Валюта бағамы
  • USD -

    516.7
  • EUR -

    587.5
  • RUB -

    6.21
ХОЖАЛЫ ГЕНОЦИДІ
26 ақпан 2019
ХОЖАЛЫ ГЕНОЦИДІ

Бүгін бауырлас Әзірбайжан елінде Хожалы құрбандарын еске алу күні. Себебі, Таулы Қарабахқа қарасты аталған қалаға 1992 жылдың ақпан айының 25-нен 26-на қараған түні шабуыл жасалып, жүздеген бейбіт әзербайжан өлтірілді. Бұл 27 жыл өтсе де әлі әділ бағасы берілмей келе жатқан қанды оқиғаның бірі.

Хожалы қырғынына байланысты Әзірбайжанның Сыртқы істер министрлігі мен Бас прокуратурасы арнайы мәлімдеме жасады. Онда көрсетілгендей, Армения Республикасы Әзірбайжан Республикасына қарсы жүргізген басқыншылық соғысы арқылы Әзірбайжан Республикасы жерінің бестен бір бөлігін басып алған. Ал Хожалыны оккупациялау кезінде тіпті шектен шыққан. Әзірбайжанның Таулы Қарабақ өңірінде орналасқан Хожалы қаласында трагедиялық оқиғаға дейін 7000 мың адам тұрған. Аталған қаланы 1991 жылдың қазан айынан бастап армян қарулы күштері қоршай бастаған. Ал 1992 жылдың ақпан айының 25-нен 26-на қараған түні Армения қарулы күштері бұрынғы КСРО Қарулы күштерінің 366 мотоатқыштар полкінің көмегімен артиллериялық соққы жасап, Хожалыны басып алып, қала халқына жауыздық әрекеттер жасаған. «Хожалы геноциді салдарынан 5379 қала тұрғыны депортацияланды, 613 адам, оның 63-і бала, 106-ы әйел қатыгездікпен өлтірілді, тіпті 8 отбасының тайлы-таяғы қалмаған, 487 адам жарақат алды, 1257 адам қолға түсіріліп, кепілдікке алынды. Ал 150 адамның (68 әйел, 26 бала) тағдыры әлі күнге дейін белгісіз. Армения қарулы күштерінің Хожалы қаласын басып алуы Әзірбайжан мемлекеті мен халқына 170 миллион АҚШ долларынан астам шығын әкелді» делінген құжатта. Әзірбайжанның Сыртқы істер министрлігі мен Бас прокуратурасының арнайы мәлімдемесінде Хожалыдаға қырғын олар тек әзірбайжан боғаны үшін жасалды деген түйінге келеді. Бауырлас халықтың қайғысына қатысты белгілі журналист, түркі әлемі тақырыптарында қалам тартып жүрген Аменкелді Құрметұлы өзінің фейсбук әлеуметтік парақшасында мынадай пікір білдіріпті. Толық беруді жөн көрдік.     

Аменкелді ҚҰРМЕТҰЛЫ, журналист

27 жыл бұрын, 1992 жылдың 26 ақпанында Əзербайжанның Хожалы қаласында қасіретті оқиға болған деседі. 25 інен 26 қараған түні армян қарулы топтары КСРО Қарулы күштерінің 366 мотоатқыштар полкінің (кейін полк таратылды) көмегімен Әзербайжанынң Хожалы қаласына шабуыл жасаған. Бір түнде 613 бейбіт тұрғынды қырып тастапты. Олардың ішінде 63 бала, 70 қария, 106 әйел болыпты. Сол кезде Армения қорғаныс министрі қызметін атқарған, былтырға дейін елдің президенті болған Серж Саргсян "Хожалыдан бұрын əзербайжандар армяндардың бейбіт тұрғындарға тиіспейтініне сенімді еді" депті. Яғни геноцидті əдейі ұйымдастырса керек. Із-түзсіз кеткен 150 ге жуық адам тағы бар. 25 бала тұл жетім қалса, 130 баланың ата-анасының бірі көз жұмған екен. Содан бері 27 жыл өтті. 
Айтпақшы, 366 гвардиялық мотоатқыштар полкі 25 гвардиялық мотоатқыштар дивизиясының құрамына кіріпті. Ол ол дивизия ХХ ғасырдың басында Орта Азияда әрекет еткен "3 түркістандық кавалерия дизивиясының" негізінде жасақталса керек. Ал бұл дивизия 30 жылдарға дейін "басмашыларды жоюмен" айналысқан. Қысқасы, 366 полктің әу бастағы "миссиясы" түркі халықтарына қарсы күрес болғанға ұқсайды. Полк соңғы рет түркі халқына Хожалыда қару кезенді. Бейбіт тұрғындарға қарсы оқ атты. Солай.
Хожалы қырғынын түркі жұрты ұмытпағаны жөн-ау. Кімнің дос, кімнің қас екенін естен шығармау үшін керек ол.

 

 

 

RELATED NEWS
Azerbaijan Airlines ұшағын жерден атқылаған - Әзербайжан президенті
30 желтоқсан 2024
Azerbaijan Airlines ұшағын жерден атқылаған - Әзербайжан президенті

“Азаматтық ұшақ Ресей аумағында, Грозный қаласының маңында сырттан зақымданып, іс жүзінде басқарудан айырылған. Біз сонымен бірге ұшақты радиоэлектронды күрес құралдары арқылы басқара алмайтындай жағдайға жеткізгенін де білеміз. Бұл ұшаққа келтірілген алғашқы зақым” деді Әлиев әзербайжан телеарнасына берген сұхбатында. 

Ол атқылаудың салдарынан ұшақтың артқы бөлігі қатты зақымданғанын айтты. 

Оның сөзінше, түпкілікті қорытынды қара жәшікті ашқаннан кейін белгілі болады. Әзербайжан президентінің сөзінше, ұшақты қасақана атқыламаған.

Әлиев сонымен бірге "қандай да бір газ баллоны жарылды" деп мәлімдеген Ресей билігі кінәсін мойындап, Әзербайжаннан кешірім сұраудың орнына "мәселені жасыруға" тырысты деді.

“Ресейдің ресми құрылымдарының қандай да бір газ баллоны жарылғаны жөнінде болжамды алға тартуы біздің көңілімізді қалдырды әрі таңғалдырды. Яғни, Ресей жағы мәселені жасырғысы келетінін айқын көрсетті және бұл әрине, абырой әкелетін нәрсе емес” деді Әлиев. 

 

Әзербайжанда аза тұту күні жарияланды
25 желтоқсан 2024
Әзербайжанда аза тұту күні жарияланды

Баку-Грозный рейсін орындаған Embraer 190 жолаушылар ұшағының апатқа ұшырауына байланысты 26 желтоқсанда Әзербайжанда аза тұту күні жарияланды, деп хабарлайды Аzertag агенттігі.

Әзербайжан Республикасының Президенті Ильхам Әлиев тиісті жарлыққа қол қойды.

Еске салайық, бүгін Бакуден Грозныйға бет алған «Әзербайжан әуе бағыттары» компаниясына тиесілі ұшақ Ақтау маңында құлап түсті. Бортта 37 Әзірбайжан, 6 Қазақстан, 3 Қырғызстан, 16 РФ азаматы болған. Әзірге 28 адам аман қалғаны айтылуда.

Әзербайжанның Қазақстандағы мәдениет күндері ауқымды өтті
26 қыркүйек 2024
Әзербайжанның Қазақстандағы мәдениет күндері ауқымды өтті

Әзербайжанның Қазақстандағы мәдениет күндеріне орай өткен гала-концертке мыңға жуық адам қатысты, деп хабарлайды Ulys Мәдениет және ақпарат министрлігіне сілтеме жасап.

Әзербайжанның Қазақстандағы мәдениет күндері Қ.Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық қазақ музыкалық-драма театрында өткен гала-концертпен қорытындыланды. Ауқымды іс-шараға мыңға жуық көрермен - шығармашылық зиялы қауым, ведомстволық бағынысты ұйымдар өкілдері, сондай-ақ елорда тұрғындары мен қонақтары жиналды.

Сондай-ақ концертке ҚР Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева мен Әзербайжан Республикасының Мәдениет министрі Адил Керимли қатысты.

Сахнада Әзербайжанның Халық әртістері Самир Джафаров, Алихан Самедов, Тунзаля Агаева, Азер Зейналов, Гульяз Мамедова, Әзербайжанның еңбек сіңірген әртістері Рашад Ильясов, Лала Мамедова және басқа да танымал өнерпаздар өнер көрсетті. Іс-шарада Қазақстан мәдениетін Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Әлішер Кәрімов пен халықаралық және республикалық байқаулардың лауреаты Аяулым Қажымұханқызы Жумкенова таныстырды.



Концерт барлық қатысушылардың Қазақстан мен Әзербайжан арасындағы мәдени бірлік пен достықтың символына айналған Муслим Магомаевтың әйгілі «Әзербайжан» әнін орындауымен аяқталды.

Айта кетейік, 24-26 қыркүйек аралығында Қазақстанда Әзербайжанның мәдениет күндері өтті. Оның аясында Астанада кітаптардың тұсаукесері, этно-джаз концерті, екі елдің Ұлттық кітапханалары арасындағы меморандумға қол қою, сондай-ақ «Әзербайжан өнерінің інжу-маржандары» көрмесінің ашылуы және Әзербайжан мемлекеттік би ансамблінің концерті өтті. 

2023 жылдың желтоқсан айында Бакуде Қазақстанның Әзербайжандағы Мәдениет күндері жоғарғы деңгейде өтіп, екі мемлекет арасындағы мәдени байланысты нығайтудағы маңызды қадам болған еді.

Біз туралы
ulys.kz — ақпараттық, сараптамалық және танымдық бағыттағы материалдарды береді.
 
Мультимедиялық жоба заман талабына сай жасалған. Қазақстанның ақпараттық нарығын сапалы
контентпен қамтамасыз етуге үлес қосуға бағытталған. Мұндағы сараптамалық, танымдық
мақалалар сан саланы қамтиды. Геостратегия, геоэкономика, геосаясат, халықаралық
қатынастар мен елдің ішкі-сыртқы саясаты, экономика, жаһанда болып жатқан тектоникалық
өзгерістер мен тренд тақырыптар ұлттық мүдде тұрғысынан терең талданып қазақ
оқырмандарына жеткізіледі. Орталық Азия мен Түркі әлеміне ерекше көңіл бөлінеді.