ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىنىڭ كۋلۋارىنداتوتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى شىڭعىس ءارىنوۆ سۋ تاسقىنى ءقاۋپى بار ايماقتا 23 ەلدى مەكەن بار ەكەنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى Ulys.

«بۇل ستاتيستيكانى ماماندار بەرەدى. كەيبىر دەپۋتاتتار وسى ءوڭىردىڭ بارلىعىن سۋ باسادى دەپ شوشىپ جاتىر ەكەن. ولاي بولمايدى. بەلگىلى ءبىر جۇمىس جۇرگىزەمىز. كەيبىر وڭىردەن ول قاۋىپتەر جويىلدى. ال وڭىرلەر بويىنشا سۋ تاسقىنى ءقاۋپى ءتونىپ تۇرعان توپ-5 ايماقتى ايتاتىن بولساق، بقو، قاراعاندى، اقمولا، شىعىس قازاقستان جانە سولتۇستىك قازاقستان وبلىستارى بولىپ وتىر»، - دەدى شىڭعىس ءارىنوۆ

پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسى بارىسىندا ق ر پرەمەر-مينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ اۋقىمدى سۋ تاسقىنىنىڭ سالدارىن جويۋ جونىندەگى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنىڭ بارىسىنا تۇسىنىكتەمە بەردى. بۇل تۋرالى ۇكىمەتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى حابارلادى.

ۇكىمەت باسشىسى سۋ تاسقىنى مىڭداعان ازاماتقا، سونداي-اق ينفراقۇرىلىمعا، ەكونوميكاعا جانە جالپى ەلىمىزگە ايتارلىقتاي زيان كەلتىرگەنىن اتاپ ءوتتى.

120 مىڭنان استام ادام ءوز ۇيىنەن ەۆاكۋاسيالاندى. ولاردىڭ 67 570ء-ى ۇيلەرىنە ورالدى. بۇل رەتتە بۇگىن تاڭەرتەڭگى مالىمەت بويىنشا 3 952 ادام ەۆاكۋاسيالىق پۋنكتتەردە قالىپ وتىر. بارلىعى 12 مىڭ تۇرعىن ءۇي (جتق) جانە 26 مىڭ ساياجاي ۋچاسكەلەرى سۋ استىندا قالدى. سۋ استىندا قالىپ وتىرعان ءۇيدىڭ سانى — 98.

«كومەك كورسەتۋ بويىنشا اۋقىمدى جۇمىس اتقارىلۋدا. مەملەكەت باسشىسىنىڭ ۇندەۋىنە جاۋاپ بەرە وتىرىپ، ءىرى بيزنەس ەلەۋلى قولداۋ كورسەتتى، بيۋدجەتتىك رەسۋرستار دا تارتىلدى. بۇگىنگى تاڭدا 33 141 وتباسى 100 اەك كولەمىندە وتەماقى الدى. وسى ماقساتقا بيۋدجەتتەن 12 ملرد تەڭگەدەن استام قارجى ءبولىندى»، — دەدى ولجاس بەكتەنوۆ.   

ونىڭ ايتۋىنشا، زارداپ شەككەن 17 982 ءۇي بويىنشا تەكسەرۋ جۇرگىزىلدى، 15 685 ءۇيدى باعالاۋ اياقتالدى. ۇيلەردىڭ جارتىسىنا جۋىعى جوندەۋ مەن قالپىنا كەلتىرۋدى قاجەت ەتەدى. وسى ماقساتتارعا وراي 5823 وتباسى وتەماقى الدى. وعان 38،6 ملرد تەڭگە ءبولىندى.

8 مىڭنان استام ءۇي اپاتتى جاعدايدا دەپ تانىلدى. ولار ءۇشىن زياندى وتەۋدىڭ 2 نۇسقاسى بار:

1. پاتەرلەردى نەمەسە ۇيلەردى قايتالاما نارىقتا ساتىپ الۋ؛

2. ءۇي سالۋ.

«ءبىز پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس زارداپ شەككەن ازاماتتاردىڭ تالاپ-تىلەگىن ورىندايمىز. بۇگىنگى تاڭدا 3155 وتباسى جاڭا باسپانا الدى. ءتۇرلى وڭىرلەردە 2049 ءۇيدىڭ قۇرىلىسى بەلسەندى جۇرگىزىلىپ جاتىر. جالپى تۇرعىن ءۇيدى قالپىنا كەلتىرۋگە جانە سالۋعا 251 ملرد تەڭگە باعىتتالدى»، — دەپ اتاپ ءوتتى ق ر پرەمەر-مينيسترى.

سونىمەن قاتار ينجەنەرلىك جانە الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمعا، جولدار ززيىن كەلدى. اتاپ ايتقاندا، 2،3 مىڭنان استام ەنەرگيامەن جابدىقتاۋ تىرەكتەرى قيراپ، 54 كم جەلى ءۇزىلدى. بۇگىنگى تاڭدا 40% قالپىنا كەلتىرىلدى، جاز ايلارىندا جۇمىس بەلسەندى جالعاساتىن بولادى.

رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى جولداردىڭ 290 ۋچاسكەسىندە اۆتوموبيل قاتىناسى ءۇزىلدى. بۇگىندە اتىراۋ وبلىسىندا ءبىر ۋچاسكەنى قوسپاعاندا، بارلىق ۋچاسكەلەر بويىنشا قوزعالىس قالپىنا كەلتىرىلدى. اتالعان ۋچاسكەدەگى قوزعالىس سۋ كەتكەن كەزدە اشىلادى.

سونىمەن قاتار، 39 ءبىلىم بەرۋ نىسانى سۋ استىندا قالدى. ونىڭ 18ء-ى اعىمداعى جوندەۋدى، 11ء-ى كۇردەلى جوندەۋدى قاجەت ەتەدى، 9 ءبىلىم بەرۋ نىسانى ودان ءارى پايدالانۋعا مۇلدەم جارامسىز جانە جاڭادان سالىنادى. ءبىر ءبىلىم بەرۋ نىسانىندا ءالى دە تەكسەرۋ ءراسىمى جۇرگىزىلىپ جاتىر.

«پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس، كۇن سۋىتقانعا دەيىن بارلىق ازامات جاڭا تۇرعىنۇيگە قونىستانىپ، بارلىق ينفراقۇرىلىم نىساندارى قالپىنا كەلتىرىلەتىن بولادى»، — دەپ تۇيىندەدى ولجاس بەكتەنوۆ.

پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ جۇمىس ساپارىمەن ەلىمىزدىڭ باتىسىنا باردى. باستى ماقسات – مەملەكەت باسشىسىنىڭ سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن ازاماتتاردى باسپانامەن قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى تاپسىرمالارىنىڭ ورىندالۋ بارىسىن تەكسەرۋ. بۇل تۋرالى ۇكىمەتتىڭ سايتى حابارلادى.

جۇمىس كەستەسىنەن ارتتا قالۋ بايقالعان باتىس قازاقستان جانە اقتوبە وبلىستارىنىڭ اۋىلدارى مەن كەنتتەرىنە باسا نازار اۋدارىلادى (بيىلعى 17 شىلدەدەگى پرەمەر-مينيستردىڭ توراعالىعىمەن وتكەن سۋ تاسقىنىنان كەيىن تۇرعىن ۇيلەر مەن ينفراقۇرىلىمدى قالپىنا كەلتىرۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى كەڭەس).

باتىس قازاقستان وبلىسىندا ۇكىمەت باسشىسى تەرەكتى اۋدانىنداعى پودستەپنوە اۋىلىندا، دەركول كەنتىندە جانە ورال قالاسىنداعى «جۇلدىز» ىقشاماۋدانىندا بولدى، مۇندا جالپى سانى 400-گە جۋىق تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە. تەكسەرۋ بارىسىندا الداعى سۋىق مەزگىلدى ەسكەرە وتىرىپ، جۇمىس قارقىنى مەن تۇرعىن ءۇي ينفراقۇرىلىمىنىڭ قونىستانۋعا دايىندىعىن قامتاماسىز ەتۋ مەرزىمدەرى باعالاندى. 

تەرەكتى اۋدانى پودستەپنوە اۋىلىندا 3 بولمەلى 106 تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر. جۇمىس بيىلعى مامىر ايىندا باستالعان بولاتىن. بۇگىندە ىرگەتاسىن قۇيۋ جۇمىسى تولىعىمەن اياقتالدى، 43 ءۇيدىڭ قابىرعاسى تۇرعىزىلىپ جاتىر،  62 ءۇيدىڭ شاتىرى جابىلۋدا. نىساندارعا 8 مەردىگەر ۇيىم، شامامەن 330 ادام جانە 56 تەحنيكا جۇمىلدىرىلعان. تامىز ايىنىڭ ورتاسىندا پايدالانۋعا بەرۋ كوزدەلگەن.

دەركول كەنتىندە 103 تۇرعىن ءۇي جاڭا ۋچاسكەلەردە سالىنىپ جاتىر. قازىرگى ۋاقىتتا ىرگەتاس قۇيۋ جۇمىستارى تولىعىمەن اياقتالدى، 24 نىساندا ىشكى ارلەۋ جۇرگىزىلىپ جاتىر. وعان 5 مەردىگەر ۇيىم جۇمىلدىرىلدى. جۇمىس بيىلعى قىركۇيەك ايىندا اياقتالادى دەپ جوسپارلانعان. 

ورال قالاسىنىڭ «جۇلدىز» ىقشاماۋدانىندا 191 نىسان جاڭا جەردە سالىنىپ جاتىر. تۇرعىن ۇيلەردى ۋاقىتىلى تاپسىرۋ ءۇشىن 17 مەردىگەر مەكەمە جۇمىسقا تارتىلدى. بۇگىنگى تاڭدا بارلىق ءۇيدىڭ ىرگەتاسى قۇيىلعان، 178 ءۇيدىڭ قابىرعاسى قالانۋدا، 49 نىساننىڭ شاتىرى جابىلىپ جاتىر.

پرەمەر-مينيستر سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن تۇرعىنداردى جاڭا باسپانامەن ۋاقىتىلى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن جۇمىس بارىسىن قاتاڭ باقىلاۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.

«ءوڭىر قاجەتتى قارقىن الۋى كەرەك. ساپالى، ءقاۋىپسىز جانە جايلى تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ مىندەتى – ۇكىمەتتىڭ نەگىزگى باسىمدىعى. بارلىق قۇرىلىس نىساندارىندا باقىلاۋدى كۇشەيتۋ قاجەت. وبلىستا باسپانالارىن كۇتىپ، ۋاقىتشا جەرلەردە تۇرىپ جاتقان وتباسىلار قاتارى كوپ. قۇرىلىس جۇمىستارىن جەدەلدەتىپ، 2-3 اۋىسىمدىق جۇمىس كەستەسىنە كوشۋ قاجەت. تولىق جۇمىلدىرۋدى قامتاماسىز ەتۋدى تاپسىرامىن»، — دەدى ولجاس بەكتەنوۆ.

سونىمەن قاتار ينجەنەرلىك جەلىلەردى، جول جانە الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمدى قالپىنا كەلتىرۋ بويىنشا تاپسىرمالار بەرىلدى. سالىنىپ جاتقان اۋدانداردا ىلەسپە ينفراقۇرىلىم مەن اباتتاندىرۋدى الدىن الا قاراستىرۋ قاجەت. جاڭا تۇرعىن اۋدانداردىڭ جانىندا 1 500 ورىنعا ارنالعان «جايلى مەكتەپتەردىڭ» قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە. وبلىس اكىمدىگىنىڭ مالىمەتىنشە، جۇمىستار بيىلعى كۇزدە اياقتالادى.

انىقتاما: ۇكىمەت سۋ تاسقىنى سالدارىن جويۋ جانە زارداپ شەككەن ازاماتتارعا جان-جاقتى كومەك كورسەتۋ بويىنشا جۇمىستى جالعاستىرۋدا. 70 مىڭنان استام ادام ءوز ۇيلەرىنە ورالدى. زارداپ شەككەن ايماقتاردا تۇرعىن ۇيلەردىڭ 100%-ى تەكسەرىلدى. جالپى سوماسى 44،2 ملرد تەڭگەگە 7 823 وتباسى باسپاناسىن جوندەۋگە جانە قالپىنا كەلتىرۋگە وتەماقى الدى. 3 987 وتباسى قيراعان باسپاناسىنىڭ ورنىنا جاڭا ءۇي مەن پاتەرلەرگە قونىستاندى. 2 578 ءۇي سالىنىپ جاتىر. 34 023 وتباسى 12،5 ملرد تەڭگەدەن استام سوماعا 100 اەك مولشەرىندە ءبىرجولعى تولەم الدى. 20 913 وتباسىنا جالپى سوماسى 9،5 ملرد تەڭگەگە 150 اەك-كە دەيىنگى مولشەردە جوعالعان ءبىرىنشى قاجەتتىلىكتەگى زاتتارىن ساتىپ الۋ ءۇشىن قوسىمشا وتەماقى تولەندى. سۋعا كەتكەن مال ءۇشىن بەرىلگەن مەملەكەتتىك كومەك كولەمى 2،8 ملرد تەڭگەدەن استى. زارداپ شەككەن بيزنەسكە كەلتىرىلگەن زالالدى وتەۋ بويىنشا شوب سۋبەكتىلەرىنىڭ جالپى سوماسى شامامەن 1،5 ملرد تەڭگەگە 252 ءوتىنىمى قارالىپ، ماقۇلداندى.