Memleket basshysy sý tasqynymen kúres sharalaryna belsene atsalysqan el azamattaryn marapattaý rásiminde sóz sóıledi.
Prezıdent, eń aldymen, bul buryn eshqashan bolmaǵan eń joıqyn tabıǵı apat ekenin atap ótti. Qazaqstannyń 10 aımaǵynda tótenshe jaǵdaı jarıalandy. Jalpy, el kóleminde 19 myńnan astam turǵyn úıdi sý basty.
– Syn saǵatta elimiz yrysty yntymaǵyn tanytty. Biz tabıǵı apat kezinde jurt bolyp jumyldyq. Birtutas el ekenimizdi kórsettik. Qutqarýshylar, áskerıler, ishki ister organdary men ákimdik qyzmetkerleri táýlik boıy jumys istedi. Olar Otan aldyndaǵy paryzyn minsiz atqardy. Bir sózben, antqa adal boldy, – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaev topan sýmen kúreske kúshtik qurylymdardyń 63 myńnan astam qyzmetkeri atsalysqanyna nazar aýdardy. Qutqarý operasıasy barysynda 120 myńnan astam adam, onyń ishinde 40 myń bala qaýipsiz jerge kóshirildi.
– Bul – qutqarýshylar men ushqyshtardyń qajyrly eńbeginiń nátıjesi. Ábish Kekilbaev «Elin súıgen azamatqa eń úlken qaıǵy – óz halqynyń taǵdyrynan tys qalý» dep aıtqan. Ulttyq eriktiler jelisi tabıǵı apat bolǵan sátten bastap erekshe belsendi boldy. 50 myńnan astam volonter kómek kerýenderin uıymdastyrdy. Olar apat aımaqtaryna azyq-túlik jáne basqa da qajetti zattardy jetkizýge atsalysty. Qazaqstan halqy Assambleıasynyń «Júrekten júrekke» aksıasy ortaq iske mol septigin tıgizdi, – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy Kentaý qalasynda turatyn Gaýhar Shaımerden esimdi oqýshy qyzdyń ata-anasyna otanshyl urpaq ósirip jatqany úshin alǵys aıtty. Ol ózi jınap júrgen qarjysyn Qulsary qalasynyń turǵyndaryna aýdarǵan. Sonymen qatar Atyraý oblysynyń turǵyndary – toqsannan asqan Orynsha Toqtybaqqyzy men Álıa Dosmuhanovanyń eren eńbegin erekshe atap ótti. Budan bólek, Prezıdent kómek bergeni úshin baýyrlas memleketterge, halyqaralyq kompanıalar men uıymdarǵa rızashylyǵyn bildirdi.
– Naǵyz dostyq qıyndyqta synalady dep tekten-tek aıtpaıdy. Keıbir sheteldik azamattar zardap shekken adamdarǵa járdemdesý úshin arnaıy keldi. Osy sátti paıdalanyp, qıyn-qystaý shaqta qoldaý bildirgeni úshin sheteldik seriktesterimizge jáne dostarymyzǵa shyn júrekten rızashylyǵymdy bildiremin, – dedi Memleket basshysy.
Prezıdenttiń aıtýynsha, sý tasqyny kezinde halqymyz birligi bekem, yntymaǵy berik el ekenin kórsetti.
– Alapat sý tasqyndap kelip qalǵanda, otandastarymyz tabıǵat apatymen kúresip jatqan qutqarýshylarǵa kómek qolyn sozdy. Olar sý basqan aımaqtarda jaýapty qyzmet mekemelerine járdemdesip, janqıarlyqpen áreket etti ári batyldyq tanytty. Kóbi adamdar men janýarlardy óz kólikterimen qaýipsiz jerge alyp shyqty. Myńdaǵan janashyr azamat tasqyn sýdan qorǵaıtyn bógen salýǵa qatysty. Ortaq kúsh-jigerdiń arqasynda biz jaǵdaıdyń ýshyǵyp ketýine jol bermedik, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Sonymen qatar Memleket basshysy ózderin naǵyz otanshyl ári jaýapty azamat retinde kórsetken eriktilerdiń eńbegin joǵary baǵalap, olardy qazirgi zamannyń batyrlary dep atady.
– Men eriktiler qozǵalysynyń damýyna aıryqsha mán beremin. Ózderińizge málim, 2020 jyldy Volonter jyly dep jarıaladym. Osy ýaqyt ishinde elimizdegi volonterlik qyzmet múlde jańa deńgeıge kóterildi. Eriktilerdiń kúsh-jigeriniń arqasynda mańyzdy bastamalar men jobalar júzege asty. Eń bastysy, biz adamdardyń memleket pen qoǵam ómirine aralasýǵa, adamı qundylyqtar men qasıetterge saı bolýǵa degen nıetin oıattyq. Elimizdegi jan-jaqty jańǵyrýlardyń qozǵaýshy kúshi – adam. Qolǵa alynǵan aýqymdy reformalar tabysty júzege asý úshin elimizdiń barsha azamaty kúsh biriktirýi qajet ekenine senimdimin, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent baspanasyz qalǵan adamdarǵa «Qazaqstan halqyna» qorynan turǵyn úı salýǵa qarajat bólingenin aıtty. Jalpy, 2200-den astam úı salynady. Sondaı-aq 10 myńǵa jýyq baspana kúrdeli jóndeýden ótedi.
– Tasqynnyń zardabyn joıýǵa birqatar kásipkerimiz qomaqty qarajat bóldi. Olar árdaıym týǵan elimen birge ekenin naqty ispen dáleldedi. Ult múddesine saı jaýapkershiligi mol kásipkerlik degenimiz – osy. Árıne, qalys qalǵan kásipkerler de az emes, olardyń kim ekenin de jaqsy bilemiz. Biz eshkimdi májbúrlegen joqpyz. Árkim óz tańdaýyn jasady, – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaev Kıevte Qazaqstan jýrnalısine jasalǵan qastandyq áreketke qatysty pikir bildirdi.
– Elimizde Zań ústemdigin nyǵaıtyp jatyrmyz, ıaǵnı barlyq salada, eń aldymen, Zań ústemdigin qamtamasyz etý – basty mindet. Bul másele boıynsha meniń kózqarasym – aıqyn. Muny ózderińiz de jaqsy bilesizder. Qazaqstanda Zań men tártip bárinen bıik turýǵa tıis. Sondyqtan qoǵamdaǵy barlyq qarama-qaıshylyqtar men kelispeýshilikterdi tek qana quqyqtyq turǵydan, ıaǵnı tıisti Zańnamaǵa jáne negizgi halyqaralyq normalarǵa sáıkes sheshý qajet. Keshe Qazaqstan azamaty Aıdos Sadyqovqa qatysty Kıevte bolǵan qylmysqa da dál osy ustanym turǵysynan qaraǵan jón. Men dıplomatıalyq arnalar men quqyq qorǵaý organdary arqyly osy oqys oqıǵa boıynsha Ýkraına tarapyna resmı suratýlar jiberý týraly naqty tapsyrma berdim. Sondaı-aq qajet bolǵan jaǵdaıda Qazaqstannyń resmı organdary istiń aqıqatyna jetýge járdem berý úshin tergeý jumysyna qatysýǵa daıyn ekenin aıtqym keledi, – dedi Prezıdent.
Qasym-Jomart Toqaev sózin qorytyndylaı kele, apat saldaryn joıýǵa atsalysqan ár azamatqa shynaıy rızashylyǵyn bildirdi.
– Barshańyzǵa málim, qazir «Taza Qazaqstan» aksıasy bastaldy. Bul – óte mańyzdy áleýmettik, tipti saıası joba. Onyń túpki máni – ultty ortaq iske uıystyryp, elimizdi kórkeıte túsý, halqymyzdyń jańa ekologıalyq sana-sezimin damytý. Buǵan, eń aldymen, ózderińiz sıaqty adal azamattar uıytqy bolady. El múddesi úshin jasalǵan eńbek pen erlik eshqashan umytylmaıdy. Sondyqtan búgingi marapatty halyqtyń sizderge degen zor alǵysy dep qabyldaǵan jón, – dedi Prezıdent.
Marapattaý rásiminde «Zaǵıptar armany» múgedekter qoǵamdyq birlestiginiń is júrgizýshisi Álıa Dosmuhanova, «Osnovanıe» jaýapkershiligi shekteýli seriktestiginiń ekskavatorshysy Vladımır Sarık jáne «Qazsýshar» respýblıkalyq memlekettik kásiporny Aqtóbe fılıalynyń sý berýdi retteýshisi Shyńǵystaý Ábdıev sóz sóıledi.
Budan keıin Memleket basshysy sý tasqynyna qarsy sharalarǵa belsene atsalysqan bir top qutqarýshyny, volonterler men qoǵam belsendilerin, áskerı qyzmetshiler men dárigerlerdi, qarapaıym jumysshylardy, sondaı-aq kásipkerler men iri bıznes ókilderin marapattady.