ەلىمىزدە جىل سايىن كوكتەم كەلە سالىسىمەن سۋ تاسقىنىمەن كۇرەس جۇمىستارى باستالادى. سۋ شارۋاشىلىعىنىڭ مامانى، گيدروتەحنيك امانبەك رامازانوۆ مۇندايعا جول بەرمەۋ ءۇشىن ەرتە قام جاساپ، ارنالار مەن قويمالاردىڭ دۇرىس جوندەلۋ جاۋاپكەرشىلىگىن زاڭناما ارقىلى مەنشىك يەسىنە جۇكتەۋ قاجەتتىگىن ايتادى.

«سۋ تاسقىنىنا دايىندىقتى اۋىل شارۋاشىلىعىندا سۋارۋ ماۋسىمى اياقتالعاننان كەيىن بىردەن باستاعان ءجون بولدى»، - دەدى سۋ مامانى.

ونىڭ ايتۋىنشا، بۇرىن ءار وبلىستا سۋ شارۋاشىلىعى باسقارماسى جانە ءىرى شارۋا قوجالىقتارى بولدى. مۇنان بولەك، جىلجىمالى مەحانيكالاندىرىلعان لەكتەر قىزمەت كورسەتتى. ولار كانالداردىڭ ارناسىن تازارتۋ، سۋ تىعىزداعىشتاردى، بوگەتتەردى جوندەۋ جۇمىستارىن كۇزدە، ءتىپتى جازدىڭ سوڭىندا باستاپ كەتەتىن. ءقازىر وسى ءتارتىپتى قولعا الۋ قاجەت.

«اكىمدىكتەر جىلىتۋ ماۋسىمى اياقتالا سالىسىمەن كەلەسى جىلىتۋ ماۋسىمىنا دايىندىقتى بىردەن باستاپ كەتەدى. ياعني، ولار كەلەسى جىلىتۋ ماۋسىمىنا دايىندىقتى كۇزدە ەمەس كوكتەمدە، اعىمداعى جىلدىڭ جىلىتۋ ماۋسىمى اياقتالعاننان كەيىن بىردەن قولعا الادى. ءدال سولاي سۋ تاسقىنىنا دايىندىقتى سۋارۋ ماۋسىمىنان كەيىن بىردەن باستاۋ كەرەك. ارينە، مۇنى ايتۋ وڭاي، ال جاساۋ  وتە قيىن ەكەنى تۇسىنىكتى»، - دەدى امانبەك رامازانوۆ.

وسى ورايدا گيدروتەحنيك مۇنداي جاعدايدا كانالدار مەن گيدروتەحنيكالىق جابدىقتاردى كىم رەتكە كەلتىرۋى تيىستىگىنە توقتالدى.

«مەنىڭشە، مۇنى مەملەكەتتىك نەمەسە جەكە مەنشىكتە بولعانىنا قاراماستان قۇرىلىس نىساندارىنىڭ يەلەرى ىستەۋى كەرەك. بۇل مىندەتتەر زاڭمەن بەلگىلەنۋى ءتيىس. ءقازىر قولدانىستاعى زاڭداردا مۇنداي مىندەتتەر كوزدەلمەگەن، جوق. ال ول جۇمىستاردى ۇيىمداستىرۋ جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ جۇزىندە سۋ رەسۋرستار مينيسترلىگى مەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا جۇكتەلۋى قاجەت. سونىمەن قاتار مۇنداي مىندەتتەردى باسسەيندىك كەڭەستەرگە دە جۇكتەۋگە بولادى. سولاي بولعان جاعدايدا اتالعان كەڭەستەردىڭ ءرولى مەن قۇرامى زاڭمەن كۇشەيتىلۋى كەرەك. وسى شارالار قولعا الىنعان جاعدايدا جۇرتشىلىق شەشىم قابىلداۋعا قاتىسۋعا جانە وسى جۇمىستاردىڭ ورىندالۋىن باقىلاۋعا مۇمكىندىك الادى. بۇل كوپتەگەن دامىعان ەلدەردە بار تاجىريبە»، - دەدى ول.

سۋ مامانى سوڭعى جىلدارى كليمات وزگەرىپ، اۋا تەمپەراتۋراسى جىلىپ كەلە جاتقاندىعىنا نازار اۋدارتىپ، سونىڭ سالدارىنان تۋىندايتىن قيىندىقتارعا قارسى تۇرۋدى ۇيرەنۋ قاجەتتىگىن باسا ايتادى.

«ول ءۇشىن «ازاماتتىق قورعاۋ تۋرالى» زاڭدا قازىرگىدەي توتەنشە جاعدايلار مەن ونىڭ سالدارىن جويۋ جونىندەگى ءىس-شارالاردى جوسپارلاۋدى عانا ەمەس، ولاردىڭ الدىن الۋدى دا كوزدەۋ قاجەت. سونىمەن قاتار، بۇل جوسپارلاۋعا تەك توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگى مەن وزگە دە مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگاندار عانا ەمەس، سونىمەن قاتار عىلىمي قىزمەتكەرلەر، قازگيدرومەت قاتىسۋى ءتيىس»،-  دەدى گيدروتەحنيك.

ق ر پرەمەر-مينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ ءتجم-نىڭ داعدارىستىق جاعدايلاردا باسقارۋ ورتالىعىندا توتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى شىڭعىس ءارىنوۆتىڭ ەسەبىن تىڭدادى. اۋماقتىق تجد-لار بەينە كونفەرەنس بايلانىس رەجيمىندە قوسىلدى.

تجم دەرەكتەرى بويىنشا اكىمدىكتەرمەن بىرلەسىپ، 2،3 ملن م3 استام اعىن سۋ شىعارىلىپ، 162 مىڭنان استام قۇم تولتىرىلعان قاپشىق جانە 31 587 توننا ينەرتتى ماتەريال توسەلدى. اپاتتىق-قۇتقارۋ جۇمىستارىنا 6 349 ادام، 2 192 تەحنيكا، 689 سورعى قۇرالى جانە ت.ب. جۇمىلدىرىلدى.

«بۇل – سوڭعى جىلدارداعى ەڭ ۇلكەن سۋ تاسقىنى. ءقازىر باستىسى – ادام ءومىرىن ساقتاپ قالۋ جانە اپات زارداپتارىن ازايتۋ. كەيىن جەكەلەگەن لاۋازىمدى تۇلعالاردىڭ ءوز قىزمەتتىك مىندەتتەرىنە سالعىرت قاراۋىنىڭ ىقتيمال فاكتىلەرىن انىقتاۋ ماقساتىندا ەگجەي-تەگجەيلى تەكسەرۋ جۇرگىزىلەتىن بولادى. مەن بۇل ماسەلەنى باس پروكۋرورمەن تالقىلادىم. بۇگىندە بارلىق كۇش سۋ تاسقىنىنا قارسى جۇمىستارعا جۇمىلدىرىلدى. مەنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارىم رومان ۆاسيليەۆيچ سكليار ەڭ قاتتى زارداپ شەككەن وڭىرلەردە ءجۇر» ، — دەدى ولجاس بەكتەنوۆ.

ۇكىمەت باسشىسى سونداي-اق سولتۇستىك وڭىرلەردە دە سۋ باسۋ ءقاۋپى بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى. بۇعان دەيىن سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى سۋ توراپتارىنىڭ جاعدايى تەكسەرىلگەن بولاتىن.

تجم باسشىلىعىنا ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىندە باقىلاۋدى كۇشەيتۋ تاپسىرىلدى.

قوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمى قۇمار اقساقالوۆ كوكتەمگى سۋ تاسقىنىنا بايلانىستى توتەنشە جاعدايلار ورىن العان وبلىستىڭ وڭتۇستىك اۋداندارىنداعى اتقارىلىپ جاتقان ءىس-قيمىلداردىڭ جاي-جاپسارىمەن ءوزى تىكەلەي كەلىپ تانىستى.

وبلىس اكىمى ارقالىقتاعى ساپارىندا قالاعا قاراستى سيەۆەرنىي كەنتىنىڭ پرولەتارسكايا كوشەسىندەگى اعىن سۋدىڭ الدىن الۋ جۇمىستارىن كورىپ، ۇيلەرىن سۋ باسقان تۇرعىنداردىڭ دا جاي-كۇيلەرىنە نازار اۋداردى.

26 ناۋرىز كۇنى ساعات 18.45 -تە سيەۆەرنىي كەنتى، پرولەتارسكايا كوشەسى بويىندا جولدىڭ ۇستىمەن ءوتىپ كەتكەن قار سۋىن توقتاتۋ ءۇشىن جولدىڭ جيەگىنە قۇم توسەلىپ، سۋ سورعىش موتوپومپالار مەن جىلجىمالى ستانسيالار جۇمىلدىرىلدى.

جول بويىنان ارىق قازىلىپ، سۋدىڭ باعىتى بۇرىلدى.

بۇل ىسكە بارلىعى 50 ادام، 13 تەحنيكا تارتىلىپ، ناتيجەسىندە جولدىڭ ۇستىنەن ۇيلەرگە قاراي قۇلاعان سۋ ەكپىنى توقتاتىلدى.

قۇمار ىرگەباي ۇلى ارقالىق قالاسىنىڭ اكىمدىگىندە كورشىلەس امانگەلدى، جانگەلدين اۋداندارى اكىمدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن بەينەجيىن وتكىزىپ، ءمان-جايدى ناقتىلادى.

27 ناۋرىزعا تەكتى ارقالىق قالاسى بويىنشا كوكتەمگى سۋ تاسقىنىنا قارسى شارالار جايىندا قالا اكىمى ءامىرحان اسانوۆ اقپارات بەردى.

ارقالىق قالاسىنا قاراستى ەكىدىڭ، ءابدىعاپپار حان اۋىلدارىمەن بايلانىستىراتىن كوتەرمە جولدىڭ سۋاعار قۇبىرلارى ەرىگەن قار سۋىن وتكىزىپ ۇلگەرە الماعاندىقتان 25 ناۋرىزدان باستاپ اتالعان اۋىلدارمەن قاتىناس ءۇزىلدى. ەكىدىڭ اۋىلىندا 258 تۇرعىن بار، اۋىلداعى 49 ءۇيدىڭ 23 -نە سۋ كىرىپ، 10 ءۇي ءبۇلىندى. ەكى قىستاۋدىڭ تۇرعىندارى ءقاۋىپسىز جەرگە شىعارىلدى.

ءابىدعاپپار حان اۋىلىندا 276 تۇرعىن بار، 2 ءۇيدىڭ تۇرعىندارى ءقاۋىپسىز جەرگە شىعارىلدى. قايىڭدى اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ قىزىلجۇلدىز اۋىلىنىڭ 185 تۇرعىنىن ءقاۋىپسىز جەرگە شىعارۋعا 3 اۆتوكولىك جىبەرىلدى. قايىڭدى اۋىلدىق وكرۋگىنە قاراستى 4 شارۋا قوجالىعى ورنالاسقان قىستاۋدا 14 ادام ءقاۋىپتى جاعدايدا. اتالعان ەكى اۋىلدا دا جۇكتى ايەلدەر مەن مەديسينالىق ەسەپتە تۇراتىن ناۋقاستاردى ءقاۋىپسىز جەرگە شىعارۋ، اۋىل تۇرعىندارىن ازىق – تۇلىكپەن، ءدارى – دارمەكپەن قامتۋ شارالارى جۇرگىزىلدى.

ارقالىق قالالىق اكىمدىگى جانىنان 4 ءموبيلدى توپ قۇرىلىپ، 8 موتوپومپامەن تۇرعىنداردان تۇسكەن شاعىمدار بويىنشا سۋ سورۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدە. كومەكە قوستاناي وبلىسى توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتى جاساعى 50 ادام، 3 تەحنيكا جانە 1 تىركەمەلى موتوپومپا، قاراعاندى قالاسىنىڭ اسكەري بولىمشەسىنەن 50 ادام 3 تەحنيكا، قوستاناي قالالىق توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتىنەن 2 تەحنيكا مەن 5 ادام جىبەرىلگەن.

وبلىس اكىمى ءقاۋىپتى جاعدايدا قالعان تۇرعىنداردى جەدەل تۇردە ءقاۋىپسىز ايماققا شىعارۋعا تاپسىرما بەردى. بۇل ءۇشىن قورعانىس مينيسترلىگىنەن 4 تىكۇشاق جاردەمگە كەلگەن.

«ادامدار تۇنگە دەيىن تولىق قۇتقارىلۋى ءتيىس. توتەنشە جاعدايدان زارداپ شەككەن بىردە ءبىر تۇرعىن ءوز ماسەلەسىمەن جەكە قالماۋى قاجەت»، – دەدى وبلىس اكىمى قۇمار اقساقالوۆ.

سونداي-اق، قالا جانە اۋدان باسشىلارىنا الداعى ۋاقىتتا كوكتەمگى سۋ تاسقىنىنا ءجىتى دايىندالۋعا پارمەن بەردى.