇمكىندىكتى پايدالانۋدا. قوردىڭ اتالعان اۋىل مەكتەبىندە قازاق ءتىلى كابينەتىن اشۋى شەت ەلدەگى قانداستارىمىزدى تاريحي وتانىمەن بۇرىنعىدان دا جاقىنداستىراتىنىنا سەنىم مول.

«اتامەكەن» ۇكپ جانە «وتانداستار قورى» كوممەرسيالىق ەمەس اكسيونەرلىك قوعامى اراسىندا ءوزارا تۇسىنىستىك جانە ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويۋ ءراسىمى ءوتتى.

قوردىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ حابارالۋىنشا، كەلىسىمگە «وتانداستار» قورىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرتاي ابىقايەۆ پەن پالاتانىڭ باسقارما ءتوراعاسى ابىلاي مىرزاحمەتوۆ قول قويدى.

اتاپ وتەيىك، «وتانداستار» قورى - شەت ەلدەردە تۇراتىن ەتنيكالىق قازاقتار مەن وتانداستاردى قولداۋ جۇمىسى بويىنشا مەملەكەتتىك ورگاندار جانە ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارمەن ناقتى باعىتتاردى ايقىنداپ، سەرىكتەستىك تانىتىپ قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان ۇيىم.

مەموراندۋم «اتامەكەن» ۇكپ مەن قوردىڭ كوپتەگەن باعىتتا تىعىز بايلانىستا جۇمىس اتقارۋى ءۇشىن قۇقىقتىق نەگىز بەكىتتى. ماسەلەن، قۇرىلىمىندا call-ورتالىق پەن وڭىرلىك قوعامدىق قابىلداۋى بار ۇيىمنىڭ وتانداستاردى اقپاراتتىق قولداۋ ورتالىعىنا «اتامەكەندە» جيناقتالعان كاسىپكەرلىك تۋرالى ءبىلىم بانكىن پايدالانۋ، بيزنەستى قۇرۋ جانە دامىتۋ، پالاتا جۇزەگە اسىراتىن باعدارلامالار بويىنشا وقۋ، ينۆەستورلار مەن ستارتاپتاردى ىزدەۋ مۇمكىندىگى تۋدى.

سونىمەن قاتار ىنتىماقتاستىق اياسىندا «مەنىڭ اتامەكەنىم» جانە بيزنەس سالاسىنداعى شەتەلدىك قازاقتاردىڭ ۇيىمدارىن الەم بويىنشا ءبىر جەلىگە بىرىكتىرەتىن «اتامەكەن» ىسكەرلىك ءۇيى» جوباسىن ىسكە اسىرۋ ماسەلەلەرى دە قامتىلدى. ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ تاريحي وتانىنا جاپپاي كوشۋىن ىنتالاندىرۋدى قاراستىراتىن «تەمىر قازىق» باعدارلاماسىنا دەربەس باسىمدىق بەرىلدى.

«وتانداستار» قورى مەن «اتامەكەن» ۇكپ بىرلەسكەن جۇمىسىنىڭ الداعى باعىتتارى «وتانداستار. بولاشاققا باعدار» حالىقارالىق دوڭگەلەك ۇستەل اياسىندا وتەتىن «اتامەكەن» ىسكەرلىك ءۇيىنىڭ» پانەلدىك سەسسياسىندا كەزىندە ناقتىلانادى.  اتالعان شارا بيىل 28 قاراشادا نۇر-سۇلتان قالاسىندا وتەدى، جيىنعا 20 ەلدەگى قازاق دياسپوراسىنان 150 دەلەگات قاتىسادى.