قازاقستانعا تارتىلعان ينۆەستيسيانىڭ كوبى مينەرالدى شيكىزات پەن مەتالل وندىرۋگە باعىتتالاتىنى جاسىرىن ەمەس. وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ ۇلەسى 9،2 پايىز عانا. قازاقستاننىڭ ينۆەستيسيا تارتۋ اگەنتتىگى بولىپ ەسەپتەلەتىن Kazakh Invest ۇلتتىق كومپانياسى جاريالاپ وتىراتىن ينۆەستيسيالىق ۇسىنىستاردىڭ تىزىمىنە كوز جۇگىرتكەنبىز. نازارىمىزعا حالىقتىڭ ءدال قازىرگى قاجەتتىلىگىمەن ۇندەسەتىن بىرنەشە جوبا ىلىكتى.
ءتىس يمپلانتىن جاسايتىن زاۋىت
جىلىنا 30 مىڭ ءتىس يمپلانتىن شىعارۋدى كوزدەيتىن جوباعا 2،2 ملن دوللار ينۆەستيسيا كەرەك ەكەنى ايتىلعان.
جوبانىڭ باستاماشىسى – Qazaq Implant LLP كومپانياسى. 2023 جىلى ناقتى وسى جوبا ءۇشىن قۇرىلعان. قازىرگى تاڭدا قىزمەتكەرلەرى يمپلانت پەن ستوماتولوگيالىق جابدىقتار الىپ ساتۋمەن عانا اينالىسىپ وتىر.
وندىرىسكە قاجەتتى قۇرال-جابدىقتى جاپونيالىق TSUGAMI كومپانياسى جەتكىزۋگە مۇددەلى. ال يمپلانت جاساۋعا قاجەتتى تيتان شىبىقتى گەرمانيانىڭ Zapp Precision Metals GmbH كومپانياسى، قىرناپ، جونۋ، تازارتۋ ماتەريالدارىن اقش-تىڭ Himed كومپانياسى جەتكىزۋگە دايىن.
ءوندىرىس جولعا قويىلىپ جاتسا، يمپلانتتىڭ 44 پايىزىن قازاقستاننىڭ ىشكى نارىعىنا وتكىزۋ جوسپارلانعان. قالعان 56 پايىزىن وزبەكستان، قىرعىزستان، تاجىكستان جانە تۇركىمەنستان ەلدەرىنە ەكسپورتتاۋعا بولادى.
2022 جىلى الەم بويىنشا 4،7 ميلليارد دوللاردىڭ ءتىس يمپلانتى ساتىلعان. 2027 جىلعا قاراي بۇل كورسەتكىش 6،5 ميلليارد دوللارعا جەتەدى دەگەن بولجامدار بار. ال قازاقستاندا 2022 جىلى 370 ملن دوللاردىڭ ستوماتولوگيالىق قىزمەتى كورسەتىلگەن. ونىڭ 38 پايىزى بىرگە استانا جانە الماتى قالالارىنا تيەسىلى.
دياليزاتورلار زاۋىتى
جىلىنا 1 ملن دانا دياليزاتور شىعاراتىن زاۋىت سالۋ ءۇشىن 6،1 ملن دوللار ينۆەستيسيا سالۋ قاجەت. ءونىم تۇگەل قازاقستان ىشىندە ساتىلادى. زاۋىت قۇرىلىسىنا دەپ اقتوبە وبلىسىندا اۋدانى 4 گەكتار جەر تەلىمى جالعا بەرىلگەن.
جوبانى 2018 جىلدان بەرى قازاقستانعا سىرتتان دياليزاتور جەتكىزۋمەن اينالىسىپ كەلە جاتقان «Global Service Company XXI» ج ش س ىسكە اسىرۋعا نيەتتى.
قازاقستاندا گەمودياليز ەمىنە جۇگىنۋشىلەردىڭ سانى جىل سايىن ارتىپ كەلەدى. 2019 جىلدىڭ باسىنا گەمودياليز ەمىنە الاتىن ناۋقاستاردىڭ سانى 7 370 ادامعا جەتكەن. جوبا ىسكە اسا باستاعان جاعدايدا «سق-فارماسيا» ج ش س 10 جىلدىق كەلىسىمشارت جاساۋعا دايىن.
تۇرمىستىق تەحنيكا زاۋىتى
گاز پليتاسى، توڭازىتقىش، كونديسيونەر، ەلەكتر پەش سياقتى كۇندەلىكتى تۇرمىسقا قاجەت تەحنيكا شىعاراتىن زاۋىتتى تاراز قالاسىندا سالۋ جوسپارلانعان. ول ءۇشىن 7،2 ملن دوللار ينۆەستيسيا كەرەك. كاسىپورىن كەمىندە 300 ادامعا جۇمىس بەرەدى.
تارتىلعان ينۆەستيسيانىڭ 1،2 ملن دوللارى قۇرىلىس-مونتاج جۇمىستارىنا، 3،6 ملن دوللارى جابدىق ساتىپ الۋعا، 2،4 ملن دوللارى باستاپقى اينالىمعا جۇمسالادى.
ەلىمىز تۇرمىستىق تەحنيكانىڭ ءبارىن شەتەلدەن يمپورتتاپ وتىرعانىن ەسكەرسەك، باعاسى مەن ساپاسى ۇيلەسەتىن وتاندىق ءونىم پايدا بولسا، سۇرانىس بولاتىنى انىق.
ال جامبىل وبلىسى ارقىلى وتەتىن جولداردىڭ رەسەي، جۇڭگو، وزبەكستان، قىرعىزستان نارىعىنا دەيىن اپارا الاتىنىن ەسكەرسەك، ەكسپورتتىق الەۋەتى دە زور دەۋگە بولادى.
بايىنكول سۋ ەلەكتر ستانساسى
«الاتاۋ گيدرو كاسكاد» ج ش س ازىرلەگەن جوبا ساعاتىنا 128 كۆت ەلەكتر ەنەرگياسىن وندىرەتىن سەس سالۋعا ارنالعان. بۇل ستانسا وندىرگەن قۋاتتى ليتيي كونسەنتراتىن وندىرۋگە جۇمساۋ كوزدەلىپ وتىر. قاجەتتى ينۆەستيسيانىڭ كولەمى – 60،6 ملن دوللار.
ستانسا الماتى وبلىسىنىڭ رايىمبەك اۋدانىنداعى بايىنكول وزەنىنىڭ بويىندا سالىنادى. اكىمدىك قۇرىلىسقا دەپ 171،5 گەكتار جەر تەلىمىن بولگەن.
جوبا ىسكە اسقان جاعدايدا وندىرگە ەلەكتر قۋاتىن «الاتاۋ ليتيۋم» ج ش س ساتىپ الۋعا كەلىسىم حات بەرىپ وتىر.
تۇرگەن شاڭعى كۋرورتى
كەشەننىڭ 70 بولمەدەن تۇراتىن ءقوناقۇيى بولادى. بۇدان بولەك «Alpine Coster Rides» اتتراكسيوندارى قىزمەت كورسەتەدى. قاجەتتى ينۆەستيسيا كولەمى – 98،1 ملن دوللار. الماتى قالاسىنان 70 شاقىرىم كەردەن 310 گەكتار تەلىم بولىنگەن. شاتقالعا سالىناتىن شاڭعى جولاقتارىنىڭ جالپى ۇزىندىعى 37،5 شاقىرىم بولادى دەپ كورسەتىلگەن. بۇل جولداردا كۇنىنە 5 مىڭ ادام سەيىل قۇرا الادى. تۋريستەردى بيىككە جەتكىزەتىن 3 اسپالى جول بولادى.
ءجۇن وڭدەۋ زاۋىتى
20 ملن دوللار ينۆەستيسيانى قاجەت ەتەتىن بۇل جوبا جىلىنا 10 مىڭ توننا جۋىلماعان ءجۇندى وڭدەپ، ودان 2،2 توننا كاشەمير، 2،5 توننا ءجۇنجىپ الۋعا ارنالعان.
تارتىلعان ينۆەستيسيانىڭ ءبىر بولىگى جۋىلماعان ءجۇندى تازارتىپ، ءتۇبىت الاتىن وندىرىستىك جەلى ورناتۋعا جۇمسالادى. قالعان اقشا قوي شارۋاشىلىعىن قۇرۋعا باعىتتالادى. وسىلايشا كاسىپورىنعا قاجەت شيكىزاتتى ءوز فەرماسىنداعى قويدان الۋ كوزدەلگەن.
جوبا باستاماشىسى – شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى «بەلسان ي ك» ج ش س.
2020 جىلى ەلىمىزدە 40،2 مىڭ توننا ءجۇن وندىرىلگەن دەيتىن دەرەك بار. ونىڭ 97،7%-ى قوي ءجۇنى. ءبىراق وسىنشا ءجۇننىڭ نەشە پايىزى وڭدەلىپ جاتقانى تۋرالى ناقتى مالىمەت جوق. مۇنداي زاۋىتتىڭ سالىنۋى ءجۇن نارىعىنا جان ءبىتىرىپ، وزگەلەردىڭ دە وڭدەۋگە ينۆەستيسيا سالۋىنا ىقپال ەتەدى دەگەن بولجام بار. ويتكەنى جوبانىڭ العاشقى كەزەڭىندە قاجەتتى شيكىزاتتى سوۆەت زامانىنداعىداي ازىرلەۋ پۋنكتەرى (زاگوتكونتور – رەد.) ارقىلى جيناۋ كوزدەلگەن. زاۋىت وندىرەتىن كاشەمير ەۋروپا مەن قىتايدا، تۇركيادا سۇرانىسقا يە.
3D پرينتەر ءوندىرىسى
ءقازىر ونەركاسىپ سالاسىندا 3D پرينتەر بەلسەندى قولدانىلادى. بۇل كاسىپورىننىڭ وندىرىستىك تيىمدىلىگىن بىرنەشە ەسە ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن تەحنولوگيا دەۋگە دە بولادى. وسىنداي 3D پرينتەردى قازاقستاننىڭ وزىندە شىعارۋ ۇسىنىلىپ وتىر. جوباعا قاجەتتى ينۆەستيسيانىڭ كولەمى – 524 مىڭ دوللار. جىلىنا 280 پرينتەر شىعارۋعا ارنالعان جوبا ۇلتتىق عارىش ورتالىعىنىڭ بازاسىندا ىسكە اسىرىلادى.
2022 جىلى يندۋستريالىق 3D پرينتەر نارىعى 17،38 ملرد دوللار بولعان. بۇل كورسەتكىش 2029 جىلعا دەيىن جىل سايىن 19% پايىزبەن وسەدى دەگەن بولجام بار.
جالپى مامانداردىڭ پىكىرىنشە، ينۆەستيسيالاۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋ پروسەسى ايتارلىقتاي ۇزاق جانە سالاعا، دونور ەلگە بايلانىستى وزگەرىپ وتىرادى، كومپانيالاردىڭ كورپوراتيۆتىك راسىمدەرى كوپ اسەر ەتەدى. ەگەر تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيالار ستاتيستيكاسى تۋرالى ايتار بولساق، وندا قازاقستان ۇلتتىق بانكىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا 2020 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا تشي جالپى اعىنىنىڭ كولەمى $3،5 ملرد-تان استى، بۇل رەتتە باسىم بولىگىن ءداستۇرلى تۇردە تاۋ-كەن ءوندىرىسى ونەركاسىبى تارتتى — 65%. تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيالاردىڭ جالپى كولەمىنىڭ 9%-ى وڭدەۋشى ونەركاسىپكە تيەسىلى، 5%-دان استامى كولىك جانە قويمالاۋ سالاسىنا تيەسىلى.
بۇگىنگى تاڭدا ەلىمىزدە شەتەلدىك ينۆەستورلاردىڭ قاتىسۋىمەن ەكونوميكانىڭ شيكىزاتتىق ەمەس سالالارىندا: اوك، تمك، ماشينا جاساۋ جانە قۇرامداس بولىكتەر ءوندىرىسى، مۇناي-گاز حيمياسى جانە حيميا ونەركاسىبى، جەك، كولىك جانە لوگيستيكا جانە باسقا دا سالالاردا ءتۇرلى ينۆەستيسيالىق جوبالار جۇرگىزىلۋدە.
ەلىمىزدە ينۆەستيسيالار تاتۋ بويىنشا ءتيىستى كوميسسيا جۇمىس جاسايدى. ينۆەستيسيالىق شتاب وڭدەۋشى سالادا كەمىندە 15 ءىرى جوبانى ىسكە اسىرۋ ماسەلەلەرىن قارادى، ولار جاڭا ءوسۋ نۇكتەلەرىنە اينالۋى جانە ەلدىڭ ونەركاسىپتىك نەگىزىن قالىپتاستىرۋى ءتيىس. بولاشاقتا مۋلتيپليكاتيۆتى اسەرگە قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن شوب-تى تارتا وتىرىپ، ولاردىڭ اينالاسىندا ارالاس سالالار مەن وندىرىستەردىڭ تۇتاس ەكوجۇيەسىن قۇرۋ جوسپارلانىپ وتىر. قىسقا مەرزىمدە كەڭەستىڭ قاراۋىندا بولاتىن جوبالاردىڭ سوڭعى تىزبەسىن جاساۋ تاپسىرىلدى. تىزبە بەكىتىلگەننەن كەيىن ولاردىڭ ءارقايسىسى بويىنشا ءتيىستى ءىس-شارالار جوسپارلارىن قالىپتاستىرۋ وتىرۋ قاجەتتىلى ماڭىزدى.