ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى تامارا دۇيسەنوۆا جامبىل وبلىسىنا ساپارى اياسىندا مويىنقۇم، شۋ جانە مەركى اۋداندارىندا بولىپ، «اۋىل اماناتى» باعدارلاماسىنىڭ ىسكە اسىرىلۋ بارىسىن تەكسەردى، دەپ حابارلايدى Ulys.
تارازدان 300 شاقىرىمداي جەردەگى مويىنقۇم نەگىزىنەن شولەيتتى ايماق سانالادى. الايدا مۇندا دا مال شارۋاشىلىعىن ورىستەتۋگە مۇمكىندىك بار. ماسەلەن، بىرلىك اۋىلىندا «بايباراق-اگرو» كووپەراتيۆى قۇرىلعان. وعان ازىرگە 30-دان استام ادام بىرىككەن. «اۋىل اماناتى» باعدارلاماسى اياسىندا 35،8 ميلليون تەڭگەگە 20-عا جۋىق اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسى ساتىپ الىنىپ، اۋىلعا قىزمەت كورسەتۋدە. 400 گا شابىندىق جەردەن ءىرى قارا، ۇساق مالعا قاجەتتى ازىق دايىندالۋدا. اۋدان تۇيە شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋگە قولايلى. الايدا مۇنداعى شارۋالار ازىرگە ەت پەن شۇبات وندىرۋمەن شەكتەلىپ كەلەدى.
اۋىل شارۋاشىلىعى كووپەراتيۆىنىڭ قىزمەتىمەن تانىسقان ۆيسە-پرەمەر تامارا دۇيسەنوۆا اۋىل تۇرعىندارىنا تاۋارلى نەسيە بەرۋ تەتىگىن قاراستىرۋ تۋرالى اتاپ ءوتتى.
«تەك شاعىن نەسيە ارقىلى كوپ تۇيە الۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان، اوك-تە تاۋارلى نەسيە تەتىگىن پايدالانۋ ماڭىزدى. ەلىمىزدە اتالعان تاجىريبەنىڭ ءساتتى جۇزەگە اسىپ جاتقان مىسالدارى جەتەرلىك. جامبىل وڭىرىندە ساقتاندىرۋ تەتىگىن ەنگىزۋ ۇسىنىلۋدا. بۇل تەتىك بارلىق تاراپتار ءۇشىن ءتيىمدى دەپ سانايمىن»، - دەدى ۆيسە-پرەمەر.
تۇيە شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋگە قول ۇشىن سوزۋعا دايىن باسقا وڭىرلەردەن كەلگەن كاسىپكەرلەر بار. ماسەلەن، الماتى وبلىسىندا 5 مىڭ تۇيە اسىراپ، ونىڭ ونىمدەرىن تەرەڭ وڭدەۋمەن اينالىساتىن «داۋلەت-بەكەت» سەرىكتەستىگى.
«تۇيە شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋىنا بارىنشا كۇش سالۋ قاجەت. ەگەر جەرگىلىكتى تۇرعىندار نيەت بىلدىرسە، 100 تۇيە بەرىپ، ونى باپتاۋعا قاجەتتى كەڭەس بەرۋگە ءازىرمىز. نەمەسە مۇندا تۇيە ءسۇتىن وڭدەۋگە قاجەتتى شاعىن زاۋىت سالۋعا جاردەمدەسە الامىز»، - دەيدى سەرىكتەستىك يەسى سىدىق داۋلەتوۆ.
شۋ اۋدانىندا ۆيسە-پرەمەر اۋىلدىق بيزنەستى دامىتۋدىڭ وندىرىستىك باعىتىمەن تانىستى. بىرلىكۇستەم اۋىلىنىڭ تۇرعىنى نۇرزات قوشقاربايەۆ بىرنەشە جىلدان بەرى كىرپىش شىعارۋ ىسىمەن اينالىسىپ، كۇنىنە 1 مىڭعا جۋىق داناسىن ءوندىرىپ كەلگەن. مەملەكەتتىك باعدارلاما اياسىندا 8،6 ملن تەڭگە كولەمىندە نەسيە الىپ، ءوندىرىس قۋاتىن ەكى ەسەگە ارتتىرىپ وتىر.
«ءقازىر كۇنىنە 2000 دانا شىعارۋعا قاۋقارلىمىز. بۇعان دەيىن 2 ادام جۇمىس ىستەپ كەلگەن بولاتىن، بۇگىندە 8 قىزمەتكەر بار. ونىمگە سۇرانىس جوعارى. شۋدان بولەك، مويىنقۇم، مەركى، قورداي اۋداندارىنان تاپسىرىستار كوپتەپ كەلەدى»، - دەيدى كاسىپكەر.
ال قوراعاتى اۋىلىنىڭ تۇرعىنى نۇرعالي جەكسەنبييەۆ جۇبايىمەن بىرگە تىگىن سەحىن اشقان. كەرەكتى قۇرىلعىلار ساتىپ الىپ، جەرگىلىكتى بالاباقشالارعا قاجەتتى توسەك جابىندارى، جاستىق قاپتارىن تىگىپ، ساتۋدا. كاسىبىن كەڭەيتۋدى ماقسات ەتىپ وتىر. الايدا تىگىنشى تابۋدا قيىندىقتار تۋىنداپ وتىر. جەرگىلىكتى اكىمدىك بۇل ماسەلەنى مانساپ ورتالىعى ارقىلى ماماندار وقىتۋ جاعىنان قولداۋ كورسەتىپ جاتىر.
ۆيسە-پرەمەر جوبالاردى وڭ باعالاپ، تۋىنداعان ماسەلەدە مەملەكەتتىك باعدارلامانىڭ تەتىكتەرىن ءتيىمدى پايدالانىپ، اۋىلدىق جەرلەردە ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن قالاي جاقسارتۋعا بولاتىنىن تىلگە تيەك ەتتى.
«قازىرگى تاڭدا «كۇمىس جاس» باعدارلاماسى جۇزەگە اسۋدا. ودان بولەك مەملەكەت تاراپىنان سۋبسيديالاناتىن الەۋمەتتى جۇمىس ورىندارى تەتىگى بار. جاستار پراكتيكاسى جوباسىن دا قاراستىرۋ قاجەت. جالپى العاندا اۋىل تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىسىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان ءبىرقاتار قولداۋ شارالارى بار. ولار تۋرالى كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ قاجەت»، - دەپ اتاپ ءوتتى تامارا دۇيسەنوۆا.
جامبىل وبلىسىندا «اۋىل اماناتى» جوباسى اياسىندا جەرگىلىكتى تۇرعىندارعا اۋىل شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋ داعدىلارى ۇيرەتىلەدى. بۇل باعىت نەگىزىنەن «قارىزىمىز قوعام» جوباسى قاتىسۋشىلارىنا باعىتتالعان. ماسەلەن، AMANAT پارتياسىنىڭ باستاماسىمەن مەركى اۋدانىندا «اگروساۋات» اتتى اگروبىلىكتىلىك ورتالىعى اشىلدى. نىساندا ەگىن، قۇس جانە مال شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋگە قاتىستى تەوريالىق جانە تاجىريبەلىك كۋرستاردى اقىسىز نەگىزدە وقىتۋ ۇيىمداستىرىلعان.
AMANAT پارتياسىنىڭ حاتشىسى ەلدار جۇماعازييەۆ مۇنداي ورتالىقتاردىڭ اۋىل تۇرعىندارىنىڭ تابىسىن ارتتىرۋ ءۇشىن ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. ءوز كەزەگىندە تامارا دۇيسەنوۆا باستامانى جوعارى باعالاپ، ونى ودان ءارى قاراي كەڭىگنەن تاراتۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ ءوز جولداۋىندا اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ كولەمى مەن ونىڭ قوسىلعان قۇنىن ارتتىرۋ، كووپەراتيۆتەردى دامىتۋ ستراتەگيالىق مىندەت ەكەنىن اتاپ وتكەن ەدى.
«اۋىل اماناتى» جوباسىنىڭ نەگىزگى قارجىلاندىرۋ باعىتتارى:
1) وڭدەۋ سالاسىنا قاتىستى جوبالار؛
2) وسىمدىك شارۋاشىلىعىن دامىتۋ؛
3) اۋىل شارۋاشىلىعى كوپەراتيۆتەرىن جابدىقتاۋ؛
4) مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ؛
5) باسقا باعىتتاعى بيزنەس جوبالار؛
نەسيەنىڭ نەگىزگى شارتتارى:
1) شاعىن نەسيە مەرزىمى 5 جىلعا دەيىن؛ مال شارۋاشىلىعىنداعى جوبالار ءۇشىن 7 جىلعا دەيىن؛
2) شاعىن نەسيەنىڭ ەڭ جوعارعى سوماسى - اۋىلدىق ەلدى مەكەندەر مەن شاعىن قالالاردا 2،5 اەك، ياعني (8.6 ملن تەڭگە)، زاكىرلىك كووپەراسيا – شاعىن جانە ورتا شارۋا (فەرمەرلىك) قوجالىقتارى جانە/نەمەسە اۋىل شارۋاشىلىعى كووپەراتيۆتەرى ءۇشىن 8 مىڭ اەك (27.6 ملن تەڭگە) دەيىن؛
3) سىياقى مولشەرى جىلىنا 2.5 پايىزدان اسپايدى؛
نەسيە تالاپتارى:
1) نەسيە الۋشى جەكە كاسىپكەر رەتىندە تىركەۋدە بولۋى ءتيىس؛
2) باسقا نەسيەلەرى بويىنشا مەرزىمى وتكەن جارنالار بولماۋى كەرەك؛
3) مەملەكەتتىك كىرىستەر ورگاندارىندا بەرەشەك بولماۋى ءتيىس؛
4) كەپىلمەن قامتاماسىز ەتۋ؛
5) زەينەت جاسىنا جەتپەگەن؛
6) اۋىل شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋ ءۇشىن قاجەتتى جاعدايدىڭ (جەر تەلىمى، قورانىڭ) بولۋى قاجەت.
