بۇگىندە ەلىمىزدىڭ اۋماعىندا جالپى قۋاتى 1 409 مۆت بولاتىن 59 جەل ەلەكتر ستانسياسى جۇمىس ىستەيدى. ولار ەلىمىزدىڭ ءتۇرلى وڭىرلەرىندە، اتاپ ايتقاندا الماتى، اقمولا، جامبىل، تۇركىستان، قوستاناي، اقتوبە، ماڭعىستاۋ جانە جەتىسۋ وبلىستارىندا ورنالاسقان. جەل ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ ءدال وسى وبلىستاردا ورنالاسۋى اتالعان ايماقتارداعى جەلدىڭ ۇلكەن الەۋەتىنىڭ بولۋىمەن بايلانىستى ەكەندىگى ءسوزسىز.

ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى دەپارتامەنتىنىڭ باس ساراپشىسى نۇرجان دجاكانوۆ رەسپۋبليكا اۋماعىندا سالىناتىن ءبىر جەل ەلەكتر ستانسياسىنىڭ قۇنى كوپتەگەن فاكتورعا بايلانىستى ەكەندىگىن ايتادى.

«جەس قۇرىلىسىنىڭ قۇنى ورنالاساتىن جەرى، ينفراقۇرىلىمعا قولجەتىمدىلىك، توپوگرافيا جانە گەولوگيا، لوگيستيكا سىندى كوپتەگەن فاكتورعا بايلانىستى ەكەندىگى تۇسىنىكتى. دەگەنمەن، الەمدىك تاجىريبەگە سۇيەنەر بولساق، قۋاتتىلىعى 1 مۆت بولاتىن ستانسانىڭ قۇنى ورتاشا ەسەپپەن 1 ميلليون اقش دوللارىن قۇرايدى. 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسىندا ەلىمىزدەگى بارلىق جەل ەلەكتر ستانسياسى 3 824،99 ملن كۆت-ساع ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىردى. قازاقستانداعى جاڭارتىلاتىن ەنەرگەتيكا سەكتورى ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋدىڭ جىل سايىنعى ءوسىمىن كورسەتىپ وتىر. جالپى، وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسىندا جاڭارتىلاتىن ەنەرگەتيكانىڭ ۇلەسىنە ەلىمىزدە وندىرىلگەن بارلىق ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ شامامەن 6 پايىزى تيەسىلى بولعانىن اتاپ وتۋگە بولادى»، - دەدى ول.

مينيسترلىك باس ساراپشىسىنىڭ دەرەگىنشە، 2018 جىلدان باستاپ جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى جوبالارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ىرىكتەۋ اۋكسيوندىق تەتىك بويىنشا وتەدى. سونىڭ ارقاسىندا جەك جوبالارىن ىرىكتەۋ پروسەسى اشىق ءارى تۇسىنىكتى بولا ءتۇستى. سونداي-اق سوڭعى تۇتىنۋشىلارعا تاريفتەردىڭ اسەرىن بارىنشا ازايتۋعا مۇمكىندىك بەردى. وسىلايشا 2023 جىلعى ساۋدا-ساتتىق قورىتىندىسىندا جەك جوبالارى بويىنشا ەڭ تومەنگى باعا بەلگىلەندى. ياعني، 1 كۆت/ساعات ءۇشىن  10،38 تەڭگەنى قۇرادى.

«2027 جىلعا دەيىن ەلەكتر ەنەرگياسىن ءبىرىڭعاي ساتىپ الۋشىمەن جاسالعان شارتتارعا سايكەس، ەلىمىزدىڭ ءتۇرلى وڭىرىندە قۋاتى 470 مۆت بولاتىن 12 جەل ەلەكتر ستانسياسىن ىسكە قوسۋ جوسپارلاعان. بۇدان باسقا، وتكەن جىلعى اۋكسيوندىق ساۋدا-ساتتىق قورىتىندىسى بويىنشا جالپى قۋاتى 410 مۆت بولاتىن تاعى 7 جەس جوباسى ىرىكتەلدى. ولاردىڭ ىشىندە قۋاتتىلىعى 1 گۆت بولاتىن ءىرى جوبالاردىڭ ءبىرىن جەتىسۋ وبلىسىندا، جوڭعار قاقپاسىندا سالۋ كوزدەلگەن. قازىرگى ۋاقىتتا ەلەكتر ستانسياسى سالىناتىن الاڭىندا جەل ولشەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. قۇرىلىستىڭ باستالۋى 2025 جىلعا، ال 1-كەزەڭدى ىسكە قوسۋ 2029 جىلعا جوسپارلانعان. تولىق پايدالانۋعا بەرۋ مەرزىمى - 2030 جىل»، - دەدى نۇرجان دجاكانوۆ.

سونىمەن قاتار ول ەلىمىزدىڭ اۋماعىندا جۇمىس ىستەپ تۇرعان سۋ ەلەكتر ستانسيالارىنا قاتىستى مالىمەتتەرمەن دە ءبولىستى.

«قازىرگى ۋاقىتتا ەلىمىزدە جالپى قۋاتى 269،605 مۆت بولاتىن 39 شاعىن ەلەكتر ستانسياسى جۇمىس ىستەيدى. ولار نەگىزىنەن الماتى، تۇركىستان وبلىستارىندا جانە جەتىسۋ وبلىسىندا ورنالاسقان. 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا اتالعان گيدروەلەكتروستانسيالار 993،87 ملن كۆت/ساعات ءوندىردى»، - دەدى باس ساراپشى.

ونىڭ ايتۋىنشا، 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسىندا قۋاتتىلىعى 257 مۆت بولاتىن 26 گەس ىرىكتەلىپ الىندى. بۇل ستانسيالار 2028-2029 جىلدارى پايدالانۋعا بەرىلمەك. جالپى، ەلىمىزدە گيدروەلەكتروستانسيالار ءۇشىن شەكتى اۋكسيوندىق باعا 1 كۆت/ساعات ءۇشىن 41،23 تەڭگەنى قۇرايدى.

«جەل جانە سۋ ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ، جالپى جاڭارتىلاتىن ەنەرگەتيكا سەكتورىنىڭ ءبىرقاتار ارتىقشىلىعى بار. ونىڭ ىشىندە ەكولوگيالىق جانە ەكونوميكالىق تا. ماسەلەن، جەك نەگىزىندەگى ەلەكتر ستانسيالارى پارنيكتىك گازدار شىعارىندىلارىن نەمەسە ەلەكتر ەنەرگياسىن وندىرۋمەن بايلانىستى باسقا لاستاۋشى زاتتاردى شىعارمايدى. بۇل ايتارلىقتاي ەكولوگيالىق اسەر بەرەدى. سونىمەن قاتار، قۇرىلىس پەن ورناتۋدان كەيىن ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ وپەراسيالىق شىعىندارى تومەن بولادى. جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. مۇنان بولەك، ور ورنالاسقان ايماقتارعا ينۆەستيسيا دا تارتادى»، - دەدى نۇرجان دجاكانوۆ.

فوتو: yandex.kz

ق ر پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى – باسپا ءسوز حاتشىسى بەرىك ءۋالي Egemen Qazaqstan گازەتىندە جاريالانعان ماقالاسىندا  ەلىمىزدە سالىناتىن اەس قۇرىلىسى تۋرالى ايتتى، دەپ حابارلايدى Ulys.

پرەزيدەنت اەس قۇرىلىسىنا بايلانىستى «بۇل تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ بۇكىل تاريحىنداعى ەڭ ءىرى جوباعا اينالادى. اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋ – ۇزاقمەرزىمدى جوبا. اتالعان باستاما ەلىمىزدىڭ ورنىقتى دامۋىن ونجىلدىقتارعا ىلگەرىلەتەدى، سونداي-اق ينجەنەرلەر شوعىرى مەن ءارتۇرلى بەيىندەگى ماماندار لەگىن دايارلاۋعا جاعداي جاسايدى. دەمەك ونىڭ پايداسىن قازىرگى جاستارىمىز بەن بولاشاق ۇرپاق كورەدى»، دەپ اتاپ وتكەن بولاتىن.

رەفەرەندۋمنان كەيىن قاسىم-جومارت توقايەۆ فرانسيا رەسپۋبليكاسىنا مەملەكەتتىك ساپارى اياسىندا وسى ەلدىڭ پرەزيدەنتى ەممانيۋەل ماكرونمەن جانە قازاقستانعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەن رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتينمەن اەس قۇرىلىسى تۋرالى پىكىر الماستى. قازىرگى ۋاقىتتا جۇڭگو تاراپىمەن وسى باعىتتا كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلىپ جاتىر. ياعني بىرنەشە جىلعا سوزىلاتىن مەگاجوبانى جۇزەگە اسىرۋ اتوم ونەركاسىبىندە مول تاجىريبەسى بار ءىرى كومپانيالاردان قۇرالعان حالىقارالىق كونسورسيۋمعا جۇك­تەلەدى.

جۋىردا مەملەكەت باسشىسى ەنەرگەتيكا ءمينيسترى الماسادام ساتقالييەۆتى قابىلداپ، ەلىمىزدە سالىناتىن اتوم ەلەكتر ستانساسىنىڭ قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋدى تاپسىردى.