الماتىدا بايگەدەن قالا كۋبوگى ءوتىپ، ات جارىس اياسىندا دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنا ىرىكتەۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭى بولدى.

«وسى ات جارىس اياسىندا استانادا وتەتىن 5ء-شى دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنداعى – كۇنان بايگە، توپ بايگە، جورعا جارىس جانە الامان بايگەگە ۇزدىك جىلقىلاردى ىرىكتەپ الدىق»، - دەدى رەسپۋبليكالىق «بايگە» فەدەراسياسىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى التاي بيمەن.

قۇنان بايگە بويىنشا ءى ورىندى سۇڭقار اتتى تۇلپار، شاباندوزى ابزال تۇرعانبەك يەلەندى. II كەلگەن باقتورى، شاباندوز - ءدىلنۇر نۇرمۇقاش. سەنيوريتا ەسىمدى جىلقى ءۇشىنشى كەلدى. شاباندوزى – ابزال تۇرمىس.

توپ بايگەدە توپ جارعان جىلقى زىمىران،شاباندوز ارنات مۇراتحان. II ورىندا مايماق، شاباندوز - ابزال تۇرمىس. ءۇشىنشى ورىن – ەرتۇران، شاباندوز – يسلامنۇر ەركوس.

جورعا جارىس قورىتىندىسى بويىنشا I ورىندى اكۆامارين، شاباندوز - ەۆگەنيي چيبيسوۆ. II ورىن - تريۋمف، شاباندوز - ءاليا توقتاسىنوۆا. III ورىن پروفەسسور، شاباندوز – ەرۇلان تىلەۋعالي ۇلى.

ال الامان بايگەنى العان ۆيزا ەسىمدى جۇيرىك، شاباندوز - اليحان باقىتحان ۇلى. ەكىنشى كەلگەن كۇرەڭ ات، شاباندوز - ارنات مۇراتحان. ءۇشىنشى ورىن – ءالقيسسا اتتى تۇلپار، شاباندوز –  ءمادي جولشىبەك.

ەسكە سالا كەتەيىك، رەسپۋبليكالىق بايگە فەدەراسياسى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق سپورت قاۋىمداستىعىنىڭ قۇرامىنا كىرەدى. قاۋىمداستىق قۇرامىندا بۇدان وزگە كوكپار، تەڭگە ءىلۋ، اۋدارىسپاق، جامبى اتۋ، ساداق اتۋ، قۇسبەگىلىك، اسىق اتۋ، «JORYQ» ات سپورتى جانە ت.ب. فەدەراسيالار بار. ق ر ۇلتتىق سپورت قاۋىمداستىعىن يسلامبەك سالجانوۆ باسقارادى.

ايتا كەتەرلىگى، 8-13 قىركۇيەكتە استانا قالاسىندا 5ء-شى دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارى وتەدى. ءىس-شاراعا 89 ەلدەن 2000-نان استام سپورتشى قاتىسادى دەپ جوسپارلانۋدا. 5ء-شى دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنىڭ باس دەمەۋشىسى - ALAGEUM ELECTRIC، ويىنداردىڭ باس سەرىكتەسى - Halyk Bank. استانادا وتەتىن دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىندا بارلىعى 21 سپورت تۇرىنەن 97 مەدال جيىنتىعى ساراپقا سالىنادى.

«استانا ارەنا» ستاديونىندا وتكەن شاراعا وزبەكستان پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيويەۆ، قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ، تۇرىكمەنستان حالك ماسلاحاتىنىڭ ءتوراعاسى گۋربانگۋلى بەردىمۇحامەدوۆ، تاتارستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رايسى رۋستام ميننيحانوۆ، ساحا رەسپۋبليكاسىنىڭ باسشىسى ايسەن نيكولايەۆ، موڭعوليانىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى ەنحبايار نامبارىن، دۇنيەجۇزىلىك ەتنوسپورت كونفەدەراسياسىنىڭ پرەزيدەنتى ءبىلال ەردوعان، سونداي-اق يۋنەسكو، اوسشك، بۇۇ دۇنيەجۇزىلىك تۋريزم ۇيىمى، تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمى، تۇركسوي، تۇركى ينۆەستيسيالىق قورى، تۇركى مەملەكەتتەرىنىڭ پارلامەنتتىك اسسامبلەياسى، يسلام سپورت قاۋىمداستىعى، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى جونىندەگى يسلام ۇيىمىنىڭ باسشىلارى، ەۋروپا وداعىنىڭ ورتالىق ازياداعى ارنايى وكىلى جانە باسقا دا رەسمي تۇلعالار قاتىستى.

ءدۇبىرلى دودانىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا قازاق جەرىن مەكەن ەتەتىن ءتۇرلى ەتنوس وكىلدەرىنىڭ بالالارى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۋىن الىپ شىقتى. بۇدان كەيىن ەلىمىزدىڭ ءانۇرانى شىرقالدى.

قالىپتاسقان ءداستۇر بويىنشا جارىسقا قاتىسۋشى مەملەكەتتەر سپورتشىلارىنىڭ شەرۋى ءوتتى. بيىلعى كوشپەندىلەر ويىندارىنا ازيادان، ەۋروپادان، سولتۇستىك جانە وڭتۇستىك امەريكادان، افريكادان، سونداي-اق اۆستراليادان سپورتشىلار كەلدى.

سالتاناتتى جيىندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ ارنايى ءسوز سويلەپ، الەمدىك اۋقىمدا ءوتىپ جاتقان ايرىقشا ماڭىزدى ءىس-شاراعا قاتىسۋ ءۇشىن قازاقستانعا كەلگەن باۋىرلاس مەملەكەتتەردىڭ باسشىلارىنا، مارتەبەلى مەيماندارعا جانە سپورتشىلارعا شىنايى العىسىن جەتكىزدى.

پرەزيدەنت كوشپەندىلەر وركەنيەتى دۇنيەجۇزى تاريحىندا وشپەس ءىز قالدىرعان وركەنيەت ەكەنىن ايرىقشا اتاپ ءوتتى.

– ۇلى دالا كوشپەندىلەرى ەجەلدەن بايتاق ەۋرازيانى مەكەن ەتكەن. ولار جاھاندىق دامۋ ۇدەرىسىنە تۇبەگەيلى وزگەرىس اكەلدى، سول زامانداعى وزىق تەحنولوگيانىڭ يەسى بولدى. كوشپەندىلەر بەس مىڭ جىل بۇرىن جىلقىنى قولعا ۇيرەتتى. دۇنيەنى دۇبىرلەتكەن سالت اتتىلار مادەنيەتىن قالىپتاستىردى. قۋاتتى قارۋ-جاراق پەن عاجايىپ زەرگەرلىك بۇيىمدار جاساپ شىعاردى. ساق ءداۋىرىنىڭ التىن ادامدارى – سونىڭ ايقىن دالەلى. قازاق جەرىنەن ءال-فارابي، قوجا احمەت ياساۋي سىندى عۇلامالار شىققان. ولار ءىلىم-عىلىمنىڭ دامۋىنا وراسان زور ۇلەس قوستى. ءبىزدىڭ بابالارىمىز الىپ مەملەكەتتەر قۇردى، ۇلكەن قالالار سالدى. ۇلى دالادا وتىرار، تۇركىستان، تاراز، سارايشىق سياقتى ساۋلەتتى شاھارلار بوي كوتەردى. كوشپەندى جۇرت باتىس پەن شىعىسقا كوپىر بولىپ، ءتۇرلى مادەنيەتتىڭ جاقىنداسۋىنا اسەر ەتتى. وسى جەردە ەجەلگى عۇن يمپەرياسى، ودان سوڭ تۇرىك قاعاناتى سالتانات قۇردى. ولاردىڭ داڭقتى جولىن التىن وردا مەن قازاق حاندىعى جالعاستىردى، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

مەملەكەت باسشىسى كوشپەندىلەر ويىنى بابالار امانات ەتكەن قاستەرلى مۇرانى كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ، جاس بۋىنعا تابىستاۋ ماقساتىنان تۋعان بىرەگەي جوبا ەكەنىن ايتتى.

– ون جىل بۇرىن وسى جارىستى العاش ۇيىمداستىرعان قىرعىز باۋىرلارعا العىس ايتامىن. بۇل – ۇلتتىق سپورت تۇرلەرىنەن وتەتىن الەمدەگى ەڭ ءىرى دودا. ونى كوشپەندىلەر وليمپياداسى دەۋگە بولادى. بۇل ويىندار دالا وركەنيەتىن جەر جاھانعا پاش ەتەدى. سپورت – ءوزارا قۇرمەت پەن سىيلاستىق سيمۆولى. سپورتتىڭ باستى ميسسياسى – حالىقتار دوستىعىن نىعايتۋ. قازاقستان بۇكىل الەمگە بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم مەكەنى رەتىندە تانىمال. ەلىمىزدە ءتۇرلى ەتنوس وكىلدەرى ءتاتۋ-تاتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. ءبىز الىس-جاقىن شەتەلدىڭ بارىمەن تىعىز بايلانىس ورناتتىق. باسقا مەملەكەتتەر دە ءوزارا دوستىق قاتىناستا بولعانىن قالايمىز. سوندىقتان كوشپەندىلەر ويىندارى ىنتىماعىمىزدى بەكەمدەي تۇسپەك، – دەدى پرەزيدەنت.

تورتكۇل دۇنيەنى جايلاعان كوشپەندىلەر وركەنيەتىنىڭ باي مادەنيەتى مەن تاعىلىمدى تاريحىن، ءسالت-داستۇرىن پاش ەتىپ، ادامزات بالاسىن ورتاق ءۇيىمىز – جەر انانى ساقتاۋعا ۇندەگەن اشىلۋ سالتاناتى بىرنەشە ەپيزودقا ۇلاستى.

سونىمەن قاتار سالتاناتتى جيىندا V دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىن ۇيىمداستىرۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى رومان سكليار، دۇنيەجۇزىلىك ەتنوسپورت كونفەدەراسياسىنىڭ پرەزيدەنتى ءبىلال ەردوعان ءسوز سويلەدى.

2024 جىلدىڭ 8-13 قىركۇيەگى ارالىعىندا استانادا 5ء-شى دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارى وتەدى. جارىسقا الەمنىڭ 89 ەلىنەن 2 مىڭنان استام سپورتشى قاتىسادى. سپورتتىق جارىستار مەن مادەني ءىس-شارالارعا 100 مىڭنان استام تۋريست كەلەدى دەپ كۇتىلۋدە، دەپ حابارلايدى اكىمدىكتىڭ رەسمي سايتى 5ء-شى دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنىڭ ديرەكسياسىنا سىلتەمە جاساپ.

استانادا 5ء-شى دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنىڭ سپورتتىق باعدارلاماسى اياسىندا سپورتتىڭ 21 ءتۇرى بويىنشا جارىستار وتكىزۋ جوسپارلانعان.

ولاردىڭ قاتارىندا ات جارىسى، ۇلتتىق كۇرەس تۇرلەرى، ءداستۇرلى زياتكەرلىك ويىندار، جەكپە-جەك تۇرلەرى بويىنشا جارىستار، ساداق اتۋ، قۇستارمەن اڭ اۋلاۋدىڭ ۇلتتىق تۇرلەرى، ات جارىستارى، حالىق ويىندارى بار.

تىكەلەي استانادا «كوشپەندىلەر الەمى» ەتنواۋىلى اشىلادى، وندا ءاربىر كەلۋشى قازاق حالقىنىڭ مادەنيەتى مەن داستۇرلەرىمەن، سونداي-اق قاتىسۋشى ەلدەردىڭ وزىندىك مادەنيەتىمەن تانىسا الادى.

كۇن سايىن ەتنواۋىلعا ەلوردانىڭ 10 مىڭنان استام تۇرعىنى مەن قوناعى بارا الادى. استانادا 5ء-شى دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارى «ۇلى دالا ءدۇبىرى» ۇرانىمەن وتەدى.

سونىمەن قاتار 5ء-شى دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارى اياسىندا 9-11 قىركۇيەكتە ۇلتتىق مۋزەيدە «كوشپەندىلەر: تاريح، ءبىلىم، ساباقتار» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنسيا وتەدى. كونفەرەنسيا «تاريح جانە مادەنيەت»، «سپورت عىلىمى» جانە «ورتالىق ازيا كوشپەندىلەرىنىڭ تاماقتانۋى» سەكسيالارىنان تۇرادى.