پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردى قولداۋ ماسەلەسى قارالدى. ونەركاسىپ جانە قۇرىلىس ءمينيسترى قانات شارلاپايەۆ اعىمداعى جاعداي مەن ىسكە اسىرىلىپ جاتقان شارالار تۋرالى باياندادى. شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىن مىسالعا الا وتىرىپ، ساتىپ الۋعا قاتىسۋدىڭ باسىم قۇقىعى ەسەبىنەن ءوندىرىس ءوسۋىنىڭ وڭ سەرپىنى كورسەتىلدى. بۇل تۋرالى ۇكىمەتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى حابارلادى.
ۇكىمەت مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ جەر قويناۋىن پايدالانۋشىلاردىڭ، كۆازيمەملەكەتتىك جانە مەملەكەتتىك سەكتوردىڭ ساتىپ الۋ سالاسىنداعى جەرگىلىكتى ونىمدەر مەن قىزمەتتەردىڭ ۇلەسىن 60%-عا جەتىزۋ تۋرالى تاپسىرماسى بويىنشا جۇيەلى كەشەندى جۇمىستار جۇرگىزىپ كەلەدى. بۇگىندە ءبىرقاتار سالا وڭ ناتيجە كورسەتىپ وتىر – يمپورتتىڭ تۇراقتى قىسقارۋى جانە ءوندىرىس كولەمىنىڭ ارتۋى. ماسەلەن، وڭدەۋ ونەركاسىبىندە اكەلىنەتىن ءونىم كورسەتكىشى 7%-عا تومەندەسە، ءوندىرىس كولەمى 4%-عا ارتتى. ماشينا جاساۋدا، مەتالل بۇيىمدارىن، قاعاز ونىمدەرىن وندىرۋدە سىرتقى جەتكىزىلىمدەرگە تاۋەلدىلىك تومەندەدى.
ءقازىر ەكونوميكاسى قارقىندى دامىعان كوپتەگەن مەملەكەت ىشكى نارىقتى قولداۋ جانە قورعاۋ ساياساتىن بەلسەندى جۇرگىزىپ كەلەدى. حالىقارالىق ۆاليۋتا قورى مۇنداي قورعاۋ شارالارىنىڭ جارتىسىنا جۋىعى جۇڭگو، ەۋروپالىق وداق جانە اقش ەكونوميكالارىنا تيەسىلى ەكەنىن اتاپ كورسەتتى. قازاقستان الەمدىك تاجىريبەنى ەسكەرىپ، يمپورتتىق تاۋارلاردىڭ ۇلەسىن تومەندەتە وتىرىپ، ءوز وندىرۋشىلەرىن قولداۋ شارالارىن كەڭىنەن قولدانۋدا، دەپ اتاپ كورسەتتى پرەمەر-مينيستر.
«ۇكىمەت ەكونوميكالىق پاتريوتيزم قاعيداتىن قاتاڭ ۇستاناتىن بولادى. ءبىز قاشاندا وتاندىق ءوندىرۋشىنى قولدايمىز. بۇل – ءاربىر اكىمنىڭ، ءاربىر سالالىق ءمينيستردىڭ مىندەتى. ول تەك ءسوز جۇزىندە عانا ەمەس، ناقتى ءىس جۇزىندە ورىندالۋعا ءتيىس»، — دەپ باسا ايتتى ولجاس بەكتەنوۆ.
ىشكى نارىقتى قولداۋ جونىندەگى شارالار زاڭنامالىق دەڭگەيدە بەكىتىلەدى. پرەزيدەنت ساتىپ الۋ راسىمدەرىن جۇرگىزۋ كەزىندەگى تالاپتاردى قاتاڭداتاتىن «مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ تۋرالى» جاڭا زاڭعا قول قويدى. بۇل رەتتە بۇگىندە ساتىپ الۋ ساپاسىن باقىلاۋدى ودان ءارى كۇشەيتۋدى كوزدەيتىن تۇزەتۋلەر ماجىلىسكە ەنگىزىلدى. وزگەرىستەر جاڭا تەتىكتى – وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردىڭ ءبىرىڭعاي ءتىزىلىمىن ەنگىزۋدى كوزدەيدى، وعان ءونىم شىعارىپ وتىرعان، وندىرىستىك قۋاتتارى جەتەرلىك، ءارى قاراي دامۋ ءۇشىن الەۋەتى مەن جوسپارلارى بار ناقتى كاسىپورىندار كىرەدى. بۇل پلاتفورمانى قۇرۋدىڭ نەگىزگى ماقساتى – ەلىمىزدىڭ نەگىزگى وندىرىستەرىن جۇيەلەۋ جانە وتاندىق بيزنەستى قورعاۋ. تىزىلىمگە ەنگەن كاسىپورىندار مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىن باسىم تارتىپپەن الاتىن بولادى. بۇل رەتتە ولارعا ءوندىرىستى جاڭعىرتۋ، باسەكەگە قابىلەتتىلىكتى ارتتىرۋ، جالاقىنى ءوسىرۋ بويىنشا قارسى مىندەتتەمەلەر قويىلادى. كومپانيالاردىڭ قىزمەتىن باقىلاۋ ونلاين رەجيمدە سيفرلىق سكرينينگ نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلاتىن بولادى، بۇل سىبايلاس جەمقورلىق تاۋەكەلدەرىن ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. مونيتورينگ سالىق جانە كەدەن قىزمەتتەرى، ەڭبەك ينسپەكسيالارى جانە باسقا دا ۆەدومستۆولار تاراپىنان جۇرگىزىلەتىن بولادى.
ۇكىمەت باسشىسى يمپورتتى الماستىرۋ جۇمىستارىن، ونىڭ ىشىندە وفتەيك-كەلىسىمشارتتار ارقىلى جانداندىرا ءتۇسۋ قاجەتتىگىنە نازار اۋداردى.
«سامرۇق قازىنا» سياقتى ءىرى سۋبەكتىلەر مەن جەر قويناۋىن پايدالانۋشى كومپانيالار تاراپىنان بيىل 635 ملرد تەڭگەگە 382 ۇزاقمەرزىمدى شارت پەن وفتەيك-كەلىسىمشارتقا قول قويىلدى، بۇل سوڭعى جىلدارداعى رەكوردتىق كورسەتكىش. سونىمەن قاتار جەڭىل ونەركاسىپ، ماشينا جاساۋ، حيميا جانە قاعاز ءوندىرىسى ماتەريالدارىنىڭ 4201 تاۋارىنا مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدا باسىمدىق بەرىلۋدە. وتكەن 7 ايدا اتالعان سالالاردا وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەرمەن جاسالعان شارتتار سانى وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 1،4 ەسە ءوستى.
ماسەلەن، Karlskrona LC AB سورعى جابدىقتارىن جەرگىلىكتى ءوندىرۋ تاپسىرىستارىنىڭ ءوسىمى 2024 جىلى وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 30%، 2022 جىلمەن سالىستىرعاندا 70%-دى قۇرادى، دەپ حابارلادى باس ديرەكتور تالعات الپىسبايەۆ. «رادۋگا» زاۋىتىنىڭ جۇكتەمەسى ىسكە اسىرىلىپ جاتقان شارالاردىڭ ارقاسىندا 30%-دان 100%-عا دەيىن ءوستى، ال بيىلعى جەتى ايدا وندىرىلگەن ءونىم كولەمى 3 ەسەگە – 900 توننادان 2 700 تونناعا دەيىن ارتتى، دەپ حابارلادى كاسىپورىننىڭ باس ديرەكتورى دميتريي شاراپايەۆ.
مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدى رەتتەۋ ماسەلەسىندە ۇكىمەت باسشىسى ءبىرقاتار مىندەتتەر قويدى. وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – قازاقستاندىق تاۋارلار كاتالوگتارىنىڭ قايتالانۋى، بۇل ءونىمدى يمپورتتاۋعا جانە ودان ءارى ونى وتاندىق تاۋار رەتىندە ساتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
قارجى مينيسترلىگى حالىقارالىق ستاندارتتارعا سايكەس كەلەتىن مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدىڭ ەلەكتروندى كاتالوگىن ازىرلەدى.
پرەمەر-مينيستر قارجى مينيسترلىگىنە ساۋدا جانە ينتەگراسيا مينيسترلىگىمەن جانە باسقا دا مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگاندارمەن بىرگە ساراپتاپ، تاۋارلاردىڭ، جۇمىستار مەن قىزمەتتەردىڭ ارتىق كاتالوگتارىن جويۋدى تاپسىردى.
سونداي-اق ونەركاسىپ مينيسترلىگىنە مەملەكەتتىك ورگاندارمەن جانە ۇيىمدارمەن بىرلەسىپ، وتاندىق شيكىزات پەن ماتەريالداردى پايدالانۋ بويىنشا ءىرى مەردىگەر كومپانيالاردىڭ مىندەتتەمەلەرىنە مونيتورينگ جۇرگىزۋدىڭ پارمەندى تەتىگىن ازىرلەسىن. قازاقستاندىق ونىمدەر بولا تۇرا، يمپورتتىق تاۋارلاردى ساتىپ الۋ جالعاسىپ كەلەدى، مۇنى دوعارۋ كەرەك، دەپ اتاپ ءوتتى ولجاس بەكتەنوۆ.
