Pavlodar, Aqtóbe jáne Qostanaı qalasynda «Mýltımedıalyq jýrnalısıka: sapaly kontent daıyndaý máseleleri» atty bir kúndik semınar-trenıng bolyp ótti. Qazaq tildi jýrnalıserdiń biliktiligin arttyrý (ERG) Eýrazıalyq topqa qarasty «ERG Kómek» korporatıvtik qorynyń óńirlik jýrnalısıkany damytýǵa baǵyttalǵan sharalarynyń biri.
Úsh qalada ótken tegin semınar-trenıngke ár qaladan jergilikti BAQ-tarda jumys isteıtin 20-dan astam jýrnalıs qatysyp otyrdy. Olarǵa Qaınar Oljaı, Meıramhan Jápek, Erbol Azanbek, Nurlan Janaı men Erjan Qalymbaıuly syndy medıa trenerler mýltımedıalyq jýrnalısıkaǵa qatysty sabaqtar berdi. Sonymen qatar, qazaq tildi jýrnalısıkadaǵy eń ózekti taqyryptardyń biri — sapaly kontent jasaýdyń qyr-syryn úıretti. Semınar-trenıng baǵdarlamasy sheńberinde trenerler mýltımedıalyq kontent qalaı jasalatynyn, ony jasaýdyń joldaryn kórsetti. Sonymen qatar, jýrnalıserge maqalany saýatty jazý, taqyryp qoıý, stılısıkalyq erekshelikter men aqparatty vızýalızasıalaý, iskerlik jýrnalısıka, dıdjıtal jýrnalısıka taqyryptaryna qatysty sabaqtar berildi. Qatysýshylar medıa trenerlerge ózderin tolǵandyrǵan saýaldaryn qoıyp, jaýap aldy. Jýrnalıserdiń teorıalyq jáne tájirıbelik biliktiligin arttyrýǵa arnalǵan sharaǵa qatysqandarǵa arnaıy sertıfıkattar men syılyqtar tabys etildi. Sonymen qatar, jergilikti jýrnalıserge belgili jýrnalıs Erbol Azanbektiń jetekshiligimen jaryq kórgen «İskerlik jýrnalısıka» kitaby da tartý etildi. Uıymdastyrýshylar qazaq medıa naryǵynda aldaǵy jyldary sapaly kontent jasaý máselesi ózekti taqyrypqa aınalaryna senimdi. Arzan shoý men dabyrasy qalyń dúnıeler jáne haıpqa baǵyttalǵan baǵdarlamalardan halyq jalyǵa bastady. Óz ózin ósirgisi keletin, tulǵalyq damyp, rýhanı kemeldengisi keletin tutynýshylardy qazaq tilindegi sapaly aqparatpen qamtamasyz etýde BAQ áli qaýaqarsyzdyq tanytyp keledi. Kóptegen salada aqparat múlde tapshy. Salalyq, sapalyq aqparattarǵa suranys ta kún sanap artýda.
Medıa trenerlerdiń biri, belgili pýblısıs Qaınar Oljaıdyń aıtýynsha, mundaı sharalar ásirese, óńirdegi qazaq tildi jýrnalıserdiń damýyna oń yqpal etip, zamanǵa saı ilgerleýine óz septigin tıgizedi. Al semınar-trenıngterge demeýshilik tanytqan ERG kompanıasynyń ókili Janbolat Serikbaıulynyń sózinshe, buǵan deıin qazaq tildi jýrnalıserdi oqytý sharasynyń formaty san túrli bolyp kelgen. Byltyr elordaǵa biraz óńirlerden jýrnalıser aldyrtyp, oqytqan. Biraq, sońǵy jyldary bir adamnyń semınar-trenıngke birneshe ret qatysýy, kompanıanyń júldesin de birneshe dúrkin alýy sekildi úrdister baıqalǵan. Sondyqtan bıyldan bastap aımaqtarǵa shyǵyp, barynsha jergilikti jýrnalıserdi molynan qamtyp, oqytýdy jón kórgen. Sharany uıymdastyrýshy «Altyn Qazyna» qoǵamdyq birlestiginiń ókili Janbolat Táýeldiń aıtýynsha, qarasha-jeltoqsan aıynda úsh qalada ótken jýrnalıserdiń bilim-biligin arttyrýǵa arnalǵan semınar-trenıngke barlyǵy 70-ten astam jýrnalıs qatysqan. Ár qalaǵa 20 oryn belgilengenine qaramastan, keı qalada qatysýshylar sanyn odan asyryp jiberýge týra kelgen. Sebebi, qyzyǵýshylyq tanytqan jergilikti jýrnalıserdiń qarasy mol bolǵan.
EURASIAN RESOURCES GROUP TÝRALY ANYQTAMA
Eurasian Resources Group (ERG) – kásiporyndary qazyp shyǵarý, óńdeý, energetıka, logıstıka jáne marketıń salalarynda tolyq biriktirilgen, tabıǵı qorlardy óńdeıtin álemdegi eń iri ártaraptandyrylǵan kompanıalardyń biri bolyp tabylady. Tórt qurlyqta ornalasqan 14 elde Eýrazıalyq Toptyń kásiporyndary men bıznesti damytý jobalary jumys isteýde. Kompanıa óz salasy boıynsha eń iri jumys berýshilerdiń biri. 2014 jyly Eurasian Resources Group 20 jyldyq mereıtoıyn atap ótti. Basqarýshy kompanıanyń bas keńsesi Lúksembýrgte ornalasqan.
Búginde ERG ferrohrom óndirý jóninen jáne temir kenin jetkizýshi álemdik deńgeıdegi iri kompanıaǵa aınaldy. Eýrazıalyq Top sondaı-aq, dúnıe júzindegi alúmını shıkizatyn óndirýshi kompanıalardyń ondyǵyna kiredi jáne mys pen kobáltty jetkizýshi iri kompanıalar qatarynda.
ERG – Qazaqstannyń taý-ken, metalýrgıa salasynyń úshten birin quraıdy. Sonymen qatar, ERG – Ortalyq Azıadaǵy elektr qýatyn negizgi jetkizýshilerdiń biri jáne iri temir jol operatory. Qazaqstanda Eýrazıalyq Top pen elimiz úshin asa mańyzdy kásiporyndar ornalasqan. Olar: Kazhrom TUK, Sokolov-Sarybaı ken-baıytý óndiristik birlestigi (SSKÓB), Qazaqstan Alúmınıi, Qazaqstan elektrolız zaýyty (QEZ), Eýroazıattyq energetıkalyq korporasıasy (EEK), «Shubarkól Kómir» jáne «TransKom» Kóliktik toby. Qazaqstandaǵy ERG kásiporyndarynda 61 myń adam jumys isteıdi.
Kongo Demokratıalyq Respýblıkasynda ERG – Boss Mining, Frontier jáne Comide kásiporyndarynda mys jáne kobált kenin óndirip, óńdeıdi. Atalǵan elde sondaı-aq, Metalkol Roan Tailings Reclamation (RTR) sekildi aıaqtalýǵa jaqyn birneshe jobalar júzege asyrylýda.
ERG-diń mys balqytý zaýyty Chambishi Metals PLC – Zambıadaǵy jetekshi kásiporyn jáne álemdegi mys óndiretin iri óndiris orny. Sonymen qatar, kompanıanyń Afrıka qurlyǵyndaǵy birneshe elde, onyń ishinde Ońtústik Afrıka respýblıkasynda, Zımbabve, Malı jáne Mozambıkte kómir, marganes, platına, boksıt, flúorıt óndirý boıynsha jobalary bar.
Brazılıada ERG jylyna 18 mln tonna ónim beretin temir ken óndirisi – Pedra de Ferro jobasyn iske asyrýdy jalǵastyrýda.
