ۆاليۋتا باعامى
  • USD -

    525.5
  • EUR -

    556.5
  • RUB -

    5.15
بالالار كونتەنتىنە نازار اۋدارۋ نازاردان تىس قالمايدى - Astana Media Week
فوتو: اشىق كوزدەن 26 قىركۇيەك 2024
بالالار كونتەنتىنە نازار اۋدارۋ نازاردان تىس قالمايدى - Astana Media Week

Astana Media Week 2024 ەكىنشى كۇنى قازاقستاندا مەديانى دامىتۋعا قىزىعۋشىلىق تانىتقان ماماندار ءۇشىن وتە قىزىقتى بولدى، دەپ حابارلايدى Ulys.

كىنشى كۇننىڭ نەگىزگى تەزيستەرى - مەديا كەڭىستىكتى دامىتۋدا سينەرگيانى ىزدەۋ جانە كونتەنتتى جاڭا ترەندتەرگە بەيىمدەۋ. رەسۋرستار مەن تەحنولوگيالاردى بىرلەسىپ پايدالانۋ وڭىرلىك باق-قا ءوزىنىڭ قاتىسۋىن نىعايتىپ قانا قويماي، كورەرمەندەردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قازاقستاندا سيتۋاسيالىق ورتالىقتاردىڭ ءبىرىنشى جەلىسىنىڭ ىسكە قوسىلۋىن ەرەكشە تولقۋمەن كۇتۋدە، ءبىرىنشى بولىپ قوستاناي وبلىسى كەزەكتە تۇر. بۇل ورتالىقتار مەديانى باقىلاۋ جانە ۇلكەن دەرەكتەردى تالداۋ ارقىلى تۇراقتىلىقتى ساقتاۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. «وڭىرلىك تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋدەگى سيتۋاسيالىق ورتالىقتاردىڭ ءرولى» سەسسياسىندا تەحنولوگيالاردىڭ كريزيستىك جاعدايلارعا جاۋاپ بەرۋ مەن قوعامدىق شيەلەنىستى باسقارۋعا قالاي كومەكتەسە الاتىنى سەكىلدى سۇراقتار تالقىلانىپ، جاۋاپتار الىنۋى كەرەك. «مەديا مامانداردى دايارلاۋ» بۇگىنگى كۇننىڭ ماڭىزدى تاقىرىپتارىنىڭ ءبىرى. 

بۇل سەسسيادا جۋرناليستەر قاۋىمى اراسىندا باستى تاقىرىپتاردىڭ بىرىنە اينالىپ ۇلگەرگەن كاسىبي كۇيزەلىس تالقىعا تۇسەدى. بيىلعى جىل بەيرەسمي تۇردە پسيحولوگيالىق تۇرعىدان العاندا كۇيزەلىسكە تولى بولدى. قازىرگى تاڭدا جۋرناليستيكا ماماندىعىن تاڭداپ، وقۋعا تۇسكەن تۇلەكتەردىڭ باسىم بولىگى مەديا سالاعا اياق باسپاي، ءوز كاسىبي مانسابىن باسقا سالالاردان تابۋدا. بۇل تەوريالىق دايىندىق پەن ەڭبەك نارىعىنىڭ ناقتى قاجەتتىلىكتەرى اراسىندا ۇلكەن الشاقتىق تۋدىرادى. ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن جاڭارتۋ جانە جۋرناليستەرگە حالىقارالىق تاعىلىمدامالار مەن پراكتيكالىق داعدىلارعا كوبىرەك قول جەتكىزۋ جولدارىن تاڭداۋ.

 وسى تۇرعىدا «بولاشاق» حالىقارالىق باعدارلامالار ورتالىعى اق باسقارما ءتوراعاسى ءاليا وسپانوۆا قازاقستاندىق جۋرناليستەر ءۇشىن شەتەلدە ءۇش تاعىلىمداما ۇسىنىلاتىنىن جاريالايدى، بۇل بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ باعىتىنداعى ماڭىزدى قادام بولادى.

وتاندىق مەديا الاڭداعى قۋانىشتى جاڭالىقتاردىڭ ءبىرى — ەلىمىزدە Euronews وكىلدىگىنىڭ اشىلۋى. بۇل جەرگىلىكتى جۋرناليستەر ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەردى بەرۋ جانە حالىقارالىق جاڭالىقتاردان ۋاقىتىلى حاباردار بولۋعا مۇمكىندىك.

 بۇگىن بالالار كونتەنتىنە نازار اۋدارۋ نازاردان تىس قالمايدى: ساپالى قازاقستاندىق سەريالدار مەن مۋلتفيلمدەرگە قىزىعۋشىلىقتىڭ ارتۋى تالقىلانادى. شەتەلدىك سپيكەرلەر MTV Asia جانە Nickelodeon بالالار باعدارلامالارىنىڭ پروديۋسەرى ويشتەين كريستيانسەن جانە ليتۆادان كەلگەن پسيحياتر جانە جازۋشى داريۋس رادكيەۆيچيۋس ەتيكالىق ستاندارتتاردىڭ ماڭىزدىلىعىن جانە مەديانىڭ بالالاردىڭ دامۋىنا اسەرىن كورسەتە وتىرىپ، بالالار كونتەنتىن قۇرۋدىڭ زاماناۋي تاسىلدەرىن تالقىلايدى.

يۋنەسكو-نىڭ قكفك وكىلى سابينا اكجاروۆا مەديا بالالاردىڭ پسيحيكاسىنا قالاي اسەر ەتەتىنى جانە كونتەنت ولاردىڭ سويلەۋىن دامىتۋعا قالاي كومەكتەسەتىنى تۋرالى ماسەلەلەردى تاقىرىپ ەتەدى. قاتىسۋشىلاردى ءارتۇرلى شەبەرلىك ساباقتارى كۇتەدى. ماڭىزدىلارىنىڭ ءبىرى - باقتىگۇل بۋربايەۆانىڭ «زامانۋي مەدياەتيكاسى» بولماق. بۇل شەبەرلىك ساباعى سيفرلىق داۋىردەگى جۋرناليستەر ءۇشىن زاماناۋي ەتيكالىق ستاندارتتارعا ارنالادى. فوتوجۋرناليستيكا دا نازاردان تىس قالمايدى – «ۇركەر» سىيلىعىنىڭ وتكەن جىلدار جەڭىمپازدارى مەيىربەك تاجقۇرانوۆ پەن وسپان ءالي فوتوسۋرەتتىڭ مەديا جانە جاڭالىقتاردى جاريالاۋداعى ءرولى تۋرالى شەبەرلىك ساباعىن وتكىزەدى. قاتىسۋشىلار ساپالى ۆيزۋاليزاسيا جاڭالىقتاردىڭ اۋديتورياعا اسەرىن قالاي ارتتىرا الاتىنىن بىلەدى. بۇعان قىزىقتى قوسىمشا قازاقستاننىڭ مادەني مۇراسىن بەينەلەيتىن بىرەگەي سۋرەتتەردى كورسەتەتىن Nomad Games سيفرلىق كورمەسى بولماق. مەديسينا جانە جۋرناليستيكا ماماندارى ءۇشىن سەمينار وتەدى، وندا مەديسينالىق ۇيىمدار مەن ب ا ق اراسىنداعى، ونىڭ ىشىندە داعدارىستىق جاعدايلاردا ءتيىمدى ءوزارا ءىس-قيمىل جولدارى تالقىلانادى.

بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى تۋرالى جاڭا زاڭ بويىنشا ساراپتامالىق ينتەراكتيۆ كۇننىڭ ماڭىزدى وقيعاسى بولماق، وندا «ءادىل ءسوز» حالىقارالىق ءسوز بوستاندىعى قورى مەن قازاقستان مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ وكىلدەرى مەدياعا قاتىستى زاڭناماداعى سوڭعى وزگەرى- ستەردى جانە جاڭا ەرەجەلەر جۋرناليستەردىڭ جۇمىسىنا اسەر ەتۋىن تالقىلايدى.

كۇن سوڭىندا «قازاقستان» رترك جاڭا ماۋسىمىنىڭ تۇساۋكەسەرى وتەدى، بۇل كەشتە كورەرمەندەرگە ۇلتتىق تەلەارنالاردا كونتەنت ساپاسىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان جاڭا جوبالار مەن باعدارلامالاردى ۇسىنادى.

مەديا اپتالىقتىڭ الاڭىندا كۇنى بويى قىزىقتى پىكىرتالاستار، جاڭا يدەيالار جانە كاسىبي ءوسۋ مۇمكىندىكتەرى بولادى. Astana Media Week 2024 - قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان مەديا يندۋستريانىڭ ءبىر بولىگى بولۋعا جانە ونىڭ بولاشاعىنا ءوز ۇلەسىن قوسۋعا مۇمكىندىك. شابىت الۋ، تاجىريبە الماسۋ جانە مەديا الەمىندەگى ەڭ ءتيىمدى تاجىريبەلەرمەن تانىسۋ ءۇشىن بىزبەن بىرگە بولىڭىزدار!

RELATED NEWS
اجىراسۋ نەگە بەلەڭ الۋدا
19 ماۋسىم 2024
اجىراسۋ نەگە بەلەڭ الۋدا

قازاق جاستارى وتباسى قۇندىلىعىنا نەمقۇرايلىلىق تانىتۋدا 

قازىرگى قازاق قوعامىنداعى ءورشىپ تۇرعان وزەكتى ماسەلەنىڭ ءبىرى – اجىراسۋ. ولاي دەۋىمىزدىڭ سەبەبى قازاقستاندا ءاربىر ءۇشىنشى نەكە اجىراسۋمەن اياقتالادى  ەكەن. ق ر ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ  دەرەكتەرىنە جۇگىنسەك، 2022 جىلى ەلىمىزدە 130 مىڭعا جۋىق جاس شاڭىراق كوتەرسە، 22500-دەن استام وتباسىلىق جۇپتىڭ جولدارى ەكىگە ايرىلعان. ال 2023 جىلى احات ورگاندارى قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا 120،8 مىڭ نەكەنى تىركەگەن. بۇل الدىڭعى جىلمەن سالىستىرعاندا 5،9% از. نەكەنىڭ ساقتالۋىنا كەلەر بولساق، ولاردىڭ سانى 2022 جىلمەن سالىستىرعاندا 9،6% ازايىپ، 40،2 مىڭدى قۇراعان ەكەن. تۇرعىلىقتى جەرىنە زەر سالار بولساق، قالالىق جەرلەردە اجىراسۋعا ءوتىنىش كوپ بەرىلگەن. ماسەلەن، قالالىق جەرلەردە 29،4 مىڭ اجىراسۋ (73،1%)، اۋىلدىق جەرلەردە 10،8 مىڭ اجىراسۋ (26،9%) تىركەلگەن. الايدا، بۇل كەلتىرىلگەن مالىمەتتەرگە دە سەنە بەرۋگە بولمايدى،  ويتكەنى ولاردىڭ اراسىندا جالعان تۇردە، وتىرىك اجىراساتىندار دا از ەمەس.  

شاڭىراقتىڭ شايقالۋىنا نە سەبەپ؟

كوپتەگەن جاستار توي وتكەن سوڭ ءبىر جىلدىڭ ىشىندە اجىراسۋعا ارىز بەرەدى ەكەن. ساياساتكەرلەر مەن دەپۋتاتتار وتباسى ينستيتۋتى  قۇردىمعا كەتىپ بارادى دەپ دابىل قاعۋدا، بۇل پىكىردى الەۋمەتتانۋشىلار دا  قولداپ وتىر.

اجىراسۋ دەڭگەيىنىڭ كۇرت ءوسۋى - بۇل تەك وتباسىنىڭ ىشىندەگى نەگاتيۆتى فاكتور ەمەس، سونىمەن قاتار جۇرتشىلىقتىڭ سانا-سەزىمىنىڭ وزگەرۋى دەيدى پسيحولوگتار. اجىراسۋدىڭ سەبەپتەرى كوپ، جالپى العاندا  بۇل تۇرعىدا قازاقستاندىق قوعامدا قانداي ماسەلەلەردىڭ  بار ەكەندىگىن ايعاقتايدى. سونىمەن...

اتا-انالارى مەن تۋعان-تۋىسقانداردىڭ ارالاسۋى

كەيبىر اجىراسقان جاستاردىڭ اۋزىنان: «بارىنە ونىڭ شەشەسى (جىگىتتىڭ نەمەسە بويجەتكەننىڭ) كىنالى» دەگەندى ءجيى ەستيمىز. كەيبىر اتا-انا ءوز بالاسىنىڭ جار تاڭداۋداعى ارەكەتىنە، ەكى جاستىڭ باقىتتى جانۇيا قۇرۋىنا كەدەرگى جاساپ باعادى. قۇداعيلاردىڭ اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنىسپەۋشىلىكتىڭ ءوزى كەيدە ەكى جاستىڭ ەكى جاققا كەتۋىنە سەبەپ بولىپ جاتادى. وسىدان-اق ەكى جاستىڭ باقىتتى بولۋى تەك وزدەرىنە عانا ەمەس، اتا-انالارى مەن تۋىس-تۋعاندارىنا دا بايلانىستى ەكەنىن كورەمىز. قازاقتىڭ «قاتىن الما، قايىن ال» دەگەن سوزىنە دە بويداقتار قۇلاق اسقاندارى ابزال. 

وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىق

زورلىق-زومبىلىق - ايرانداي ۇيىعان وتباسىنىڭ ويران بولۋىنىڭ باستى سەبەبى. الايدا، الەۋمەتتىك ساۋالناما كورسەتكەنىندەي، اجىراسۋ تەك كۇيەۋى تاراپىنان سوققى  جەپ، قورلىق كورۋىنە عانا بايلانىستى ەمەس كورىنەدى. بۇل ورايدا اڭگىمە وتباسى بيۋدجەتىن ەركەگى رەتتەپ، ايەلىنە پسيحولوگيالىق تۇردە قىسىم كورسەتىپ،  قارجىدان قاعىپ، كىرىپتار  ەتىپ ۇستاۋىندا دا بولىپ وتىر.

ايەلىڭ مەنشىگىڭ ەمەس

ۇيلەنگەنشە  توسىن  مىنەز كورسەتپەي، بيازى بولىپ جۇرگەن ەر ازامات وتباسىن قۇرعان سوڭ ەركىنسىپ، ءوز دەگەنىن جاساي باستايدى. مۇنداي جىگىتتەر ايەلىن  ءوز مەنشىگىم دەپ  ساناپ، ويىنا كەلگەنىن ىستەيدى. تومەنشىكتەتەدى، داۋىس كوتەرىپ جەكيدى، جۇدىرىق جۇمسايدى. ارينە، كەشە عانا جارىنا سۇيىكتى بولىپ  جۇرگەن ايەلدىڭ بۇل قورلىققا شىداماسى انىق.

كوزقاراستىڭ قاراما-قايشىلىعى

وتباسىلىق ءومىردىڭ العاشقى ايلارىنان سوڭ ەرلى-زايىپتىلار ومىرگە دەگەن كوزقاراستارىنىڭ، قىزىعۋشىلىقتارىنىڭ  ءارقيلى ەكەنىن باعامداي باستايدى. ولار بالا تاربيەسى، ءۇي  ءىشى شارۋاسى ماسەلەلەرىندە  ورتاق  مامىلەگە كەلە الماۋلارى مۇمكىن. وسىنىڭ ناتيجەسىندە كيكىلجىڭدەر تۋىندايدى. مۇنى تەك جاس وتباسىلاردىڭ پروبلەمالارىنا جاتقىزۋعا بولمايدى، 15-20 جىل وتاسقان ەرلى-زايىپتىلاردا دا وسىنداي ماسەلەلەر تۋىنداپ جاتادى.  ويتكەنى جاس كەلگەن سايىن قۇندىلىقتار مەن باسىمدىقتار دا وزگەرەدى. سوندىقتان بىرنەشە جىل وتاسقان جۇپتاردىڭ اراسىندا  دا كەلىسپەۋشىلىكتەردىڭ  ورىن الىپ جاتاتىندىعى بەلگىلى جايت.

شىنايى ومىرمەن بەتپە-بەت كەلۋ

«ۇيلەنۋ وڭاي – ءۇي بولۋ قيىن». كوپتەگەن جاستار ۇيلەنىپ، وتاۋ قۇرعان سوڭ ءومىر ادەمى ەرتەگىگە اينالادى دەپ ويلايدى. ال شىن مانىندە نەكەگە وتىرۋدىڭ ەكى جاققا دا جاۋاپكەرشىلىك پەن  بەلگىلى ءبىر مىندەتتەر جۇكتەيتىندىگى اقيقات. بۇعان اقشا، قارجى جانە تۇرمىستىق ماسەلەلەر قوسىلعان سوڭ جۇيكەنىڭ سىر بەرەتىندىگى بەسەنەدەن بەلگىلى. ەرتەگىدەگىدەي ءومىر ناقتىلى قاتال باعىتقا بەت بۇرعان سوڭ جۇپتار از ۋاقىتتا اجىراسىپ تىنادى.

ستاتيستيكاعا جۇگىنسەك، اجىراسۋعا ەرلەرگە قاراعاندا ايەلدەر ءجيى ارىز بەرەدى ەكەن. مۇنىڭ سەبەبى – وتباسىنىڭ ۇيىتقىسى سانالعان ايەلدەردىڭ شىدامىنىڭ شەگىنە جەتۋىنەن. كوپ جاعدايدا وتباسىن تۇرمىس، قارجى جاعىنان نازىك جاندىلار العا سۇيرەيتىنىن بىلەمىز.  ۇساق-تۇيەك بىلاي تۇرسىن، كۇردەلى ماسەلەلەردى شەشىپ، بالا تاربيەسىمەن اينالىسادى. ونىڭ ۇستىنە جاڭا زاماننىڭ ايەلدەرى قارجى جاعىنان تاۋەلدى ەمەس، سوندىقتان وتباسىنداعى وزبىرلىق پەن الىمجەتتىككە مويىنۇسىنا قويمايدى. وكىنىشكە قاراي بۇگىنگى تاڭدا قازاقستاندىق  قوعامنان اجىراسۋ ءۇردىسىن مۇلدەم سىزىپ تاستاۋ مۇمكىن ەمەس. الايدا، جاس وتباسىلار مەكتەبىن، داعدارىس ورتالىقتارىن قۇرىپ،  قوعامداعى بۇل كەلەڭسىز جايدىڭ الدىن الۋعا ابدەن بولادى. سونداي-اق، پسيحولوگ ماماندار تاراپىنان جاسوسپىرىمدەر اراسىندا وتباسى، نەكە تۇرعىسىندا اڭگىمەلەر، كەزدەسۋلەر  وتكىزىلىپ تۇرسا، وتباسىلىق ءومىر تۋرالى وڭ پىكىرلەر  قالىپتاسار ەدى. 

ەنە مەن كەلىن قارىم-قاتىناسى

اجىراسۋدىڭ باستى سەبەپتەرىنىڭ ءبىرى – قارا شاڭىراقتا بىرگە تۇرىپ جاتقان ەنە مەن كەلىن ماسەلەسى. ەلىمىزدىڭ قاي وڭىرىندە بولسىن (اسىرەسە، وڭتۇستىك، باتىس ايماقتاردا) كەلىن مەن ەنەنىڭ بىرگە تۇرۋىنىڭ قيىندىقتارى كوپ.  نەگىزى ءار ايماقتاعى اجىراسۋدىڭ سەبەپتەرى ءارقيلى. وڭتۇستىك پەن باتىس وڭىرلەردە ەر ازاماتتار اكە-شەشەسىمەن، باۋىرلارىمەن بىرگە تۇرعىلارى كەلەدى، ال بويجەتكەندەر مۇنى كوپ جاعدايدا قالامايدى. دەمەك، كەلىندەردىڭ ءوز ۇستانىمدارى بار دەگەن ءسوز. ناتيجەسىندە جاستاردىڭ ومىرىنە تۋىسقاندارى ارالاسىپ، «پايدالى» كەڭەستەر بەرە باستايدى. وسىنىڭ سالدارىنان شاڭىراق شايقالادى. كەي كەزدەرى شەشەسىنىڭ ۇلىن كەلىنىنەن قىزعاناتىن ساتتەرى دە بايقالادى. نەمەسە كەرىسىنشە، شەشەسى ءسات سايىن قىزىنا تەلەفون شالىپ، جاعدايىن سۇراپ، جاستاردىڭ مازاسىن  الا بەرەدى. وسى ارەكەتىمەن-اق ول ءوزىن كۇيەۋ بالاسىنا  قالاي قارسى قويىپ العاندىعىن   بىلمەي قالادى.

      قازاق وتباسىندا اجىراسۋ دەگەن بولىپ پا ەدى؟

وسىعان دەيىن ءداستۇرلى قازاق وتباسىندا اجىراسۋ دەگەن  سيرەك بولۋشى ەدى. جاستار اۋىل اقساقالدارى مەن ۇلكەندەرىنىڭ ءسوزىن جەرگە تاستاماعان. ولار بۇزىعىن تىيىپ، اقىلىن ايتىپ، وتباسىنداعى ءجونسىز ۇرىس-كەرىستى بولدىرماي، پاتۋامەن ءبارىن رەتتەپ وتىرعان. وتباسى جانە نەكە ماسەلەسىن زەرتتەپ جۇرگەن  وتاندىق ەتنوگراف امانجول قالىش اجىراسۋ وتكەن عاسىردىڭ 40-50 جىلدارى كەڭ ەتەك جايا باستادى دەگەن پايىم ايتادى.  ەگەر 1950 جىلدارى ءاربىر ءجۇزىنشى وتباسى اجىراسسا، 1980 جىلدارى ءاربىر ءتورتىنشى، 1990 جىلدارى ءاربىر ءۇشىنشى وتباسىندا ەرلى-زايىپتىلاردىڭ جولدارى ەكى ايىرىلاتىن بولعان. 2000 جىلدارى تىركەلگەن 90 873 نەكەنىڭ 27 391ء-ى بۇزىلعان. ال  اراعا  11  جىل سالىپ قاراساق، 2011 جىلى  جىلى ۇيلەنگەن 160 517 جۇپتىڭ 44 928ء-ى اجىراسقان.  بۇل، اسىرەسە قاراعاندى، پاۆلودار مەن سولتۇستىكتە، شىعىس جانە ورتالىق ايماقتاردا قاتتى بەلەڭ العان. ول جاقتىڭ تۇرعىندارى ءۇشىن اجىراسۋ قالىپتى جاعداي بولىپ كەتكەن ءتارىزدى. قالاي دەسەك تە، قازاق قوعامى ءۇشىن بۇل «ايىقپاس كەسەلگە» اينالعانداي.  بۇل سوزىمىزگە مىنا ءبىر مالىمەتتەر دالەل بولا الادى.

    2024 جىلعى 4-ناۋرىزدا جاڭارتىلعان Petrelli Previtera-نىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، ەلىمىز  اجىراسۋ كورسەتكىشى بويىنشا رەيتينگتە 105 ەلدىڭ ىشىندە  مالديۆ ارالدارىنان كەيىنگى ەكىنشى ورىندى يەلەنگەن. اجىراسۋ كورسەتكىشى 2024 جىلدىڭ باسىندا 1000 ادامعا شاققاندا 4،6-نى قۇراعان. بۇل جاعىنان حالىق سانى كوپ رەسەي مەن قىتايدى ارتقا تاستادىق. ءۇشىنشى ورىندا رەسەي (1000 ادامعا 3،9)، ءتورتىنشى ورىندا بەلارۋس (1000 ادامعا 3،5) جانە بەسىنشى ورىندا جۇڭگو (1000 ادامعا 3،2) تۇر.

قازاق قوعامىندا بۇرىن اجىراسۋعا بارۋ – ۇلكەن كۇنا، قىلمىس، ەرسى قىلىق رەتىندە قابىلداناتىن.  گەندەرلىك قۇقىق زاڭناماسى قابىلدانىپ، ايەلدەر قۇقىعى قوعامدا ايقىن كورىنىس تابا باستاعاننان كەيىن اجىراسۋ فاكتىسى دە كوپتەپ تىركەلە باستادى. ونىڭ  باستى  سەبەبى - ايەلدەردىڭ وز-وزدەرىن قامتاماسىز ەتە الاتىنداي دارەجەگە جەتۋى، ناتيجەسى جوعارىداعىداي. 

اجىراسۋدان ارلانبايتىن جاستاردىڭ كوبەيۋى الاڭداتارلىق جاعداي. 

       

 

 

                                                                                   

 رەسپۋبليكا كۇنى – ءبىزدىڭ ۇيلەسىمدى جانە ادىلەتتى قوعام قۇرۋعا دەگەن ورتاق كۇش-جىگەرىمىزدىڭ جەمىسى 
25 قازان 2024
 رەسپۋبليكا كۇنى – ءبىزدىڭ ۇيلەسىمدى جانە ادىلەتتى قوعام قۇرۋعا دەگەن ورتاق كۇش-جىگەرىمىزدىڭ جەمىسى 

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ ەل ەگەمەندىگى تۋرالى دەكلاراسيا قابىلدانعان كۇندى قاسيەتتى تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ باستاۋىنا بالاي كەلە، «مەملەكەتتىك ەگەمەندىك تۋرالى دەكلاراسيانىڭ قابىلدانۋى ەلگە الەمدىك قاۋىمداستىقتا تاۋەلسىز ويىنشى رەتىندە ءوز ورنىن جاريالاۋعا مۇمكىندىك بەردى»، - دەپ اتاۋلى كۇننىڭ تاريحي ءمانىن اشتى. ​​​​​​​​​«ءبىز ەلىمىزدە جان-جاقتى رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرىپ جاتىرمىز. بۇل – ەڭ الدىمەن، حالقىمىزدىڭ تۇتاستىعى مەن بىرلىگىنىڭ ارقاسى. سەبەبى، ءبىز تاڭداعان جول – وركەندەۋ مەن دامۋ جولى»، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

ەل ەگەمەندىگى تۋرالى دەكلاراسيا 34 جىل بۇرىن، 1990 جىلى 25 قازاندا قابىلداندى. قازاق كسر جوعارعى كەڭەسى دەپۋتاتتارى تاريحي قۇجاتتى ءبىراۋىزدان ماقۇلدادى. قازاقستان العاش رەت مەملەكەتتىلىگىنىڭ نەگىزگى قاعيدالارىن – اۋماقتىق تۇتاستىق، ازاماتتىق، مەملەكەتتىك بيلىكتىڭ تولىقتىعى، حالىقارالىق قاتىناستارداعى دەربەستىك، مەملەكەتتىك رامىزدەر – ەلتاڭبا، تۋ، ءانۇرانىن بەكىتتى.  

    

ءماجىلىس دەپۋتاتى، فراكسيا جەتەكشىسى، اگرارلىق ماسەلەلەر جونىندەگى كوميتەت ءتوراعاسى، "اۋىل" پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى سەرىك ەگىزبايەۆ "مەملەكەتتىك ەگەمەندىك تۋرالى دەكلاراسيا - جاڭا ءداۋىردىڭ باستاۋى بولدى"، - دەپ سانايدى.

"شىن مانىندە، بۇل كۇنگە جەتۋ جولىندا تالاي كورنەكتى تۇلعالارىمىز كۇش-جىگەرىن، ءبىلىمىن، قاجىر-قايراتىن سارپ ەتىپ، جانقيارلىق ەرلىك پەن ورلىكتىڭ ۇلگىسىن كورسەتتى. ولاردىڭ ءپاتريوتيزمى مەن وتانعا ادالدىعىن كەلەر ۇرپاققا ونەگە ەتىپ، تاۋەلسىزدىككە تاعزىمدى تاعلىمعا اينالدىرۋ بۇگىنگى بۋىننىڭ قاسيەتتى پارىزى"، - دەيدى سەرىك ەگىزبايەۆ.

راسىندا، قازاقستان ەگەمەندىگى تۋرالى دەكلاراسيا - ەلىمىزدىڭ ەركىن جانە تاۋەلسىز دامۋ جولىنىڭ باستاماسى، تىڭ تاريحىمىزدىڭ تىرەك نۇكتەسى. تاريحي ءساتتىڭ كۋاگەرى - قازاق كسر جوعارعى كەڭەسىنىڭ ءحىى شاقىرىلىمداعى دەپۋتاتى جيگۋلي دايرابايەۆ بۇگىندە «اۋىل» حدپپ ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى، ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى، "اۋىل" فراكسياسىنىڭ مۇشەسى. ول كەزدە  36-جاستاعى جيگۋلي مولداقالىق ۇلى ەڭ جاس دەپۋتات بولاتىن.

«قازاق ەلى­ءنىڭ عاسىرلار بويى اڭساعان ازات­تىعىنا 1990 جىلدىڭ 25 قازانىندا قولى جەتتى دەۋگە تولىق نەگىز بار. ويتكەنى بۇل دەكلاراسيا تاۋەلسىزدىككە باراتىن جولدى اشىپ بەردى. مەن وسى تاريحي وقيعانىڭ كۋاگەرى بولىپ، اتالعان قۇجاتتىڭ قابىلدانۋىنا ۇلەسىمدى قوسقانىم ءۇشىن ءوزىم­ءدى باقىتتى سانايمىن»، - دەيدى جيگۋلي دايرابايەۆ.

رەسپۋبليكا كۇنى 1995 جىلدىڭ قازان ايىندا ۇلتتىق مەرەكە بولىپ جاريالاندى. 2001 جىلى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى مەرەكەلەر تۋرالى» زاڭىمەن رەسپۋبليكا كۇنى مەملەكەتتىك مەرەكەگە اۋىستىرىلدى. ال 2009 جىلدان اتالعان كۇندى  مەرەكەلەۋ مۇلدەم توقتاتىلعان بولاتىن.

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ 2022 جىلعى ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ ءبىرىنشى وتىرىسىندا رەسپۋبليكا كۇنىن مەرەكەلەۋدى جاڭعىرتۋدى جانە وعان ۇلتتىق مەرەكە مارتەبەسىن قايتارۋدى ۇسىندى. ءىزىن سۋىتپاي، 2022 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە مەملەكەت باسشىسى ءتيىستى زاڭعا قول قويدى جانە رەسپۋبليكا كۇنى قايتادان مەملەكەتتىك مەرەكەگە اينالدى.

رەسپۋبليكا كۇنى مەن تاۋەلسىزدىك – ەگىز ۇعىم. قازاقستانىمىزدىڭ بايلىعى جەر استىنداعى كەنىمەن عانا ەمەس، بىرلىك پەن ىنتىماقتا ءومىر سۇرەتىن ەلىمەن باعالانسا كەرەك. بۇلار باردا ەڭسەرىلمەيتىن قيىندىق، الىنبايتىن قامال جوق.  

تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تۇعىرى، ارنالى باستاۋى، اسقاق سيمۆولى  – رەسپۋبليكا كۇنى قۇتتى بولسىن!

 

ايدا جاباعييەۆا، «اۋىل» پارتياسىنىڭ رەسمي وكىلى

 

تالعارداعى وقيعادان كەيىن اكىم مەن ونىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنەن بوساتىلدى
15 قازان 2024
تالعارداعى وقيعادان كەيىن اكىم مەن ونىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنەن بوساتىلدى

تالعار قالاسىنىڭ اكىمى باحىت كۇرىشبەكوۆ، تالعار قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ماتان ساعىندىق ءوز مىندەتتەرىن ءتيىستى دەڭگەيدە اتقارماعانى ءۇشىن لاۋازىمدارىنان بوساتىلدى. بۇل تۋرالى تالعار اكىمدىگىنىڭ حابارلاماسىندا ايتىلعان، دەپ حابارلايدى Ulys.

«باسقا لاۋازىمداعى قىزمەتكەرلەردىڭ جاۋاپكەرشىلىك دەڭگەيى پىسىقتالۋدا»، - دەلىنگەن ۆەدومستۆو حابارلاماسىندا.

ەسكە سالساق، 4 قازان كۇنى تالعار قالاسىندا بولعان قايعىلى جاعداي قوعامدا ۇلكەن رەزونانس تۋدىردى. 16 جاستاعى شەرزاتتىڭ ولىمىنە قاتىستى ءىس ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ جەكە باقىلاۋىندا. كەيىن مارقۇمنىڭ وتباسى تۇراتىن ءۇي ورتەنىپ كەتتى.

 

 

ءبىز تۋرالى
ulys.kz — اقپاراتتىق، ساراپتامالىق جانە تانىمدىق باعىتتاعى ماتەريالداردى بەرەدى.
 
مۋلتيمەديالىق جوبا زامان تالابىنا ساي جاسالعان. قازاقستاننىڭ اقپاراتتىق نارىعىن ساپالى
كونتەنتپەن قامتاماسىز ەتۋگە ۇلەس قوسۋعا باعىتتالعان. مۇنداعى ساراپتامالىق، تانىمدىق
ماقالالار سان سالانى قامتيدى. گەوستراتەگيا، گەوەكونوميكا، گەوساياسات، حالىقارالىق
قاتىناستار مەن ەلدىڭ ىشكى-سىرتقى ساياساتى، ەكونوميكا، جاھاندا بولىپ جاتقان تەكتونيكالىق
وزگەرىستەر مەن ترەند تاقىرىپتار ۇلتتىق مۇددە تۇرعىسىنان تەرەڭ تالدانىپ قازاق
وقىرماندارىنا جەتكىزىلەدى. ورتالىق ازيا مەن تۇركى الەمىنە ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى.