Валюта бағамы
  • USD -

    512.1
  • EUR -

    585
  • RUB -

    6.45
Референдум қорытындысы: Қазақстандықтар қауіпсіз энергетиканы таңдайды
Фото: ашық көзден 08 қазан 2024
Референдум қорытындысы: Қазақстандықтар қауіпсіз энергетиканы таңдайды

Қазақстанда 6 қазан күні атом электр станциясын салу мәселесіне қатысты референдум өтті, нәтижесінде халықтың басым бөлігі стратегиялық нысан құрылысын қолдайтыны белгілі болды, деп хабарлайды Қоғамдық коммуникация орталығы. 

Орталық референдум комиссиясының мәліметтері бойынша, дауыс беруге қатысуға құқығы бар 12 миллион 284 мың 487 азаматтың 7 миллион 820 мың 204-і қатысқан, бұл келушілердің 63,66%-ын құрайды. Бұл ретте сайлаушылардың 71,12% - ы немесе 5,5 миллионнан астам адам атом электр станциясының құрылысын қолдады.

Атом энергетикасы елдегі энергетикалық және экологиялық мәселелердің басты шешімі болмақ. Электр қуатына жаһандық сұраныс және көмірқышқыл газы қалдықтарын азайту жөніндегі міндеттемелерді ескере келе, уран ресурсына бай Қазақстан энергетика кешенін орнықты дамыту және әртараптандыру бағытына қадам басты. 

Референдумға белсенді қатысу арқылы қазақстандық қоғам энергетикалық қауіпсіздікті сақтау және технологиялық жаңғыру мәселелеріне мүдделі екенін көрсетті. Атом электр станциясының құрылысы Қазақстанға көмірсутек ресурстарына тәуелділікті азайтуға, энергияның тұрақты жеткізілуін қамтамасыз етуге және энергетика секторындағы экологиялық таза технологиялар бойынша көшбасшы ретінде халықаралық аренадағы рөлін нығайтуға мүмкіндік береді.

Атом энергетикасына көшуді қоғам қолдады, мұндай таңдау экономиканы одан әрі дамыту және Қазақстанның энергетикалық тәуелсіздігін арттыру үшін негіз ретінде қарастырылады. Ғаламдық климаттың өзгеруі және энергия көздерін әртараптандыру қажеттілігі атом электр станциясының құрылысы аса тиімді, себебі АЭС елге таза энергия беріп қана қоймай, көміртегі мөлшерін деңгейін азайтады.

АЭС құрылысын қолдайтын тараптың басым бөлігі қазақстандық қоғамның энергетикалық стратегия мәселелерінде жетістігін алға тартады. Қазақстан ұзақ мерзімді тұрақтылықты, экологиялық қауіпсіздікті және технологиялық прогресті таңдайды, бұл атом электр станциясының құрылысын елдің тұрақты дамуы жолындағы маңызды кезеңге айналдырады.

Қазақстан азаматтарының 71% - ы АЭС құрылысын қолдады. Бұл деректер Қазақстанның болашағы үшін атом энергетикасының стратегиялық маңызын көрсетеді. АЭС жобасы энергиямен жабдықтауды тұрақтандыру мүмкіндігін ғана емес, сонымен қатар көміртегі қосындыларын азайтуға байланысты климаттық мақсаттарға қол жеткізуге ықпал етеді. Уранның бай қоры бар Қазақстан өз ресурстарын орнықты экономикалық өсім мен энергетикалық тәуелсіздікті қамтамасыз ету үшін пайдалануға ниетті.

Атом электр станциясының құрылысы тек инфрақұрылымдық жоба ғана емес, сонымен қатар энергетикалық қауіпсіздік пен «жасыл» болашақты қамтамасыз ететін жалпы стратегия

ның бір бөлігі екенін атап өткен жөн. Дауыс беру көрсеткішінің деңгейі және халықтың қолдауы қазақстандықтар АЭС-ті ұзақ мерзімді энергетикалық мақсаттарды табысты іске асырудың кілті ретінде көретіндігін көрсетеді.

АЭС елдің болашағы үшін нені білдіреді?

Орталық референдум комиссиясы 2024 жылғы 6 қазандағы референдумда дауыс берудің алдын-ала қорытындыларын жариялады, бұл дауыс берушілердің 71,12% - ы атом электр станциясының құрылысын қолдағанын көрсетеді. Дауыс беруге құқығы бар 12 миллион 284 мың 487 азаматтың 63,66% - құрады, бұл халықтың елдің энергетикалық стратегиясы мәселелерін шешуге деген қызығушылығының жоғары деңгейін көрсетеді.

Бұл нәтиже жасыл және тұрақты энергия көздеріне көшу идеясын жалпыұлттық қолдауға баса назар аударады. АЭС жаһандық климаттық сын-қатерлер мен электр энергиясының өсімі кезінде орнықты дамуды қамтамасыз ететін Қазақстан энергетикасын әртараптандырудың негізгі элементі ретінде қарастырылады.

Атом электр станциясының құрылысы Қазақстан алдында жаңа экономикалық мүмкіндіктер ашады, мыңдаған жұмыс орындарын ашады және елдің технологиялық деңгейін арттырады. Референдумның оң қорытындысы қазақстандықтардың өмір сүру сапасын жақсартуға және қоршаған ортаны қорғауға бағытталған инновациялық және стратегиялық маңызды шешімдерді қолдауға дайындығын растайды.

RELATED NEWS
Жел және су электр стансаларының экономикалық және экологиялық тиімділігі қандай
08 сәуір 2024
Жел және су электр стансаларының экономикалық және экологиялық тиімділігі қандай

Бүгінде еліміздің аумағында жалпы қуаты 1 409 МВт болатын 59 жел электр станциясы жұмыс істейді. Олар еліміздің түрлі өңірлерінде, атап айтқанда Алматы, Ақмола, Жамбыл, Түркістан, Қостанай, Ақтөбе, Маңғыстау және Жетісу облыстарында орналасқан. Жел электр станцияларының дәл осы облыстарда орналасуы аталған аймақтардағы желдің үлкен әлеуетінің болуымен байланысты екендігі сөзсіз.

Энергетика министрлігі Жаңартылатын энергия көздері департаментінің бас сарапшысы Нұржан Джаканов республика аумағында салынатын бір жел электр станциясының құны көптеген факторға байланысты екендігін айтады.

«ЖЭС құрылысының құны орналасатын жері, инфрақұрылымға қолжетімділік, топография және геология, логистика сынды көптеген факторға байланысты екендігі түсінікті. Дегенмен, әлемдік тәжірибеге сүйенер болсақ, қуаттылығы 1 МВт болатын стансаның құны орташа есеппен 1 миллион АҚШ долларын құрайды. 2023 жылдың қорытындысында еліміздегі барлық жел электр станциясы 3 824,99 млн кВт-сағ электр энергиясын өндірді. Қазақстандағы жаңартылатын энергетика секторы электр энергиясын өндірудің жыл сайынғы өсімін көрсетіп отыр. Жалпы, өткен жылдың қорытындысында жаңартылатын энергетиканың үлесіне елімізде өндірілген барлық электр энергиясының шамамен 6 пайызы тиесілі болғанын атап өтуге болады», - деді ол.

Министрлік бас сарапшысының дерегінше, 2018 жылдан бастап жаңартылатын энергия көздері жобаларын іске асыру үшін іріктеу аукциондық тетік бойынша өтеді. Соның арқасында ЖЭК жобаларын іріктеу процесі ашық әрі түсінікті бола түсті. Сондай-ақ соңғы тұтынушыларға тарифтердің әсерін барынша азайтуға мүмкіндік берді. Осылайша 2023 жылғы сауда-саттық қорытындысында ЖЭК жобалары бойынша ең төменгі баға белгіленді. Яғни, 1 кВт/сағат үшін  10,38 теңгені құрады.

«2027 жылға дейін электр энергиясын бірыңғай сатып алушымен жасалған шарттарға сәйкес, еліміздің түрлі өңірінде қуаты 470 МВт болатын 12 жел электр станциясын іске қосу жоспарлаған. Бұдан басқа, өткен жылғы аукциондық сауда-саттық қорытындысы бойынша жалпы қуаты 410 МВт болатын тағы 7 ЖЭС жобасы іріктелді. Олардың ішінде қуаттылығы 1 ГВт болатын ірі жобалардың бірін Жетісу облысында, Жоңғар қақпасында салу көзделген. Қазіргі уақытта электр станциясы салынатын алаңында жел өлшеу жұмыстары жүргізіліп жатыр. Құрылыстың басталуы 2025 жылға, ал 1-кезеңді іске қосу 2029 жылға жоспарланған. Толық пайдалануға беру мерзімі - 2030 жыл», - деді Нұржан Джаканов.

Сонымен қатар ол еліміздің аумағында жұмыс істеп тұрған су электр станцияларына қатысты мәліметтермен де бөлісті.

«Қазіргі уақытта елімізде жалпы қуаты 269,605 МВт болатын 39 шағын электр станциясы жұмыс істейді. Олар негізінен Алматы, Түркістан облыстарында және Жетісу облысында орналасқан. 2023 жылдың қорытындысы бойынша аталған гидроэлектростанциялар 993,87 млн кВт/сағат өндірді», - деді бас сарапшы.

Оның айтуынша, 2023 жылдың қорытындысында қуаттылығы 257 МВт болатын 26 ГЭС іріктеліп алынды. Бұл станциялар 2028-2029 жылдары пайдалануға берілмек. Жалпы, елімізде гидроэлектростанциялар үшін шекті аукциондық баға 1 кВт/сағат үшін 41,23 теңгені құрайды.

«Жел және су электр станцияларының, жалпы жаңартылатын энергетика секторының бірқатар артықшылығы бар. Оның ішінде экологиялық және экономикалық та. Мәселен, ЖЭК негізіндегі электр станциялары парниктік газдар шығарындыларын немесе электр энергиясын өндірумен байланысты басқа ластаушы заттарды шығармайды. Бұл айтарлықтай экологиялық әсер береді. Сонымен қатар, құрылыс пен орнатудан кейін электр станцияларының операциялық шығындары төмен болады. Жаңа жұмыс орындарын ашуға септігін тигізеді. Мұнан бөлек, ор орналасқан аймақтарға инвестиция да тартады», - деді Нұржан Джаканов.

Фото: yandex.kz

Кеселдің көбі көмірден келіп жатқанын қашан түсініп, мойындаймыз - Дамир Аспан
29 қыркүйек 2024
Кеселдің көбі көмірден келіп жатқанын қашан түсініп, мойындаймыз - Дамир Аспан
Францияда 56 АЭС бар. Бұл туралы блогер Дамир Аспан желідегі парақшасында жазды, деп хабарлайды Ulys.
"Астанадағы Қызылорда облысы өнімдерінің жәрмеңкесі қызып тұр-ау. Сапалы өнімдері де, алар жұрт та, ақылдасатын дүние де көп екен. Мысалы, Сыр өңірінің соңғы жылдары электр энергиясын тұтынудың өсуі байқалады. Аймақта тұрғын үйлер, әлеуметтік және өнеркәсіптік нысандардың көптеп ашылуымен байланысты әрине. Бірақ, желідегі ток қуатының шамамен 20% төмендеуіне әкелгені де бар. Қолданыстағы жылу-электр орталықтарымен (тэц) салыстырғанда әлдеқайда артық болатын атом электр станциясы мәселені шеше алар еді. Бірақ, біраз жұрт айқын пікірді қабылдағысы келмейді ғой, мойындамай. АЭС-тен бас тартқан Германияны алға тартып жағадан алады)) Ок, жақсы делік, ал басқа елдер ше? Дәл қазір әлемнің 40 елінде 200-ден астам атом реакторы жұмыс істеп тұр. Энергияны ураннан алатын АҚШ, Франция, Қытай, Швейцария, Бельгия ақымақ емес шығар? Франция демекші, "жеріміз байтақ, біздің елге 5 Франция сыяды" деп жайшылықта кеуде соғатындар да осы өздерің емес пе?! Тағы бір мысал, Өскемен, Теміртау қалаларында болдыңыздар ма осы? Үйреніскен халқы болмаса, сырттан келген адамға ауасымен тыныстаудың өзі қиын. Елімізде осындай 10-ға жуық қаланың ауасы лас екен, бұл жақтардағы зауыт-фабрикалардан шығып жатқан күкірт оксидінің концентрациясы өте жоғары. Соның кесірінен жергілікті жұрт түрлі ауруларға ұшырайды. Атырауда да осы жағдай байқалады. Жас аналар ше, келер ұрпаққа бұдан келер қауіп жоқ деп ойлайсыз ба? АЭС әлі салынбады, онда бұл мәселелер қайдан келіп жатыр, кеселдің көбі көмірден келіп жатқанын қашан түсініп, мойындаймыз? Бұл жағын қарастырдыңыздар ма? Қысқасы, референдумға барып дұрыс таңдау жасаңыз, ол 6 қазан күні, ал оған дейін күріш алуға жәрмеңкеге келіңіз", - дейді Дамир Аспан.
АЭС құрылысы:  Қытай тарапымен келіссөздер жүргізілуде
27 желтоқсан 2024
АЭС құрылысы: Қытай тарапымен келіссөздер жүргізілуде

ҚР президентінің кеңесшісі – баспасөз хатшысы Берік Уәли Egemen Qazaqstan газетінде жарияланған мақаласында  елімізде салынатын АЭС құрылысы туралы айтты, деп хабарлайды Ulys.

Президент АЭС құрылысына байланысты «Бұл Тәуелсіз Қазақстанның бүкіл тарихындағы ең ірі жобаға айналады. Атом электр стансасын салу – ұзақмерзімді жоба. Аталған бастама еліміздің орнықты дамуын онжылдықтарға ілгерілетеді, сондай-ақ инженерлер шоғыры мен әртүрлі бейіндегі мамандар легін даярлауға жағдай жасайды. Демек оның пайдасын қазіргі жастарымыз бен болашақ ұрпақ көреді», деп атап өткен болатын.

Референдумнан кейін Қасым-Жомарт Тоқаев Франция Республикасына мемлекеттік сапары аясында осы елдің президенті Эмманюэль Макронмен және Қазақстанға мемлекеттік сапармен келген Ресей президенті Владимир Путинмен АЭС құрылысы туралы пікір алмасты. Қазіргі уақытта Қытай тарапымен осы бағытта келіссөздер жүргізіліп жатыр. Яғни бірнеше жылға созылатын мегажобаны жүзеге асыру атом өнеркәсібінде мол тәжірибесі бар ірі компаниялардан құралған халықаралық консорциумға жүк­теледі.

Жуырда мемлекет басшысы Энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиевті қабылдап, елімізде салынатын атом электр стансасының құрылысын жеделдетуді тапсырды.

Біз туралы
ulys.kz — ақпараттық, сараптамалық және танымдық бағыттағы материалдарды береді.
 
Мультимедиялық жоба заман талабына сай жасалған. Қазақстанның ақпараттық нарығын сапалы
контентпен қамтамасыз етуге үлес қосуға бағытталған. Мұндағы сараптамалық, танымдық
мақалалар сан саланы қамтиды. Геостратегия, геоэкономика, геосаясат, халықаралық
қатынастар мен елдің ішкі-сыртқы саясаты, экономика, жаһанда болып жатқан тектоникалық
өзгерістер мен тренд тақырыптар ұлттық мүдде тұрғысынан терең талданып қазақ
оқырмандарына жеткізіледі. Орталық Азия мен Түркі әлеміне ерекше көңіл бөлінеді.