ۆاليۋتا باعامى
  • USD -

    543.1
  • EUR -

    642
  • RUB -

    6.57
 پرەزيدەنتتىكتەن ءۇمىتتى 7 ادام كىمدەر، جاستارى نەشەدە؟
07 مامىر 2019
پرەزيدەنتتىكتەن ءۇمىتتى 7 ادام كىمدەر، جاستارى نەشەدە؟

قازاقستان رەسپۋبليكاسى ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتىنىڭ كەزەكتەن تىس  سايلاۋىنا كانديداتتاردى تىركەۋدى اياقتادى. 9 ماۋسىمدا بولاتىن الامانعا قاتىسۋ ءۇشىن ساياسي پارتيالار مەن قوعامدىق ۇيىمدار اتىنان ۇسىنىلعان 7  ۇمىتكەر تىركەۋدەن ءوتتى.

  كانديداتتاردى تىركەۋگە 11 مامىرعا دەيىن ۋاقىت بەرىلگەن بولاتىن، ءبىراق، كانديداتتار كەشە تولىق تىركەلىپ ۇلگەردى. ەندىگى كەزەڭ سايلاۋالدى ۇگىت-ناسيحات جۇمىسى. ۇمىتكەرلەردىڭ 11 مامىر كۇنى ساعات 18:00-دەن باستاپ كىرىسەدى.   

ال ەندى 7 ۇمىتكەرگە بارىنشا توقتالىپ، ولار تۋرالى بار مالىمەتتى تىزبەكتەپ كورەيىك.

 

1. تۇگەل سادى-بەك، 64 جاستا

1955 جىلى 1 ناۋرىزدا شىعىس قازاقستان وبلىسى ۇلان اۋدانى امانگەلدى اۋىلىندا تۋعان.

ونى 2019 جىلى 17 ساۋىردە "ۇلى دالا قىراندارى" رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگى ۇسىندى.

 

1955 جىلدىڭ 23ء-شى اقپانىندا شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ ۇلان اۋدانىنىڭ امانكەلدى اۋىلىندا دۇنيەگە كەلدى.

1980 جىلى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن «جۋرناليست» ماماندىعى بويىنشا بىتىرگەن.

ەڭبەك جولىن قاراپايىم جۇمىسشىدان باستادى. ەكى جىل الماتى قالاسىنداعى ماقتا-ماتا ءيىرۋ فابريكاسىندا سلەسار بولىپ جۇمىس ىستەدى. 1977-1978 جىلدارى اۋداندىق «وركەن-راسۆەت» گازەتىندە اۋدارماشى، 1979 جىلدارى ۇلان اۋداندىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ نۇسقاۋشىسى، 1979-1984 جىلدارى اۋداندىق كومسومول كوميتەتىنىڭ 1ء-شى حاتشىسى، 1984-1988 جىلدارى اۋداندىق پارتيا كوميتەتىنىڭ ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ قىزمەت ىستەدى.

1988-1990 جىلدارى جوعارى پارتيا مەكتەبىندە ەكى جىل كۇندىزگى بولىمىندە وقىپ، «پوليتولوگ»، «سوسيولوگ» دەگەن ماماندىقتارعا يە بولدى. 1990-1992 جىلدارى اۋداندىق باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى جانە باسقا دا جاۋاپتى قىزمەتتەردە بولدى. 1992-1994 جىلدارى «ۇلان تاڭى – ۋلانسكيە زوري» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى بولىپ جۇمىس ىستەدى. 1994-1998 جىلعا دەيىن الماتى قالاسىندا «قازاقستان تەليەۆيدەنيەسى مەن راديوسى» كورپوراسياسىندا جاۋاپتى قىزمەتتەردى اتقاردى.

1998 جىلدىڭ باسىندا جاڭا ەلوردامىزدىڭ تۇڭعىش باسپا ءسوز حاتشىسى بولىپ تاعايىندالدى.

ساياساتتانۋشى رەتىندە 2001 جىلدان 2002 جىلعا دەيىن رەسپۋبليكالىق حالىقتىق-پاتريوتتىق «مەنىڭ قازاقستانىم» قوزعالىسىنىڭ ءتوراعاسى بولدى. 2002 جىلدان 2004 جىلعا دەيىن حالىقارالىق باسپا ءسوز ورتالىعىنىڭ باسشىسى بولىپ جۇمىس ىستەدى.

2004 جىلدان 2005 جىلدار اراسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنت سەناتىنىڭ ءبولىم مەڭگەرۋشىسى بولدى.

2004 جىلدان بەرى ق ر ۇلتتىق سپورت تۇرلەرى قاۋىمداستىعىنىڭ 1ء-شى ۆيسە-پرەزيدەنتى، ۇلتتىق ات سپورتى فەدەراسياسىنىڭ پرەزيدەنتى. ق ر جازۋشىلار وداعى، ق ر جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى. ق ر گۋمانيتارلىق عىلىمدار اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى. شىعىس قازاقستان وبلىسى ۇلان اۋدانىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى. قر-نىڭ مادەنيەت قايراتكەرى، قر-نىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن جاتتىقتىرۋشىسى.

2003–2005 جج. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتىنىڭ بۇقارالىق اقپاراتپەن بايلانىس ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ قىزمەت ەتكەن. ءقازىر ق ر ۇلتتىقات سپورتى تۇرلەرى فەدەراسياسىنىڭپرەزيدەنتى بولىپ قىزمەت اتقارادى.

 

2. توقايەۆ قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى، 65 جاستا

1953 جىلى 17 مامىردا الماتى قالاسىندا تۋعان.

2019 جىلعى 23 ساۋىردە "Nur Otan "پارتياسى" قوعامدىق بىرلەستىگى ۇسىنعان.

1953 جىلى 17 مامىردا الماتى قالاسىندا تۋعان. اكەسى – كەمەل توقاي ۇلى توقايەۆ (1923-1986) ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرى، بەلگىلى جازۋشى، قازاق ادەبيەتىنىڭ دەتەكتيۆتى-شىتىرمان وقيعالى جانرىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى. شەشەسى – تۇرار شاباربايەۆا (1931-2000) الماتى شەت تىلدەرى پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىندا قىزمەت ەتكەن.

ق.ك.توقايەۆ 1975 جىلى ماسكەۋ مەملەكەتتىك حالىقارالىق قاتىناستار ينستيتۋت بىتىرگەن. كسرو-نىڭ جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىنداعى ەلشىلىگىندە ديپلوم الدىنداعى تاعىلىمدامادان وتكەن. 1983-1984 جىلدار ارالىعىندا بەيجىڭ لينگۆيستيكا ينستيتۋتىندا تاعىلىمدامادان ءوتتى. 1992 جىلى رەسەي فەدەراسياسى سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ديپلوماتيالىق اكادەمياسىن ءتامامدادى.

ەڭبەك جولىن 1975 جىلى كسرو-نىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىندە باستاپ، كەڭەس وداعىنىڭ سينگاپۋر رەسپۋبليكاسىنداعى ەلشىلىگىنە جۇمىسقا جولدانعان. 1979 جىلى كسرو سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ اپپاراتىنا ورالادى. 1984-1985 جىلدار ارالىعىندا كسرو سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىندە قىزمەت اتقارىپ، كەيىننەن كەڭەس وداعىنىڭ جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىنداعى ەلشىلىگىنە جىبەرىلدى. وندا 1991 جىلعا دەيىن ەكىنشى حاتشى، ءبىرىنشى حاتشى جانە كەڭەسشى لاۋازىمدارىندا قىزمەت ىستەيدى.

1992 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالادى. 1993 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولدى. 1994 جىلى ەلىمىزدىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالادى. 1999 جىلعى ناۋرىزدا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى بولدى. 1999 جىلعى قازاندا پارلامەنتتىڭ كەلىسىمى بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىمەن پرەمەر-مينيستر بولىپ تاعايىندالدى. 2002 جىلعى قاڭتاردا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى – سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بولدى. 2003-2007 جىلدارى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى. بۇل قىزمەتتە جاھاندىق يادرولىق قارۋ-جاراقتى تاراتپاۋ ۇدەرىسىنە بەلسەندى اتسالىستى.

2007 جىلعى قاڭتاردا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنت سەناتىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ سايلاندى. 2008 جىلى قازاقستان پارلامەنتىنىڭ جوعارى پالاتاسىنىڭ سپيكەرى رەتىندە ەقىۇ پارلامەنتتىك اسسامبلەياسىنىڭ ۆيسە-پرەزيدەنتى بولىپ سايلاندى.

2011 جىلعى ناۋرىزدا بۇۇ باس حاتشىسىنىڭ ورىنباسارى، بۇۇ-نىڭ جەنيەۆاداعى بولىمشەسىنىڭ باس ديرەكتورى، سونداي-اق قارۋسىزدانۋ جونىندەگى كونفەرەنسيادا بۇۇ باس حاتشىسىنىڭ جەكە وكىلى بولىپ تاعايىندالدى. سونىمەن قاتار قارۋسىزدانۋ جونىندەگى كونفەرەنسيانىڭ باس حاتشىسى لاۋازىمىن اتقاردى. تمد-نىڭ جانە شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ سايلاندى.

2013 جىلعى 16 قازاندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنت سەناتىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ قايتا سايلاندى.

2019 جىلعى 20 ناۋرىزدا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى رەتىندە انت قابىلدادى.

2007 جىلدان باستاپ «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ جانە وسى پارتيانىڭ ساياسي كەڭەسى بيۋروسىنىڭ مۇشەسى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ مۇشەسى. توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى. ساياسي عىلىمدارىنىڭ دوكتورى. دۇنيەجۇزىلىك گۋمانيتارلىق جانە جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى اكادەمياسىنىڭ تولىق مۇشەسى. قاۋىپسىزدىك جونىندەگى ميۋنحەن كونفەرەنسياسى «عۇلامالار كەڭەسىنىڭ» مۇشەسى. شەنچجەن ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ (قحر) جانە رەسەي فەدەراسياسىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى ديپلوماتيالىق اكادەمياسىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى. قازاقستاننىڭ حالىقارالىق قاتىناستار جونىندەگى كەڭەسىنىڭ قۇرمەتتى پرەزيدەنتى. جەنيەۆا ديپلوماتيا جانە حالىقارالىق قاتىناستار مەكتەبىنىڭ قۇرمەتتى دەكانى. رەسەي بيوگرافيالىق قوعامىنىڭ تۇجىرىمى بويىنشا 2018 جىلدىڭ «جىل ادامى» لاۋرەاتتارىنىڭ تىزىمىنە ەنگەن. 13 جىل بويى قازاقستاننىڭ ۇستەل تەننيسى فەدەراسياسىن باسقاردى.

حالىقارالىق قاتىناستار ماسەلەلەرىنە ارنالعان 10 كىتاپتىڭ اۆتورى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جانە شەت ەلدەردىڭ كوپتەگەن مەملەكەتتىك ناگرادالارىمەن، سونداي-اق مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.

سالاماتتى ءومىر سالتىن ۇستانادى. كوركەم شىعارمالاردى، ساياسي جانە مەمۋارلىق باعىتتاعى ادەبيەتتەردى وقىعاندى ۇناتادى.

اجىراسقان.

ۇلى – تيمۋر.

 

3. تاسپيحوۆ امانگەلدى ساتىبالدى ۇلى، 59 جاستا

1959 جىلى 20 قاراشادا باتىس قازاقستان وبلىسى كازتال اۋدانى قۋشانكول اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن.

2019 جىلعى 24 ساۋىردە«قازاقستان رەسپۋبليكاسى كاسىپوداقتار فەدەراسياسى» رەسپۋبليكالىق كاسىپوداقتار بىرلەستىگى ۇسىندى.

 

تاسپيحوۆ امانگەلدى ساتىبالدى ۇلى 1959 جىلى 20 قاراشادا باتىس قازاقستان وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. لەنين اتىنداعى قازاق پوليتەحنيكالىق ينستيتۋتىن ينجەنەر-مەحانيك ماماندىعى بويىنشا بىتىرگەن. ەڭبەك جولىن 1982 جىلى الماتى كولىك قۇراستىرۋ زاۋىتىندا ينجەنەر-تەحنولوگ بولىپ باستاعان. ءار جىلدارى مەملەكەتتىك قىزمەتتە باسشىلىق لاۋازىمداردا جۇمىس اتقارىپ، بيزنەس-قۇرىلىمداردا دا ەڭبەك ەتكەن. باتىس قازاقستان وبلىستىق ءماسليحاتىنىڭ، سونداي-اق ق ر پارلامەنتى سەناتى مەن ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى بولعان. 2019 جىلدان باستاپ باتىس قازاقستان وبلىسى كاسىپوداقتارىنىڭ اۋماقتىق بىرلەستىگىنىڭ ءتوراعاسى. «قۇرمەت» وردەنىمەن (2005 جىلى)، مەدالدارمەن ماراپاتتالعان. ۇيلەنگەن، ەكى بالاسى بار.

4. ەسپايەۆا دانيا ءمادي قىزى، 58 جاستا

1961 جىلى 5 ناۋرىزدا اقتوبە وبلىسى مارتوك اۋدانى جايساڭ اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن.

2019 جىلعى 25 ساۋىردە "اق جول "قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق پارتياسى" قوعامدىق بىرلەستىگى ۇسىنعان.

ەسپايەۆا ءدانيا مادي قىزى 1961 جىلى 5 ناۋرىزدا دۇنيەگە كەلگەن. تۇرمىس قۇرعان، ەكى بالاسى بار. الماتى ەسەپ-كرەديت تەحنيكۋمىن (1982)، قازاق مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسىن بىتىرگەن، الماتى ق-سى، (1993) (ماماندىعى «ەكونوميست»). اقتوبە وبلىستىق ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى، وتباسى جانە ايەلدەر ىستەرى جونىندەگى كوميسسيا مۇشەسى (08.2008، 2012-2016 قايتا سايلاندى)، «اق جول» پارتياسى اتىنان پارلامەنت ءماجىلىسى دەپۋتاتتىعىنا كانديدات (05.02.2016)، «اق جول» پارتياسىنان VI شاقىرىلىمداعى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى، ق ر پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ قارجى جانە بيۋدجەت جونىندەگى كوميتەتىنىڭ مۇشەسى (24.03.2016 باستاپ). «قۇرمەت» وردەنى (2011)، ق ر تاۋەلسىزدىگىنىڭ 20 جىلدىعى، «ۇزدىك قارجىگەر» مەدالدارىمەن ماراپاتتالعان.

5. راقىمبەكوۆ تولەۋتاي ساتاي ۇلى، 54 جاستا

1964 جىلى 19 شىلدەدە قاراعاندى وبلىسى جاڭاارقا اۋدانى اتاسۋ كەنتىندە دۇنيەگە كەلگەن.

2019 جىلعى 25 ساۋىردە "اۋىل "حالىقتىق – دەموكراتيالىق پاتريوتتىق پارتياسى" قوعامدىق بىرلەستىگىنەن ۇسىنىلدى.

 

تولەۋتاي راحىمبەكوۆ 1964 جىلى 19 شىلدەدە قاراعاندى وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ينجەنەر-مەحانيك، زاڭگەر ماماندىعى بويىنشا قازاق اۋىل شارۋاشىلىق ينستيتۋتىن، ە. ا. بۇكەتوۆ اتانداعى قاراعاندى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن. قازۇعا اكادەميگى، ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، قۇرىلىس ماگيسترى.

ەڭبەك جولىن 1986 جىلى قازاق اۋىل شارۋاشىلىعى ينستيتۋتىنىڭ كىشى عىلىمي قىزمەتكەرى، اسپيرانتى بولىپ باستادى.

1987-1989 ج. ج. – "سەلحوزتەحنيكا" جاڭاارقا اب ينجەنەرى، شەبەرى، اعا شەبەرى، اعا ينجەنەر-تەحنولوگ»؛

- اۋىل شارۋاشىلىعىن ەلەكترلەندىرۋ عزي اسپيرانتى؛

- جەزقازعان قالاسىندا ءبىرقاتار كوممەرسيالىق قۇرىلىمداردى باسقاردى؛

- قاراعاندى وبلىسى ساتبايەۆ قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى؛

- جەزقازعان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوسەنتى؛

2002-2006 جىلدارى-باسقارما باستىعى، اوك جانە اۋىلدىق اۋماقتاردى دامىتۋدى تالداۋ جانە مەملەكەتتىك رەتتەۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن قايتا وڭدەۋ، كەدەن-تاريفتىك ساياسات جانە دسۇ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى نارىعىن رەتتەۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى؛

- قازاقستان رەسپۋبليكاسى كولىك جانە كوممۋنيكاسيا مينيسترلىگى كولىك ساياساتى جانە حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى؛

2007-2009 جج. - " قازاگرويننوۆاسيا "اق پرەزيدەنتى؛

2009 ج. - ق ر پرەمەر-مينيسترى ورىنباسارىنىڭ كەڭەسشىسى؛

2009 ج. - تكش  "قازورتالىعى" اق ءتوراعاسى»؛

- قاراعاندى وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى؛

2011-2013 جج. – "تكش قازورتالىعى" اق ءتوراعاسى»؛

"تكش جانە قۇرىلىس ۇلتتىق پالاتاسى" زتب باسقارما ءتوراعاسى»؛

"اتامەكەن" ق ر ۇكپ اگروكومپانيالار ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى»؛

پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى – اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترىنىڭ كەڭەسشىسى؛

2017 جىلعى ساۋىردەن شىلدەگە دەيىن-قر اۋىل شارۋاشىلىعى ۆيسە-مينيسترى؛

2017 جىلدىڭ قىركۇيەك ايىنان باستاپ "قارجى" كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى. س. سەيفۋللين.

2019 جىلدان بەرى «ۇلتتىق اگرارلىق ءعىلىمي-بىلىم بەرۋ ورتالىعى» كەاق باسقارما ءتوراعاسى.  

"قۇرمەت" وردەنىمەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن ماراپاتتالعان.

قاراعاندى وبلىستىق ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى (1999-2003). 2 مەدالمەن، ق ر قۇرمەت گراموتاسىمەن ماراپاتتالعان. ۇيلەنگەن. جۇبايى - راحىمبەكوۆا سالتانات تەمىرقۇل قىزى. قىزدارى - ءاليا (1987 جىلى تۋعان)، ايبوتا (1996 جىلى تۋعان).

6. احمەتبەكوۆ جامبىل اۋجان ۇلى، 58 جاستا

1961 جىلى 11 اقپاندا اقمولا وبلىسى قورعالجىڭ اۋدانى جانتەكە اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن.

"قازاقستان كوممۋنيستىك حالىق پارتياسى" قوعامدىق بىرلەستىگىنەن 2019 جىلى 26 ساۋىردە ۇسىنىلدى.

 

قكحپ ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ مۇشەسى

دەپۋتات، ق ر پارلامەنتى ماجىلىسىندەگى «حالىق كوممۋنيستەرى» فراكسياسى جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى

1961 جىلدىڭ 11 اقپانىندا سەلينوگراد وبلىسى، قورعالجىن اۋدانى، جانتەكە اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن

ءبىلىمى:  سەلينوگراد اۋىل شارۋاشىلىعى ينستيتۋتى (1983)

                قازاقستان مەنەدجمەنت، ەكونوميكا جانە بولجاۋ ينستيتۋتى (1994)

ەڭبەك جولى: قورعالجىن سوۆحوزىنىڭ مەحانيگى (1983)؛ قازاقستان  كومپارتياسى قورعالجىن اۋداندىق كوميتەتىنىڭ يدەولوگيا ءبولىمىنىڭ نۇسقاۋشىسى (1987-1990)؛ قازاقستان لكجو اك ءبىرىنشى حاتشىسى (1990-1992)؛ قاراعاندى وبلىسى تەڭىز اۋداندىق اكىمدىگى مادەنيەت ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى (1992-1994)؛ اقمولا وبلىسى قورعالجىن اۋداندىق اكىمدىگى جاستار ءىسى، تۋريزم جانە سپورت ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى (1994-1995)؛  قورعالجىن اۋداندىق اكىمدىگى مادەنيەت ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى (1995-1998)؛ اقمولا وبلىستىق «سۇڭقار» اسكەري-تەحنيكالىق ليسەيىنىڭ ۆزۆود كومانديرى، ديرەكتوردىڭ اسكەري-تەحنيكالىق دايىندىق جونىندەگى ورىنباسارى (1998-2001)؛ اۋداندىق ءبىلىم بەرۋ ءبولىمىنىڭ العاشقى اسكەري دايىندىق جانە سپورت جونىندەگى ادىسكەرى (2001-2005)؛ اۋدان اكىمى اپپاراتىنىڭ باس مامانى، ۇيىمداستىرۋ-باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى (2002-2005)؛ 2012 جىلدان باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ V، VI شاقىرىلىمىنىڭ دەپۋتاتى (الەۋمەتتىك-مادەني دامۋ كوميتەتى)

پارتيالىق قىزمەتى: قكحپ ورتالىق كوميتەتى اپپاراتىنىڭ جەتەكشىسى (2005-2007)؛ قكحپ وك حاتشىسى؛ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتتىگىنە ۇمىتكەر (2011)

 

7. قوسانوۆ ءامىرجان ساعيدراحمان ۇلى، 54 جاستا

1964 جىلى 13 مامىردا قىزىلوردا وبلىسى ارال اۋدانى ساپاق ستانسياسىندا دۇنيەگە كەلگەن.

"ۇلت تاعدىرى "بىرىككەن ۇلتتىق-پاتريوتتىق قوزعالىسى" قوعامدىق بىرلەستىگىنەن 2019 جىلى 26 ساۋىردە ۇسىنىلدى.

قوسانوۆ ءامىرجان ساعيدراحمان ۇلى 1964 جىلى 13 مامىردا قىزىلوردا وبلىسى ساپاق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىندە ءبىلىم العان. 

1989 جىلى ۋنيۆەرسيتەتتى بىتىرگەن سوڭ “سوسياليستىك قازاقستان” گازەتىندە ءتىلشى بولىپ قىزمەت اتقارعان. 

1991 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جاستار ءىسى جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميتەتتە قىزمەت اتقارعان.

ءامىرجان قوسانوۆ 1964 جىلى قىزىلوردا وبلىسى ساپاق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. بەلگىلى ساياساتكەر. نەگىزگى ماماندىعى جۋرناليست. 1994-1997 جىلدارى اكەجان قاجىگەلدين باسقارعان ۇكىمەتتىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى بولدى. 1998 جىلى قاجىگەلدين باسقارعان قازاقستان حالىق پارتياسى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى، 2005 جىلى جالپىۇلتتىق سوسيال-دەموكراتيالىق پارتيا ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقاردى.  «ازات» جالپىحالىقتىق سوسيال-دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ باس حاتشىسى بولدى.  2009 جىلى جسدپ مەن ازات پارتيالارى قوسىلدى. پارتيا  باسشىلىعىندا بولدى. كەيىن  وپپوزيسيالىق ۇيىمداردان كوڭىلى قالعان ساياساتكەر ۇلتشىلدار قاتارىنا  قوسىلدى.  2018 جىلدىڭ  مامىر ايىندا "جاڭا قازاقستان فورۋمى" قوعامدىق ۇيىمى قۇرىلىپ، وعان "ۇلت تاعدىرى"، "التىنبەك سارسەنباي ۇلى قورى"، "بولاشاق" جاستار قوزعالىسى ءتارىزدى بىرنەشە قوعامدىق ۇيىم بىرىكتى. ءامىرجان قوسانوۆ ءقازىر اتالعان ۇيىمنىڭ مۇشەسى.

 

RELATED NEWS
قازاقستاننىڭ ءۇش قالاسىنا ەرەكشە مارتەبە بەرىلمەك
12 ءساۋىر 2025
قازاقستاننىڭ ءۇش قالاسىنا ەرەكشە مارتەبە بەرىلمەك

تمد سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا استانا، الماتى، قاراعاندى «1941-1945 جج. ەڭبەك داڭقى قالاسى» قۇرمەتتى اتاعىن بەرۋ تۋرالى شەشىم كەلىسىلدى، دەپ حابارلايدى بۇل تۋرالى ءسىم حابارلادى.

كەزدەسۋدە قازاقستان پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى – سىرتقى ىستەر ءمينيسترى مۇرات نۇرتىلەۋ تمد ۇيىمىن ودان ءارى دامىتۋعا باعىتتالعان ءبىرقاتار ۇسىنىستى ورتاعا سالدى. وسى تۇرعىدا قازاقستان باستامالارىن جۇزەگە اسىرۋدا دوستاستىق بويىنشا سەرىكتەستەردىڭ قولداۋى ەرەكشە اتالىپ ءوتتى.

«ەلىمىزدىڭ ۇسىنىسى بويىنشا بۇگىنگى تاڭدا ۆولونتورلەر فورۋمى، دوستاستىق جارمەڭكەسى، تمد اكادەميالىق استاناسى جانە باسقا دا كوپتەگەن جوبا بىرلەسكەن كۇش-جىگەردىڭ ارقاسىندا ىسكە اسىرىلىپ جاتىر نەمەسە جاقىن بولاشاقتا وتكىزۋگە جوسپارلانعان»، – دەپ مالىمدەدى سىرتقى ىستەر ءمينيسترى.

جەڭىستىڭ 80 جىلدىعى قارساڭىندا تمد ەلدەرىنىڭ ءبىرقاتار قالاسىنا، سونىڭ ىشىندە استانا، الماتى، قاراعاندى جانە باسقا دا قالالارعا «1941-1945 جج. ەڭبەك داڭقى قالاسى» قۇرمەتتى اتاعىن بەرۋ تۋرالى شەشىم كەلىسىلدى.

سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى كەڭەسىنىڭ كەلەسى وتىرىسى 2025 جىلعى قازان ايىندا تمد مەملەكەت باسشىلارى ءسامميتى قارساڭىندا دۋشانبە قالاسىندا وتەدى.

«بەستىكتەن» «وندىققا» اينالعان شىۇ: استانا دەكلاراسياسىنىڭ ماڭىزى
10 شىلدە 2024
«بەستىكتەن» «وندىققا» اينالعان شىۇ: استانا دەكلاراسياسىنىڭ ماڭىزى

ەسىرتكىگە قارسى ورتاق ستراتەگيا، تەرروريزم، سەپاراتيزم،  ەكسترەميزم سياقتى ءقاۋىپتى قۇبىلىستارمەن بىرلەسىپ كۇرەسۋ،  ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق، اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك، تاتۋ كورشىلىك، اۋىزسۋ قاۋىپسىزدىگى، قورشاعان ورتانى  بىرلەسىپ قورعاۋ. استاناداعى شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى ءسامميتىنىڭ پراكتيكالىق قىرىن ءبىر سويلەممەن وسىلاي تۇيىندەۋگە بولادى. مۇنىڭ ءبارى، اينالىپ كەلگەندە، ەلدەگى تۇراقتىلىققا تۇتقا بولاتىن وزەكتى ماسەلەلەر.

شىۇ استانا ءسامميتىن جۇڭگو مەن رەسەيگە كىرىپتار ەلدەردىڭ باسشىلارى جينالاتىن كەزەكشى جيىنداردىڭ ءبىرى رەتىندە سيپاتتاۋشىلار سامميتتە قول قويىلعان 25 قۇجاتتىڭ ىشىندە ءبىز اتاعان ماسەلەلەر بويىنشا ۋاعدالاستىقتار قايتا وزەكتەندىرىلگەنىن نازارعا الا بەرمەيدى.
 ەسىرتكى ساۋداسى ءبىر ەلدىڭ ىشىندە عانا جۇرەتىن تۇيىقتالعان نارىق ەمەس. ماڭايداعى ەلدەردىڭ ىشكى تۇراقتىلىعى قانشالىقتى وسال بولسا، ىرگەلەس ەلدەردىڭ ءوزارا تاتۋلىعى قانشالىقتى ءالسىز بولسا، ەسىرتكىنىڭ ترانسۇلتتىق ساۋداسى سوعۇرلىم ءورشي بەرمەك.  ءبىر شەتىندە اۋعانستان تۇرعان ورتالىق ازيا ءۇشىن بۇل ماسەلە ەرەكشە ماڭىزدى بولاتىنى سودان.
شانحاي وندىعىنىڭ اياسىندا تەررورزيم مەن سەپاراتيزمگە قارسى ىنتىماقتاستىق ورناتۋ وسى تۇرعىدان ماڭىزدى. قازاقستانداعى سەپاراتيزمنىڭ قاتەرى تۋرالى ويلانساق، ەسىمىزگە ەلدىڭ تۇتاس ءبىر وڭىرلەرىن رەسەيدىڭ سۋبەكتىسى ەتۋگە قۇشتار ىلاڭشىلاردىڭ سوتتالىپ جاتاتىنى تۇسەدى. شانحاي ۇيىمىنداعى ارىپتەس رەتىندە ماسكەۋمەن ارادا وسىنداي كەلىسىمىنىڭ بولعانى دا ءبىراز ىستە ەركىنىرەك ارەكەت ەتۋگە جول اشادى. 
رەسەيدىڭ وزبەكستان مەن قازاقستانعا گاز وداعىن قۇرۋدى ۇسىنىپ جۇرگەنىنە دە ءبىراز بولدى. ال قازاقستان ەلدىڭ شىعىسى مەن سولتۇستىگىنە  ومبى مەن ورىنبوردان گاز تارتۋ ءۇشىن قىتايدى دا ويىنعا قوسۋ قاجەت دەگەن ۇستانىمدا وتىر. ونىڭ قيسىنى مىنانداي، قازاقستان رەسەيدەن العان گازدىڭ ءبىر بولىگىن وڭتۇستىكتەگى گازدى قىتايعا جىبەرۋ ارقىلى وتەيدى. ەسەسىنە رەسەي جۇڭگو الدىنداعى گاز مىندەتتەمەسىن ورىنداۋدا تاسىمال شىعىنىن قىسقارتادى. مۇنداي جۇيە رەسەي گازىنا جالعانعان قازاقستاننىڭ ەلدى مەكەندەرى اي مەن كۇننىڭ امانىندا كوگىلدىر وتىنسىز قالماۋىنا كەپىلدىك بولادى. وسى تۇرعىدان العاندا شىۇ اياسىنداعى ەنەرگەتيكالىق ىنتىماقتاستىق قازاقستاننىڭ سولتۇستىگى مەن شىعىسىن گازداندىرۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارماق.
«وزبەكستان رەسەيلىك «روساتوم» كومپانياسىمەن بىرگە شاردارا سۋ قويماسىنان جاقىن جەردە اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋعا كىرىسىپ كەتتى. ال قازاقستان بيىل كۇزدە اەس سالۋ ماسەلەسى بويىنشا جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋم وتكىزبەكشى. اەس تەحنولوگياسى شىۇ-داعى تاعى ءبىر ويىنشى – قىتايدا دا بار. قازاقستاندا اەس سالۋعا الەۋەتتى رەسمي ۆەندەرلەردىڭ ىشىندە فرانسيا، وڭتۇستىك كورەيا، رەسەيمەن بىرگە جۇڭگو دا بار. اقش-تىڭ اەس سالاسىنداعى تەحنولوگياسى دا قازاقستان تاراپىنان مۇقيات زەرتتەلىپ جاتىر. ازىرشە بىزدە سالىنۋى مۇمكىن اەس بالقاشتىڭ ىرگەسىندەگى ۇلكەن كەنتىنەن بوي كوتەرەدى دەپ كوزدەلىپ وتىر. اەس سالىساتىن ەلى رەتىندە جۇڭگو مەن رەسەيدىڭ ءبىرى بولسا، بەيجىڭنىڭ ترانسشەكارالىق ىلە وزەنى قۇياتىن بالقاشتىڭ بويىنشا اەس سالۋىمىزعا كەلىسىم بەرۋى وڭايلايدى. ال وڭتۇستىك كورەيا، فرانسيا، اقش تەحنولوگياسى تاڭدالسا، ديپلوماتيالىق ديالوگ قاجەت بولاتىنى ءسوزسىز. شىۇ اياسىنداعى ەنەرگەتيكالىق ىنتىماق وسى تۇرعىدان قاجەت دۇنيە.
استانا ءسامميتىنىڭ «شىۇ+» فورماتىنداعى كەزدەسۋىندە ءسوز سويلەگەن بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى انتونيۋ گۋتتەريش جاساندى زەيىننىڭ قاتەرى تۋرالى ءبىراز وي ايتتى. بۇل تەحنولوگيا بويىنشا الەمدە كوش باستاپ تۇرعان ەلدەردىڭ الدىڭعى قاتارىندا شىۇ-عا مۇشە جۇڭگو مەن ءۇندىستان بار. 
شىعىستانۋ ينستيتۋتىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى، قىتايتانۋشى ولجاس بەيسەنبايەۆ وسى ەكى ەلدىڭ تەحنولوگياسىن پايدالانا وتىرىپ، ينتەرنەت الاياقتىق، ونلاين قارجى پيراميدالارى  سياقتى كيبەر قىلمىستاردى تەجەۋگە بولاتىنىن ايتادى. 
ءىت-ساراپىشلار سۋپەركومپيۋتەر تەحنولوگياسىن ءتيىستى دەڭگەيدە مەڭگەرمەگەن ەلدەر وزىق ەلدەردىڭ الدىندا سيفرلىق ەگەمەندىگىن جوعالتۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتىپ ءجۇر. ولجاس بەيسەنبايەۆ شىۇ الاڭىن پايدالانىپ، سۋپەركومپيۋتەر عىلىمىن جەتىلدىرۋگە بولاتىنىن ايتادى. 


«كەيبىر حالىقارالىق ساراپتامالاردا سيفرلىق ەگەمەندىك تۋرالى ايتىلا باستادى. 2023 جىلى كيبەرقىلمىستىڭ كەسىرىنەن بۇكىل الەمدە 5 ميلليارد دوللارداي شىعىن كەلگەن دەيتىن دەرەكتەر بار. ءبىز ءوزىمىزدىڭ كيبەر كەڭىستىگىمىزدى  قورعاۋ جايىندا ويلانۋىمىز كەرەك. شىۇ اياسىنداعى كيبەرقاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى بۇرىنعىدان دا ماڭىزدى ەتەدى»، - دەيدى قىتايتانۋشى.

سونداي-اق، ول «شىۇ اياسىنداعى ۋاعدالاستىقتاردى پايدالانىپ ءوز ماماندارىمىزدى جۇڭگو مەن قوسا ءۇندىستانعا عىلىمي تاعىلىمدامادان وتكىزۋگە بولاتىنىن ەسكە سالادى. 


«سپۋتنيك، روبوت تەحنولوگيالارىندا، سۋپەركومپيۋتەر باعىتتارىندا قىتايدىڭ كوش باسىندا تۇرعانىن بىلەمىز. ءۇندىستان دا ىت-تەحنولوگيا الدىڭعى ورىندا. سوندىقتان وسى سالالاردا ءوزارا ءبىلىم ءبولىسۋمىز قاجەت. مۇنىڭ ءبارى ءوز ىشىمىزدەگى سيفرلىق تەڭسىزدىكتى ازايتۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. ويتكەنى استانا، الماتى، شىمكەنت قالالارىنداعى سيفرلاندىرۋ دەڭگەيىن قيىرداعى اۋىلداردىڭ جاعدايىمەن سالىستىرۋعا كەلمەيدى. شىۇ اياسىنداعى ۋاعدالاستىقتاردى پىسىقتاعان كەزدە اسىرەسە شەكارالىق ايماقتاردى سيفرلاندىرۋ ماسەلەسىن العا شىعارىپ وتىرۋ كەرەك»، - دەيدى شىعىستانۋشى.

عالىم ايتقان باعىتتاردىڭ ءبارىن شىۇ اياسىنداعى اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك شارالارى ارقىلى ىسكە اسىرۋدىڭ مۇمكىندىگى بار. 
سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، قازاقستانداعى سۋ قورىنىڭ 46 پايىزى ترانسشەكارالىق وزەندەر ارقىلى كورشىلەس ەلدەردەن كىرەدى. ال  بىزبەن سۋ ءبولىسىپ وتىرعان كورشىلەس ەلدەردىڭ ءبارى شىۇ اياسىنداعى ارىپتەس مەملەكەتتەر. استانا سامميتىندە قول قويىلعان 25 قۇجاتتىڭ ىشىندە اۋىز سۋ قاۋىپسىزدىگىنە جەكە قۇجاتتىڭ ارنالۋى وسى تۇرعىدان ماڭىزدى. 
مىسالى، ەرتىس ماسەلەسىنە كەلگەندە بەيجىڭ وزەن ورتاسىنداعى قازاقستانمەن دە، اياعىنداعى رەسەيمەن دە جەكە-جەكە كەلىسۋدى ءجون كورەدى.  مۇنداي ءتاسىل ءتيىمسىز بولىپ جاتقان جاعدايدا شىۇ اياسىنداعى ديالوگقا شاقىرۋ ورىندى بولۋى مۇمكىن. 
باۋىرلاس ەلدەر سانالاتىن وزبەكستان مەن قىرعىزستاننان دا سۋ الۋ مۇقيات ديپلوماتيانى قاجەت ەتىپ وتىر. شەكاراارالىق سۋ ارنالارى مەن حالىقارالىق كولدەردى قورعاۋ جانە پايدالانۋ جونىندەگى حەلسينكي كونۆەنسياسىن تاشكەنت قابىلداعانىمەن، بىشكەك ءالى مويىنداماعان. قازىرگى ەكونوميكالىق تەتىكتەر سۋ ديپلوماتياسىنا جارامسىز بولعان جاعدايدا شىۇ اياسىنداعى ۋاعدالاستىقتاردى العا شىعارۋعا بولادى. 
شىۇ اياسىندا  ەكولوگيالىق پروبلەمالاردى بىرلەسىپ شەشۋدىڭ دە بىزگە بەرەر تۇسى كوپ. ويتكەنى الەمدەگى قورشاعان ورتانى ەڭ كوپ لاستايتىن ەكونوميكانىڭ ءبىرى – جۇڭگو نارىعى ىرگەمىزدە تۇر. ال وزبەكستانمەن ارالدى قۇتقارۋ باعىتىنداعى ىقپالداستىقتىڭ جان-جاقتى قۇجاتتالىپ، قاتتالعانى ماڭىزدى. ءبىزدىڭ ەلدىڭ اۋماعىندا رەسەيدىڭ زىمىران قالدىقتارى قۇلايتىنىن ەسكەرسەك، بۇل ماسەلەنى ماسكەۋمەن شىۇ اياسىندا دا قوزعاۋعا دا مۇمكىندىك بار.
شىۇ-نىڭ استانا ءسامميتى قازاقستاننىڭ وزىنە نە ءۇشىن قاجەت بولدى  دەگەن سۇراققا وسىلاي جاۋاپ بەرۋگە بولادى. 
شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى 1996 جىلى «شانحاي بەستىگى» رەتىندە قۇرىلسا، 2001 جىلى شىۇ رەتىندە جاساقتالدى. ال كەشەگى استانا سامميتىندە مۇشە مەملەكەتتەردىڭ سانى 10 عا جەتتى. ولار: قازاقستان، ءۇندىستان، يران، جۇڭگو، قىرعىزستان، پاكىستان، رەسەي، تاجىكستان، وزبەكستان جانە بەلارۋس.
بىلتىر ۇيىمعا باحرەين، كۋۆەيت، مالديۆ ارالدارى، ميانما جانە بىرىككەن اراب امىرلىكتەرى ديالوگ سەرىكتەستەرى رەتىندە قوسىلسا، بيىل قاتار ءامىرى مارتەبەلى مەيمان رەتىندە قاتىستى. دەمەك، ۇيىم اراب الەمىمەن دە ەتەنە ارالاسا باستادى. 

«2021 جىلى شىۇ مۇشەلەرىنىڭ جيىنتىق ءجىو شامامەن 23،3 ترلن دوللارعا جەتتى، بۇل الەمدىك ءجىو-نىڭ شامامەن 25 پايىزىن قۇرايدى، بۇل 2001 جىلى قۇرىلعاننان 13 ەسە كوپ. شىۇ مۇشەلەرىنىڭ جالپى سىرتقى ساۋداسى 2021 جىلعى جاعداي بويىنشا 6،6 ترلن دوللاردى قۇرادى، بۇل 20 جىل بۇرىنعىدان 100 ەسە كوپ»، - دەيدى قىتايتانۋشى ولجاس بەيسەنبايەۆ. 

قازاقستاننىڭ ۇيىمنىڭ سامميتەرىندە ەكونوميكالىق ماسەلەلەردى دە كۇن تارتىبىنە شىعارۋعا ءجيى باستاما كوتەرۋىندە وسىنداي دا سەبەپ بار.

بۇدان بولەك قازاقستان قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتىنىڭ ساراپشىسى دامير بەلگىبايەۆ استانا دەكلاراسياسى جالپى شىۇ دامۋىنا ءوزىنىڭ ايتارلىقتاي ۇلەسى بارىن ايتتى.

«شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى قۇرامىنداعى مەملەكەتتەر سانى ءوسىپ، ۇيىمنىڭ اۋماعى كەڭەيىپ كەلەدى، ياعني الەمدىك ۇيىم رەتىندە تانىلىپ كەلەدى دەگەن ءسوز. استانا ءوتىپ جاتقان سامميتكە بۇۇ باس حاتشىسىنىڭ كەلۋى قازاقستاننىڭ الەمدىك ارەناداعى بەدەلىنىڭ كورىنىسى دەپ بىلەم. مەنىڭ ويىمشا، ونىڭ ساپارى الەمدەگى ەلەۋلى پروبلەمالاردى بىرىگىپ شەشۋدىڭ جولدارىن تابۋعا ارنالعان. جالپى ۇيىمنىڭ ابىرويى مەن دامۋىنا بۇگىنگى استانا دەكلاراسياسىنىڭ دا ىقپالى بولادى. قازاقستان اتالعان ۇيىمعا ءتوراعالىعى بارىسىندا ءبىر جىل ىشىندە 150-دەن استام ءىس-شارا ۇيىمداستىرىپ، اۋقىمدى جۇمىس اتقارىلدى. شىۇ-دا شارتتىق بازا 60 جاڭا قۇجاتپەن تولىقتى. سونىڭ اراسىندا ەكونوميكالىق، مادەني، ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىك، كولىك، تەحنولوگيا سالاسىنداعى تاقىرىپتار قامتىلدى. بۇل وڭىرلەر اراسىنداعى تۇراقتىلىق پەن ءوزارا ءتيىمدى قارىم-قاتىناستى كەڭەيتۋگە ءوزىنىڭ ايتارلىقتاي ۇلەسىن تيگىزەدى»، - دەيدى دامير بەلگىبايەۆ.

شىۇ-نىڭ استانا دەكلاراسياسى - تۇراقتىلىق پەن تىنىشتىقتىڭ كەپىلى بولىپ وتىر دەيدى ساراپشى ماماندار.

«تۇراقتىلىق، قاۋىپسىزدىك سالاسىندا قابىلدانعان شەشىمدەر بۇلار مەملەكەتىمىزگە قءاۋىپ تءوندىرەتىن تءۇءرلى قاقتىعىستاردىڭ الدىن الۋ. ياعني وسى ۇيىمعا مءۇشە مەملەكەتتەر بىرلەسە جۇمىس ىستەي وتىرىپ، شەكارالىق ايماقتاعى، مەملەكەتتىڭ ىشىندەگى، گەوگرافيالىق ەۋرازيالىق ءوڭىردەگى تۇراقتىلىقتى قامتاماسسىز ەتەدى»، - دەيدى قازاقستان قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتىنىڭ تاعى ءبىر ساراپشىسى باۋىرجان سەرىكبايەۆ.

قورىتىندىلاي ايتاتاتىن بولساق، استانادا وتكەن شىۇ جوعارى دەڭگەيدە وتكەن حالىقارالىق شارالاردىڭ ءبىرى بولدى دەۋگە تولىق نەگىز بار. ونىڭ ۇستىنە سامميتكە بۇۇ باس حاتشىسىنىڭ قاتىسۋى ۇيىمنىڭ ىقپالى مەن بەدەلىن ارتتىرا ءتۇستى.

قازاقستاندا ادامدى ۇلتىنا، تىلىنە، دىنىنە قاراي كەمسىتۋ ەشقاشان بولمايدى – توقايەۆ
24 ءساۋىر 2025
قازاقستاندا ادامدى ۇلتىنا، تىلىنە، دىنىنە قاراي كەمسىتۋ ەشقاشان بولمايدى – توقايەۆ

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ سەسسياسىندا ەلدىڭ بىرلىگى مەن تاتۋلىعى ەڭ نەگىزگى قۇندىلىقتاردىڭ ءبىرى ەكەنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى Ulys.

«قازاقستاندا ادامدى ۇلتىنا، تىلىنە، دىنىنە قاراي كەمسىتۋ ەشقاشان بولعان ەمەس، بولمايدى دا. بارشا ازاماتتارعا بىردەي مۇمكىندىك بەرىلگەن. بۇل – ناعىز ادىلدىك، ادىلەتتى مەملەكەتتىڭ اجىراماس بولىگى. تاعى دا ايتارىم: ەلدىڭ بىرلىگى مەن تاتۋلىعى ەڭ نەگىزگى قۇندىلىقتارىمىزدىڭ قاتارىندا تۇر. بۇل – مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باستى تۇعىرى. بولاشاقتا دا سولاي بولماق. وسى ستراتەگيانىڭ ارقاسىندا ءتۇرلى ەتنوس وكىلدەرى ءبىر شاڭىراقتىڭ استىندا ءبىر ءۇيدىڭ بالاسىنداي ءتاتۋ-تاتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. بۇل – ماعىناسى تەرەڭ ناقتى جەتىستىك»، - دەيدى پرەزيدەنت قحا XXXIV سەسسياسىنىڭ پلەنارلىق وتىرىسىندا.

پرەزيدەنت وتانشىلدىق، ازاماتشىلدىق، ءوزارا سەنىم مەن جاۋاپكەرشىلىك – قازاقستان حالقىنىڭ جالپىۇلتتىق بىرەگەي بولمىسىن ايقىندايتىن قۇندىلىقتار ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«قازاق جەرىندە تۇرىپ جاتقان بارلىق ەتنوس وكىلدەرى وزدەرىنىڭ ءتىلىن، مادەنيەتىن جانە سالت-داستۇرلەرىن جان-جاقتى دامىتا الادى. وعان قاجەتتى بارلىق جاعداي جاسالعان. ءبىز بىرەۋگە ەلىكتەپ، جان-جاعىمىزعا جالتاقتاعان ەمەسپىز. ەڭ باستىسى، ۇلتارالىق قاتىناستار سالاسىندا وزىق ادىس-تاسىلدەردى قولدانىپ، تەك العا قاراي جۇردىك، بولاشاقتا دا سولاي بولۋ كەرەك. سونىڭ ارقاسىندا ءبىزدىڭ ەلىمىزدە قالىپتاسقان قوعامدىق كەلىسىم ۇلگىسى شىن مانىندە ءبىزدىڭ حالىقارالىق «برەندىمىزگە»، بەتكەۇستار جەتىستىگىمىزگە اينالدى»، - دەيدى ول.

توقايەۆتىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەت ازاماتتاردىڭ ۇلتىنا، ءدىني نانىمىنا نەمەسە الەۋمەتتىك مارتەبەسىنە قاراماي، بارىنە بىردەي ءادىل ءارى تەڭ جاعداي جاسايدى. بۇل – مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باستى ۇستانىمى.

«ءبىز پوپۋليستىك اسىعىس شەشىمدەردەن بويىمىزدى اۋلاق ۇستايمىز. ءارقاشان ناقتى جاعدايعا قاراپ، بايىپتى ساياساتتى باسشىلىققا الامىز. بۇل، ەڭ الدىمەن، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن ەتنوسارالىق قاتىناس ءتىلى رەتىندە بەكىتۋ ماسەلەسىنە تىكەلەي قاتىستى»، - دەيدى مەملەكەت باسشىسى.

ءبىز تۋرالى
ulys.kz — اقپاراتتىق، ساراپتامالىق جانە تانىمدىق باعىتتاعى ماتەريالداردى بەرەدى.
 
مۋلتيمەديالىق جوبا زامان تالابىنا ساي جاسالعان. قازاقستاننىڭ اقپاراتتىق نارىعىن ساپالى
كونتەنتپەن قامتاماسىز ەتۋگە ۇلەس قوسۋعا باعىتتالعان. مۇنداعى ساراپتامالىق، تانىمدىق
ماقالالار سان سالانى قامتيدى. گەوستراتەگيا، گەوەكونوميكا، گەوساياسات، حالىقارالىق
قاتىناستار مەن ەلدىڭ ىشكى-سىرتقى ساياساتى، ەكونوميكا، جاھاندا بولىپ جاتقان تەكتونيكالىق
وزگەرىستەر مەن ترەند تاقىرىپتار ۇلتتىق مۇددە تۇرعىسىنان تەرەڭ تالدانىپ قازاق
وقىرماندارىنا جەتكىزىلەدى. ورتالىق ازيا مەن تۇركى الەمىنە ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى.