Жетісу облысы Сарқан қаласының маңындағы шаруа қожалықтарының бірінде майлы зығыр өсіріле бастады. Егіс науқанының барысымен жұмыс сапары аясында ауданға барған облыс әкімі Бейбіт Исабаев танысты, - деп хабарлайды Жетісу облысы әкімінің баспасөз қызметі.

«Ғалым» шаруа қожалығында биыл100 га майлы зығыр егілді. Дәнді жүгері, соя, арпа, бидай өсіруге бейімделген бұл шаруашылық осы дақылды биыл алғаш рет сеуіп отыр.

- Зығырдың агротехникасын, тұқым нарығын зерттей отырып, біз «орташа Лирина» сортын отырғыздық. Бұл өте өнімді, құрамында майы көп сорт. Әр гектарынан 20-25 ц аламыз, ал майдың мөлшері кемінде 50% болады деп күтіп отырмыз. Аймақ аумағында майлы дақылдарды қайта өңдейтін бірнеше кәсіпорын бар екенін ескерсек, шикізатты өткізуде қиындық туындамайды деп ойлаймыз. Алдын ала келісімдер жасасып та қойдық. Сонымен қатар зығыр дәнді дақылдардың ауыспалы егісіне де пайдалы, - деп атап өтті ШҚ басшысы Ғалым Рахметқалиев.

Ауданның Алмалы ауылындағы «Жұмағали» шаруа қожалығының егістіктерінде де көктемгі дала жұмыстары қарқынды жүріп жатыр. Шаруашылықта егістік те, мал өсіру де қолға алынған. Мұнда 537 бас ірі қара, 600 бас ұсақ мал және 630 жылқы өсіріліп отыр.

- Биыл біз жаздық арпа, күнбағыс және бірінші рет қант қызылшасын септік. Әзірге қызылшаны 38 гектардан бастап отырмыз. Келесі жылы ұлғайту жоспарымызда бар, өйткені бұл табысты дақыл, әрі осы дақылды өсірушілерге мемлекеттік қолдау көрсетіледі. «Конвиза Смарт» жоғары өнімді тұқымын сеуіп жатырмыз. Шаруашылығымызда қажетті ауыл шаруашылығы техникасы бар, дегенмен өткен жылы ауданда сервистік-дайындау орталығына арнап сатып алынған заманауи техника бізге үлкен көмек болды, осы техникалардың қызметтерін пайдаланып отырмыз. Мысалы, пневматикалық сепкіштің артықшылығы сол, автопилоты болғандықтан оның жылдамдығы жақсы, онымен күндіз де, түнде де жұмыс істей аласыз. Осы техниканың көмегімен бір күнде 30 га жер егуге болады, - дейді ШҚ басшысы Егемен Жұмағали.

Осы орайда Бейбіт Исабаев Жетісу облысында өндірілетін ауыл шаруашылығы шикізатының 65%-ы өңірде қайта өңделетінін, соның ішінде қант өндірісіне ерекше көңіл бөлініп отырғанын атап өтті.  

- Мысалы, өткен жылы облыстың 5 ауданында 8 жаңа сервистік-дайындау орталығы құрылды, соның арқасында 30 шаруа қожалығы қант қызылшасын өндіруге қажетті жалпы сомасы 2,5 млрд.теңгеге 62 бірлік техника сатып алуға мүмкіндік алды. Ауыл шаруашылығын дамыту үшін, өнімділікті арттыру үшін озық технологияларды меңгеру керек. Бұған заманауи ауыл шаруашылығы техникасы да үлкен ықпал етеді, - деді облыс әкімі.

Өткен жылы Сарқан ауданында 3 жаңа сервистік-дайындау орталығы құрылды, оларға 4 сепкіш, 3 қызылша комбайны және 3 пәлек жинайтын машинасы сатып алынды. Қазір ауданда 6 СДО жұмыс істейді, онда 30-ға жуық ауыл шаруашылығы техникасы бар. Ауданда қант қызылшасын өсірудің агротехнологиясы дамығанын ескерсек, өткен жылы тәтті түбір алаңы 2 есеге ұлғайтылды, ал биыл тағы 900 гектарға артады. Осылайша, Сарқан ауданында бұл дақылдың алқабы 3,8 мың гектар болмақ.

Жалпы осы жылы облыстың агроөнеркәсіптік кешенін дамытуға 45 млрд.теңге бөлінді, оның 27 млрд. теңгесі немесе 59% – субсидия.

Қазақстан халқының бірлігі күніне орай Алматының Жетісу ауданында бірегей іс-шара өтті.

Алматы әкімдігінің мәліметінше, «Айнабұлақ» шағын ауданындағы № 4 мамандандырылған балалар-жасөспірімдер спорт мектебінде ел тарихындағы ең ұзын — 1704 метр болатын лағман дайындалды және бұл факт Қазақстанның Рекордтар кітабында ресми тіркелді. Жалпы 19 келі ұннан қамыр иленіп, 50-ден астам аспаз тағамды екі сағаттың ішінде дайындаған.

— Аспаздардың алдында қамырды жыртып алмай дайындау міндеті тұрды. Қиындықтарға қарамастан біздің аспаздар оны өте жақсы дайындады, — деді Жетісу ауданы Аналар кеңесінің төрайымы Рахима Омарова.

Жетісу облысы құрылғалы бері 30 спорт нысаны жаңадан салынып, 3-еуі күрделі жөндеуден өткізілді. Осылайда үш жыл ішінде спорт саласының инфрақұрылымын жаңарту деңгейі 55,8% жетті. Атап айтқанда 2022-2024 жылдар аралығында елді мекендерде 3 дене шынықтыру-сауықтыру кешені, 7 спорт кешені, 2 күрес залы, 10 блок-модульді спорт кешені, 2 футбол манежі, 2 ангар үлгісіндегі спорт кешені, мұз аренасы, стадион, спортшыларға арналған тұрғын үй, үстел теннисінің орталығы, волейбол  орталығы және волейболшыларға арналған тұрғын үй салынды, -деп хабарлайды Жетісу облысы әкімінің баспасөз қызметі.

Сол сияқты Көксу, Сарқан аудандары мен Талдықорған қаласындағы стадиондарға күрделі жөндеу жүргізілді. Соның арқасында халықтың 1000 адамға шаққандағы спорт инфрақұрылымымен қамтамасыз етілу көрсеткіші 64,1%-ға жетті.

Өткен жылы іске қосылған нысандардың ішінде «Жетісу» кәсіби волейбол клубына арналған Қазақстанда баламасы жоқ заманауи волейбол орталығын, сондай-ақ спортшыларға арнап инвестор салған төрт қабатты тұрғын үйді ерекше атауға болады. Ондағы екі бөлек жаттығу залында «Жетісу» КВК ерлер, әйелдер командаларының негізгі құрамы және жастар дубль-құрамдары жаттығады. Әйелдер командасының волейболшылары өздерінің волейбол базасының болуы олардың биылғы жылғы Қазақстан чемпионатында жеңіске жетуіне зор ықпал еткенін айтады

- Талдықорғанда кәсіби волейболды одан әрі дамыту үшін тамаша жағдай жасалып, көмек көрсетіліп отыр. Біздің өз заманауи жаттығу базамыздың болғаны бізге үлкен көмек болды. Біз сәтсіздікте де, жеңісте де бірге болдық, сол ұйымшылдығымыздың арқасында, жасалған жағдайлардың нәтижесінде «Жетісу» клубының бұрынғы даңқын қайтарып ала алдық, - дейді  команда капитаны Карина Денисова.

Еске салсақ, Жетісу» волейбол қыздар командасы 2024-2025 жылдардағы маусымда үшінші жеңісіне қол жеткізіп отыр, яғни ҚР Чемпионатын тоғызыншы рет, сол сияқты Кубогын да тоғызыншы мәрте, Суперкубокты төртінші мәрте ұтып алды.

Өңірдің спорт кластерін толықтырған тағы бір заманауи нысан – Талдықорғанда инвестордың қаражаты есебінен салынған облыстағы тұңғыш үстел теннисі орталығы. Нысан халықаралық талаптар мен стандарттарға сәйкес келеді. Онда ерекше қажеттіліктері бар спортшылар үшін барлық жағдай жасалған.

Сондай-ақ 31 мың халқы бар Текелі қаласында өткен жылы ашылған дене шынықтыру-сауықтыру кешені де қазіргі кезде жемісті жұмыс істеп тұр, мұндай кешен тіпті облыс орталығында жоқ. 

- Бүгінде мұнда ауыр атлетика, бокс, баскетбол, садақ ату, дзюдо, комбат дзю-дзюцу, каратэ шинкиокушинкай сияқты спорттың 7 түрінен 551 спортшы жаттығады. Соның ішінде мен баскетболдан жаттықтырушымын. Осы ғимарат қазір Текелі қаласының Олимпиадалық резервтегі мамандандырылған балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінің тәрбиеленушілері үшін мықты база болып отыр. Балалармен жаңа ойын залында жаттығу өткіземіз. Спорт кешені ашылғаннан бері облыс және Қазақстан чемпионаттарына қатысып жақсы нәтиже көрсеттік. Алда да әлі талай жеңісті жол бар деп ойлаймын. Мұндай заманауи жабдықталған нысандар әсіресе жастарды салауатты өмір салтын ұстануға, спортқа баулуға аса қажет, - дейді жаттықтырушы Әлібек Мұқанов.

Ал биыл облыста 3 спорттық нысанды салуға жергілікті бюджеттен қаржы бөлінген. Бұл ретте Алакөл ауданы Лепсі ауылында 160 орынды дене шынықтыру-сауықтыру кешені мен жатақхананың құрылысы жүргізіліп жатыр. Сондай-ақ осы жылы Алакөл ауданы Қабанбай ауылына 80 орынды спорттық кешен тұрғызылады. Талдықорған қаласында көркем гимнастикаға арналған залдың құрылысы басталған. Оған қоса биылғы наурыз айынан Қаратал ауданы Кәлпе ауылында инвестор есебінен блокты-модульді үстел теннисі кешені салына бастады. Сонымен қатар Қаратал ауданы Алмалы ауылында, Кербұлақ ауданы Қарашоқы, Сарыбастау ауылдарында, Көксу ауданы Талапты ауылында жылдам салынатын блокты-модульді спорт кешендерін салу жоспарда бар.

Жалпы өңірде бұқаралық спортпен қатар балалар мен жасөспірімдер спортына да ерекше мән беріліп келеді.

Сонымен 2022 жылдан бері облыста бокс және дзюдо бойынша олимпиада резервінің мамандандырылған балалар мен  жасөспірімдер спорт мектептері, олимпиадалық, олимпиадалық емес спорт түрлерінен жоғарғы спорт шеберлігі мектептері, «Жетісу» волейбол, хоккей, ұлттық спорт түрлерінен клубтар ашылды. Қысқы спорт түрлерін дамытуда мақсатында 2024 жылдың басынан Талдықорған қаласының №1 олимпиадалық резервтегі мамандандырылған балалар мен жасөпірімдер мектебінде керлинг, шорт  трек және шайбалы хоккей бойынша бөлімшелер ашылды. Сонымен қатар сәуір айында Талдықорған қаласының №1 ОРМБЖМ-сында және Ескелді, Көксу аудандарының спорт мектептерінде шайбалы хоккей спорт түрінен бөлімшелер ашылды. Оған қоса облыс әкімінің тапсырмасы бойынша өңірде алғаш рет биылдан бастап аула және мектеп командалары арасында футбол, волейбол және баскетболдан облыстық балалар турнирін өткізуді бастаймыз. Қазіргі кезде облыс бойынша 560-тан астам командадан өтінімдер қабылданды. Іріктеу жарыстары 19 сәуірде басталады, ал облыстық кезеңді маусым айында өткізу жоспарланған.