ارال تەڭىزىنىڭ قۇرعاعان تابانىنا 1،1 ملن گەكتار سەكسەۋىل ەگۋ كەزەڭ-كەزەڭىمەن جۇزەگە اسىرىلۋدا. بۇل تۋرالى Ulys قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اكىمدىگىنە سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.
«تازا قازاقستان» رەسپۋبليكالىق اكسياسى اياسىندا سىر وڭىرىندە «تازا قازاقستان – تازا ايماق» ەكولوگيالىق ناۋقانى باستاۋ الدى.
بۇگىن وبلىس اكىمى نۇرلىبەك نالىبايەۆتىڭ ەكولوگيالىق ناۋقانعا ايماق جۇرتشىلىعىن بەلسەنە قاتىسۋعا شاقىرعان ۇندەۋى جاريالاندى.
اكسيانىڭ نەگىزگى ماقساتى – قورشاعان ورتاعا جانە ورتاق يگىلىكتەردىڭ بارلىعىنا ۇقىپتى قاراۋ تۋرالى تۇسىنىك قالىپتاستىرۋ، ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىكتى ارتتىرىپ، قوعامدا ەكولوگيالىق مادەنيەتتى نىعايتۋ.
اكسيا 5 كەزەڭنەن تۇرادى:
1. «تازا ولكە» اپتالىعى (6-13 ءساۋىر)؛
2. «كيەلى مەكەن» اپتالىعى (14-20 ءساۋىر)؛
3. «جاسىل ايماق» اپتالىعى (21-27 ءساۋىر)؛
4. «ونەگەلى ۇرپاق» اپتالىعى (28 ءساۋىر - 4 مامىر)؛
5. «ءمولدىر بۇلاق» اپتالىعى (5-11 مامىر) اتتى تاقىرىپتىق باعىتتاردا ۇيىمداستىرىلادى.
قازاقىلىقتىڭ قايماعى بۇزىلماعان، تاتۋ تىرلىك پەن بەرەكە-بىرلىكتىڭ بەسىگى – سىر وڭىرىندەگى اكسيا اياسىندا 6-13 ءساۋىر ارالىعىندا:
«مەنىڭ تۋعان ولكەم» تاقىرىبىندا وبلىس كولەمىندەگى ەلدى مەكەندەردە، مەكەمەلەر مەن كاسىپورىندار اۋماقتارىندا جاپپاي تازالىق شارالارى؛
«تابيعاتقا قۇرمەت وتباسىنان باستالادى» اتتى تۇرعىنداردىڭ ءوز اۋلالارىن، كوشەلەرىن، كوشە بويىندا ورنالاسقان ارىقتاردى تازالاۋ «جاسىل جەلەك» جالپىحالىقتىق چەللەندجى؛
«اۋلاسى تازانىڭ - اۋاسى تازا!» جانە «كوشەسى تازانىڭ - كوڭىلى تازا!» تاقىرىپتارىندا ەرىكتىلەردىڭ، ەكو بەلسەندىلەردىڭ جانە تۇرعىنداردىڭ قاتىسۋىمەن تازالىق اكسيالارى؛
«جاستار تازا ولكە ءۇشىن» تاقىرىبىندا جاستار اراسىندا تازالىق چەلەندجى؛
«Taza Olke - Taza El» سەنبىلىك ۇيىمداستىرۋ «گۇلدەنگەن ولكەم» ەلدى مەكەندەردى، كوشەلەر مەن ساياباقتاردى كوگالداندىرۋ مەن تازارتۋعا ۇلەس قوسقان ازاماتتاردى ماراپاتتاۋ شاراسى ۇيىمداستىرىلادى.
14-20 ءساۋىر ارالىعىنداعى «كيەلى مەكەن» اپتالىعىندا «سىر ەلى - تاريحي قالالار مەكەنى» وبلىس اۋماعىنداعى بارلىق تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەر، وبلىستىق تاريحي-ولكەتانۋ مۋزەيى اۋماقتارىن اباتتاندىرۋ؛
«قورقىت اتا» مەموريالدى كەشەنى، «مارال يشان»، «قالقاي يشان» كەسەنەلەرى جانە اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەر مەن مۋزەيلەر اۋماعىن اباتتاندىرۋ؛
«بۇقارباي باتىر»، «تۇمەن اۋليە» كەسەنەلەرى جانە اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەر مەن مۋزەيلەر اۋماعىن اباتتاندىرۋ؛
«اساناس»، «قىشقالا» قالاشىقتارى، «قالجان احۋن» مەشىت-مەدرەسەسى جانە اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان تاريحيمادەني ەسكەرتكىشتەر مەن مۋزەيلەر اۋماعىن اباتتاندىرۋ؛
«وقشى اتا» كەسەنەسى جانە اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان تاريحي مادەني ەسكەرتكىشتەر مەن مۋزەيلەر اۋماعىن اباتتاندىرۋ؛
«قوراسان اتا» كەسەنەسى، «سىعاناق» قالاشىعى جانە اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەر مەن مۋزەيلەر اۋماعىن اباتتاندىرۋ؛
«بەگىم انا» مۇناراسى، «كەردەرى» كەسەنەسى جانە اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەر مەن مۋزەيلەر اۋماعىن اباتتاندىرۋ؛
«جانقوجا باتىر» كەسەنەسى، «جانكەنت» قالاشىعى جانە اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەر مەن مۋزەيلەر اۋماعى اباتتاندىرىلادى.
21-27 ءساۋىر ارالىعىنداعى «جاسىل ايماق» اپتالىعىندا «Biz taza aimaq ushin» قالا، اۋدان، ەلدىمەكەندەردە ورنالاسقان ساياباقتار، سكۆەرلەر، پاركتەر مەن اللەيالار اۋماعىن اباتتاندىرۋ، «كوكتەمگى كوشەت!» اعاش وتىرعىزۋ اكسياسى ۇيىمداستىرىلادى.
28 ءساۋىر مەن 4 مامىر ارالىعىنداعى «ونەگەلى ۇرپاق» اپتالىعى اياسىندا «ارداگەرلەردى ارداقتايىق» تاقىرىبىندا ارداگەرلەر، قارتتار ۇيلەرىنىڭ اۋلالارىن جيناۋ جانە اباتتاندىرۋ شارالارى، بەلسەندى جاستار ۇيىمدارىنىڭ «جانىڭدا ءجۇر جاقسى ادام» ۇندەۋىمەن جالعىزباستى قاريالاردىڭ ۇيلەرى اۋلالارىن جيناۋ، اكتەۋ، سىرلاۋ اكسياسى ۇيىمداستىرىلادى.
5-11 مامىر ارالىعىنداعى «ءمولدىر بۇلاق» اپتالىعىندا «بۇلاق كورسەڭ، كوزىن اش» سۋ ايدىندارى مەن ارنالارىندا جالپىحالىقتىق ەكولوگيالىق اكسياسى «تازا جاعالاۋ، تازا سۋ ايدىنى» تاقىرىبىندا ەرىكتىلەردىڭ، قوعام بەلسەندىلەرى مەن تۇرعىنداردىڭ قاتىسۋىمەن سۋ ايدىندارى مەن ارنالارىندا تازالىق شارالارى ۇيىمداستىرىلادى.
تازالىق اكسياسىنىڭ العاشقى اپتاسى «تازا ولكە» اتاۋىمەن وتۋدە. بۇل كۇندەرى وبلىس ايماعىنداعى ەلدى مەكەن تۇرعىندارى، قوعام بەلسەندىلەرى، ۇيىمدار مەن كاسىپورىنداردىڭ قىزمەتكەرلەرى قورشاعان ورتانى تازا ۇستاۋعا جانە تازارتۋعا ءوز ۇلەستەرىن قوسۋدا. بۇگىنگە دەيىن قالا جانە بارلىق اۋدانداردا 30 مىڭعا جۋىق اعاش كوشەتتەرى وتىرعىزىلدى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىمەن ارال تەڭىزىنىڭ قۇرعاعان ۇلتانىنا 1،1 ملن. گەكتار سەكسەۋىل ەكپەلەرىن ەگۋ كەزەڭ-كەزەڭىمەن جۇزەگە اسىرىلۋدا. اتاپ ايتقاندا، رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق بيۋدجەت ەسەبىنەن 2021 جىلى 101 مىڭ گەكتار، 2022 جىلى 250 مىڭ گەكتار، 2023 جىلى 193،2 مىڭ گەكتار جەرگە يتوورمانمەليوراسيالىق جۇمىستارى جۇرگىزىلدى.
2024-2025 جىلدار ارالىعىندا 556،2 مىڭ گەكتار جەرگە فيتوورمانمەليوراسيالىق جۇمىستار جۇرگىزۋ جوسپارلانۋدا.
بۇگىنگى كۇنگە قۇرعاعان ۇلتاننىڭ 51،6 مىڭ گەكتارعا 15،3 ملن. دانا كوشەت وتىرعىزىلدى.
بيىل ەلىمىز حالىقارالىق ارالدى قۇتقارۋ قورىنا ءتوراعالىق ەتۋدە. تەڭىزدىڭ كەپكەن تابانىنا وسكىندەر ەگۋ ماسەلەسىن ايماق باسشىسى تۇراقتى باقىلاۋىنا الىپ، بۇل ورتاق ىسكە كاسىپكەرلەردى دە جۇمىلدىرۋدا.
سونىمەن قاتار، قىزىلوردا وبلىسىنداعى جولداردىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ ماسەلەلەرى وڭتايلاندىرىلىپ، قۇرىلىس جۇمىستارى دا قارقىن الۋدا.
بيىل 300 شاقىرىمعا جۋىق جول جوندەلىپ، وبلىستاعى جاقسى دەڭگەيدەگى جول ۇلەسى 92 پايىزعا جەتپەك. بۇل 2022 جىلمەن سالىستىرعاندا 12 پايىزعا ارتىپ وتىر. سونىڭ ءبىرى، بيىل ايماق باسشىسىنىڭ قولداۋىمەن قالاداعى ۇزىندىعى 3 شاقىرىمعا جۋىقتايتىن قوجا احمەت ياسساۋي كوشەسى قايتا جاڭعىرتىلۋدا. جول قۇرىلىسى اياقتالعان جاعدايدا بۇل كوشە 4 جولاقتىعا اۋىستىرىلىپ، تولىعىمەن جارىقتاندىرىلادى.
سونداي-اق، قۇرىلىس قارقىنىنا اينالعان قىزىلوردا قالاسىنىڭ سول جاعالاۋداعى جاڭا اۆتوۆوكزال عيماراتىنىڭ الاڭىن جاسىل جەلەككە اينالدىرۋ ماقساتىندا اعاش كوشەتتەرى وتىرعىزىلىپ، ەلدى مەكەندەردى كوگالداندىرۋ جۇمىستارى وبلىستىڭ بارلىق اۋداندارىندا قارقىندى جۇرگىزىلۋدە.
ايتا كەتەيىك، «تازا قازاقستان» اكسياسى اياسىندا وبلىس تۇرعىندارىنىڭ قاتىسۋىمەن شاھاردى قوقىستان تازارتۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە، پوليگوندارعا 300 تونناعا جۋىق قوقىس شىعارىسا، وبلىس ورتالىعىنداعى 30-عا جۋىق تۇرعىن ۇيلەردىڭ قاسبەتتەرى جاڭعىرتىلىپ، قالا كوركىنە سانە بەرۋدە.
ايتا كەتۋ كەرەك، وتكەن جىلدان باستاپ اۋىلدىق ەلدى-مەكەندەردى دامىتۋ اياسىندا قىزىلوردا وبلىسىندا «ۇلگىلى ەلدى مەكەن» كونكۋرسى وتكىزىلىپ كەلەدى. 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسىمەن جەڭىمپاز بولىپ تابىلعان 12 ەلدى مەكەنگە كۇندەلىكتى تۇرمىسقا ەڭ قاجەتتى دەگەن زاماناۋي ۇلگىدەگى 29 ارنايى تەحنيكالار تابىستالدى.
كوركەيتۋ-كوگالداندىرۋ جانە سانيتارلىق-تازالىق سەنبىلىكتەرى قىزىلوردا وبلىسىنىڭ بارلىق ەلدى مەكەندەرىندە كوكتەمنىڭ العاشقى كۇنى 1 ناۋرىزدان باستاۋ الىپ، تۇراقتى تۇردە جۇرۋدە.
