ۆاليۋتا باعامى
  • USD -

    542.9
  • EUR -

    642
  • RUB -

    6.53
جاڭا ەليتا قالاي جاساقتالادى؟
05 تامىز 2019
جاڭا ەليتا قالاي جاساقتالادى؟

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستاننىڭ بىلىكتى جاستارىنان  قۇرالعان جاڭا ەليتا جاساقتاۋ جايىن سايلاۋالدى «يگىلىك بارشاعا! ساباقتاستىق. ادىلدىك. ورلەۋ» دەپ اتالاتىن  باعدارلاماسىندا ايتقان بولاتىن. ول ءۇشىن دارىندى جاستاردى قولدايتىن پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ قۇرىلاتىنىن دا مالىمدەگەن ەدى. «مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ بارلىق دەڭگەيىندە جاڭا دارىندى باسقارۋشىلاردى قولداۋ ءۇشىن پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ قۇرىلادى. ءبىزدىڭ جاستار - وتە دارىندى ءارى كرەاتيۆتى، ماقساتقا ۇمتىلىپ تۇرادى. سول سەبەپتى، قازاقستاننىڭ بولاشاعى سەنىمدى قولدا دەپ ايتا الامىن»، - دەگەن بولاتىن مەملەكەت باسشىسى. بولاشاقتا قازاقستاننىڭ باسقارۋشى ەليتاسى قۇرامىنا ازىرشە 300 جاس ماماندى ىرىكتەپ الۋ جوسپارلانعان.   

ق ر مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى پرەزيدەنتتىڭ كادرلىق رەزەرۆىنە ىرىكتەۋدىڭ قىركۇيەك ايىنىڭ بىرىنەن باستالاتىنىن جاريالادى. وزدەرىنىڭ باقتارىن سىناپ كورگىسى كەلەتىن جاستارعا ارناپ رەزەرۆكە وتكىسى كەلەتىندەرگە قويىلاتىن تالاپتاردى تومەندە تولىق جاريالاپ وتىرمىز.  

 

پرەزيدەنتتىك كادر رەزەرۆى الداعى رەفورمالاردىڭ لوكوموتيۆى بولاتىن جاستار ءۇشىن اشىق جانە ءتيىمدى الەۋمەتتىك ءليفتتى قۇرۋ ماقساتىندا قالىپتاستىرىلادى.

جاسى 35-تەن استام ەمەس، جوعارى ءبىلىمى جانە 5 جىلدان كەم ەمەس جۇمىس ءوتىلى بار قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتى ىرىكتەۋگە قاتىسا الادى.

بۇل رەتتە پرەزيدەنت تاعايىندايتىن مەملەكەتتىك ساياسي قىزمەتشىلەر ىرىكتەۋگە قاتىسپايدى.

ازاماتتار پرەزيدەنتتىك كادر رەزەرۆىنە 3-جىلدىق مەرزىمگە الىنادى. وسى كەزەڭنىڭ ىشىندە ءتيىستى بوس ورىن بولعان جاعدايدا ادام ساياسي نەمەسە جوعارى باسقارۋشى اكىمشىلىك لاۋازىمىنا، ۇلتتىق باسقارۋشى حولدينگتەردىڭ نەمەسە كومپانيالاردىڭ جوعارى باسقارۋشى لاۋازىمىنا تاعايىندالۋى مۇمكىن.

پرەزيدەنتتىك رەزەرۆتەن تاعايىنداۋدى كوزدەيتىن لاۋازىمدار قىزمەتتىڭ باعىتتارىن ەسكەرۋىمەن توپتاستىرىلعان:

لاۋازىمداردىڭ سالالىق توبى:

(مينيسترلەر، ولاردىڭ ورىنباسارلارى،

وبلىستاردىڭ، رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ، استانانىڭ اكىمدەرىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارلارى مەن ورىنباسارلارى؛

ورتالىق اتقارۋشى ورگاندار كوميتەتتەرىنىڭ ءتوراعالارى؛

ۇلتتىق باسقارۋشى حولدينگتەردىڭ باسقارمالارىنىڭ، ۇلتتىق حولدينگتەردىڭ، ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ ءتوراعالارى جانە مۇشەلەرى)؛

سالالىق لاۋازىمداردىڭ توبى قىزمەتتىڭ مىناداي باعىتتارىن قامتيدى:

ەكونوميكالىق ساياسات جانە مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ؛

الەۋمەتتىك ساياسات؛

ينفراقۇرىلىمدى جانە رەزەرۆتى دامىتۋ؛

سىرتقى ساياسات؛

قۇقىقتىق ساياسات پەن قاۋىپسىزدىك؛

وڭىرلىك لاۋازىمداردىڭ توبى:

(وبلىستاردىڭ، رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ، استانانىڭ اكىمدەرى؛

وبلىستىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ، وبلىستار اۋداندارىنىڭ جانە قالالارداعى اۋدانداردىڭ اكىمدەرى)؛

اكىمشىلىك لاۋازىمداردىڭ توبى:

(ورتالىق اتقارۋشى ورگانداردىڭ جاۋاپتى حاتشىلارى؛

ورتالىق مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ اپپارات باسشىلارى؛

جاۋاپتى حاتشى لاۋازىمى ەنگىزىلمەگەن ورتالىق اتقارۋشى ورگاندار اپپاراتتارىنىڭ باسشىلارى؛

وبلىستاردىڭ، رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ، استانانىڭ اكىمدەرى اپپاراتتارىنىڭ باسشىلارى).

لاۋازىمدار توبىن تانداۋ الداعى كانديدات جوباسىنىڭ تاقىرىبىن ايقىندايدى، سونداي-اق پرەزيدەنتتىك رەزەرۆكە الىنعان جاعدايدا لاۋازىمعا تاعانيىنداۋ كەزىندە ەسكەرىلەدى.

 

پرەزيدەنتتىك رەزەرۆكە كانديدات ءبىرقاتار كەزەڭدەردەن وتەدى.

 

ءبىرىنشى. قاتىسۋ ءۇشىن قۇجاتتاردى تاپسىرۋ

قۇجاتتاردى تاپسىرۋ ءراسىمى اۆتوماتتاندىرىلعان.

ۇسىنىلعان مالىمەتتىڭ جانە قۇجاتتاردىڭ شىنايلىعى ىرىكتەۋدىڭ ءاربىر كەزەڭىندە تەكسەرىلەدى.

 

ەكىنشى. كانديداتتاردىڭ تەوريالىق بىلىمدەرىن تەستىلەۋدەن ءوتۋ

تەستىلەۋدەن ءوتۋ ءراسىمى اۆتوماتتاندىرىلعان، ونلاين-رەجيمىندە وتكىزىلەدى.

تەستىلىك تاپسىرمالار كانديداتتىڭ تەوريالىق تايىندىعىن، تالدامالىق  جانە سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ دەڭگەيىن انىقتاۋعا باعىتتالعان.

ىرىكتەۋدىڭ كەلەسى كەزەڭىنە جىبەرىلەتىن ەڭ جوعارى ناتيجەلەردى كورسەتكەن كانديداتتاردىڭ سانىڭ كادر رەزەرۆى جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسياسى ايقىندايدى.

 

ءۇشىنشى. بەرىلگەن تاقىرىپقا ەسسە جازۋ

ەسسە جازۋ ءراسىمى اۆتوماتتاندىرىلعان، ونلاين رەجيمىندە وتكىزىلەدى.

ەسسە جازۋ بارىسىندا كانديداتتاردىڭ ساۋاتتىلىعى، قيسىندىلىعى جانە دالەلدىلىگى، تۇيىندەردىڭ نەگiزدiلiگi، ۇسىنىستارى باعالانادى.

ەسسە جازۋ ۋاقىتى مەن كولەمى شەكتەۋلى.

 

ءتورتىنشى.  سالالىق كوميسسيالاردىڭ الدىنادا جوبانى ۇسىنۋ

جوبانىڭ تاقىرىبى ىرىكتەۋگە قاتىسۋ ءۇشىن قۇجات تاپسىرعاندا كانديدات تاڭداعان لاۋازىمدار توبىنا سايكەس كەلۋى قاجەت.

كەزەڭ جوبالاردىڭ بەينەپرەزەنتاسياسى فورماتىندا وتكىزىلەدى.

جوبا ءتيىستى سالاعا قاتىستى وزەكتى ماسەلەنى، ونى شەشۋ بويىنشا ۇسىنىستاردى، تاسىلدەردىڭ نەگىزدەمەلەرىن قامتۋ قاجەت.

 

بەسىنشى. قۇندىلىقتاردى، موتيۆاسيانى جانە قۇزىرەتتەردى باعالاۋدى ءوتۋ

بۇل كەزەڭ كانديداتتاردىڭ جەكە قۇندىلىقتارىن، مەملەكەتتىك قىزمەتتە جۇمىس ىستەۋ موتيۆاسياسىنىڭ دەڭگەيىن، سونداي-اق باسقارۋشىلىق قۇزىرەتتەرىن ايقىنداۋعا باعىتتالعان. 

باعالاۋدى ساراپشىلار وتكىزەدى.

 

التىنشى. ساراپتامالىق كوميسسيادا اڭگىمەلەسۋدەن ءوتۋ

كوميسسيا پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ بەيىندىك بولىمدەرى مەڭگەرۋشىلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى ورىنباسىرىنىڭ توراعالىعىمەن قالىپتاستىرىلادى.

ساراپتامالىق كوميسسيا وتىرىسىنىڭ ناتيجەلەرى بويىنشا كادر رەزەرۆى جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيانىڭ قاراۋىنا ۇسىنىلعان بارىنشا دايارلانعان كانديداتتاردىڭ ءتىزىمى قالىپتاستىرىلادى.

 

جەتىنشى. كادر رەزەرۆى جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيادا اڭگىمەلەسۋدەن ءوتۋ

ۇلتتىق كوميسسييادا پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى ءتوراعالىق ەتەدى.

كوميسسيانىڭ وتىرىسى ناتيجەسىندە كانديداتتاردى پرەزيدەنتتىك رەزەرۆىنە الۋ شەشىمى قابىلدانادى.

 

رەزەرۆتەگى ادامداردى لاۋازىمعا تاعايىنداۋدان بۇرىن ولاردى وقىتۋ كوزدەلەدى.

وقۋ شەڭبەرىندە اتالعان ادامدار حالىقپەن جۇمىس ىستەۋگە، حالىقتىڭ الدىندا سويلەۋگە، بەلگىسىزدىك جاعدايدا جۇمىس ىستەۋگە قاجەتتى قۇزىرەتتەردى ۇلعايتۋ ماقساتىندا مەملەكەتتىك ورگانداردا جانە ۇيىمداردا تاعىلىمدامادان وتەدى.

photo: mfa.gov.kz

RELATED NEWS
قازاقستاننىڭ ءۇش قالاسىنا ەرەكشە مارتەبە بەرىلمەك
12 ءساۋىر 2025
قازاقستاننىڭ ءۇش قالاسىنا ەرەكشە مارتەبە بەرىلمەك

تمد سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا استانا، الماتى، قاراعاندى «1941-1945 جج. ەڭبەك داڭقى قالاسى» قۇرمەتتى اتاعىن بەرۋ تۋرالى شەشىم كەلىسىلدى، دەپ حابارلايدى بۇل تۋرالى ءسىم حابارلادى.

كەزدەسۋدە قازاقستان پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى – سىرتقى ىستەر ءمينيسترى مۇرات نۇرتىلەۋ تمد ۇيىمىن ودان ءارى دامىتۋعا باعىتتالعان ءبىرقاتار ۇسىنىستى ورتاعا سالدى. وسى تۇرعىدا قازاقستان باستامالارىن جۇزەگە اسىرۋدا دوستاستىق بويىنشا سەرىكتەستەردىڭ قولداۋى ەرەكشە اتالىپ ءوتتى.

«ەلىمىزدىڭ ۇسىنىسى بويىنشا بۇگىنگى تاڭدا ۆولونتورلەر فورۋمى، دوستاستىق جارمەڭكەسى، تمد اكادەميالىق استاناسى جانە باسقا دا كوپتەگەن جوبا بىرلەسكەن كۇش-جىگەردىڭ ارقاسىندا ىسكە اسىرىلىپ جاتىر نەمەسە جاقىن بولاشاقتا وتكىزۋگە جوسپارلانعان»، – دەپ مالىمدەدى سىرتقى ىستەر ءمينيسترى.

جەڭىستىڭ 80 جىلدىعى قارساڭىندا تمد ەلدەرىنىڭ ءبىرقاتار قالاسىنا، سونىڭ ىشىندە استانا، الماتى، قاراعاندى جانە باسقا دا قالالارعا «1941-1945 جج. ەڭبەك داڭقى قالاسى» قۇرمەتتى اتاعىن بەرۋ تۋرالى شەشىم كەلىسىلدى.

سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى كەڭەسىنىڭ كەلەسى وتىرىسى 2025 جىلعى قازان ايىندا تمد مەملەكەت باسشىلارى ءسامميتى قارساڭىندا دۋشانبە قالاسىندا وتەدى.

«بەستىكتەن» «وندىققا» اينالعان شىۇ: استانا دەكلاراسياسىنىڭ ماڭىزى
10 شىلدە 2024
«بەستىكتەن» «وندىققا» اينالعان شىۇ: استانا دەكلاراسياسىنىڭ ماڭىزى

ەسىرتكىگە قارسى ورتاق ستراتەگيا، تەرروريزم، سەپاراتيزم،  ەكسترەميزم سياقتى ءقاۋىپتى قۇبىلىستارمەن بىرلەسىپ كۇرەسۋ،  ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق، اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك، تاتۋ كورشىلىك، اۋىزسۋ قاۋىپسىزدىگى، قورشاعان ورتانى  بىرلەسىپ قورعاۋ. استاناداعى شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى ءسامميتىنىڭ پراكتيكالىق قىرىن ءبىر سويلەممەن وسىلاي تۇيىندەۋگە بولادى. مۇنىڭ ءبارى، اينالىپ كەلگەندە، ەلدەگى تۇراقتىلىققا تۇتقا بولاتىن وزەكتى ماسەلەلەر.

شىۇ استانا ءسامميتىن جۇڭگو مەن رەسەيگە كىرىپتار ەلدەردىڭ باسشىلارى جينالاتىن كەزەكشى جيىنداردىڭ ءبىرى رەتىندە سيپاتتاۋشىلار سامميتتە قول قويىلعان 25 قۇجاتتىڭ ىشىندە ءبىز اتاعان ماسەلەلەر بويىنشا ۋاعدالاستىقتار قايتا وزەكتەندىرىلگەنىن نازارعا الا بەرمەيدى.
 ەسىرتكى ساۋداسى ءبىر ەلدىڭ ىشىندە عانا جۇرەتىن تۇيىقتالعان نارىق ەمەس. ماڭايداعى ەلدەردىڭ ىشكى تۇراقتىلىعى قانشالىقتى وسال بولسا، ىرگەلەس ەلدەردىڭ ءوزارا تاتۋلىعى قانشالىقتى ءالسىز بولسا، ەسىرتكىنىڭ ترانسۇلتتىق ساۋداسى سوعۇرلىم ءورشي بەرمەك.  ءبىر شەتىندە اۋعانستان تۇرعان ورتالىق ازيا ءۇشىن بۇل ماسەلە ەرەكشە ماڭىزدى بولاتىنى سودان.
شانحاي وندىعىنىڭ اياسىندا تەررورزيم مەن سەپاراتيزمگە قارسى ىنتىماقتاستىق ورناتۋ وسى تۇرعىدان ماڭىزدى. قازاقستانداعى سەپاراتيزمنىڭ قاتەرى تۋرالى ويلانساق، ەسىمىزگە ەلدىڭ تۇتاس ءبىر وڭىرلەرىن رەسەيدىڭ سۋبەكتىسى ەتۋگە قۇشتار ىلاڭشىلاردىڭ سوتتالىپ جاتاتىنى تۇسەدى. شانحاي ۇيىمىنداعى ارىپتەس رەتىندە ماسكەۋمەن ارادا وسىنداي كەلىسىمىنىڭ بولعانى دا ءبىراز ىستە ەركىنىرەك ارەكەت ەتۋگە جول اشادى. 
رەسەيدىڭ وزبەكستان مەن قازاقستانعا گاز وداعىن قۇرۋدى ۇسىنىپ جۇرگەنىنە دە ءبىراز بولدى. ال قازاقستان ەلدىڭ شىعىسى مەن سولتۇستىگىنە  ومبى مەن ورىنبوردان گاز تارتۋ ءۇشىن قىتايدى دا ويىنعا قوسۋ قاجەت دەگەن ۇستانىمدا وتىر. ونىڭ قيسىنى مىنانداي، قازاقستان رەسەيدەن العان گازدىڭ ءبىر بولىگىن وڭتۇستىكتەگى گازدى قىتايعا جىبەرۋ ارقىلى وتەيدى. ەسەسىنە رەسەي جۇڭگو الدىنداعى گاز مىندەتتەمەسىن ورىنداۋدا تاسىمال شىعىنىن قىسقارتادى. مۇنداي جۇيە رەسەي گازىنا جالعانعان قازاقستاننىڭ ەلدى مەكەندەرى اي مەن كۇننىڭ امانىندا كوگىلدىر وتىنسىز قالماۋىنا كەپىلدىك بولادى. وسى تۇرعىدان العاندا شىۇ اياسىنداعى ەنەرگەتيكالىق ىنتىماقتاستىق قازاقستاننىڭ سولتۇستىگى مەن شىعىسىن گازداندىرۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارماق.
«وزبەكستان رەسەيلىك «روساتوم» كومپانياسىمەن بىرگە شاردارا سۋ قويماسىنان جاقىن جەردە اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋعا كىرىسىپ كەتتى. ال قازاقستان بيىل كۇزدە اەس سالۋ ماسەلەسى بويىنشا جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋم وتكىزبەكشى. اەس تەحنولوگياسى شىۇ-داعى تاعى ءبىر ويىنشى – قىتايدا دا بار. قازاقستاندا اەس سالۋعا الەۋەتتى رەسمي ۆەندەرلەردىڭ ىشىندە فرانسيا، وڭتۇستىك كورەيا، رەسەيمەن بىرگە جۇڭگو دا بار. اقش-تىڭ اەس سالاسىنداعى تەحنولوگياسى دا قازاقستان تاراپىنان مۇقيات زەرتتەلىپ جاتىر. ازىرشە بىزدە سالىنۋى مۇمكىن اەس بالقاشتىڭ ىرگەسىندەگى ۇلكەن كەنتىنەن بوي كوتەرەدى دەپ كوزدەلىپ وتىر. اەس سالىساتىن ەلى رەتىندە جۇڭگو مەن رەسەيدىڭ ءبىرى بولسا، بەيجىڭنىڭ ترانسشەكارالىق ىلە وزەنى قۇياتىن بالقاشتىڭ بويىنشا اەس سالۋىمىزعا كەلىسىم بەرۋى وڭايلايدى. ال وڭتۇستىك كورەيا، فرانسيا، اقش تەحنولوگياسى تاڭدالسا، ديپلوماتيالىق ديالوگ قاجەت بولاتىنى ءسوزسىز. شىۇ اياسىنداعى ەنەرگەتيكالىق ىنتىماق وسى تۇرعىدان قاجەت دۇنيە.
استانا ءسامميتىنىڭ «شىۇ+» فورماتىنداعى كەزدەسۋىندە ءسوز سويلەگەن بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى انتونيۋ گۋتتەريش جاساندى زەيىننىڭ قاتەرى تۋرالى ءبىراز وي ايتتى. بۇل تەحنولوگيا بويىنشا الەمدە كوش باستاپ تۇرعان ەلدەردىڭ الدىڭعى قاتارىندا شىۇ-عا مۇشە جۇڭگو مەن ءۇندىستان بار. 
شىعىستانۋ ينستيتۋتىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى، قىتايتانۋشى ولجاس بەيسەنبايەۆ وسى ەكى ەلدىڭ تەحنولوگياسىن پايدالانا وتىرىپ، ينتەرنەت الاياقتىق، ونلاين قارجى پيراميدالارى  سياقتى كيبەر قىلمىستاردى تەجەۋگە بولاتىنىن ايتادى. 
ءىت-ساراپىشلار سۋپەركومپيۋتەر تەحنولوگياسىن ءتيىستى دەڭگەيدە مەڭگەرمەگەن ەلدەر وزىق ەلدەردىڭ الدىندا سيفرلىق ەگەمەندىگىن جوعالتۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتىپ ءجۇر. ولجاس بەيسەنبايەۆ شىۇ الاڭىن پايدالانىپ، سۋپەركومپيۋتەر عىلىمىن جەتىلدىرۋگە بولاتىنىن ايتادى. 


«كەيبىر حالىقارالىق ساراپتامالاردا سيفرلىق ەگەمەندىك تۋرالى ايتىلا باستادى. 2023 جىلى كيبەرقىلمىستىڭ كەسىرىنەن بۇكىل الەمدە 5 ميلليارد دوللارداي شىعىن كەلگەن دەيتىن دەرەكتەر بار. ءبىز ءوزىمىزدىڭ كيبەر كەڭىستىگىمىزدى  قورعاۋ جايىندا ويلانۋىمىز كەرەك. شىۇ اياسىنداعى كيبەرقاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى بۇرىنعىدان دا ماڭىزدى ەتەدى»، - دەيدى قىتايتانۋشى.

سونداي-اق، ول «شىۇ اياسىنداعى ۋاعدالاستىقتاردى پايدالانىپ ءوز ماماندارىمىزدى جۇڭگو مەن قوسا ءۇندىستانعا عىلىمي تاعىلىمدامادان وتكىزۋگە بولاتىنىن ەسكە سالادى. 


«سپۋتنيك، روبوت تەحنولوگيالارىندا، سۋپەركومپيۋتەر باعىتتارىندا قىتايدىڭ كوش باسىندا تۇرعانىن بىلەمىز. ءۇندىستان دا ىت-تەحنولوگيا الدىڭعى ورىندا. سوندىقتان وسى سالالاردا ءوزارا ءبىلىم ءبولىسۋمىز قاجەت. مۇنىڭ ءبارى ءوز ىشىمىزدەگى سيفرلىق تەڭسىزدىكتى ازايتۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. ويتكەنى استانا، الماتى، شىمكەنت قالالارىنداعى سيفرلاندىرۋ دەڭگەيىن قيىرداعى اۋىلداردىڭ جاعدايىمەن سالىستىرۋعا كەلمەيدى. شىۇ اياسىنداعى ۋاعدالاستىقتاردى پىسىقتاعان كەزدە اسىرەسە شەكارالىق ايماقتاردى سيفرلاندىرۋ ماسەلەسىن العا شىعارىپ وتىرۋ كەرەك»، - دەيدى شىعىستانۋشى.

عالىم ايتقان باعىتتاردىڭ ءبارىن شىۇ اياسىنداعى اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك شارالارى ارقىلى ىسكە اسىرۋدىڭ مۇمكىندىگى بار. 
سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، قازاقستانداعى سۋ قورىنىڭ 46 پايىزى ترانسشەكارالىق وزەندەر ارقىلى كورشىلەس ەلدەردەن كىرەدى. ال  بىزبەن سۋ ءبولىسىپ وتىرعان كورشىلەس ەلدەردىڭ ءبارى شىۇ اياسىنداعى ارىپتەس مەملەكەتتەر. استانا سامميتىندە قول قويىلعان 25 قۇجاتتىڭ ىشىندە اۋىز سۋ قاۋىپسىزدىگىنە جەكە قۇجاتتىڭ ارنالۋى وسى تۇرعىدان ماڭىزدى. 
مىسالى، ەرتىس ماسەلەسىنە كەلگەندە بەيجىڭ وزەن ورتاسىنداعى قازاقستانمەن دە، اياعىنداعى رەسەيمەن دە جەكە-جەكە كەلىسۋدى ءجون كورەدى.  مۇنداي ءتاسىل ءتيىمسىز بولىپ جاتقان جاعدايدا شىۇ اياسىنداعى ديالوگقا شاقىرۋ ورىندى بولۋى مۇمكىن. 
باۋىرلاس ەلدەر سانالاتىن وزبەكستان مەن قىرعىزستاننان دا سۋ الۋ مۇقيات ديپلوماتيانى قاجەت ەتىپ وتىر. شەكاراارالىق سۋ ارنالارى مەن حالىقارالىق كولدەردى قورعاۋ جانە پايدالانۋ جونىندەگى حەلسينكي كونۆەنسياسىن تاشكەنت قابىلداعانىمەن، بىشكەك ءالى مويىنداماعان. قازىرگى ەكونوميكالىق تەتىكتەر سۋ ديپلوماتياسىنا جارامسىز بولعان جاعدايدا شىۇ اياسىنداعى ۋاعدالاستىقتاردى العا شىعارۋعا بولادى. 
شىۇ اياسىندا  ەكولوگيالىق پروبلەمالاردى بىرلەسىپ شەشۋدىڭ دە بىزگە بەرەر تۇسى كوپ. ويتكەنى الەمدەگى قورشاعان ورتانى ەڭ كوپ لاستايتىن ەكونوميكانىڭ ءبىرى – جۇڭگو نارىعى ىرگەمىزدە تۇر. ال وزبەكستانمەن ارالدى قۇتقارۋ باعىتىنداعى ىقپالداستىقتىڭ جان-جاقتى قۇجاتتالىپ، قاتتالعانى ماڭىزدى. ءبىزدىڭ ەلدىڭ اۋماعىندا رەسەيدىڭ زىمىران قالدىقتارى قۇلايتىنىن ەسكەرسەك، بۇل ماسەلەنى ماسكەۋمەن شىۇ اياسىندا دا قوزعاۋعا دا مۇمكىندىك بار.
شىۇ-نىڭ استانا ءسامميتى قازاقستاننىڭ وزىنە نە ءۇشىن قاجەت بولدى  دەگەن سۇراققا وسىلاي جاۋاپ بەرۋگە بولادى. 
شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى 1996 جىلى «شانحاي بەستىگى» رەتىندە قۇرىلسا، 2001 جىلى شىۇ رەتىندە جاساقتالدى. ال كەشەگى استانا سامميتىندە مۇشە مەملەكەتتەردىڭ سانى 10 عا جەتتى. ولار: قازاقستان، ءۇندىستان، يران، جۇڭگو، قىرعىزستان، پاكىستان، رەسەي، تاجىكستان، وزبەكستان جانە بەلارۋس.
بىلتىر ۇيىمعا باحرەين، كۋۆەيت، مالديۆ ارالدارى، ميانما جانە بىرىككەن اراب امىرلىكتەرى ديالوگ سەرىكتەستەرى رەتىندە قوسىلسا، بيىل قاتار ءامىرى مارتەبەلى مەيمان رەتىندە قاتىستى. دەمەك، ۇيىم اراب الەمىمەن دە ەتەنە ارالاسا باستادى. 

«2021 جىلى شىۇ مۇشەلەرىنىڭ جيىنتىق ءجىو شامامەن 23،3 ترلن دوللارعا جەتتى، بۇل الەمدىك ءجىو-نىڭ شامامەن 25 پايىزىن قۇرايدى، بۇل 2001 جىلى قۇرىلعاننان 13 ەسە كوپ. شىۇ مۇشەلەرىنىڭ جالپى سىرتقى ساۋداسى 2021 جىلعى جاعداي بويىنشا 6،6 ترلن دوللاردى قۇرادى، بۇل 20 جىل بۇرىنعىدان 100 ەسە كوپ»، - دەيدى قىتايتانۋشى ولجاس بەيسەنبايەۆ. 

قازاقستاننىڭ ۇيىمنىڭ سامميتەرىندە ەكونوميكالىق ماسەلەلەردى دە كۇن تارتىبىنە شىعارۋعا ءجيى باستاما كوتەرۋىندە وسىنداي دا سەبەپ بار.

بۇدان بولەك قازاقستان قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتىنىڭ ساراپشىسى دامير بەلگىبايەۆ استانا دەكلاراسياسى جالپى شىۇ دامۋىنا ءوزىنىڭ ايتارلىقتاي ۇلەسى بارىن ايتتى.

«شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى قۇرامىنداعى مەملەكەتتەر سانى ءوسىپ، ۇيىمنىڭ اۋماعى كەڭەيىپ كەلەدى، ياعني الەمدىك ۇيىم رەتىندە تانىلىپ كەلەدى دەگەن ءسوز. استانا ءوتىپ جاتقان سامميتكە بۇۇ باس حاتشىسىنىڭ كەلۋى قازاقستاننىڭ الەمدىك ارەناداعى بەدەلىنىڭ كورىنىسى دەپ بىلەم. مەنىڭ ويىمشا، ونىڭ ساپارى الەمدەگى ەلەۋلى پروبلەمالاردى بىرىگىپ شەشۋدىڭ جولدارىن تابۋعا ارنالعان. جالپى ۇيىمنىڭ ابىرويى مەن دامۋىنا بۇگىنگى استانا دەكلاراسياسىنىڭ دا ىقپالى بولادى. قازاقستان اتالعان ۇيىمعا ءتوراعالىعى بارىسىندا ءبىر جىل ىشىندە 150-دەن استام ءىس-شارا ۇيىمداستىرىپ، اۋقىمدى جۇمىس اتقارىلدى. شىۇ-دا شارتتىق بازا 60 جاڭا قۇجاتپەن تولىقتى. سونىڭ اراسىندا ەكونوميكالىق، مادەني، ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىك، كولىك، تەحنولوگيا سالاسىنداعى تاقىرىپتار قامتىلدى. بۇل وڭىرلەر اراسىنداعى تۇراقتىلىق پەن ءوزارا ءتيىمدى قارىم-قاتىناستى كەڭەيتۋگە ءوزىنىڭ ايتارلىقتاي ۇلەسىن تيگىزەدى»، - دەيدى دامير بەلگىبايەۆ.

شىۇ-نىڭ استانا دەكلاراسياسى - تۇراقتىلىق پەن تىنىشتىقتىڭ كەپىلى بولىپ وتىر دەيدى ساراپشى ماماندار.

«تۇراقتىلىق، قاۋىپسىزدىك سالاسىندا قابىلدانعان شەشىمدەر بۇلار مەملەكەتىمىزگە قءاۋىپ تءوندىرەتىن تءۇءرلى قاقتىعىستاردىڭ الدىن الۋ. ياعني وسى ۇيىمعا مءۇشە مەملەكەتتەر بىرلەسە جۇمىس ىستەي وتىرىپ، شەكارالىق ايماقتاعى، مەملەكەتتىڭ ىشىندەگى، گەوگرافيالىق ەۋرازيالىق ءوڭىردەگى تۇراقتىلىقتى قامتاماسسىز ەتەدى»، - دەيدى قازاقستان قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتىنىڭ تاعى ءبىر ساراپشىسى باۋىرجان سەرىكبايەۆ.

قورىتىندىلاي ايتاتاتىن بولساق، استانادا وتكەن شىۇ جوعارى دەڭگەيدە وتكەن حالىقارالىق شارالاردىڭ ءبىرى بولدى دەۋگە تولىق نەگىز بار. ونىڭ ۇستىنە سامميتكە بۇۇ باس حاتشىسىنىڭ قاتىسۋى ۇيىمنىڭ ىقپالى مەن بەدەلىن ارتتىرا ءتۇستى.

قازاقستاندا ادامدى ۇلتىنا، تىلىنە، دىنىنە قاراي كەمسىتۋ ەشقاشان بولمايدى – توقايەۆ
24 ءساۋىر 2025
قازاقستاندا ادامدى ۇلتىنا، تىلىنە، دىنىنە قاراي كەمسىتۋ ەشقاشان بولمايدى – توقايەۆ

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ سەسسياسىندا ەلدىڭ بىرلىگى مەن تاتۋلىعى ەڭ نەگىزگى قۇندىلىقتاردىڭ ءبىرى ەكەنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى Ulys.

«قازاقستاندا ادامدى ۇلتىنا، تىلىنە، دىنىنە قاراي كەمسىتۋ ەشقاشان بولعان ەمەس، بولمايدى دا. بارشا ازاماتتارعا بىردەي مۇمكىندىك بەرىلگەن. بۇل – ناعىز ادىلدىك، ادىلەتتى مەملەكەتتىڭ اجىراماس بولىگى. تاعى دا ايتارىم: ەلدىڭ بىرلىگى مەن تاتۋلىعى ەڭ نەگىزگى قۇندىلىقتارىمىزدىڭ قاتارىندا تۇر. بۇل – مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باستى تۇعىرى. بولاشاقتا دا سولاي بولماق. وسى ستراتەگيانىڭ ارقاسىندا ءتۇرلى ەتنوس وكىلدەرى ءبىر شاڭىراقتىڭ استىندا ءبىر ءۇيدىڭ بالاسىنداي ءتاتۋ-تاتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. بۇل – ماعىناسى تەرەڭ ناقتى جەتىستىك»، - دەيدى پرەزيدەنت قحا XXXIV سەسسياسىنىڭ پلەنارلىق وتىرىسىندا.

پرەزيدەنت وتانشىلدىق، ازاماتشىلدىق، ءوزارا سەنىم مەن جاۋاپكەرشىلىك – قازاقستان حالقىنىڭ جالپىۇلتتىق بىرەگەي بولمىسىن ايقىندايتىن قۇندىلىقتار ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«قازاق جەرىندە تۇرىپ جاتقان بارلىق ەتنوس وكىلدەرى وزدەرىنىڭ ءتىلىن، مادەنيەتىن جانە سالت-داستۇرلەرىن جان-جاقتى دامىتا الادى. وعان قاجەتتى بارلىق جاعداي جاسالعان. ءبىز بىرەۋگە ەلىكتەپ، جان-جاعىمىزعا جالتاقتاعان ەمەسپىز. ەڭ باستىسى، ۇلتارالىق قاتىناستار سالاسىندا وزىق ادىس-تاسىلدەردى قولدانىپ، تەك العا قاراي جۇردىك، بولاشاقتا دا سولاي بولۋ كەرەك. سونىڭ ارقاسىندا ءبىزدىڭ ەلىمىزدە قالىپتاسقان قوعامدىق كەلىسىم ۇلگىسى شىن مانىندە ءبىزدىڭ حالىقارالىق «برەندىمىزگە»، بەتكەۇستار جەتىستىگىمىزگە اينالدى»، - دەيدى ول.

توقايەۆتىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەت ازاماتتاردىڭ ۇلتىنا، ءدىني نانىمىنا نەمەسە الەۋمەتتىك مارتەبەسىنە قاراماي، بارىنە بىردەي ءادىل ءارى تەڭ جاعداي جاسايدى. بۇل – مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باستى ۇستانىمى.

«ءبىز پوپۋليستىك اسىعىس شەشىمدەردەن بويىمىزدى اۋلاق ۇستايمىز. ءارقاشان ناقتى جاعدايعا قاراپ، بايىپتى ساياساتتى باسشىلىققا الامىز. بۇل، ەڭ الدىمەن، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن ەتنوسارالىق قاتىناس ءتىلى رەتىندە بەكىتۋ ماسەلەسىنە تىكەلەي قاتىستى»، - دەيدى مەملەكەت باسشىسى.

ءبىز تۋرالى
ulys.kz — اقپاراتتىق، ساراپتامالىق جانە تانىمدىق باعىتتاعى ماتەريالداردى بەرەدى.
 
مۋلتيمەديالىق جوبا زامان تالابىنا ساي جاسالعان. قازاقستاننىڭ اقپاراتتىق نارىعىن ساپالى
كونتەنتپەن قامتاماسىز ەتۋگە ۇلەس قوسۋعا باعىتتالعان. مۇنداعى ساراپتامالىق، تانىمدىق
ماقالالار سان سالانى قامتيدى. گەوستراتەگيا، گەوەكونوميكا، گەوساياسات، حالىقارالىق
قاتىناستار مەن ەلدىڭ ىشكى-سىرتقى ساياساتى، ەكونوميكا، جاھاندا بولىپ جاتقان تەكتونيكالىق
وزگەرىستەر مەن ترەند تاقىرىپتار ۇلتتىق مۇددە تۇرعىسىنان تەرەڭ تالدانىپ قازاق
وقىرماندارىنا جەتكىزىلەدى. ورتالىق ازيا مەن تۇركى الەمىنە ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى.