Euronews-كە ەكسكليۋزيۆتى سۇحبات بەرگەن ديماش قۇدايبەرگەن كلاسسيكالىق مۋزىكا، قازاقتىڭ حالىق كۇيى مەن زاماناۋي اۋەن استاسىپ جاتقان بىرەگەي شىعارماشىلىعى جايلى ايتىپ بەردى. Kazinform اتالعان سۇحباتتىڭ بەيرەسمي اۋدارماسىن جاريالادى.
قازاق مۋزىكانتى ديماش قۇدايبەرگەن جاي عانا ءانشى، ءان اۆتورى ءارى مۋلتيينسترۋمەنتاليست قانا ەمەس، ول ميسسياسى بار ادام. ول جانردا بالاماسى جوق ۆيرتۋوز ۆوكالىمەن جانە مۋزىكاسىمەن الەمدىك اۋديتورياعا قازاقستاننىڭ باي مادەنيەتى مەن ءسالت-داستۇرىن جەتكىزۋگە نيەتتى. الەمدىك تۋرنەدەن كەيىن وتانىنا ورالعان ديماش استانادا V دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىنىڭ جابىلۋىن ەكى كۇندىك كونسەرتىمەن ايشىقتاي ءتۇستى.
ديماش Euronews-كە بەرگەن ەكسكليۋزيۆتى سۇحباتىندا مانساپ جولىنا، مۋزىكا ءستيلىنىڭ دامۋىنا جانە ويىننىڭ (دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىنى) قازاقستان مۇراسىن پاش ەتۋدە بىرەگەي الاڭ بولعانىنا قاتىستى ويىمەن ءبولىستى.
– ءسىز كلاسسيكالىق ءبىلىم الدىڭىز ءارى «استانا-وپەرادان» ورىن دا ۇسىنىلدى. ءبىراق كلاسسيكالىق ەلەمەنتتەردى ءداستۇرلى قازاق جانە پوپ-مۋزىكامەن ۇيلەستىرە وتىرىپ، زاماناۋي مۋزىكانت مانسابىن تاڭدادىڭىز. وسىناۋ بىرەگەي قوسپانى قالاي جاساي الدىڭىز؟
– استاناداعى وپەرا ديرەكتورى مەنى وزدەرىمەن بىرگە جۇمىس ىستەۋگە شاقىرعانى ەسىمدە. ءبىراق بارىنشا ءارتۇرلى مۋزىكالىق جانردا ونەر كورسەتكەندى قالايتىنىمدى بىلەتىنمىن. ەندى مەن وپەرا ايتقىم كەلسە، ونى كونسەرتتەرىمدە دە ايتا الامىن. مەندە سونداي ەركىندىك بار. مەن «استانا-وپەراعا» ۇلكەن قۇرمەتپەن قارايمىن. بىرنەشە اي بۇرىن عانا ۇستازىم پلاسيدو دومينگو مەنى ەۋروپادا وزىمەن بىرگە ونەر كورسەتۋگە شاقىرعان كەزدە ارمانىم ورىندالدى. ول ماعان: «بۇل ارياعا دايىندالۋ ءۇشىن ەكى كۇنىڭ عانا بار»، - دەدى. مەن باس تارتا المادىم.
5 جاسىمدا، ۇيىمىزدە پلاسيدو دومينگو مەن پاۆاروتتي ونەرى تاسپالانعان ۆيدەوكاسسەتا بولاتىن. سول كونسەرتتەر مەنىڭ ءانشى بولۋعا دەگەن قۇشتارلىعىمدى وياتتى. دومينگوعا ونىڭ ارقاسىندا ءانشى بولعانىمدى ايتتىم. وعان ۇقساعىم كەلدى. ۆوكالدىق تۇرعىدا ولار مىقتى.
– اتا-اناڭىز 5 جاسىڭىزدا كەرەمەت داۋىسىڭىز بار ەكەنىن ءتۇسىندى. ال ءوزىڭىز كاسىبي ءانشى بولعىڭىز كەلەتىندىگىن قاي ۋاقىتتا ءتۇسىندىڭىز؟
– بەس جاسىمدا اجەم اياعىنىڭ اۋىراتىنا قاراماستان مەنى كۇن سايىن مۋزىكا مەكتەبىنە اپاراتىن. جەتىستىككە جەتىپ، تانىمال بولىپ، اقشا تابا باستاسام دا مۇنىڭ ءبارى وتباسىمنىڭ – اتا-انامنىڭ، اتا-اجەمنىڭ جانە دوستارىمنىڭ ارقاسىندا ەكەنىن ەسىمنەن شىعارمايمىن. ولاردىڭ قولداۋىنان اسقان دۇنيە جوق. مەنىڭ جەتىستىگىمە وزىمنەن گورى اجەم لايىق.
– قازاقستان ومىرىندە مادەنيەت پەن مۋزىكا نەلىكتەن سونشالىقتى ماڭىزدى؟
– ءداستۇرلى مۋزىكامىزعا جەتە ۇڭىلگەن، زەر سالعان ادامدار ءبىزدىڭ بۇكىل تاريحىمىزدى تانىپ-بىلە الادى. اتام تورت-بەس جاسىمدا ۇلتتىق اسپابىمىز – دومبىرانى شەرتۋدى ۇيرەتتى. ەگەر ءسىز ءوزىڭىزدى ناعىز قازاقپەن دەپ ەسەپتەسەڭىز، وندا الدىمەن دومبىرا شەرتۋدى ۇيرەنۋىڭىز كەرەك. ءقازىر الەمدى ءبىزدىڭ مادەنيەتىمىزبەن تانىستىراتىن ۋاقىت كەلدى. قازاقستان – جاس ەل، ەگەمەندىگىنە نەبارى – 33 جىل. بۇل – مۇرامىزدى الەمدىك اۋديتوريامەن ءبولىسۋدىڭ بىرەگەي ۋاقىتى.
– اندەرىڭىزدى قالاي سيپاتتار ەدىڭىز؟
– بۇرىنىراق ونى نەوكلاسسيكالىق دەپ اتايتىنمىن، ءبىراق ءقازىر مەن بارلىق جانردى بىرىكتىرۋگە تىرىسامىن. ءالى دە بولسا نەوكلاسسيكالىق ءانشىمىن. الايدا، باسقا ستيلدەردى زەرتتەگەندى ۇناتامىن — پوپ، روك، كەيدە ءتىپتى رەپ. بۇل مەن ءۇشىن اسا ماڭىزدى ەمەس. مەن ءبارىن سىناپ كورگىم كەلەدى.
– ءسىز قازاق مۇراسىن ءاردايىم ماقتان تۇتاسىز ءارى ەلىڭىزدى مۋزىكالىق بەينەباياندارىڭىزدا دەكوراسيا رەتىندە ءجيى قولداناسىز. بۇل ءسىز ءۇشىن نەلىكتەن ماڭىزدى؟
– قازاق بولىپ تۋعانىما ماقتانامىن. مەنىڭ ميسسيام – الەمدى ەلىمىزدىڭ مادەنيەتىمەن، انىمەن، ءداستۇرلى مۋزىكاسىمەن تانىستىرۋ. بۇكىل الەمدە، نيۋ-يوركتە، ەۋروپا مەن ازيادا 20-30 مىڭ ادام اۋديتوريانىڭ الدىندا ونەر كورسەتتىم جانە بۇل مەنىڭ ناعىز تىڭدارماندارىمنىڭ ارقاسىندا عانا مۇمكىن بولدى.
– ءسىز دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىندا جەكە شىعارماشىلىق كەشىڭىزدى وتكىزدىڭىز. بۇل وقيعا نەلىكتەن سونشالىقتى ماڭىزدى؟
– وسىدان 6 اي بۇرىن ۇكىمەت دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا ونەر كورسەتۋگە شاقىردى. بىردەن كەلىستىم. ويتكەنى بۇل ويىننىڭ ەلىمىز بەن مادەنيەتىمىز ءۇشىن قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن جاقسى بىلەمىن. بۇل – ءبىزدىڭ ءسالت-داستۇرىمىزدى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار سپورتتاعى، ات سپورتى ويىندارىنداعى تالانتتارىمىزدى كورسەتۋدىڭ تاماشا مۇمكىندىگى. ازداپ قوبالجۋ بولسا دا جەكە كونسەرتىمنىڭ وتكەنىنە وتە قۋانىشتىمىن. باسقا ەلدە ونەر كورسەتۋ وڭايىراق، ءبىراق قازاقستاندا كەش وتكىزگەن ءبىر بولەك. ەمتيحان تاپسىرعانمەن تەڭ. ويتكەنى ەلىمىزدە وتكەن كونسەرتتە مەنىڭ ۆوكالدان ساباق بەرگەن ۇستازدارىم مەن بىلىكتى مۋزىكا مايتالماندارى قاتىسادى.
– ەگەر ءسىز وتكەن شاققا ورالار بولساڭىز، 5 جاستاعى ديماشقا قانداي اقىل-كەڭەس بەرەر ەدىڭىز؟
– كوبىرەك جاتتىعۋ كەرەك. مەن 25 جىل ءبىلىم الدىم، ءقازىر 30 جاسىمدا دا PhD دارەجەسىن الۋ ءۇشىن وقۋىمدى جالعاستىرىپ جاتىرمىن. ەگەر سپورتتا چەمپيون بولعىڭىز كەلسە، وندا تىنباي جاتتىعۋىڭىز قاجەت. مۋزىكادا دا سولاي – ۇزدىك بولۋ ءۇشىن كوپ جۇمىس ىستەۋ، ەڭبەكتەنۋ، جاتتىعۋ كەرەك.
