Валюта бағамы
  • USD -

    491.1
  • EUR -

    538
  • RUB -

    5.11
Түркияда жергілікті әкімшілік сайлауы
29 наурыз 2024
Түркияда жергілікті әкімшілік сайлауы

Әділ, ашық және жүйелі сайлау – қазіргі демократияның ең негізгі элементі болып табылады. Демократиялық елдердің ең басты талабы – билеушілер билікке сайлаушылардан, яғни басқарылатындар арқылы қол жеткізеді. Бұл өкілеттіктер кезекті сайлау арқылы жаңартылады. Сайлау арқылы басқарылатындар билеушілердің саясаты мен әрекеттеріне дауыс береді; Олар билеушілерді оң немесе теріс мағынада бағалайды.

1946 жылы көппартиялық жүйе енгізілгеннен бері Түркия тұрақты, әділ және ашық сайлаулар өткізілген елдердің бірі болып табылады. Түркиядағы сайлаулар Жоғарғы сайлау кеңесі (YSK) сияқты құрылған институттар арқылы тәуелсіз судьялардың бақылауымен өтеді. Сондықтан Түркияның сайлау қауіпсіздігі мен азаматтардың сайлау жәшігіне сенімін қамтамасыз ету тұрғысынан саяси мәдениеті дамыған.

Түркиядағы сайлауға және жәшіктерге деген сенімнің көрінісін сайлауға қатысу көрсеткішінен де байқауға болады. Түркия 2023 жылы 14 мамырда өткен Президенттік және Парламент сайлауымен Экономикалық Ынтымақтастық және Даму Ұйымы (ЭЫДҰ) елдері арасында сайлауға қатысу көрсеткіші бойынша ең жоғары қатысу көрсеткішіне ие 3-ші ел болды. YSK деректеріне қарағанда, 14 мамырдағы сайлауға ішкі қатысу көрсеткіші 88,92 пайыз болса, Президент сайлауының екінші кезеңі өткен 28 мамырдағы сайлауда бұл көрсеткіш 85,72 болды. ЭЫДҰ және Демократия және сайлауға жәрдемдесу халықаралық институты (IDEA) деректеріне қарағанда Түркия 14 мамырдағы ішкі сайлауға қатысу көрсеткішімен АҚШ, Франция, Германия және Ұлыбритания сияқты көптеген Батыс ЭЫДҰ мүше елдерін артта қалдырды. Бұл деректердің тағы бір таңғаларлық тұсы Түркиядағы сайлауға қатысу көрсеткіші Швеция, Дания, Жаңа Зеландия, Исландия, Нидерланды және Норвегия сияқты сайлауға қатысу 80 пайыз шамасында болған елдерден де жоғары.
Түркияда 31 наурыз жексенбі күні жергілікті үкімет жалпы сайлауы өтеді. Түркияның демократиялық құндылықтарға адалдығын және жергілікті үкіметтерге деген жаңашыл көзқарасын көрсететін 31 наурыздағы жергілікті үкімет жалпы сайлауы ұлттық және халықаралық аренада үлкен маңызға ие. Сонымен қатар осы сайлау процесінде қауіпсіз және әділ шарттарда жүргізілген науқандар Түркияның жергілікті үкіметтерге берілген маңыздылық тұрғысынан аймақтағы демократиялық кемелденген жетекші елдердің бірі екендігінің белгісі.

Халықтың мұң-мұқтажын, сұранысын қанағаттандыруда бірінші орынға қоятын жергілікті өзін-өзі басқару органдарының заман талабына сай көзқарасы мен перспективасы болуына аса мән беретінімізді айтқым келеді. Бұл процестің халықтың демократиялық қатысуын және жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен байланысын нығайтуда тиімді рөл атқаратыны шындық.
Бізде бірнеше жылдар бойы қолданып келген инновациялық муниципалитет тәсілін ерекшелендіретін нәрсе — ол адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға, барлық жағдайларда ашықтықты, есептілікті және ең бастысы, технологияны тиімді қолдану мен тұрақты дамумен бірге азаматтарға бағытталған әкімшіліктерді құруға бағытталған жобалар. Осы көзқарастың алғашқы қадамы және нақты үлгісі — 1994 жылғы жергілікті сайлаумен Ыстамбұл қалалық әкімшілігін басқару міндетін атқарған Президентіміз Режеп Тайып Ердоған мырзаның басшылығымен Түркия әкімшілік басқару саласында маңызды қадамдар жасады. Осыдан 30 жыл бұрын Президентіміз ұсынған қызмет көрсету саясаты мен көзқарасын сақтау муниципалитеттердің негізгі саяси көзқарасын құрайды. Сол себепті, алдағы жергілікті сайлауға ұқсас көзқарас, ұстаным пен қызмет көрсету тәсілін сақтау ұлттық және халықаралық аренада демократиялық құндылықтарымыз бен әлеуметтік тұтастығымызды одан әрі нығайтады деп сенеміз.
2024 жылдың 31 наурызында өтетін жергілікті сайлауды Түркияның демократия жолындағы маңызды кезеңі ретінде көреміз. Бұл сайлаудың да Түркияның аймақтық көшбасшылық көзқарасын нығайтудағы тағы бір қадамы деп ойлаймыз және оны еліміздің демократиялық тұрғыдан жетілуін және әлеуметтік тұрақтылықты арттыратын жалпыға бірдей маңызды әрекет ретінде қабылдаймыз. Бұған қоса, бұрынғы барлық сайлаулар сияқты, бұл сайлау да түрік халқының демократиялық үдерістерге тиімдірек қатысуына мүмкіндік береді; Осылайша, демократиямыздың нығаюына септігін тигізетін болады.

31 наурыздағы сайлаудың тағы бір маңызды тұсы – бұл сайлаудан кейін 4 жыл ішінде жаңа сайлау өткізілмейді. Осы 4 жылда Түркия Президентіміз Режеп Тайып Ердоған мырзаның басшылығымен басталған даму бастамаларын бәсеңдетпей жалғастырады. Соңғы жылдары байланыс саласынан дипломатияға, экономикалық дамудан инфрақұрылымдық инвестицияларға дейін барлық салада көрсетілетін қызметтер жалғасын табатын болады. Сонымен қатар, Түрік ғасырына жаңа және азаматтық конституциямен кіру мақсаты алдағы 4 жылдың ең маңызды мәселе мен күн тәртібі болмақ.

Осы көзқарас аясында Түркия демократиялық стандарттарын жоғарылатып, табыс пен әл-ауқат деңгейін арттырып, аймақтық және жаһандық актер болу жолында Түрік ғасырын құруға ұмтылады. Түркі әлеміндегі аймақтық ынтымақтастық пен серіктестіктерді ұлғайту арқылы Түркия ғасырының Түркі әлемі ғасыры болуын қамтамасыз ету қазіргі кезеңдегі басымдықтарымыз, басты мақсатымыз болып қала береді. Біздің ең негізгі саяси ұранымыз – Түркі мемлекеттері ұйымының түркі әлемінің мәселелеріне тұрақты шешім табуда тиімді болуы. Сонымен қатар Түркияның саяси сезімталдығына, әсіресе ФЕТӨ және ДАИШ сияқты террор ұйымдарымен күресуге қатысты ұстанымдарына түсіністікпен қарауды дос және бауырлас түркі әлемінен күтетініміз анық жайт.

31 наурызда өтетін сайлаудан кейін Түркия демократиялық мәдениетіне жаңа сәтті сайлауды қосады деген сенімдеміз, сонымен қатар Ыстамбұл және Анкара қалалары сияқты барлық провинцияларын Түркия ғасырына дайындайды. Ұлттық даму, 6 ақпандағы жер сілкінісінен зардап шеккен қалалардың қайта жандануы мен құрылысы, Ыстамбул сияқты жер сілкінісі болу қаупі жоғары қалалардың жер сілкінісіне төзімді қалаларға айналуын қолға алу сайлаудан кейінгі ең маңызды мақсатымыз болмақ.
Түркия бұдан былай да осы уақытқа дейін жасағандай сайлауды демократиялық процедуралар аясында өткізеді, үкіметі мен оппозициясы сайлау жәшіктерінің нәтижелеріне құрметпен қарайды және ең бастысы Түркия ғасырын құруды жалғастырады. Сондықтан 31 наурыздағы жергілікті басқару сайлауы ішкі және сыртқы динамикасы тұрғысынан Түркияның болашақ онжылдықтарына әсер ететін сайлау деп айтуға болады.

Фаһреттин Алтун, 

Түркия Президенті Әкімшілігі коммуникациялар басқармасының басшысы 

Сілтеме:  Jas qazaq газеті,  https://jasqazaq.kz/tyrkiyada-zhergilikti-akimshilik-sajlauy/

RELATED NEWS
Түркияда тағы мемлекеттік төңкеріс болуы мүмкін екені айтылуда
15 мамыр 2024
Түркияда тағы мемлекеттік төңкеріс болуы мүмкін екені айтылуда

Түркияда мемлекеттік төңкеріс болуы мүмкін. Осыған байланысты ел президенті Режеп Тайып Ердоған Түркияның барлау және Әділет министрлігінің басшыларымен шұғыл отырыс өткізді, деп хабарлайды Ulys түркиялық басылымдарға сілтеме жасап.

Түрік ұлтшылдарының жетекшісі Девлет Бахчели2016 жылдың шілдесінде елді дүрліктірген мемлекеттік төңкеріс қайталануы мүмкін екенін ескертті.

Бір күн бұрын Анкара Бас прокуратурасы "Айхан Бора Каплан" қылмыстық ұйымына қатысы бар деген күдікпен  үш полицейге қатысты тергеу бастады. Олардың үйлерінде тінту жүргізілді.

Türkiye газеті өз кезегінде "Айхан Бора Каплан" ұйымымен байланыста болды деп айыпталған Анкара қауіпсіздік басқармасында бірқатар полиция қызметкерлерінің жұмыстан шығарылуына байланысты Түркияда үлкен қарсылық көрсетілгенін жазады. Олардың үйлерінде цифрлық материалдарды алу мақсатында тінту жүргізілді.

"Президент Ердоған Әділет министрі Йылмаз Тунджмен және Ұлттық барлау ұйымының басшысы Ибрагим Калынмен Бахчелидің мәлімдемесінен кейін Мемлекет басшысының резиденциясында шұғыл түнгі отырыс өткізді", — деп жазады Türkiye.

Ердоған ел Парламентінде сөз сөйлейді деп күтілуде.

ЕРДОҒАН МЕН ГУТТЕРИШ УКРАИНАҒА ТАРАПТАРДЫ  ТАТУЛАСТЫРУ ҮШІН КЕЛДІ
17 тамыз 2022
ЕРДОҒАН МЕН ГУТТЕРИШ УКРАИНАҒА ТАРАПТАРДЫ  ТАТУЛАСТЫРУ ҮШІН КЕЛДІ

Түркия Президенті Режеп Тайып Ердоған мен Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы Антониу Гуттериш Украинаға келді.

Бүгін олар Украина президенті Володимир Зеленскиймен бірге үшжақты кеңес өткізеді. Аталған жиында орыс-украин соғысының дипломатиялық жолмен бітуіне ықпал ету, Украина астығын әлемдік нарыққа шығаруға қатысты жасалған тетіктерді күшейту, сондай-ақ қауіпті жағдайда тұрған Запорожье атом электр стансасының мәселесі талқыланбақ.

Зеленскийдің шақыруын қабыл алып келген Гуттериш ертең  Одесса қаласына барып, келесі күні Ысанбұлға табан тірейді.

Екі әлемдік саясаткердің тараптарды татуластыру талпынысынан жемісті нәтиже күту өте қиын... Тек соңғы екі мәселенің оңалуына ықпал етсе де үлкен олжа болар еді.

Алим Байель назначен Генеральным консулом Казахстана в Стамбуле
20 мамыр 2020
Алим Байель назначен Генеральным консулом Казахстана в Стамбуле

Алим Дауренович Байель (ранее – Баялиев) назначен Генеральным консулом Республики Казахстан в г. Стамбул.

А. Байель родился в 1984 г. Окончил бакалавриат Ближневосточного технического университета (г. Анкара, Турция) по специальности «Бизнес-администрирование». Окончил магистратуру Университета Джорджа Вашингтона (г. Вашингтон, США) по специальности «Государственное управление». Выпускник программы «Болашак». Состоит в Президентском молодежном кадровом резерве.

2012–2014 гг. – эксперт Совета сотрудничества тюркоязычных государств;

2014–2015 гг. – директор центра международных отношений Тюркской академии;

2016 г. – руководитель управления международного сотрудничества Министерства Республики Казахстан по делам государственной службы;

2016–2018 гг. – руководитель управления международного сотрудничества, руководитель управления стратегических разработок Агентства Республики Казахстан по делам государственной службы и противодействию коррупции;

2018–2020 гг. – первый секретарь по политическим вопросам Посольства Республики Казахстан в Турции;

С 1 марта 2020 г. – Генеральный консул Республики Казахстан в Стамбуле.

Біз туралы
ulys.kz — ақпараттық, сараптамалық және танымдық бағыттағы материалдарды береді.
 
Мультимедиялық жоба заман талабына сай жасалған. Қазақстанның ақпараттық нарығын сапалы
контентпен қамтамасыз етуге үлес қосуға бағытталған. Мұндағы сараптамалық, танымдық
мақалалар сан саланы қамтиды. Геостратегия, геоэкономика, геосаясат, халықаралық
қатынастар мен елдің ішкі-сыртқы саясаты, экономика, жаһанда болып жатқан тектоникалық
өзгерістер мен тренд тақырыптар ұлттық мүдде тұрғысынан терең талданып қазақ
оқырмандарына жеткізіледі. Орталық Азия мен Түркі әлеміне ерекше көңіл бөлінеді.