ۆاليۋتا باعامى
  • USD -

    475.1
  • EUR -

    516
  • RUB -

    5.49
ق.توقايەۆ: حالىقتان جوعارى جانە حالىقتان بيىك تۇرعان ەشكىم دە، ەشتەڭە دە جوق
21 جەلتوقسان 2019
ق.توقايەۆ: حالىقتان جوعارى جانە حالىقتان بيىك تۇرعان ەشكىم دە، ەشتەڭە دە جوق

بۇگىن نۇر-سۇلتان قالاسىندا تاۋەلسىزدىك سارايىندا وتكەن ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ ەكىنشى وتىرىسىندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت  توقايەۆتىڭ سويلەگەن ءسوزىنىڭ تولىق بەرىپ وتىرمىز.

 

قۇرمەتتى ۇلتتىق كەڭەس مۇشەلەرى!

بۇگىن وزدەرىڭىزبەن كەڭەستىڭ ەكىنشى وتىرىسىنا جينالىپ وتىرمىز.

وسى ۋاقىت ىشىندە ايتارلىقتاي جۇمىس اتقارىلدى.

ونىڭ ناقتى ناتيجەلەرى دە بار.

ءبىز بىردەن ءتيىمدى ءارى ۇيلەسىمدى جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن كۇش جۇمىلدىردىق.

وسى ورايدا، مەن مەملەكەتتىك اپپاراتقا ۇلتتىق كەڭەستىڭ جۇمىسىنا بارىنشا قولداۋ كورسەتۋدى تاپسىردىم.

بۇل جۇمىسقا پرەزيدەنت اكىمشىلىگى دە تىكەلەي اتسالىسۋدا.

ۇلتتىق كەڭەستىڭ حاتشىلىعى ماعان ەسەپ بەرىپ وتىر.

بۇل رەتتە، بيلىكتىڭ ديالوگ ورناتۋعا جانە رەفورما جاساۋعا مۇددەلى ەكەنىنە ەشكىمنىڭ كۇمانى جوق دەپ ويلايمىن.

سىزدەردىڭ كوپشىلىگىڭىزبەن جەكە-دارا كەزدەستىم.

ۇسىنىستارىڭىزدى، باستامالارىڭىزدى مۇقيات قاراستىرىپ، ءبىرقاتار وزەكتى ماسەلە جونىندە پىكىر الماستىق.

ۇلتتىق كەڭەس مۇشەلەرى جۇمىس بارىسىندا قىزۋ پىكىرتالاسقا ءتۇسىپ، ماڭىزدى جاعدايلاردى تالقىلادى.

سونىڭ بارىسىندا، اتاپ ءوتۋ كەرەك، ءبىرقاتار تۇيتكىلدى ماسەلە بويىنشا ورتاق ۇستانىمعا كەلدىك.

بۇل دەموكراتيانى نىعايتۋعا جانە قوعامنىڭ بيلىككە دەگەن سەنىمىن ارتتىرۋعا ۇلكەن سەرپىن بەرەتىن جۇمىس دەپ سانايمىن.

ءبىزدىڭ تاجىريبەمىز حالىقارالىق ۇيىمدار تاراپىنان جوعارى باعالانىپ وتىر.

كوپشىلىك ونى جاۋاپتى ءارى سىندارلى ديالوگتىڭ ۇلگىسى رەتىندە قابىلدادى.

ەڭ باستىسى، ۇلتتىق كەڭەس قوعامنىڭ سەنىمىن اقتاي الاتىنىن دالەلدەدى.

مۇنىڭ تاعى ءبىر ماڭىزدى قىرى بار.

ءبىز سىندارلى ديالوگ ارقىلى جاڭا ساياسي مادەنيەتتىڭ نەگىزىن قالىپتاستىرىپ جاتىرمىز.

سونىڭ ارقاسىندا، سان الۋان پىكىرلەر مەن بالاما كوزقاراستار، سىندارلى ۇستانىم، جاۋاپكەرشىلىك سياقتى قۇندىلىقتار الدىڭعى قاتارعا شىعادى.

مى پرەودوليەۆاەم بويازن التەرناتيۆنوي توچكي زرەنيا. ۆلاست نە سچيتاەت، چتو نەسوگلاسيە – ەتو دەسترۋكتيۆ، وبششەستۆەننو وپاسنوە ياۆلەنيە.

تاكيم وبرازوم، مويا فورمۋلا «رازنىە منەنيا – ەدينايا ناسيا» ناشلا سۆوە پرياموە ۆوپلوششەنيە ۆ ناسيونالنوم سوۆەتە وبششەستۆەننوگو دوۆەريا.

ەتو نە پروستو لوزۋنگ يلي يدەيا، ا ۋجە رەالنوە دەيستۆيە.

نا پەرۆوم زاسەدانيي ۆ پوۆەستكۋ ناسيونالنوگو سوۆەتا بىل ۆنەسەن بولشوي سپەكتر ۆوپروسوۆ.

ۆسە پرەدلوجەنيا ي ينيسياتيۆى بىلي ۆزياتى ۆ رابوتۋ. زاپۋششەنى سووتۆەتستۆۋيۋششيە مەحانيزمى ي پروسەدۋرى. رابوتا پرودولجاەتسيا.

ۋجە سەيچاس يمەيۋتسيا وچەن ۆاجنىە ۆوپروسى، پو كوتورىم مى پريشلي ك ەدينومۋ منەنيۋ.

نا وسنوۆە كونسوليديروۆاننىح رەشەنيي پودگوتوۆلەن پەرۆىي پاكەت رەفورم. ون بۋدەت پرەدستاۆلەن سەگودنيا نا ۆتوروم زاسەدانيي ناسيونالنوگو سوۆەتا.

پو كاجدوي ۆىسكازاننوي چلەنامي نسود ينيسياتيۆە وپرەدەلەنى يسپولنيتەلي يز چيسلا وتۆەتستۆەننىح سترۋكتۋر س چەتكيمي سروكامي يسپولنەنيا.

ۆ تو جە ۆرەميا ۆ حودە وبسۋجدەنيا بىلو پولۋچەنو نەمالوە كوليچەستۆو نوۆىح پرەدلوجەنيي وت چلەنوۆ ناسيونالنوگو سوۆەتا، پو كوتورىم بىلي سەرەزنىە ديسكۋسسيي نا ۋروۆنە موەي ادمينيستراسيي ي پراۆيتەلستۆا.

سچيتايۋ، چتو تولكو پۋتەم پودوبنىح وبسۋجدەنيي مى يمەەم ۆوزموجنوست پرييتي ك وپتيمالنو پولوجيتەلنومۋ رەزۋلتاتۋ.

زدەس ۆاجنو پرەسەچ ۆوزموجنوە لوببيروۆانيە چيح-ليبو ينتەرەسوۆ.

ناشا پەرۆوستەپەننايا زاداچا – ەتو ۆىرابوتكا سيستەمنىح، دولگوسروچنىح، ەففەكتيۆنىح مەر پو اكتۋالنىم ەكونوميچەسكيم ي پوليتيچەسكيم ۆوپروسام سترانى. 

مەن «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىن جاريا ەتتىم. مۇنى جاقسى بىلەسىزدەر.

ءبىز ءوز قىزمەتىمىزدە، ەڭ الدىمەن، قاراپايىم ازاماتتاردىڭ سۇرانىسى مەن مۇڭ-مۇقتاجىن باسشىلىققا الۋىمىز كەرەك.

حالىقتان جوعارى جانە حالىقتان بيىك تۇرعان ەشكىم دە، ەشتەڭە دە جوق.

ۇلتتىق كەڭەس، ءبىرىنشى كەزەكتە، قوعامدىق ديالوگ پەن سەنىم الاڭى رەتىندە قۇرىلدى.

ءبىز وسى سەنىمدى اقتاۋعا ءتيىسپىز.

ارينە، ازاماتتاردى الاڭداتقان تۇيتكىلدى ماسەلەنىڭ ءبارىن بىرنەشە ايدا شەشىپ تاستاۋ مۇمكىن ەمەس.

دەگەنمەن، ءبىرقاتار ماسەلە بويىنشا العا ىلگەرىلەپ، شۇعىل شەشىمدەر قابىلدادىق.

جۇمىس جۇيەلى تۇردە جۇرگىزىلىپ كەلەدى.

ونىڭ قارقىنىن باسەڭدەتپەيمىز.

كوكەيتەستى ماسەلەنىڭ ءبىرى – جەر جانە ونى ءتيىمدى پايدالانۋعا قاتىستى.

جاقىندا اقمولا وبلىسىنا جاساعان ساپارىمدا اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەردى ءتيىمسىز پايدالانۋ جايىنا نازار اۋداردىم.

بۇل باعىتتا، مەنىڭ ۇستانىمىم – بەكەم: جەردى يگەرە الاتىن ادام عانا ونىڭ يەسى بولۋعا لايىق.

ۆمەستە س تەم، نا پراكتيكە وپرەدەليت نەراسيونالنو يسپولزۋەمىە زەملي كراينە سلوجنو. پوەتومۋ ۆ تاكوم چۋۆستۆيتەلنوم ۆوپروسە، كاك پراۆو نا زەملەپولزوۆانيە، مى نە موگلي پرينيمات پوسپەشنىح رەشەنيي.

ۆ تو جە ۆرەميا ۆ سفەرە گوسۋدارستۆەننوگو كونتروليا زا يسپولزوۆانيەم سەلسكوحوزيايستۆەننىح زەمەل داۆنو نازرەلا وسترايا نەوبحوديموست ۆنەدرەنيا سوۆرەمەننىح مەتودوۆ كونتروليا نا وسنوۆە نوۆەيشيح تەحنولوگيي.

شيروكايا وبششەستۆەننوست، ۆ توم چيسلە چلەنى ناسيونالنوي كوميسسيي، وتمەچالي نەوبحوديموست پەرەحودا نا كوسميچەسكيي مونيتورينگ دليا ۆىياۆلەنيا ي يزياتيا نەيسپولزۋەمىح ي نەراسيونالنو يسپولزۋەمىح زەمەل.

ۆ وكتيابرە يا پودپيسال زاكون پو ۆوپروسام رەگۋليروۆانيا اگروپرومىشلەننوگو كومپلەكسا، پرەدۋسماتريۆايۋششيي پروۆەدەنيە ديستانسيوننوگو زونديروۆانيا زەمەل.

تۆەردايا زاكونوداتەلنايا وسنوۆا – ەتو پەرۆىي شاگ. تەپەر نەوبحوديمو پرورابوتات ۆوزموجنوست يسپولزوۆانيا كوسميچەسكيح سنيمكوۆ ۆ كاچەستۆە وسنوۆانيا دليا راستورجەنيا دوگوۆورا زەملەپولزوۆانيا س مينيميزاسيەي كونتاكتا پروۆەرياەمىح ي ينسپەكتوروۆ.

پو موەمۋ پورۋچەنيۋ مينيستەرستۆو سەلسكوگو حوزيايستۆا رازرابوتالو سووتۆەتستۆۋيۋششيي پريكاز.

ۆمەستە س تەم، داننايا رابوتا پروۆوديتسيا س ۋچەتوم ۆسەح ريسكوۆ، ۆ چاستنوستي، نوۆيزنى تەحنولوگيي، نەدوستاتكا ينفورماسيي و كاچەستۆە زەملي، اكتۋالنوستي باز داننىح ي تاك دالەە.

مينيستەرستۆۋ سەلسكوگو حوزيايستۆا سوۆمەستنو س مينيستەرستۆوم سيفروۆوگو رازۆيتيا سلەدۋەت زاكونچيت ۆسە پودگوتوۆيتەلنىە رابوتى ي پروۆەستي پيلوتنىي پروەكت پو كوسمومونيتورينگۋ زەملي ۆ ريادە وبلاستەي دو 1 مايا 2020 گودا.

كرومە توگو، مى دولجنى پرينيات ينىە مەرى پو ۋسيلەنيۋ كونتروليا زا راسيونالنىم يسپولزوۆانيەم زەملي. سچيتايۋ، چتو نەوبحوديمو ۋۆەليچيت بازوۆىە نالوگوۆىە ستاۆكي زا نەيسپولزۋەمىە زەمەلنىە ۋچاستكي س 10 دو 20 راز.

ترەبۋەتسيا تاكجە وبەسپەچيت سوكراششەنيە سروكا نەيسپولزوۆانيا سەلحوززەمەل دليا پرينۋديتەلنوگو يزياتيا س تەكۋششيح دۆۋح لەت دو ودنوگو گودا.

سونىمەن بىرگە، جەردى سوت ارقىلى الىپ قويۋدىڭ ءتيىمدى جانە جەدەل تەتىكتەرىن قاراستىرۋ ماڭىزدى.

يگەرىلمەي جاتقان جەر تەلىمىن قايتارىپ الۋ كەزىندە ءىستى سوزبالاڭعا سالۋدىڭ ءتۇرلى امال-ايلاسى، وكىنىشكە قاراي، ورىن الاتىنى بولدى.

وسىنداي جاعدايدا جەردى ەشكىم پايدالانا الماي، بوس قالادى.

ۇكىمەت ءتيىستى قۇقىقتىق اكتىلەردى جەدەل قابىلداپ، يگەرىلمەي، بوس جاتقان جەرلەردى ەكونوميكالىق اينالىمعا ەنگىزۋ شارالارىن قولعا الۋى ءتيىس.

مەملەكەت بولاشاعىنا قاتىستى ماسەلە بويىنشا الاۋىزدىققا جول بەرۋگە بولمايدى.

ءبىز وڭ وزگەرىستەردى بيلىك پەن قوعامنىڭ ورتاق كەلىسىمى جانە سىندارلى ىس-ارەكەتى ارقىلى عانا جۇزەگە اسىرا الامىز.

وسىنى ەسىمىزدەن شىعارمايىق.

ۇلى اباي «...بىرلىك – اقىلعا بىرلىك» دەگەن.

بۇل ىنتىماق پەن ىقپالداسۋ جالپى حالىقتىق ىرىسقا جول اشادى دەگەن ءسوز.

سوندىقتان، مەن ەلىمىزدىڭ ۇلتجاندى ازاماتتارى مەن ءتۇرلى قوعام وكىلدەرىن بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە شاقىرامىن.

سلەدۋيۋششيي ۆوپروس – ۆوپروس پودوچەتنوستي ي وتكرىتوستي گوسۋدارستۆەننىح سترۋكتۋر.

ي، پرەجدە ۆسەگو، راسيونالنوست ي پروزراچنوست راسحودۋەمىح بيۋدجەتنىح سرەدستۆ.

ۆىسشيي ورگان فينانسوۆوگو نادزورا – سچەتنىي كوميتەت نا سيستەمنوي وسنوۆە ۆەدەت بولشۋيۋ ي زناچيمۋيۋ رابوتۋ پو ۆىياۆلەنيۋ فينانسوۆىح نارۋشەنيي، نەەففەكتيۆنوگو يسپولزوۆانيا بيۋدجەتنىح سرەدستۆ.

ودناكو دو سيح پور رەزۋلتاتى ەگو رابوتى نە بىلي دوستويانيەم شيروكوي وبششەستۆەننوستي.

پوەتومۋ منويۋ پرينياتو رەشەنيە، چتو ناچينايا س يانۆاريا سلەدۋيۋششەگو گودا سچەتنىي كوميتەت ناچنەت پۋبليكاسيۋ وسنوۆنىح رەزۋلتاتوۆ سۆويح اۋديتورسكيح مەروپرياتيي پو پروۆەرياەمىم گوسورگانام ي ورگانيزاسيام.

دالەە. سلەدۋەت وبەسپەچيت پوۆىشەنيە ەففەكتيۆنوستي ي دالنەيشەي وپتيميزاسيي كۆازيگوسۋدارستۆەننوگو سەكتورا.

يا پوددەرجال يدەيۋ ۆۆەستي ۆ سوستاۆى سوۆەتوۆ ديرەكتوروۆ سوسيالنو-زناچيمىح پرەدپرياتيي كۆازيگوسۋدارستۆەننوگو سەكتورا پرەدستاۆيتەلەي گراجدانسكوگو وبششەستۆا.

پو يتوگام وبسۋجدەنيا س چلەنامي سوۆەتا پراۆيتەلستۆوم پودگوتوۆلەنو رەشەنيە كاساتەلنو ۋچاستيا وبششەستۆەننيكوۆ ۆ ەتوي رابوتە.

وني كاسايۋتسيا پەرەچنيا پرەدپرياتيي، ستاتۋسا وبششەستۆەننىح دەياتەلەي، پروسەدۋرى وتبورا كانديداتۋر ي تاك دالەە.

پراۆيتەلستۆۋ پرەدستويت پروۆەستي ۆسە نەوبحوديمىە پروسەدۋرى وتبورا ي ۆنەستي كانديداتۋرى نا سوگلاسوۆانيە دو 1 مارتا 2020 گودا.

كرومە توگو، ۆ دوپولنەنيە ك موەمۋ پورۋچەنيۋ ۆ رامكاح پوسلانيا و سوكراششەنيي كوليچەستۆا پرەدپرياتيي كۆازيگوسسەكتورا، ا تاكجە يح زاچاستۋيۋ رازدۋتىح شتاتوۆ، نەوبحوديما رابوتا پو سنيجەنيۋ ەكونوميچەسكوي ۆوۆلەچەننوستي دەيستۆۋيۋششيح گوسپرەدپرياتيي ۆ كونكۋرەنتنىە رىنكي.

ەتو دولجنو بىت رەاليزوۆانو چەرەز سوكراششەنيە رازرەشەننىح ۋستاۆنىح ۆيدوۆ دەياتەلنوستي گوسپرەدپرياتيي.

پراۆيتەلستۆوم ۋجە پرەدلاگاەتسيا سوكراتيت بولەە 100 ۆيدوۆ دەياتەلنوستي گوسپرەدپرياتيي، ەتو وكولو 30% وت دەيستۆۋيۋششەگو پەرەچنيا.

ۆمەستە س تەم، سچيتايۋ، چتو نەوبحوديمو پرودولجيت رابوتۋ ۆ داننوم ناپراۆلەنيي، تو ەست سوكراتيت پەرەچەن بولەە زناچيتەلنو، وسوبەننو ۆ كرۋپنىح گوروداح، گدە كونكۋرەنتنايا سرەدا نايبولەە رازۆيتا. پراۆيتەلستۆو دولجنو ۆنەستي پرەدلوجەنيا پو ەتومۋ ۆوپروسۋ دو 1 اپرەليا 2020 گودا.

دالەە. ۆ سۆويح پروگراممنىح ۆىستۋپلەنياح، ا تاكجە ۆ حودە رەگيونالنىح پوەزدوك يا گوۆوريل و نەدوپۋستيموستي ديسكريميناسيي ناشيح گراجدان سو ستورونى ينوستراننىح رابوتوداتەلەي. ۆى تاكجە پودنيمالي ەتوت ۆوپروس.

پوەتومۋ پو موەمۋ پورۋچەنيۋ ۆ پروشلوم مەسياسە بىلا پرويزۆەدەنا پروۆەركا نا پرەدمەت سوبليۋدەنيا ترۋدوۆوگو ي ميگراسيوننوگو زاكونوداتەلستۆا نا پرەدپرياتياح، پريۆلەكايۋششيح ينوستراننۋيۋ رابوچۋيۋ سيلۋ.

زا ەتو ۆرەميا پروينسپەكتيروۆانو 95 كومپانيي، ۆىياۆلەنو 930 فاكتوۆ نارۋشەنيي.

سرەدي نيح زناچيتەلنۋيۋ چاست سوستاۆيلي نارۋشەنيا كاساتەلنو ۆىپولنەنيا ينوستراننىمي سوترۋدنيكامي رابوتى، نە سووتۆەتستۆۋيۋششەي ۆىداننومۋ رازرەشەنيۋ، ي راسحوجدەنيا پولۋچەننوگو وبرازوۆانيا س زانيماەموي دولجنوستيۋ.

نا وسنوۆە اناليزا سيتۋاسيي، پروۆەروك كومپەتەنتنىح ورگانوۆ ي س ۋچەتوم پرەدلوجەنيي چلەنوۆ سوۆەتا مينيستەرستۆوم ترۋدا ي سوسيالنوي زاششيتى ناسەلەنيا پودگوتوۆلەن رياد يزمەنەنيي.

ۆو-پەرۆىح، بۋدەت زناچيتەلنو سوكراششەنا كۆوتا نا پريۆلەچەنيە ينوستراننوي رابوچەي سيلى نا 2020 گود. سوكراششەنيە سوستاۆيت وكولو 40% – س 49 تىسياچ ۆ 2019 گودۋ دو 29 تىسياچ ۆ 2020 گودۋ.

ۆو-ۆتورىح، ۆسە پرەدپرياتيا چيسلەننوستيۋ بولەە 250 چەلوۆەك، پريۆلەكايۋششيە بولەە 30 ينوستراننىح رابوتنيكوۆ، بۋدۋت وحۆاچەنى رەگۋليارنىمي پروۆەركامي.

تەپەر مينترۋد سموجەت وپەراتيۆنو رەاگيروۆات نا ليۋبىە نارۋشەنيا، ۆ توم چيسلە ديسپروپورسيي ۆ وپلاتە ترۋدا، سوسيالنو-بىتوۆىح ۋسلوۆياح ي تاك دالەە، نە پوزۆوليايا پروبلەمام ناكاپليۆاتسيا يز گودا ۆ گود.

ۆ-ترەتيح، بۋدۋت پەرەسموترەنى پراۆيلا ۋستانوۆلەنيا كۆوتى نا ينوستراننۋيۋ رابوچۋيۋ سيلۋ ي پراۆيلا ۆىداچي رازرەشەنيي. بۋدەت پرەدۋسموترەنو سوكراششەنيە ينوستراننوگو پەرسونالا پو 4-وي كاتەگوريي (رابوچيە سپەسيالنوستي)، ا تاكجە ۋجەستوچەنى ترەبوۆانيا پو مەستنومۋ سودەرجانيۋ ۆ كادراح.

ۆ سۆيازي س ەتيم پراۆيتەلستۆۋ نەوبحوديمو پرينيات دالنەيشيە مەرى پو وبەسپەچەنيۋ ترۋدوۆوي دەياتەلنوستي ينوستراننىمي گراجدانامي ۆ ستروگوم سووتۆەتستۆيي س دەيستۆۋيۋششيم زاكونوداتەلستۆوم.

س سەليۋ رەاليزاسيي موەي پرەدۆىبورنوي پلاتفورمى ۆ كاچەستۆە پيلوتا ۆ گوروداح نۋر-سۋلتان ي الماتى بىل زاپۋششەن پروەكت «بيۋدجەتا نارودنوگو ۋچاستيا».

پرينيمايا ۆو ۆنيمانيە ۆىسوكۋيۋ وبششەستۆەننۋيۋ زناچيموست داننوگو ناچينانيا، پودوبنايا پراكتيكا س 2020 گودا بۋدەت ۆۆەدەنا ۆ 55 ادمينيستراتيۆنىح ەدينيساح.

ۆ چاستنوستي، ۆو ۆسەح رايوناح گورودوۆ رەسپۋبليكانسكوگو زناچەنيا ي ستوليسى، ا تاكجە ۆ 35 گوروداح وبلاستنوگو زناچەنيا.

ۆ چاستي وبەسپەچەنيا بولشەي ۆوۆلەچەننوستي گراجدان ۆ راسسموترەنيە بيۋدجەتوۆ سەنترالنىح ورگانوۆ، مينيستەرستۆو فينانسوۆ سوۆمەستنو س چلەنامي ناسيونالنوگو سوۆەتا سوزدالو رابوچۋيۋ گرۋپپۋ پو ۆىرابوتكە پرەدلوجەنيي دليا يزمەنەنيا فورماتا پروەكتا «گراجدانسكيي بيۋدجەت».

گراجدانە سترانى يمەيۋت پراۆو پولۋچات دوستوۆەرنۋيۋ ينفورماسيۋ و راسپرەدەلەنيي بيۋدجەتنىح سرەدستۆ.

پودوبنىي پرينسيپ ترانسپارەنتنوستي دولجەن زاترونۋت ۆسە ۆيدى فينانسوۆىح وپەراسيي، پروۆوديمىح نا تەرريتوريي گوسۋدارستۆا. نام سلەدۋەت وبەكتيۆنو پونيمات پولنۋيۋ كارتينۋ ۆنەشنيح يستوچنيكوۆ فينانسيروۆانيا ي زايمستۆوۆانيا.

ترەبۋەتسيا تاكجە پرەكراتيت سپەكۋلياسيي نا پرەدمەت چرەزمەرنوي زادولجەننوستي ناشەي سترانى پەرەد ۆنەشنيمي كرەديتورامي.

ۆ ەتوي سۆيازي دو 1 اپرەليا 2020 گودا مينيستەرستۆا ناسيونالنوي ەكونوميكي، فينانسوۆ ي ناسيونالنىي بانك دولجنى رازرابوتات ەدينىي رەەستر ۆنەشنەگو دولگا ۆ ۆيدە وسيفروۆاننوي بازى داننىح.

كەلەسى ماسەلە – ۇلتتىق ۆاليۋتا باعامىنىڭ تۇراقسىزدىعى.

بۇل ءبىزدىڭ كاسىپكەرلەرىمىز بەن ازاماتتارىمىزدى الاڭداتىپ وتىرعان ماسەلە.

مەنىڭ تاپسىرمام بويىنشا ۇلتتىق بانك باعام ساياساتىنىڭ اشىقتىعىن، سول ارقىلى وعان حالىقتىڭ سەنىمىن ارتتىراتىن تەتىكتەردى ازىرلەدى.

ۇلتتىق بانك 2020 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ ۇلتتىق قور ترانسفەرتتەرىنىڭ ۆاليۋتا نارىعىنداعى ايىرباسىن اي سايىن جانە توقسان سايىن جاريالاپ وتىرۋى ءتيىس.

سونىمەن بىرگە، ايىرباس كەستەسى دە جاريالانادى.

اقشا-نەسيە ساياساتىنىڭ ستراتەگياسى قابىلدانادى.

مەنىڭ جولداۋىمدا ايتىلعانداي، ميكرو جانە شاعىن بيزنەس تابىس سالىعىنان 3 جىلعا دەيىن بوساتىلادى.

ولاردى تەكسەرۋگە ءدال وسىنداي مەرزىمگە موراتوريي جاريالاندى.

مەملەكەت تاراپىنان قابىلدانعان شارالارعا قاراماستان، كولەڭكەلى ەكونوميكا ماسەلەسى شەشىمىن تاپپاي وتىر.

جالعان فيرمالار اشىپ، اقشا جىمقىرۋدىڭ سان ءتۇرلى تاسىلدەرى جويىلار ەمەس.

شىن مانىندە، بۇعان قارسى ءتيىمدى كۇرەسە الماي كەلەمىز.

قۇزىرلى ورگاندار كوبىنە ءتيىستى شارالاردى دەر كەزىندە قولدانباي وتىر.

سونىڭ سالدارىنان كىناسىز كاسىپكەرلەر دە زارداپ شەگەدى.

ال، ناعىز ۇيىمداستىرۋشىلار جاۋاپكەرشىلىكتەن قۇتىلىپ كەتەدى.

سوندىقتان، زاڭسىز اينالىمعا قارسى كۇرەس شارالارىن كۇشەيتىپ قانا قويماي، بۇل ىستە تىڭ سەرپىلىس جاساۋ كەرەك.

كەڭەس مۇشەلەرى وسى جۇمىسقا بيزنەس وكىلدەرىن جۇمىلدىرۋدى ۇسىندى.

وزدەرىنىڭ ىقتيمال كونتراگەنتتەرىن باعالاۋ جانە تەكسەرۋ ءۇشىن ولارعا ءتيىمدى قۇرال بەرۋ قاجەتتىگى ايتىلدى.

ۆ سۆيازي س ەتيم پراۆيتەلستۆو سوۆمەستنو س ناسيونالنوي پالاتوي پرەدپرينيماتەلەي سوزداست وتكرىتۋيۋ ينتەگريروۆاننۋيۋ بازۋ داننىح پو سۋبەكتام بيزنەسا.

ۆ رەزۋلتاتە كاجدىي پرەدپرينيماتەل سموجەت پروۆەستي پروۆەركۋ سۆوەگو كونتراگەنتا.

ناپولنەنيە بازى داننىح ي كلاسسيفيكاسيا پرەدپرياتيي دولجنا پروۆوديتسيا نا وسنوۆە ينفورماسيي نالوگوۆىح، تاموجەننىح، پراۆووحرانيتەلنىح ورگانوۆ.

ۆ نەي بۋدۋت وتوبراجاتسيا زادولجەننوست پو نالوگام، ناليچيە ادمينيستراتيۆنىح پراۆونارۋشەنيي ي تاك دالەە.

ۆ سلۋچاە، ەسلي بيزنەسمەن پروۆەل پروۆەركۋ كونتراگەنتا پو داننوي بازە، ي ون نە وكازالسيا ۆ تاك نازىۆاەموي «كراسنوي زونە»، سدەلكا س داننىم كونتراگەنتوم نە موجەت بىت پرەدمەتوم ۋگولوۆنوگو پرەسلەدوۆانيا دو ناچيسلەنيا نالوگوۆ ي شترافوۆ.

ەسلي جە، سوگلاسنو بازە داننىح كونتراگەنت وكازالسيا ۆ «كراسنوي زونە» ي بيزنەسمەن ۆسە راۆنو رەشيل يمەت دەلو س نيم، ون دولجەن پونيمات ۆسە پوسلەدستۆيا تاكوگو رەشەنيا.

ەتو ي ەست پرينسيپ دولجنوي وسموتريتەلنوستي.

داننىە ينيسياتيۆى دولجنى بىت چەتكو وتراجەنى ۆ نالوگوۆوم كودەكسە ي درۋگيح زاكونوداتەلنىح اكتاح.

سلەدۋيۋششيم شاگوم دولجەن ستات پەريەۆود وپلاتى زا كرۋپنىە ترانزاكسيي يسكليۋچيتەلنو ۆ بەزناليچنىي نابليۋداەمىي فورمات.

سەگودنيا س رازۆيتيەم بانكوۆسكيح تەحنولوگيي دوبروپوريادوچنومۋ گراجدانينۋ يلي بيزنەسۋ ناليچنىە دەنگي نۋجنى ۆ نەبولشوم كوليچەستۆە.

ۆ تو جە ۆرەميا دوليا تەنيەۆوي ەكونوميكي نا رىنكاح نەدۆيجيموستي ي رەاليزاسيي اۆتوترانسپورتا سوستاۆلياەت وكولو 3 تريلليونوۆ تەنگە. نەوبحوديمو ناۆەستي پوريادوك.

پراۆيتەلستۆۋ ي ناسبانكۋ سلەدۋەت پودگوتوۆيت پاكەت زاكونوداتەلنىح پوپراۆوك، وبەسپەچيۆايۋششيح ۆنەدرەنيە بەزناليچنوگو راسچەتا پري پەرۆيچنوي رەاليزاسيي جيليا ي اۆتوترانسپورتنىح سرەدستۆ.

كونەچنو جە، ۆ نەم نەوبحوديمو پرەدۋسموترەت وسوبەننوستي ناشەگو تەرريتوريالنوگو رازۆيتيا، پرەجدە ۆسەگو ۆ سەلسكوي مەستنوستي.

ەششە ودنوي اكتۋالنوي پوۆەستكوي وبششەستۆا وستاەتسيا كاچەستۆو پرەدوستاۆلياەمىح سيفروۆىح ۋسلۋگ.

نەسموتريا نا تو، چتو مى سوزداۆالي  سپەسيالنىە بازى داننىح، زاكۋپالي دوروگوستوياششيە ينفورماسيوننىە سيستەمى، ۋ ناس دو سيح پور ۆ پەرۆۋيۋ وچەرەد ترەبۋيۋتسيا دوكۋمەنتى نا بۋماجنوم نوسيتەلە.

پريۆەدۋ تولكو ودين پريمەر. كاجدىي ترەتيي گراجدانين سترانى ۋپراۆلياەت ترانسپورتنىم سرەدستۆوم، ي ۆسە ۆوديتەلي نوسيات س سوبوي ي ۋدوستوۆەرەنيە ليچنوستي، ي ۆوديتەلسكوە ۋدوستوۆەرەنيە، ي تەحنيچەسكيي پاسپورت، ي پۋتيەۆوي ليست، ي ەششە رازنوگو رودا دوكۋمەنتى.

زا تو، چتو چەلوۆەك زابىل دوكۋمەنتى دوما، ناكازىۆاەم. تولكو پو تاكيم فاكتام زا 11 مەسياسيەۆ ناكازالي وكولو 80 تىسياچ گراجدان.

پراۆيتەلستۆو وبيازانو ۆ بليجايشەە ۆرەميا رازوبراتسيا س ەتوي پروبلەموي، پري نەوبحوديموستي ۆنەستي يزمەنەنيا ۆ زاكونوداتەلنىە اكتى.

پو بلوكۋ سوسيالنىح رەفورم پو-پرەجنەمۋ اكتۋالنىم وستاەتسيا ۆوپروس ۆۆەدەنيا ادرەسنوي سوسيالنوي پوموششي منوگودەتنىم سەميام.

پەرەد پراۆيتەلستۆوم ستويت چەتكايا زاداچا وبەسپەچيت پروزراچنۋيۋ ي سپراۆەدليۆۋيۋ ادرەسنۋيۋ پوموشش، پرەجدە ۆسەگو نۋجدايۋششيمسيا دەتيام، ۆ توم چيسلە يز منوگودەتنىح سەمەي.

گوسۋدارستۆو دولجنو پوموگات تولكو تەم، كتو نۋجداەتسيا.

ۆ ەتوي سۆيازي، بىلو پرينياتو ۆو ۆنيمانيە پرەدلوجەنيە وبششەستۆەننوستي ي چلەنوۆ سوۆەتا نە ۋچيتىۆات دوحودى سەمي پري ۆىپلاتە ۆ نوۆوم فورماتە سوسيالنوي پوموششي منوگودەتنىم سەميام.

دەيستۆيتەلنو، نورما وب ۋچەتە ينديۆيدۋالنىح دوحودوۆ سلوجنا ۆ ادمينيستريروۆانيي، ۆلەچەت نەگاتيۆنىە سوسيالنىە پوسلەدستۆيا (رازۆودى، فيكتيۆنىە ۋۆولنەنيا، زابوي سكوتا ي ت.د.) ي نەرەدكو پودۆەرجەنا كوررۋپسيي.

پوددەرجانو تاكجە پرەدلوجەنيە كاساتەلنو وبەسپەچەنيا دەتەي يز سوسيالنو ۋيازۆيمىح سلويەۆ ناسەلەنيا پاكەتوم گارانتيروۆاننوي سوسيالنوي پوموششي.

پراۆيتەلستۆوم پرودەلانا بولشايا رابوتا، ۆىرابوتانى نوۆىە پودحودى. پودگوتوۆلەن سووتۆەتستۆۋيۋششيي زاكونوپروەكت.

تاكيم وبرازوم، منوگودەتنىە سەمي بۋدۋت پولۋچات گوسۋدارستۆەننۋيۋ پوددەرجكۋ ۆنە زاۆيسيموستي وت دوحودوۆ، ا يسكليۋچيتەلنو يسحوديا يز كوليچەستۆا دەتەي ۆ سەمە.

نوۆوە گوسۋدارستۆەننوە پوسوبيە منوگودەتنىم سەميام پرەدلاگاەتسيا ۋستانوۆيت ۆ ديففەرەنسيروۆاننىح رازمەراح، كراتنىح ك مرپ، وت 42،5 دو 74 تىسياچ تەنگە.

كرومە توگو، دەتيام يز مالووبەسپەچەننىح سەمەي بۋدەت پولوجەن گارانتيروۆاننىي سوسيالنىي پاكەت.

دەتي دوشكولنوگو ۆوزراستا بۋدۋت وبەسپەچيۆاتسيا پرودۋكتوۆىمي نابورامي ي درۋگيمي سرەدستۆامي پەرۆوي نەوبحوديموستي.

شكولنيكي بۋدۋت پولۋچات بەسپلاتنوە گورياچەە پيتانيە ۆ شكولاح، ەجەدنيەۆنىي بەسپلاتنىي پروەزد ۆ شكولۋ ي وبراتنو، ا تاكجە شكولنۋيۋ فورمۋ ي ۋچەبنىە پرينادلەجنوستي.

ۆسە ەتو زا سچەت گوسۋدارستۆا.

وسىلايشا، اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتىڭ قولدانىستاعى تەتىكتەرىنە ايتارلىقتاي تۇزەتۋلەر ەنگىزىلەدى.

ەڭبەك ەتۋگە ىنتالاندىرۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرىنە باسا ءمان بەرىلىپ، اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتى اسىرا پايدالانۋ بارىنشا ازايادى.

سونىمەن قاتار، اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالارعا كەشەندى الەۋمەتتىك-پاتروناتتىق قولداۋدى كۇشەيتۋ كەرەك دەپ سانايمىن.

ءبىلىم الۋعا، جۇمىسقا ورنالاسۋعا، ءتۇرعىن-ۇي ماسەلەسىن شەشۋگە ارنالعان نەگىزگى تالاپتار بارشاعا تۇسىنىكتى بولۋى قاجەت.

شىعىس قازاقستان جانە اقتوبە وبلىستارىندا بۇل ماسەلەنى شەشۋگە بيزنەس وكىلدەرى مەن مەملەكەتتىك كومپانيالاردى تارتۋدا.

وسى تاجىريبەنى باسقا دا وڭىرلەرگە تاراتۋ كەرەك.

سونداي-اق، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتارعا قولداۋ كورسەتۋدىڭ ءتيىمدى جۇيەسىن ەنگىزۋ قاجەت.

ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنە جۇگىنسەك، ەلىمىزدەگى 106 مىڭ مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامنىڭ 25 پايىزى عانا جۇمىسپەن قامتىلعان.

جۇمىس بەرۋشىلەر مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامداردى قابىلداۋ ءۇشىن ارنايى كۆوتا ءبولۋى ءتيىس. ۇكىمەتكە وسى مىندەتتىڭ ورىندالۋ بارىسىن قاداعالاۋدى تاپسىرامىن.

ورىنداماعان جاعدايدا وتەماقى تولەۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋ كەرەك.

بارلىق ايماقتاردا ەڭبەكپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك وڭالتۋ ورتالىقتارى جۇمىس ىستەۋى ءتيىس.

اقمولا، اقتوبە، الماتى جانە باتىس قازاقستان وبلىستارى مەن نۇر-سۇلتان، شىمكەنت قالالارىندا مۇنداي ورتالىقتار جوق.

بۇل – ۇلكەن كەمشىلىك، سوندىقتان ونداي ورتالىقتاردى قالايدا اشۋدى تاپسىرامىن.

وسى جۇمىستى مەملەكەت پەن جەكەمەنشىكتىڭ ارىپتەستىگى ارقىلى ىسكە اسىرۋعا بولادى.

سونداي-اق، جۇمىس ىستەيتىن مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامدارعا وڭالتۋ كومەگىن مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قورىنىڭ قارجىسى ەسەبىنەن بەرۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋدى ۇسىنامىن.

تاعى ءبىر ماڭىزدى ماسەلە – زەينەتاقى جۇيەسىن جاڭعىرتۋ.

جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ مىندەتتى
5 پايىزدىق زەينەتاقى جارناسىن تولەۋگە قاتىستى داۋ-داماي باسىلار ەمەس.

مۇنى 2020 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاۋ كوزدەلگەن بولاتىن، الايدا ءالى كۇنگە دەيىن بارشاعا ورتاق ۇستانىم جوق.

سوندىقتان، جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ مىندەتتى زەينەتاقى جارناسىن ەنگىزۋ مەرزىمى كەيىنگە (2023 جىلعا) شەگەرىلدى.

مەن بۇعان ەگجەي-تەگجەيلى توقتالماي-اق قويايىن.

بۇل ماسەلە ۇلتتىق كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق سالاداعى باسقا دا كوپتەگەن ۇسىنىستارى سياقتى پرەزيدەنت جولداۋىنىڭ اياسىندا ءقازىردىڭ وزىندە جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر.

حوتەل بى تاكجە ۆىسكازاتسيا پو ۆوپروسۋ پەرەحودا نا لاتينيسۋ. تەم بولەە، ەتوت ۆوپروس پودنيمالسيا نا زاسەدانيي ناسيونالنوگو سوۆەتا.

سپەشكي ۆ ەتوم ۆوپروسە دوپۋسكات نەلزيا. ترەبۋەتسيا تششاتەلنو، ۆىۆەرەننو، ۆسەستوروننە پرواناليزيروۆات ي پرورابوتات ۆسە اسپەكتى ۆنەدرەنيا نوۆوگو الفاۆيتا.

پرەدلوجەننىە تري ۆاريانتا لاتينيسى وكازاليس نەسوۆەرشەننىمي. پوەتومۋ نۋجەن پويستينە ناۋچنىي پودحود ك ەتوي پروبلەمە، كوتورۋيۋ ۋپروششات نەلزيا.

رەچ نە يدەت و پروستوم پەرەلوجەنيي كيريلليسى نا لاتينيسۋ، نۋجنا رەفورما كازاحسكوگو يازىكا، ەگو مودەرنيزاسيا.

جدەم اۆتوريتەتنوگو منەنيا ناشيح ۋچەنىح. ەششە راز زاياۆليايۋ، چتو مى رەفورميرۋەم يمەننو كازاحسكيي يازىك.

ۆ تاكوم سۋدبونوسنوم دليا ناسيي ۆوپروسە كامپانەيششينا، لەگكوۆەسنوست نەدوپۋستيمى!

جەكە كەزدەسۋلەر بارىسىندا كوتەرىلگەن ماسەلەلەر بويىنشا ناقتى جۇمىستار جاسالۋدا.

سولاردىڭ كوپشىلىگىنە قاتىستى وڭ شەشىم قابىلداندى جانە بارلىعى ۇلتتىق كەڭەس حاتشىلىعىنىڭ باقىلاۋىنا الىندى.

الەۋمەتتىك سالاداعى جۇمىستارمەن قاتار، ساياسي جۇيەنى رەفورمالاۋ جانە جاڭعىرۋ ماسەلەسى كوپشىلىكتىڭ نازارىندا.

بيلىك بۇعان قاتىستى سىندارلى ديالوگ ورناتۋعا مۇددەلى.

وسى ورايدا، ءبىز ۇلتتىق كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ ۇسىنىستارىنان بولەك، مەملەكەت تاراپىنان دا تىڭ باستامالار كوتەرىپ جاتىرمىز.

بارلىق ۇسىنىستاردى تالقىلاي وتىرىپ، ورتاق پايىمعا كەلەمىز دەپ سەنەمىن.

ەڭ باستىسى، رەفورمالار ەلدى دۇربەلەڭگە سالاتىن ەمەس، تۇراقتى دامۋعا باستايتىن قادام بولۋى شارت.

ناريادۋ س ۆاجنەيشيمي ۆوپروسامي پوۆىشەنيا كاچەستۆا جيزني كازاحستانسيەۆ ي ۋسيلەنيا سوسيالنوي پوليتيكي مى دەلاەم سەرەزنىي شاگ ۆ وبلاستي رەفورميروۆانيا دەيستۆۋيۋششەي پوليتيچەسكوي سيستەمى.

نەكوتورىە ەكسپەرتى ۆىسكازىۆالي منەنيە، چتو داننايا پروبلەماتيكا، مول، ۋيدەت نا ۆتوروي پلان.

نو مى پروياۆيلي ۆوليۋ ك دوستيجەنيۋ كونكرەتنىح رەزۋلتاتوۆ ۆ ەتوي كراينە چۋۆستۆيتەلنوي سفەرە.

پەرۆىي پاكەت پوليتيچەسكيح ينيسياتيۆ بىل ۋسيلەن سو ستورونى يمەننو گوسۋدارستۆا.

تاكيم وبرازوم، ني ۋ كوگو نە دولجنو بىت سومنەنيي ۆ نەوبحوديموستي پوليتيچەسكوي مودەرنيزاسيي، و چەم يا گوۆوريل ۆ پوسلانيي.

پري ەتوم رەفورمى دولجنى، كونەچنو، سودەيستۆوۆات ستابيلنومۋ رازۆيتيۋ ناشەي سترانى، ا نە پريۆوديت ك پوترياسەنيام.

مى وبيازانى ۋسيليۆات سوزيداتەلنۋيۋ وسنوۆۋ پوليتيچەسكوگو پروسەسسا، چتوبى پليۋراليزم ستال ۆاجنىم ەلەمەنتوم پوۆىشەنيا ەكونوميچەسكوگو بلاگوسوستويانيا ي چەلوۆەچەسكوگو كاپيتالا. 

پوەتومۋ وچەن ۆاجنو نايتي نايبولەە رازۋمنىي پۋت، تاك نازىۆاەمۋيۋ «زولوتۋيۋ سەرەدينۋ»، كوتورايا وبەسپەچيت پوستۋپاتەلنوە رازۆيتيە ناشەگو گوسۋدارستۆا. ەتو، ۆ كونسە كونسوۆ، ترەبوۆانيە ۆسەگو نارودا.

يسحوديا يز ەتوگو، پرورابوتان پەرۆىي پاكەت پوليتيچەسكيح ينيسياتيۆ. ون سوستويت يز سلەدۋيۋششيح مەر.

ۆو-پەرۆىح، سلەدۋەت پريستۋپيت ك ۆنەدرەنيۋ ۋۆەدوميتەلنوگو پرينسيپا ورگانيزاسيي ميتينگوۆ، چتو سووتۆەتستۆۋەت ناشەي كونستيتۋسيي.

ميتينگي دوپۋستيمى، ەسلي وني نە نارۋشايۋت زاكون، نە نارۋشايۋت وبششەستۆەننىي پوريادوك ي نە مەشايۋت پوكويۋ گراجدان.

ەتو مويا پرينسيپيالنايا پوزيسيا.

ۆى ەە زناەتە، مى بۋدەم ەە زاكرەپليات زاكونوداتەلنو.

پريشلو ۆرەميا دليا توگو، چتوبى پريۆيۆات وبششەستۆەننومۋ سوزنانيۋ كۋلتۋرۋ ميتينگوۆ. ي وبششەستۆۋ، ي گوسۋدارستۆۋ پورا ادەكۆاتنو وتنوسيتسيا ك پۋبليچنومۋ ۆىراجەنيۋ پوزيسيي. ەتو نەيزبەجنوست، ي لۋچشە ك نەي پرييتي ساموستوياتەلنو، وسوزناننو، ا نە ۆىنۋجدەننو.

نو نادو پونيمات، چتو ميتينگي – ەتو نە تولكو پراۆو، نو ي وتۆەتستۆەننوست.

ۆ سۆوەم پوسلانيي ۆ سەنتيابرە يا ۋجە گوۆوريل و نەوبحوديموستي سوۆەرشەنستۆوۆانيا زاكونوداتەلستۆا و ميتينگاح.

سەگودنيا نا زاسەدانيي ناسيونالنوگو سوۆەتا حوچۋ سكازات، چتو ۆ رامكاح يسپولنەنيا پلانا پو رەاليزاسيي پرەزيدەنتسكوگو پوسلانيا رازرابوتان پروەكت زاكونا و ميرنىح سوبرانياح.

ۆ نەم بۋدۋت چەتكو وپرەدەلەنى ۆسە فورمى ميرنىح سوبرانيي، ۋستانوۆلەنا كومپەتەنسيا ماسليحاتوۆ پو وپرەدەلەنيۋ سپەسياليزيروۆاننىح مەست، ا تاكجە تاكيە پونياتيا، كاك ستاتۋس ورگانيزاتورا، ۋچاستنيكا ي نابليۋداتەليا، يح پراۆا ي وبيازاننوستي.

رەچ يدەت نە پروستو وب يزمەنەنياح ۆ دەيستۆۋيۋششيي زاكون، ا و كونسەپتۋالنو نوۆوم زاكونە، كوتورىي رەگلامەنتيرۋەت ۆوپروسى ورگانيزاسيي ي پروۆەدەنيا ۆسەح فورم ميرنىح سوبرانيي.

پراۆيتەلستۆۋ سلەدۋەت ۆنەستي پروەكت زاكونا نا راسسموترەنيە پارلامەنتا.

ەكىنشىدەن، ساياسي پارتيا قۇرۋ ءۇشىن تىركەۋ كەدەرگىلەرىن ازايتۋ.

ءقازىر ساياسي پارتيانى تىركەۋ ءۇشىن ونىڭ كەم دەگەندە 40 مىڭ مۇشەسى بولۋى كەرەك.

بۇل نورما ۇزاق ۋاقىتتان بەرى ساقتالىپ كەلەدى جانە وتكەن كەزەڭنىڭ تالابىنا ساي بولدى.

ەندى جاڭا ساياسي جاعدايدا، ءبىر جاعىنان، ازاماتتاردىڭ تالاپ-تىلەكتەرىنە، ەكىنشى جاعىنان، ىقتيمال تاۋەكەلدەرگە لايىقتى ءۇن قاتۋىمىز قاجەت.

ءبىزدىڭ قوعام پارتيا قۇرىلىسىنىڭ جاڭا ساپالىق كەزەڭىنە وتەتىندەي دارەجەگە جەتتى.

سوندىقتان، تىركەۋ ءۇشىن پارتيا مۇشەلەرى سانىنىڭ تومەنگى شەگىن ەكى ەسەگە ازايتۋدى ۇسىنامىن، ياعني 20 مىڭعا دەيىن. بۇل – ايتارلىقتاي ماڭىزدى وزگەرىس.

ول ازاماتتىق بەلسەندىلىكتى ارتتىرۋعا قوسىمشا مۇمكىندىك بەرەدى. جالپى، ءبىز پارتيالارعا جانە سايلاۋعا قاتىستى زاڭداردى بىرتە-بىرتە وزگەرتۋىمىز كەرەك.

ۆ-ترەتيح، ۆ يزبيراتەلنىح پارتيينىح سپيسكاح نەوبحوديمو پرەدۋسموترەت وبيازاتەلنۋيۋ 30%-نۋيۋ كۆوتۋ دليا جەنششين ي مولودەجي.

مى دولجنى ستيمۋليروۆات اكتيۆنىي پريحود جەنششين ۆ پوليتيكۋ، وسوبەننو ۆ زاكونوتۆورچەسكيي پروسەسس.

توچنو تاك جە مى دولجنى سپوسوبستۆوۆات پريحودۋ ۆ پارلامەنت ي ۆ مەستنىە پرەدستاۆيتەلنىە ورگانى مولودەجي، و چەم ۋبەديتەلنو سكازال ەلباسى نا نەداۆنەم سوۆەششانيي س اكتيۆيستامي پارتيي «Nur Otan».

وني گوتوۆى بولەە اكتيۆنو ۋچاستۆوۆات ۆ وبششەستۆەننو-پوليتيچەسكيح پروسەسساح. دليا مولودەجي مى دولجنى سوزداۆات نە تولكو سوسيالنىە، نو ي وبششەستۆەننو-پوليتيچەسكيە ليفتى، چتوبى پەرەدات ەستافەتۋ نەزاۆيسيموستي نوۆىم پوكولەنيام پروسۆەششەننىح پاتريوتوۆ.

داننايا نورما وبياجەت پوليتيچەسكيە پارتيي بولەە اكتيۆنو رابوتات س رازنىمي سوسيالنىمي گرۋپپامي ي ۋچيتىۆات يح ينتەرەسى ۆ سۆوەي دەياتەلنوستي.

تورتىنشىدەن، بىزگە پارلامەنتتىك وپپوزيسيا ينستيتۋتى قاجەت.

ءبىز جاڭا قوعامدىق پاراديگمانىڭ باستى شارتى – بالاما كوزقاراستار مەن پىكىرلەر ەكەنىن ءتۇسىنۋىمىز كەرەك.

سوڭعى جىلدارى ءوز ۇستانىمدارىن اشىق ءبىلدىرىپ جۇرگەن بەلسەندى ازاماتتار ءبىرقاتار الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ماسەلەلەردى شەشۋگە اتسالىستى.

ءبىز بالاما پىكىرلەر مەن قوعامدىق تالقىلاۋ توقىراۋدىڭ باستاۋى ەمەس، كەرىسىنشە، دامۋدىڭ باستى تالاپتارىنىڭ ءبىرى ەكەنىنە كوز جەتكىزدىك.

سوندىقتان، پارلامەنتتەگى ساياسي ازشىلىقتىڭ نەگىزىن زاڭ جۇزىندە بەكىتۋ قاجەت.

بۇل ءۇشىن «پارلامەنت تۋرالى» زاڭدى ساياسي ازشىلىققا كەپىلدىك بەرەتىن نورمالارمەن تولىقتىرۋ قاجەت.

مىسالى، باسقا دا پارتيالاردىڭ وكىلدەرى پارلامەنتتەگى كەيبىر كوميتەتتەردىڭ ءتوراعاسى لاۋازىمدارىن يەلەنە الاتىنداي جاعداي جاساۋ كەرەك.

بۇل بيلىكتىڭ زاڭ شىعارۋ تارماعىنداعى بالامالى قىزمەتتىڭ جۇيەلى جۇمىسىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

پو ۆسەم ەتيم ينيسياتيۆام پراۆيتەلستۆۋ سوۆمەستنو س ادمينيستراسيەي پرەزيدەنتا پرەدستويت پودگوتوۆيت ي ۆنەستي ۆ پارلامەنت سووتۆەتستۆۋيۋششيە پرەدلوجەنيا ي زاكونوپروەكتى.

ناستالو تاكجە ۆرەميا دليا رەشەنيا ۆوپروسوۆ، كوتورىە اكتيۆنو پودنيماليس ناشيمي پراۆوزاششيتنيكامي.

مينيستەرستۆۋ ينوستراننىح دەل پورۋچاەتسيا ناچات پروسەدۋرۋ پريسوەدينەنيا كو ۆتورومۋ فاكۋلتاتيۆنومۋ پروتوكولۋ ك مەجدۋنارودنومۋ پاكتۋ و گراجدانسكيح ي پوليتيچەسكيح پراۆاح.

مى تاكجە سۋمەلي دوستيچ رازۋمنوگو كومپروميسسا پو ستاتە 174 ۋگولوۆنوگو كودەكسا.

پرەدلاگاەتسيا گۋمانيزيروۆات داننۋيۋ ستاتيۋ – ۆنەستي يزمەنەنيا ۆ سۋششەستۆۋيۋششۋيۋ رەداكسيۋ، بولەە كوررەكتنو ەە يزلوجيت.

ناپريمەر، وتكازاتسيا وت فورمۋليروۆكي «ۆوزبۋجدەنيە» ي يسپولزوۆات ۆمەستو نەە بولەە توچنوە يۋريديچەسكوە پونياتيە «رازجيگانيە».

تاكايا فورمۋليروۆكا پوزۆوليت چەتكو زافيكسيروۆات بولەە سپراۆەدليۆوە پريمەنەنيە داننوي ستاتي ي سنيمەت وسنوۆنىە ۆوپروسى پو نەي.

پوميمو ەتوگو بىل پودگوتوۆلەن سپەسيالنىي زاكونوپروەكت، ناپراۆلەننىي نا سمياگچەنيە فينانسوۆىح وگرانيچەنيي ۆ وتنوشەنيي ليس، وتبىۆشيح ۋگولوۆنوە ناكازانيە پو داننوي ستاتە ي يمەيۋششيح  پولوجيتەلنوە زاكليۋچەنيە پراۆووحرانيتەلنىح ورگانوۆ.

ۆ چاستنوستي، پرەدۋسموترەنى نورمى پو يسكليۋچەنيۋ ەتيح ليس يز پەرەچنيا، وگرانيچيۆايۋششەگو پراۆا پو راسپورياجەنيۋ فينانسامي ي يمۋششەستۆوم.

كرومە توگو، پرەدلاگاەتسيا پوزۆوليت يم پولۋچات مينيمالنىي رازمەر ەجەمەسياچنوي زارابوتنوي پلاتى ۆ راسچەتە نا كاجدوگو چلەنا سەمي ي رازرەشيت وتكرىۆات ي ۆەستي بانكوۆسكيە سچەتا.

ەششە ودين ۆاجنىي ۆوپروس، كوتورىي داۆنو وبسۋجداەتسيا ي ۆىزىۆاەت جاركيە ديسكۋسسيي ۆ وبششەستۆە، ەتو ستاتيا 130 ۋگولوۆنوگو كودەكسا و كليەۆەتە.  

نا پەرۆوم زاسەدانيي ناسيونالنوگو سوۆەتا توجە پودنيمالسيا ەتوت ۆوپروس. پرەدلاگالوس دەكريميناليزيروۆات داننۋيۋ ستاتيۋ.

ودناكو وكازالوس، چتو ەست ي سەرەزنىە كونترارگۋمەنتى.

نەكوتورىە وبششەستۆەننيكي، داجە پراۆوزاششيتنيكي ۆىستۋپايۋت زا سوحرانەنيە ەتوي نورمى ۆ ۋگولوۆنوم كودەكسە، تاك كاك رەچ يدەت و زاششيتە پراۆ چەلوۆەكا، سوحرانەنيي ەگو چەستي ي دوستوينستۆا.

ۆ سۆويۋ وچەرەد، رياد گوسۋدارستۆەننىح ورگانوۆ پرەدلاگاەت ۆنەستي يزمەنەنيا تولكو ۆ پەرۆۋيۋ چاست ستاتي 130. 

وتمەچۋ، چتو تولكو پو ۆوپروسۋ وب يزمەنەنيي ستاتي 130 ۋگولوۆنوگو كودەكسا بىلو ورگانيزوۆانو نەسكولكو  رابوچيح وبسۋجدەنيي س ۋچاستيەم چلەنوۆ ناسيونالنوگو سوۆەتا ي پرەدستاۆيتەلەي گوسۋدارستۆەننىح ورگانوۆ. پوسلەدنەە يز نيح پروۆەدەنو بۋكۆالنو ناكانۋنە ناشەگو زاسەدانيا.

نا پريمەرە ديسكۋسسيي پو داننوي نورمە موجنو ۆيدەت، ناسكولكو سلوجنو زاچاستۋيۋ نايتي ەدينوە رەشەنيە. ۆەد نەوبحوديمو ۋچەست ۆسە مومەنتى – پراۆوۆىە، گۋمانيتارنىە، ەتيچەسكيە ي مەجدۋنارودنىە ستاندارتى.

پو يتوگام اناليزا ۆسەح پوزيسيي ي نيۋانسوۆ داننوگو ۆوپروسا منويۋ پرينياتو رەشەنيە دەكريميناليزيروۆات ستاتيۋ 130 ۋگولوۆنوگو كودەكسا ي پەريەۆەستي ەە ۆ ادمينيستراتيۆنىي كودەكس.

پري ەتوم نۋجنو سوحرانيت ۆىسوكۋيۋ مەرۋ وتۆەتستۆەننوستي، چتوبى گارانتيروۆات پراۆا درۋگيح گراجدان ي زاششيتيت يح وت كليەۆەتنيچەسكيح يزمىشلەنيي ي ناپادوك.

 

ۋۆاجاەمىە ۋچاستنيكي زاسەدانيا!

 

دەموكراتيا ەتو وگرومنايا وتۆەتستۆەننوست ي ۆلاستي، ي گراجدان.

دەموكراتيا دولجنا سلۋجيت رازۆيتيۋ ي سوزيدانيۋ، ا نە رازوبششەننوستي ي رازۆالۋ.

زاپروس نا دالنەيشيە پوليتيچەسكيە پرەوبرازوۆانيا ۆ وبششەستۆە ەست، مى ەتو زناەم.

ۆ سۆوەي رابوتە مى بۋدەم يسحوديت يز ۆىسشيح سەلەي رازۆيتيا. پوپۋليزمۋ زدەس پروستو نە دولجنو بىت مەستا.

ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسى حالىق الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنىپ، ەل ءۇمىتىن اقتاۋى ءتيىس.

رەفورمالار تەك رەفورما ءۇشىن جاسالمايتىنىن ءتۇسىنۋىمىز كەرەك.

ءبىز تىڭ باستامالاردى جان-جاقتى ويلاستىرىپ، ناقتى ناتيجەگە قول جەتكىزۋىمىز قاجەت. بۇل – وتە ماڭىزدى.

رەفورمالاردىڭ باستى ماقساتى – دامۋ باعىتىمىزدان اۋىتقىماي، وعان تىڭ سەرپىن بەرۋ. 

كازاحستانسكيي پاتريوتيزم – ەتو پروياۆلەنيە وبششنوستي ينتەرەسوۆ، وبششنوستي سۋدبى، گوتوۆنوست ترۋديتسيا، تۆوريت ۆو يميا پروسۆەتانيا ناشەي رودينى.

كازاحستانسى پريزۆانى وسۋششەستۆيت يستوريچەسكۋيۋ ميسسيۋ – نا سۆوەم پريمەرە پوكازات، كاك نۋجنو ي موجنو پۋتەم سوزيداتەلنوگو ديالوگا ۆلاستي ي نارودا پرەودولەت ليۋبىە پرەگرادى.

مى دولجنى سفورميروۆات پوۆەستكۋ دنيا ۆ ينتەرەساح ابسوليۋتنوگو بولشينستۆا گراجدان.

مى سيلنى سۆويم ەدينستۆوم.

ۆ تو جە ۆرەميا ەدينستۆو وپيراەتسيا نا منوگووبرازيە منەنيي. يزۆەستنىي تەزيس وون «ەدينستۆو ۆ منوگووبرازيي». ەتا كونسەپسيا وچەن اكتۋالنا پريمەنيتەلنو ك ناشەي سترانە.

بيلىك مەملەكەتىمىزدىڭ دامۋىنا، بولاشاعىنا پايداسى تيەتىن كەز كەلگەن وڭ وزگەرىستەرگە دايىن.

ۇلتتىق كەڭەس وسىنداي جۇمىستا ماڭىزدى ءرول اتقارۋى كەرەك.

وزدەرىڭىز كورىپ وتىرسىزدار، بۇل جەردە ەل مەن جەر تاعدىرىنا قاتىستى اسا ماڭىزدى، كۇردەلى ماسەلەلەر اشىق تالقىلانادى.

كەڭەستە كوتەرىلگەن تۇيتكىلدى ماسەلەلەر قوعامدا دا قىزۋ پىكىرتالاسقا ءتۇسىپ جاتىر.

مۇنىڭ ءبارى حالقىمىزدىڭ ساياسي ءارى قۇقىقتىق مادەنيەتىنىڭ ارتقانىن ايقىن كورسەتەدى.

ءبىراق، ماسەلە تەك ساياساتتا عانا ەمەس.

كوپ نارسە ادامدار اراسىندا، وتباسىندا، ياعني كۇندەلىكتى ومىردە ۇستاناتىن قاراپايىم قۇندىلىقتارعا بايلانىستى.

شىندىعىن ايتقاندا، بۇگىندە ادامدار اينالاداعى تولعان اگرەسسيادان، تەكەتىرەستەن شارشادى.

سوندىقتان، جاقسىلىقتى مولايتۋىمىز كەرەك، ىزگى نيەتتى بولۋدى ۇيرەنۋىمىز كەرەك.

مەيىرىمدى، راقىمدى، بەكزات بولۋ – ورنىقتى دامۋ مەن رۋحاني ورلەۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشى بولۋى ءتيىس.

وسى ارقىلى ءبىز ءادىل قوعام مەن وركەنيەتتى مەملەكەت قۇرا الامىز.

ماقساتتارىمىزعا ءبىر حالىق بولىپ، ىنتىماق پەن كەلىسىمنىڭ ارقاسىندا جەتەمىز دەپ سەنەمىن.

جۇمىستارىڭىزعا تابىس تىلەيمىن.

بارشاڭىزعا راقمەت!

 

 

RELATED NEWS
«ASHYQ ALAŃ» — ايرىقشا جوبا
05 قىركۇيەك 2019
«ASHYQ ALAŃ» — ايرىقشا جوبا

وسى اپتا قازاق تەليەۆيزياسى تاريحىندا ءجون-جوسىعى ەرەك، ءمان-مازمۇنى بولەك ەرەكشە جوبانىڭ تۇساۋى كەسىلدى. دۇيسەنبىدەن باستاپ «Qazaqstan» ۇلتتىق ارناسىنان كورەرمەندەرگە تىكەلەي  ەفيردە جول تارتقان «ASHYQ ALAŃ» دەپ اتالىن قوعامدىق-ساياسي توك-شوۋى العاشقى كۇننەن-اق جارقى ەتىپ شىعىپ، جۇرتشىلىقتىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەندى.    

سوڭعى جىلدارى مەملەكەتتىك اقپارات قۇرالدارىنا باقىلاۋدىڭ كۇشەيۋى نەمەسە «ورىندىقشىل» مەديا مەنەدجەرلەردىڭ اسىرە ساقتىعى مەملەكەت قارجىلاندىراتىن اقپارات قۇرالدارىنا دەگەن سەنىمگە سەلكەۋ ءتۇسىردى. سونىڭ سالدارىنان جۇرت جاپپاي الەۋمەتتىك جەلىگە كوشىپ، كىم نە جازسا، سونى وقيتىن بولدى. دەرەك-دايەگى جوق، ءبىر ادامنىڭ وي-قيال، بولماس-بولجامىنا نەگىزدەلگەن اقپاراتتار لەگى كورەرمەننىڭ تالعامىن تايازداتىپ، وي-جۇيەسىنە سالقىنىن تيگىزدى. ساپالى اقاراتتار لەگى تىم از. سوندىقتان قازىرگى كەزدە ءداستۇرلى مەدياعا اسىرەسە، مەملەكەتتەن قولداۋ كورىپ وتىرعان مەديالارعا حالىقتىڭ السىرەگەن سەنىمىن قايتا كۇشەيتىپ، جاڭاشا فورماتتا تۇلەۋ ەڭ باستى ماقسات بولسا كەرەك.

بيىل «Qazaqstan» ۇلتتىق ارناسىنىڭ جاڭا ماۋسىمعا دايىنداعان 14 جاڭا جوباسىنىڭ ىشىنەن «ASHYQ ALAŃ» قوعامدىق-ساياسي توك-شوۋى العاشقى كۇننەن-اق دارالاندى. ەفيرگە جول تارتقان ساتتە بيلىكتىڭ جىرىن جىرلايتىن، پروپاعاندالىق سوقپاقتاعى كوپ باعدارلامانىڭ ءبىرى بولاتىن شىعار دەپ كۇمانمەن قاراعانىمىز دا راس. ءبىراق، اتىنا زاتى ساي بولىپ، باعدارلامادا قوعامدىق ماسەلەلەردىڭ وتكىر ايتىلىپ، بۇكپەسىز اشىق تالقىلانۋى كوڭىل قۋانتتى. ستۋديانىڭ دەكوراسياسى مەن بەزەندىرىلۋىندە دە ايرىقشا ءمان بار، سونى فورماتپەن ۇيلەسىم تاپقان. التى سپيكەر قاتىساتىن، تىكەلەي ەفيردە شىعاتىن، ستۋديا كورەرمەندەرىنىڭ سۇراعى مەن تەلەفون ارقىلى قويىلاتىن ساۋالى بار، ەڭ باستىسى-كۇندە شىعاتىن مۇنداي باعدارلامانى باسىندا كوز الدىمىزعا ەلەستەتە الماعانبىز. 
كوپ باعدارلامالاردىڭ باعىن جۇرگىزۋشى اشىپ جاتادى. بۇعان دەيىن ءبىرتالاي باعدارلاما ارقىلى كورەرمەن كوزايىمىنا اينالعان، كوزىنە سەنزۋرانىڭ قامشىسى تيمەگەن نارتاي ارالباي ۇلى ادەتتەگىدەي "جاندىردى". ءبىر ساعاتتاي ۋاقىتتىڭ قالاي زىر ەتە قالعانىن بايقاماپپىز. اراسىندا كورەرەمەننىڭ كوكەيىندەگى ساۋالدى قويۋعا ارنالعان "اشىق ميكروفونى" دا ەرەكشە. تىكەلەي ەفيرگە كورەرمەندەر قوڭىراۋ شالىپ تا ساۋالدارىن قويىپ جاتتى، ال سكايف ارقىلى دا ءتيىستى ادامدارمەن بايلانىس ورناتىلىپ، ەفيردەن مەزەتىندە كورسەتىلىپ وتىردى. ءتىپتى كورەرمەندەر كوكەيدەگى سۇراقتارىن باعدارلامانىڭ ارنايى ۆاتساپ ءنومىرى ارقىلى دا، باعدارلامانىڭ رەسمي پاراقشاسى ارقىلى دا قويا الاتىنى ءسۇيسىنتتى. اۋديتوريامەن بايلانىستا ءمىن جوق. بۇنىڭ ءبارى ۇجىمنىڭ، اينالىپ كەلگەندە ۇلكەن دايىندىقتىڭ جەمىسى. توك-شوۋدىڭ ماقساتى - قوعامداعى ساياسي-الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى، ەلدىڭ ساياسي ومىرىندەگى تۇيتىكىلدى تاقىرىپتاردى كوپشىلىك تالقىسىنا سالۋ. اتاپ ايتقاندا، ەل ومىرىندەگى قوعامدىق-ساياسي، الەۋمەتتىك وقيعالار مەن سان سالاداعى وزەكتى دە وتكىر ماسەلەلەر باعدارلاما تاقىرىبىنا ارقاۋ بولىپ، ارنايى شاقىرىلعان سپيكەرلەر تەرەڭ تالقىعا سالادى. بۇرىندارى مۇنداي باعدارلامالاردى تۇركيا، رەسەي، اكش، ۋكراينا سىندى ەلدەردىڭ ارنالارىنان كورىپ، قىزىعىپ قانا قوياتىنبىز. ەندى مىنە، ولاردان ارتىق بولماساق، كەم ەمەس ەكەنىمىزدى كورىپ قۋانىپ وتىرمىز.

بۇل «قازاقستان» تەلەراديوكورپوراسياسىنىڭ جاڭا باسشىسى ءلاززات تانىسبايدىڭ اربىردەن سوڭ اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى داۋرەن ابايەۆتىڭ ۇلكەن ۇتىسى. بيلىك پەن حالىقتىڭ اراسىنداعى ديالوگتى ارتتىرىپ، وزەكتى ماسەلەلەردى بىرگە تالقىلاۋعا جاساپ وتىرعان ناقتى قادام. باعدارلاما ارى قاراي دا دامىپ، جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلە بەرەرىنە سەنىم مول. جاڭا باعدارلاما حالقىمىزعا قايىرلى بولىپ، ۇزاعىنان ءسۇيىندىرسىن! تومەندە «ASHYQ ALAŃ» جوباسىنا قاتىستى ءبىراز ادامنىڭ پىكىرىن بەرگەندى ءجون كوردىك. 

مۇرات ابەنوۆ، قوعام قايراتكەرى

دەموكراتيالىق وزگەرىستەر ەلىمىزدە باستالعاننىن قالاي بىلەمىز؟ 
ونىڭ ءبىر كورىنىسى - ب ا ق جۇمىستارىنىڭ اشىقتىعىنان بايقالۋ كەرەك. اسىرەسە، مەملەكەتتىك تەلەارنالاردا ءسوز ەركىندىگى بولسا.... 
بۇگىن "قازاقستان" ارناسىندا "اشىق الاڭ" جاڭا پىكىر الماسۋ توك-شوۋ باعدارلاماسىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى! تىكەلەي ەفيردە – سەنزۋراسىز، مونتاجسىز شىعادى ەكەن. اشىق دەسە اشىق تۇردە پىكىر ايتۋ مۇمكىنشىلىگى بار، ءسوزدى، ويدى شەكتەمەدى. ماعان بۇل باستاما ۇنادى! بىزگە وسىنداي حابارلار كوپتەپ كەرەك. سول ارقىلى ازاماتتاردىڭ قوعامدىق ساياسي ساۋاتتىلىعى جوعارىلايدى. بيلىككە دە جاقسى - قوعامداعى جاعدايدى ءوز اۋزىنان بۇكپەسىز ءبىلىپ وتىرادى. 
جۇرناليست نارتاي ارالباي ۇلى مىقتى ەكەن، اشىق پىكىر ايتۋعا تارتادى، ءوزى تاقىرىپتى جاقسى تۇسىنەدى، جانە سىن كوزقاراستاردى شەكتەمەيدى. 
جاڭا جوباعا ساتتىلىك تىلەگىم كەلەدى. 
"قازاقستان" ارناسىنا وسىنداي جاڭا جوبالاردى كوبىرەك ەفيرگە شىعارۋدى ۇسىنامىن. سوندا تاراپ كەتكەن كورەرمەندەر فەيسبۋكتەن تەلەارناعا قايتا ورالار. ويىن-ساۋىق، وسەك-ايان، ءازىل- سىقاق حابارلاردان ازاماتتار شارشاعانى قاشان... قوعامعا پايدالى وزەكتى اقپارات كەرەك.

ايگۇل ورىنبەك، بەلگىلى بلوگەر، ۇلتتىق كەڭەستىڭ مۇشەسى

بيلىكتىڭ بەتى بەرى قاراپ جاتىر. 
بۇرىن وسىنداي ۇلكەن ماسەلەلەردى قوزعاپ، شىعارعان ەفيرلەرىمدى شىعارماي قويعان جەكە تەلەارنالار. ال ۇلتتىق ارنا بۇل جولى سەنساسيا جاسادى. "اشىق الاڭ" باعدارلامانى ويلاپ تاپقان، شىعارعان ادامعا دا ۇلكەن راحمەت! حاباردىڭ ەرتەگىسىن تىڭداپ شارشاعان حالىق، بۇگىن ەكران بەتىنە جينالدى دەپ ويلايمىن! سوڭىنا دەيىن سەنبەدىم ەفيرگە شىعاراتىنىن. ارىستىقتاردىڭ ماسەلەسى ءبىر ەفيرمەن بىتپەيدى. بۇل تاقىرىپقا قايتا ورالامىز "اشىق الاڭعا " دەگەن ۇمىتتەمىن! پرەزيدەنت توقايەۆ شىنىندا دا وزگەرىسكە دايىن ەكەن....

مۇحامەدجان تازابەك، «اسىل ارنا» تەلەارناسىنىڭ باس ديرەكتورى

نارتاي ارالباي ۇلى جۇرگىزەتىن "اشىق الاڭدى" ءتۇننىڭ ءبىر ۋاعىندا كورىپ وتىرمىن... ىنساپتى، تۇسىنىكتى، جان-جاقتى جاقسى باعدارلاما بولدى. اقىرىنا دەيىن كوردىم. ءبىراز وي ءتۇيدىم. وسىنداي دەڭگەيلى باعدارلامالاردىڭ جولى بولسىن!

 

 

سۋرەتتەر فەيسبۋكتەن الىندى.

 

 

ۋربانيزاسيا – ەكونوميكانىڭ ماڭىزدى درايۆەرى
08 ءساۋىر 2019
ۋربانيزاسيا – ەكونوميكانىڭ ماڭىزدى درايۆەرى

ءقازىر الەم بويىنشا حالىقتىڭ نەگىزگى بولىگى قالاعا كوشىپ، اۋىلداعى تۇرعىنداردىڭ سانى ازايۋ ءۇردىسى بايقالادى. بۇۇ بولجامىنا سايكەس، 30 جىلدان كەيىن الەم حالقىنىڭ 6،2 ميللياردتان استامى قالاعا شوعىرلانادى. بۇل دەگەنىڭىز،  جەر شارى تۇرعىندارىنىڭ جالپى ۇلەسىنىڭ 66 پايىزىن قۇرايدى.

 

 

الەمدەگى ۋربانيزاسيانىڭ نەگىزگى ترەندتەرى

 

ۋربانيزاسيانىڭ مەملەكەت ءۇشىن ءرولىن تۇسىنۋدەگى ەڭ ماڭىزدى فاكتورلاردىڭ العاشقىسى – ونىڭ ەكونوميكالىق ءوسىمدى ەداۋىر ىنتالاندىرۋىندا. اتاقتى الەۋمەتتانۋشى، جاھاندانۋ ءۇردىسىن زەرتتەۋشى عالىم ساسكيا ساسسەننىڭ ايتۋىنشا، ۋربانيزاسيا مەن ءجىو اراسىندا تىكەلەي بايلانىس بار. ەكىنشىدەن، كەز-كەلگەن مەملەكەتتەگى قالا حالقىنىڭ سانى 5%-عا ارتقان سايىن جان باسىنا شاققانداعى ەكونوميكالىق بەلسەندىلىكتىڭ ءوسىمى 10%-عا ءوسىپ وتىرادى. سونىمەن قاتار، بولاشاقتا الەم ەكونوميكالارى ەمەس، ءىرى قالالار اراسىنداعى باسەكەلەستىك ارتا تۇسەدى دەپ جوسپارلانۋدا. ءۇشىنشى فاكتوردى ايتاتىن بولساق، دامىعان ەلدەردە حالىقتىڭ تورتتەن ءۇش بولىگى قالالاردا تۇرادى: ۇلىبريتانياداعى ۋرباندالۋ كورسەتكىشى 83%، اقش-تا – 82%، فرانسيادا – 79%، گەرمانيادا – 75%-دى قۇراپ وتىر. اتاقتى “كليماتتىڭ جاڭا ەكونوميكاسى” اتتى باياندامانىڭ دەرەكتەرى بويىنشا، توكيو قالاسىنىڭ ءجىو-ى يسپانيانىڭ جىو-نەن اسادى، ءدال سول سياقتى لوندوننىڭ جالپى ىشكى ءونىمى شۆەسيانىكىنەن وزىپ تۇر. بۇۇ وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، 2030 جىلعا قاراي بار بولعانى 600 قالاعا الەمجىڭ ءجىو ءوسىمىنىڭ 60% تيەسىلى بولادى. دەگەنمەن، بۇنداعى نەگىزى قوزعاۋشى كۇشتەر دامۋشى ەلدەردىڭ قالالارىنا، قالالىق اگلومەراسيالارى قۇرايتىن بولادى (جۇڭگو، افريكا، ازيا).

 

 

قازاقستانداعى ۋربانيزاسيا ءۇردىسى

 

بيىلعى جولداۋدا قازاقستاننىڭ 2030 جىلعا دەيىنگى اۋماقتىق-كەڭىستىكتىك دامۋىنىڭ بولجامدى سحەماسىن ازىرلەۋ  تاپسىرىلدى. بۇل ەلىمىزدەگى ۋربانيزاسيانىڭ جاڭا كارتاسىنا اينالاتىنى انىق. استانا مەن الماتىنىڭ قاتارىنا شىمكەنتتىڭ قوسىلۋى، ىشكى ميگراسيانى رەتتەۋگە قاتىستى ارەكەتتەر – ۋربانيزاسياعا قاتىستى تىڭ ۇستانىمنىڭ قالىپتاسقانىن كورسەتەدى. ءبىراق، بۇل باعىتتا بىرنەشە كەدەرگىلەر بار. ولار: ەلىمىزدەگى ءىرى قالالاردىڭ ينفراقۇرىلىمى كاسىپورىندار مەن تۇرعىندار سانىنىڭ جەدەل ءوسىپ كەلە جاتقان قارقىنىنا ىلەسە الماۋى مەن حالىقتىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە ساي كەلمەۋى ءھام بولاشاعى جوق اۋىلدار سانىنىڭ كوبەيۋى. وسى ورايدا «ۋربانيزاسيا قازىرگى جاعدايدا نەسىمەن ماڭىزدى؟» دەگەن زاڭدى سۇراق تۋىندايدى. بۇل پروسەستىڭ حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋدا قانشالىقتى ماڭىزدىلىعى بار؟

 

ۋربانيزاسياعا قاتىستى باعدارلامالار مەن ارەكەتتەر

 

جالپى ەلىمىزدە ۋربانيزاسياعا قاتىستى باستامالار بۇرىن دا كوتەرىلگەن. اتاپ ايتار بولساق، پرەزيدەنتتىڭ 2014 جىلعى «قازاقستان – 2050» ستراتەگياسىندا قازاقستانداعى قالا حالقىن 70%-عا جەتكىزۋ ماقساتى العا قويىلعان. ودان بولەك، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2025 جىلعا دەيىنگى دامۋىنىڭ ستراتەگيالىق جوسپارىندا بەلگىلەنگەن جەتى رەفورمانىڭ بىرىندە “قۋاتتى ايماقتار مەن ۋربانيزاسيا” اتتى ارنايى جوسپار بار. وسى رەفورمادا كورسەتىلگەندەي، ەلدەگى ۋربانيزاسيانىڭ قارقىنى مەن قالالاردى دامىتۋ ەلدىڭ تۇتاستاي دامۋى مەن الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ءوسىمنىڭ ماڭىزدى فاكتورلارى بولىپ تابىلادى.

“قۋاتتى ايماقتار مەن ۋربانيزاسيا”– بۇل ءار ايماقتىڭ ەكونوميكالىق تۇرعىدا وزدىگىنەن دامۋىن ىنتالاندىرۋ جانە تۇرعىلىقتى جەرىنە قاراماستان ءومىر ساپاسىنىڭ تەڭدىگىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ العىشارتى. بۇل سالاداعى رەفورمالار الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ايىرماشىلىقتاردى جانە ايماقتار اراسىنداعى ديسبالانستى ازايتۋ ماقساتىندا تەك ءىرى قالالاردى قامتىپ قانا قويماي، مونوقالا ستاتۋسىن يەلەنگەن ەلدى مەكەندەرگە دە قاتىستى بولادى.

 

ەلدەگى ۋربانيزاسيانىڭ نەگىزگى پروبلەمالارى

 

جوعارىدا اتالعان شارالارعا قاراماستان، ەلدەگى ۋربانيزاسيا ناۋقانى ءتيىستى ناتيجەلەردى بەرە الماي كەلەدى.  قازاقستانداعى ۋرباندالۋ ءالى تومەن دەڭگەيدە قالۋدا: 2014 جىلى الەمدىك ۋربانيزاسيا كورسەتكىشى بويىنشا قازاقستان 228 ەلدىڭ ىشىندە 140-پوزيسياعا جايعاستى.

قازاقستاننىڭ كونتەكستىنە كەلەتىن بولساق، استانا مەن الماتى ەلىمىزدەگى جالپى ىشكى ءونىمنىڭ 30 پايىزدان استامىن قامتاماسىز ەتىپ، دونور، ياعني بيۋدجەتكە اقشا قۇياتىن قالالار بولىپ وتىر. بۇل تىزىمگە بيىل رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالا ستاتۋسىن العان شىمكەنت تە قوسىلۋى ابدەن ىقتيمال. وزگە الەم ەلدەرىندەگىدەي، بىزدە دە اۋىل مەن قالا حالقىنىڭ اراسىنداعى ءومىر ساپاسى جانە تابىس دەڭگەيىندەگى ايىرماشىلىقتار ايقىن بايقالادى. بۇل ايىرماشىلىقتىڭ ءالى دە ۇلعايۋ ىقتيمالدىعى بار: اۋىلداعى ەڭبەك ونىمدىلىگىنىڭ تومەن بولۋى، اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى ينفراقۇرىلىمنىڭ جەتىك دامىماۋى، اۋىلداعى وندىرۋشىلەر ءۇشىن وبلىس ورتالىقتارىنداعى نەگىزگى تۇتىنۋ نارىعىنان الىس ورنالاسۋى جانە دە كليماتتىق جاعدايلار سەبەپ بولۋدا. وسى ورايدا، قازاقستان ءۇشىن حالىقتى قالالارعا كوشۋىن ىنتالاندىرۋ مەن قالالاردى دامىتۋ وزەكتىلىگى تۋىنداپ وتىر.

قازىرگى كەزدە قازاقستان حالقىنىڭ 57 پروسەنتى قالادا شوعىرلانعان. ەلىمىزدىڭ ءجىو-نىڭ 95 پروسەنتىن قالا وندىرەتىن بولسا، نەبارى 5%-ى اۋىلعا تيەسىلى. بۇل – ەلىمىز ءۇشىن اۋقىمدى ۋربانيزاسيانىڭ قاجەتتىلىگىن كورسەتەتىن تاعى ءبىر كورسەتكىش. ميلليون تۇرعىنى بار جانە ودان اسىپ كەتەتىن ءۇش قالا قارقىندى “رەسيپيەنتكە”، ياعني قابىلداۋشىعا اينالۋدا: سوڭعى دەرەكتەر بويىنشا الماتىدا حالىق سانى 1 900 000-عا جۋىقتاسا، استانادا 1 047 000 ادام، شىمكەنتتە 1 005 000 تۇرعىن تۇرادى.

ەلدەگى سوڭعى 10 جىل ىشىندەگى ۋربانيزاسيانى تالدايتىن بولساق، قالا مەن اۋىل حالقىنىڭ ۇلەسى جالپىلاما جانە وڭىرلىك دەڭگەيدى وزگەرىستەرگە ۇشىرادى. 2009 جىلعا قاراعاندا قالا حالقىنىڭ سانى 4،4 پروسەنتكە ارتتى. وڭىرلەردىڭ كورسەتكىشىمەن الاتىن بولساق، ۋربانيزاسيا ەلىمىزدىڭ كوپتەگەن وبلىسىندا ءجۇردى، تەك ءبىراز بولىگىندە عانا قالا حالقىنىڭ ازايۋى بايقالادى.

ەلىمىزدىڭ كەي ايماقتارى ۋرباندالۋى بويىنشا رەسپۋبليكالىق ورتا كورسەتكىشتەن تومەن ناتيجەلەردى كورسەتۋدە.  2018 جىلدىڭ 1-شىلدەسىندەگى دەرەككە سۇيەنسەك، ەڭ از ۋرباندالعان ءوڭىر – جاقىندا قۇرىلعان تۇركىستان وبلىسى (قالا حالقىنىڭ سانى 19،5%.-دى قۇرايدى). سونداي-اق، ۋرباندالۋ كورسەتكىشى تومەن وڭىرلەرگە الماتى وبلىسىن (قالا حالقىنىڭ ۇلەسى 22،7%)، جامبىل وبلىسىن (39،7%) جانە ماڭعىستاۋ وبلىسىن (40،5%) جاتقىزۋعا بولادى.  وسى ورايدا، قالا حالقىنىڭ ءوسىمىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قازاقستانعا وڭتايلى جانە قولايلى ۋربانيزاسيا مودەلىن ازىرلەۋدىڭ ماڭىزى ارتا بەرمەك. جوعارىدا اتالعان باعدارلاما اياسىندا ءبىرقاتار فاكتورلار ەسكەرىلۋى قاجەت.

 

قورىتىندى

ۋربانيزاسيا قازاقستان ءۇشىن ءسوزسىز ادامي كاپيتال مەن ءال-اۋقاتتىڭ دامۋىن قامتاماسىز ەتۋشى قۇرالداردىڭ ءبىرى. ۋرباندالعان ورتادا قالاعا ءتان وزىندىك ەرەكشە مادەنيەت قالىپتاسادى، حالىقتىڭ الەۋەتىن دامىتۋعا بارلىق جاعداي جاسالادى جانە جاڭا تەحنولوگيالارعا، جاڭا كاسiپ تۇرلەرىنە بەيىمدەلۋ تەز جۇرەدى. سوندىقتان دامىعان ەلدەردەگىدەي وراسان زور وندىرىستىك قۋات، اقپاراتتىق، يننوۆاسيالىق جانە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق الەۋەت شوعىرلانعان مەگاپوليستەر مەملەكەتتىك بايلىقتىڭ نەگىزگى ءوسىمىن قامتاماسىز ەتۋ قازاقستان ءۇشىن دە ماڭىزدى. وسى ورايدا، ءبىزدىڭ ەلدى ساپالى ۋربانيزاسيانى جۇرگىزۋگە اسا ءمان بەرۋىمىز قاجەت:

بىرىنشىدەن، قالالار قۇرىلىسى مەن ەلدى مەكەندەردى دامىتۋ بارىسىندا ازاماتتاردىڭ مۇددەسىن ەسكەرۋ قاجەت. حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن جانە جايلىلىعىن بارلىعىنان جوعارى قويۋ. ول ءۇشىن بارشا قالا تۇرعىندارىنا تيەسىلى قالالىق تىركەۋگە تۇرۋدى جەڭىلدەتۋ، الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ قاجەت.

ەكىنشىدەن، قالالار قۇرىلىمىن وڭتايلاندىرىپ، عىلىمدى دامىتۋعا بارشا قالالىق رەسۋرستاردى جۇمىلدىرۋ. ءىرى ەلدى مەكەندەردەگى قۇرىلىسقا ارنالعان جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنا پايدالانىلاتىن جەرلەردى قاتاڭ باقىلاۋعا الۋ قاجەتتىلىگى دە بار.

باستىسى، پرەزيدەنت جۇكتەگەن مىندەتتى جۇزەگە اسىرۋداعى ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى جالعان ۋربانيزاسياعا، ياعني تەك قالالىق تەرريتوريالاردى ۇلكەن كولەمدە كەڭەيتىپ، ونى بوس قالدىرۋعا جول بەرمەۋ. ۇكىمەت تاراپىنان اگلومەراسيالار قۇرۋدا تولىقتاي باقىلاۋدىڭ بولۋى قاجەت.

 

 

يساتاي مينۋاروۆ، سوسيولوگ

 

ەموسيونالدىق ينتەللەكتىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى
08 ءساۋىر 2019
ەموسيونالدىق ينتەللەكتىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى

ەموسيونالدىق ينتەللەكت (اعىل. emotional intelligence) – زامان تالابى ما، الدە ءساندى ترەند پە؟ جالپى ءتورتىنشى ونەركاسىپتىك ريەۆوليۋسيادان نە كۇتۋگە بولادى؟ جاھاندانۋ ءۇردىسى اجداھا ما، الدە قازىرگى قوعامنىڭ مۇمكىندىگى مەن دامۋىنىڭ ۇيىتقىسى ما؟ بۇعان بايلانىستى كوپتەگەن زەرتتەۋلەر مەن تاجىريبەلىك ولشەمدەر جاسالۋدا.

دامىعان تۇلعانىڭ پسيحولوگيالىق دەنساۋلىعىنىڭ باستى كورسەتكىشى - وسى ەموسيونالدىق ينتەللەكت فەنومەنى. جالپى جان مەن ويدىڭ توعىسۋ ماسەلەسىنە تاريحي كوز جۇگىرتەر بولساق ەجەلگى گرەك، شىعىس فيلوسوفتارىنىڭ ەڭبەكتەرىنەن كەزدەستىرۋگە بولادى. قازىرگى زامانعى عىلىمدا، XX عاسىردىڭ 90-شى جىلدارى امەريكاندىق پيتەر سولوۆەي جانە دجون مايەر  اتتى زەرتتەۋشىلەر ەموسيونالدىق ينتەللەكت ۇعىمىن ەنگىزدى. سول كەزدەردەن باستاپ تۇلعانىڭ وسى قاسيەتتىن دامىتۋ ءۇشىن كوپتەگەن ترەنينگتىك باعدارلامالار، تەستتەر جەكە كوۋچينگتىك جانە پسيحولوگيالىق كەڭەس كەشەندەرى ويلاپ تابىلدى. سەبەبى، ەموسيونالدىق ينتەللەكتىسى دامىعان قىزمەتكەرلەردىڭ جۇمىس تيىمدىلىگى ارتىق، ۇجىمداعى پسيحولوگيالىق احۋال  جاعىمدى ەكەندىگىن امەريكاندىقتار تەز ءتۇسىندى.

2015 جىلعى بۇكىلالەمدىك ەكونوميكالىق داۆوس فورۋمىنىڭ ەسەبىندە، 2020 جىلى وزەكتى بولاتىن 10 ماشىقتى انىقتاعان بولاتىن. سولاردىڭ قاتارىندا ەموسيونالدىق ينتەللەكت تە بار. بۇل ينتەللەكتىنىڭ (پاراساتتىڭ) ءتۇرى تۋرالى سوڭعى جىلدارى اسىرەسە، وسى ەكونوميكالىق فورۋمنان كەيىن، ەستىمەگەن ادام كەمدە كەم. ءبىراق، كوبىسى ينتەلەكتىنىڭ بۇل ءتۇرى تۋرالى تولىققاندى تۇسىنىكتەن الشاق. سوندىقتان، ەموسيونالدىق ينتەللەكت تۋرالى ءسوز قوزعاۋدى ءجون كوردىك. 20 عاسىردىڭ 90-شى جىلدارى جارىق كورگەن، مايەر-سالوۆەي-كارۋزو مودەلىندە ەموسيونالدىق (الەۋمەتتىك) ينتەللەكت 4 قۇراما بولىكتەن تۇرادى:

  1. باسقا ادامدار مەن ءوزىنىڭ ەموسيالارىن، سىرت بەينەگە قاراپ، ىم-يشارا مەن ءجۇرىس-تۇرىسقا دەن قويا وتىرىپ تاني ءبىلۋى - ەموسيالاردى قابىلداي ءبىلۋ قابىلەتى دەپ اتالادى.

ءبىزدىڭ ويىمىزشا بۇعان سايكەس كەلەتىن  قازاقتىڭ ماقالى، - «كوز بەن قول - كوڭىلدىڭ جالشىسى».

 

  1. ەموسيانىڭ – كوبىنە سانامەن رەتتەلمەيتىن، ۇيىتقى (موتيۆاسيالىق) فاكتورى بولا وتىرىپ، شىعارماشىلىق پەن ويلاۋ قابىلەتتەرىنە تيگىزەتىن وڭ اسەرىن - شابىت دەسە دە بولادى.  مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ مىنا جولدارى سوعان دالەل ىسپەتتى:

شاۋ تارتىپ قالىپسىڭ-اۋ، قايران شابىت!

ءجۇرۋشى ەڭ كەيبىر جەردە ويران سالىپ،

ءجۇرۋشى ەڭ كەيبىر جەردە سايران سالىپ،

شاۋ تارتىپ قالىپسىڭ-اۋ قايران شابىت!

………………………………………………….

شاۋ تارتىپ باراسىڭ-اۋ، شارىق-قۇسىم،

توياتتاپ الدە جەمگە قارىقپىسىڭ؟

بار، ۇششى!

بوساتايىن تۇعىرىڭنان،

شاۋ تارتپا!

شىنىمەن سەن شابىتپىسىڭ!؟

 

  1. ەموسيالاردىڭ اراسىنداعى بايلانىستى انىقتاۋ، وي مەن سەزىم اراسىنداعى بايلانىستى ءتۇسىنۋ، تەرەڭ كۇردەلى (ەكىۇشتى، امبيۆالەنتتى) ەموسيالاردى اجىراتۋ - ەموسيالاردى تاني ءبىلۋ قابىلەتى دەپ اتالادى.

بۇعان سايكەس ماقال، - «ىمدى بىلەگەن دىمدى بىلمەيدى».

 

  1. قويىلعان ماقساتقا سايكەس، ىرىقتى تۇردە  ءوز ەموسيالارىن تۋدىرىپ، رەتتەپ، باعىتتاي ءبىلۋ قابىلەتىن -  ەموسيالاردى باسقارۋ، دەپ اتايدى.

بۇعان سايكەس قازاقتىڭ ماقالى- «سابىر ءتۇبى سارى التى»، «سارعايعان جەتەر مۇراتقا، سابىرسىز قالار ۇياتقا»، دەسەك تە بولاتىن سياقتى.

 

 

ەموسيونالدىق ينتەللەكتىنىڭ جوعارىدا سۋرەتتەلگەن مودەلى قازىرگى كەزدەگى الەمدەگى ەڭ تانىمال كونسەپسيا. سەبەبى، تۇسىنۋگە دە وڭاي، ەڭ باستىسى تاجىريبەلىك پايداسى ۇشان-تەڭىز. كوپتەگەن زەرتتەۋلەردىڭ ناتيجەسىندە انىقتالعانداي قوعام ءۇشىن بۇل فاكتوردىڭ ەكونوميكالىق (ميللياردتاعان شىعىن اكەلۋى) جانە الەۋمەتتىك (اجىراسۋ، ءسۋيسيدتىڭ بەلەڭ الۋى) ءمانى زور! حالىق، قازىرگى تاڭدا ءوزىنىڭ ەموسيونالدىق پاراساتىن دامىتۋعا دەن قويماسا، پسيحولوگيالىق دامۋ مادەنيەتىن قولعا الماسا بولاشاق بۇلىڭعىر، كوڭىل ءپاس. سوندىقتان، زاماناۋي قازاق قوعامىندا دا اسىرەسە، جاڭا قالىپتاسىپ كەلە جاتقان تۇلعانىڭ (بوزبالا مەن جاسوسپىرىمدەردە) الەۋمەتتەنۋ دەڭگەيىنە جاھاندانۋ ءۇردىسىنىڭ ونىمدەرى كەرى اسەرىن تيگىزۋدە.

ولار: دەسترۋكتيۆتى اقپاراتتىڭ قولجەتىمدىگى جانە تىكەلەي اسەرى؛ تۇلعاارالىق قارىم-قاتىناستىڭ ونلاين فورماتقا اۋىسۋى؛ ءارتۇرلى ومىرگە قاجەتتى تابيعي تاجىريبەنىڭ ازايۋى؛ اتا-انا تاراپىنان جالپى قاۋىپتەردىڭ كۇشەيۋى اسەرىنەن گيپەرباقىلاۋدىڭ كۇشەيۋى جانە باسقا وزەكتى ماسەلەلەر. وسى جايتتاردىڭ تىكەلەي جانە جاناما اسەرلەرىنىڭ نەگىزىندە جاس تۇلعانىڭ ەموسيونالدىق ينتەللەكتىسىنىڭ دامۋىنا كەرى اسەر بەلەڭ الۋدا. ءتىپتى، ەرەسەك ادامداردا بۇل قابىلەتتەردىڭ دامۋىنىڭ كەنجە قالۋى - سترەسستىك جاعدايلارعا توتەپ بەرە الماۋىنا، ومىرلىك قيىن-قىستاۋ جاعدايلارعا پسيحولوگيالىق رەگرەسسيامەن (كەرى دامۋمەن) جاۋاپ بەرۋىنە، دەسترۋكتيۆتى داعدىلاردىڭ پايدا بولۋى مەن پسيحيكالىق جانە پسيحولوگيالىق كۇيزەلىستەرگە ءجيى ۇشىراۋىنا اكەلىپ سوعۋدا.

قازىرگى تاڭدا ەموسيونالدىق ينتەللەكتىنىڭ ماڭىزدىلىعى كۇن ساناپ ارتۋدا. سوندىقتان ءبىزدىڭ قوعامداعى ەموسيونالدىق ينتەللەكتىنى دامىتۋدىڭ ۇلتتىق كەشەندى باعدارلامالارىن جاساۋ، ال ادامداردىڭ وقىپ-تانۋعا، بىلىكتى پسيحولوگتاردىڭ كەڭەسى مەن ترەنينگتەرى ارقىلى دامۋىنا بەت بۇرۋى ماڭىزدى.

 

 

 

ەرلان مۇستافا، بيزنەس-ترەنەر، پسيحولوگ

ءبىز تۋرالى
ulys.kz — اقپاراتتىق، ساراپتامالىق جانە تانىمدىق باعىتتاعى ماتەريالداردى بەرەدى.
 
مۋلتيمەديالىق جوبا زامان تالابىنا ساي جاسالعان. قازاقستاننىڭ اقپاراتتىق نارىعىن ساپالى
كونتەنتپەن قامتاماسىز ەتۋگە ۇلەس قوسۋعا باعىتتالعان. مۇنداعى ساراپتامالىق، تانىمدىق
ماقالالار سان سالانى قامتيدى. گەوستراتەگيا، گەوەكونوميكا، گەوساياسات، حالىقارالىق
قاتىناستار مەن ەلدىڭ ىشكى-سىرتقى ساياساتى، ەكونوميكا، جاھاندا بولىپ جاتقان تەكتونيكالىق
وزگەرىستەر مەن ترەند تاقىرىپتار ۇلتتىق مۇددە تۇرعىسىنان تەرەڭ تالدانىپ قازاق
وقىرماندارىنا جەتكىزىلەدى. ورتالىق ازيا مەن تۇركى الەمىنە ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى.