بۇگىن باۋىرلاس ءازىربايجان ەلىندە حوجالى قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى. سەبەبى، تاۋلى قاراباحقا قاراستى اتالعان قالاعا 1992 جىلدىڭ اقپان ايىنىڭ 25-نەن 26-نا قاراعان ءتۇنى شابۋىل جاسالىپ، جۇزدەگەن بەيبىت ازەربايجان ءولتىرىلدى. بۇل 27 جىل وتسە دە ءالى ءادىل باعاسى بەرىلمەي كەلە جاتقان قاندى وقيعانىڭ ءبىرى.
حوجالى قىرعىنىنا بايلانىستى ءازىربايجاننىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مەن باس پروكۋراتۋراسى ارنايى مالىمدەمە جاسادى. وندا كورسەتىلگەندەي، ارمەنيا رەسپۋبليكاسى ءازىربايجان رەسپۋبليكاسىنا قارسى جۇرگىزگەن باسقىنشىلىق سوعىسى ارقىلى ءازىربايجان رەسپۋبليكاسى جەرىنىڭ بەستەن ءبىر بولىگىن باسىپ العان. ال حوجالىنى وككۋپاسيالاۋ كەزىندە ءتىپتى شەكتەن شىققان. ءازىربايجاننىڭ تاۋلى قاراباق وڭىرىندە ورنالاسقان حوجالى قالاسىندا تراگەديالىق وقيعاعا دەيىن 7000 مىڭ ادام تۇرعان. اتالعان قالانى 1991 جىلدىڭ قازان ايىنان باستاپ ارميان قارۋلى كۇشتەرى قورشاي باستاعان. ال 1992 جىلدىڭ اقپان ايىنىڭ 25-نەن 26-نا قاراعان ءتۇنى ارمەنيا قارۋلى كۇشتەرى بۇرىنعى كسرو قارۋلى كۇشتەرىنىڭ 366 موتواتقىشتار پولكىنىڭ كومەگىمەن ارتيللەريالىق سوققى جاساپ، حوجالىنى باسىپ الىپ، قالا حالقىنا جاۋىزدىق ارەكەتتەر جاساعان. «حوجالى گەنوسيدى سالدارىنان 5379 قالا تۇرعىنى دەپورتاسيالاندى، 613 ادام، ونىڭ 63ء-ى بالا، 106-ى ايەل قاتىگەزدىكپەن ءولتىرىلدى، ءتىپتى 8 وتباسىنىڭ تايلى-تاياعى قالماعان، 487 ادام جاراقات الدى، 1257 ادام قولعا ءتۇسىرىلىپ، كەپىلدىككە الىندى. ال 150 ادامنىڭ (68 ايەل، 26 بالا) تاعدىرى ءالى كۇنگە دەيىن بەلگىسىز. ارمەنيا قارۋلى كۇشتەرىنىڭ حوجالى قالاسىن باسىپ الۋى ءازىربايجان مەملەكەتى مەن حالقىنا 170 ميلليون اقش دوللارىنان استام شىعىن اكەلدى» دەلىنگەن قۇجاتتا. ءازىربايجاننىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مەن باس پروكۋراتۋراسىنىڭ ارنايى مالىمدەمەسىندە حوجالىداعا قىرعىن ولار تەك ءازىربايجان بوعانى ءۇشىن جاسالدى دەگەن تۇيىنگە كەلەدى. باۋىرلاس حالىقتىڭ قايعىسىنا قاتىستى بەلگىلى جۋرناليست، تۇركى الەمى تاقىرىپتارىندا قالام تارتىپ جۇرگەن امەنكەلدى قۇرمەت ۇلى ءوزىنىڭ فەيسبۋك الەۋمەتتىك پاراقشاسىندا مىناداي پىكىر ءبىلدىرىپتى. تولىق بەرۋدى ءجون كوردىك.
امەنكەلدى قۇرمەت ۇلى، جۋرناليست
27 جىل بۇرىن، 1992 جىلدىڭ 26 اقپانىندا ازەربايجاننىڭ حوجالى قالاسىندا قاسىرەتتى وقيعا بولعان دەسەدى. 25 ىنەن 26 قاراعان ءتۇنى ارميان قارۋلى توپتارى كسرو قارۋلى كۇشتەرىنىڭ 366 موتواتقىشتار پولكىنىڭ (كەيىن پولك تاراتىلدى) كومەگىمەن ازەربايجانىنڭ حوجالى قالاسىنا شابۋىل جاساعان. ءبىر تۇندە 613 بەيبىت تۇرعىندى قىرىپ تاستاپتى. ولاردىڭ ىشىندە 63 بالا، 70 قاريا، 106 ايەل بولىپتى. سول كەزدە ارمەنيا قورعانىس ءمينيسترى قىزمەتىن اتقارعان، بىلتىرعا دەيىن ەلدىڭ پرەزيدەنتى بولعان سەرج سارگسيان "حوجالىدان بۇرىن ازەربايجاندار ارميانداردىڭ بەيبىت تۇرعىندارعا تيىسپەيتىنىنە سەنىمدى ەدى" دەپتى. ياعني گەنوسيدتى ادەيى ۇيىمداستىرسا كەرەك. ءىز-تۇزسىز كەتكەن 150 گە جۋىق ادام تاعى بار. 25 بالا تۇل جەتىم قالسا، 130 بالانىڭ اتا-اناسىنىڭ ءبىرى كوز جۇمعان ەكەن. سودان بەرى 27 جىل ءوتتى.
ايتپاقشى، 366 گۆارديالىق موتواتقىشتار پولكى 25 گۆارديالىق موتواتقىشتار ديۆيزياسىنىڭ قۇرامىنا كىرىپتى. ول ول ديۆيزيا حح عاسىردىڭ باسىندا ورتا ازيادا ارەكەت ەتكەن "3 تۇركىستاندىق كاۆالەريا ديزيۆياسىنىڭ" نەگىزىندە جاساقتالسا كەرەك. ال بۇل ديۆيزيا 30 جىلدارعا دەيىن "باسماشىلاردى جويۋمەن" اينالىسقان. قىسقاسى، 366 پولكتىڭ ءاۋ باستاعى "ميسسياسى" تۇركى حالىقتارىنا قارسى كۇرەس بولعانعا ۇقسايدى. پولك سوڭعى رەت تۇركى حالقىنا حوجالىدا قارۋ كەزەندى. بەيبىت تۇرعىندارعا قارسى وق اتتى. سولاي.
حوجالى قىرعىنىن تۇركى جۇرتى ۇمىتپاعانى ءجون-اۋ. كىمنىڭ دوس، كىمنىڭ قاس ەكەنىن ەستەن شىعارماۋ ءۇشىن كەرەك ول.