قازاقستاندا كەيىنگى جىلدارى سپورتتىڭ جاي-كۇيى ءجيى تالقىلاناتىن تاقىرىپتار قاتارىندا. بۇعان ۇلتتىق وليمپيادا كوميتەتىن ءبىراز جىل ەكس-پرەزيدەنت نازاربايەۆتىڭ كۇيەۋ بالاسى تيمۋر قۇلىبايەۆتىڭ باسقارۋى دا سەبەپ بولسا كەرەك. ءماجىلىس دەپۋتاتى ەرمۇرات باپي قۇلىبايەۆتى «ويى — مۇناي ساتىپ، قالتاسىن تولتىرۋ، سپورتتى ءقايتسىن؟!» دەپ اشىق سىناپ تاستادى. كەيىن كوميتەتتە ۇلكەن ءاۋىس-تۇيىس بولدى، دەسەك تە قۇرامدا ەسكى قازاقستاننىڭ وكىلدەرى قىلاڭ بەرىپ قالدى. وعان قوسا كەيىنگى كەزدە جالپى سپورت سالاسىنداعى سىبايلاس جەمقورلىققا قاتىستى بىرنەشە داۋلى وقيعا بولدى. بۇل تۋرالى dalainside سايتى حابارلادى.
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەت بىرنەشە ايدان بەرى سپورت سالاسىنداعى شەنەۋنىكتەر مەن ولار باسقاراتىن قۇرىلىمداردىڭ قىزمەتىنە تەكسەرىس جۇرگىزىپ كەلەدى. dw.com وسى تاقىرىپتا زەرتتەۋ جۇرگىزىپ كورگەن. دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، 2024 جىلدىڭ باسىنان باستاپ ەلدە بيۋدجەت قاراجاتىن ۇرلادى دەگەن كۇدىكپەن بەس ادام ۇستالعان. ونىڭ ىشىندە كەيبىر شەنەۋنىكتەر ۇزاق مەرزىمگە سوتتالىپ كەتكەن.
«مەملەكەتتەن سۋبسيديا الاتىن كەيبىر سپورت مەكتەپتەرى مەن كلۋبتارىندا وسىعان بايلانىستى شۇعىل جينالىستار وتكىزىلگەن. ال مەكەمە باسشىلارى ءوز قاراماعىنداعىلاردان سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەتكەرلەرمەن سويلەسۋ بارىسىندا ولارعا قارسى كۋالىك بەرمەۋىن سۇرايدى»، — دەپ جازىلعان دەرەكتە.
ەڭ داۋلى وقيعالاردىڭ ىشىندە 117 مىڭ ەۋروعا جۋىق ۇرلادى دەگەن كۇدىككە ىلىنگەن سپورتتى دامىتۋ ديرەكسياسىنىڭ باسشىسى ورالباي جاقسىمبەتوۆ، 102 مىڭ ەۋرودان اسا قارجى جىمقىرعانى ءۇشىن 7 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلعان استانانىڭ وليمپيادالىق سپورت تۇرلەرىن دامىتۋ ديرەكسياسىنىڭ بۇرىنعى باسشىسى باعدات دانياروۆ تا بار.
سونىمەن قاتار، ءقازىر ءۇرىمشى قالاسىنداعى (قحر) بازارلاردان قازاقستان قۇراماسىنىڭ 2023 جىلعى ازيا ويىندارىندا ونەر كورسەتۋى ءۇشىن ساپاسىز كيىم ساتىپ الۋ ىسىنە قاتىستى تەرگەۋ ءجۇرىپ جاتىر.
«قارجى مونيتورينگى اگەنتتىگىنىڭ اقپاراتى بويىنشا سپورتشىلارعا ارنالعان جابدىقتى ساتىپ الۋ كەزىندە «ويلاستىرىلعان سحەمانى» پايدالانۋ ناتيجەسىندە تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگى جانىنداعى سپورتتى دامىتۋ ديرەكسياسىنىڭ شەنەۋنىكتەرى مەملەكەتكە 778 مىڭ ەۋرودان اسا شىعىن كەلتىردى»، — دەپ كەلتىرىلگەن دەرەكتە.
وتكەن ايدا مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى، پرەمەر-مينيستردىڭ كەڭەسشىسى لاۋازىمدارىن اتقارعان، ونىڭ ۇستىنە ەلدىڭ ەڭ اتاقتى فۋتبول كلۋبتارىنىڭ ءبىرى «استانا» ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى بولعان ەرلان قوجاعاپانوۆ ۇستالدى. ونىڭ ناقتى نە ءۇشىن ايىپتالعانى ءالى بەلگىسىز، ءىس قۇپيا سانالادى. سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى مالىمەتىنشە، قوجاعاپاروۆ «اۋىر سىبايلاس جەمقورلىق جاسادى» دەگەن كۇدىكپەن ۇستالدى.
سىبايلاس جەمقورلىق قىلمىستارى بويىنشا سوت پروسەستەرى تەك جوعارى دەڭگەيدەگى شەنەۋنىكتەردى قامتىعان جوق: 12 ناۋرىزدا شىمكەنتتە 12 مىڭ ەۋرو سوماسىنا ءىسساپار قۇجاتتارىنا قاتىستى الاياقتىق جاسادى دەپ ايىپتالعان جەرگىلىكتى سپورت مەكتەپتەرىنىڭ جاتتىقتىرۋشىلارىنا ۇكىم شىقتى. پروسەستىڭ قاتىسۋشىلارى ءبىر جىلدان ەكى جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى.
باسىلىم مالىمەتىنشە، مۇنداي پروسەستەر جاقىن ارادا كوپ بولۋى دا مۇمكىن، ويتكەنى شەنەۋنىكتەردىڭ ايلا-امالدارى تۋرالى تانىمال سپورتشىلار دا اشىق ايتا باستاعان.
سولاردىڭ ءبىرى UBO World Champion جانە WBC International بويىنشا ايەلدەر بوكسىندا جەڭىل سالماقتاعى بەلبەۋدىڭ يەگەرى انگەلينا لۋكاس بولدى. 17 ناۋرىزدا تەلەجۇرگىزۋشى دينارا ساتجاننىڭ سۇحباتىندا ول قازاقستان قۇراماسىنداعى كەيبىر جايتتار تۋرالى ايتتى.
«نەلىكتەن ازيا ويىندارىنىڭ الدىندا، الەم چەمپيوناتتارىنىڭ الدىندا بارلىعى جينالىپ، كاليان اكەلىپ، ءىشىپ، شەگەدى؟ ءبىراق بۇل تۋرالى ەشقاشان ايتقان ەمەسپىن»، — دەدى ول.
سونىمەن قاتار، انگەلينا لۋكاس «ەتيكالىق سەبەپتەر بويىنشا» قازاقستان قۇراماسىنان شىعارىلعاننان كەيىن كاسىبي بوكسقا اۋىسقان بولاتىن. ول قازاقستاندىق سپورتشىلاردىڭ تابىسى از ەكەنىن دە ايتتى، سونىڭ سالدارىنان ولاردى باسقا ەلدەردىڭ وكىلدەرى ساتىپ الۋعا تىرىسىپ جاتىر.
انگەلينا لۋكاستىڭ سوزدەرىن اقش-تا تۇراتىن تاعى ءبىر سپورتشى ايدا ساتىبالدينوۆا راستادى. ال جاۋاپتىلار لۋكاستىڭ سىنىنا ەشقانداي رەاكسيا جاساعان جوق.
سپورت كوممەنتاتورى الەكساندر لياحوۆ تەننيس تۋرنيرلەرىن، حوككەي جانە فۋتبول ماچتەرىن ۇنەمى جاريالاپ وتىرادى، ول مۇنداي جايتتار ءبىرىنشى رەت ەمەس ەكەنىن ايتتى.
ونىڭ سوزىنشە، سپورت سالاسىنداعى شەنەۋنىكتەر ءتىپتى توقايەۆتىڭ قولداۋىمەن بالالارعا تەگىن شىعارماشىلىق ۇيىرمەلەر مەن سپورت سەكسيالارىن اشۋعا باعىتتالعان «ArtSport» باعدارلاماسىنا دا قول سالعان.
«جاعدايدى تەك جوعارىدان باستاپ وزگەرتۋگە بولادى. كاسىبي سپورتتى بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرۋدى توقتاتۋ كەرەك. ءبىراق مەن ءتىپتى مۇنى فۋتبولدا دا كورمەيمىن»، — دەدى ول.
تانىمال سپورت ءجۋرناليسى لەونيد يۋريەۆ تە وسىعان ۇقساس پىكىردە.
«قازاقستانداعى سپورت — جىلدار بويى ۇلكەن قارجىنى ەش باقىلاۋسىز سورىپ كەلە جاتقان قارا تەسىك. ەگەر مەملەكەتتىڭ سپورتتى دامىتۋعا جۇمسايتىن جالپى شىعىنىن الساق، ولار دەنساۋلىق ساقتاۋ مەن ءبىلىم بەرۋ شىعىندارىنان ءسال عانا از»، — دەيدى ول.
ونىڭ ايتۋىنشا، سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەت بىلتىر جەلتوقساندا سپورتتاعى سىبايلاس جەمقورلىق مامىلەلەرى تۋرالى اقپارات جيناۋ باستالعانىن جاريالاپ، سپورتشىلاردى وسى پروسەسكە بەلسەندى قاتىسۋعا شاقىردى.
«مەنىڭ ويىمشا، بۇل تولىق ويلاستىرىلماعان. قازاقستاندا سپورت بۇرىنعىداي ءارى قارجىلىق جاعىنان اشىق ەمەس ەمەس كۇيدە قالا بەرەدى. سپورت فەدەراسيالارى ەسەپ بەرمەيدى. ولار قوعامدىق ۇيىمدار سانالاتىندىقتان، ولاردىڭ قىزمەتىن مەملەكەتكە تەكسەرۋ قيىنعا سوعادى»، — دەدى يۋريەۆ.
