Májilis depýtaty Nartaı Sársenǵalıev Bas prokýror men İİM atyna joldaǵan depýtattyq saýalynda aty adam bolǵanmen áreketi adamdyqtan ada qylmyskerler haqynda aıtty. Depýtat prezıdenttiń tapsyrmalaryn alǵa tartyp, polısıaǵa degen halyqtyń senimin arttyryp, zań ústemdigine ıek artý keregin jetkizdi, dep habarlaıdy Ulys.
«Qoǵamdy qamyqtyratyny sol, sońǵy ýaqytta jasóspirimderdiń bir-birin aıaýsyz soqqyǵa jyǵýy, qorlaýy, eń soraqysy arty ólimge aparatyn qaıǵyly jaıttar jıilep ketti. Telearnany qosyp qalǵanda, gazet betin ashyp qalǵanda, radıony basyp qalǵanda azamattar biri-birin urdy, soqty degen aqparattan kóz ashpaıtyn boldyq. «Bizdiń qoǵam qaıda bara jatyr?» degen suraqtyń kópshiliktiń kókeıinde kólkip turýy zańdylyq osyndaıda. Keshe ǵana Talǵardaǵy dúkende bolǵan jaǵdaı esimizdi ekeý, túsimizdi tórteý qyldy. Talǵardaǵy teksizderdiń tentektiginen 16 jastaǵy bala, bir áýlettiń aımańdaı azamaty Sherzat kóz jumdy. Ákesi men baýyry soqqyǵa jyǵyldy. Balanyń ajalyna ne sebep degen suraq týady. Sondaǵysy bir bótelke syra. Qazaq «Araqpen dostastym degenshe, adamgershilikpen qoshtastym de» deıdi. İshkishtiń ózi adamgershiligimen qoshtasyp qana qoımaı, kinásiz kisilerdiń ómirimen qoshtasýyna sebep bolǵany qatty qapalandyrady», - deıdi depýat.
Onyń aıtýynsha, osyndaıda bizdiń qoǵam qaýipsiz be ózi, zań kimniń jaǵynda degen suraq týady.
«Sebebi Sherzattyń ákesi tergeýdiń turalap turǵanyn, aýdandaǵy quzyrly oryn ókilderiniń isti sozbaqqa salyp jatqanyn, qylmyskerdi qoıyp balasynan aıyrylǵan otbasyn túnde tergeýge shaqyryp alyp óktem sóılegenin aıtyp beıneúndeý jasady. El óre túregeldi, artynsha «isti İİM óz baqylaýyna aldy» degen aqparat tarady. Qoǵamdy qorqytatyny osy, qylmyskerdi jazalaý úshin, ádildikke jetý úshin beıneúndeý jasap ár isti bir mınıstrdiń baqylaýǵa alǵanyn kútip otyrý kerek pe? Nege jergilikti jerdegi quqyq qorǵaý oryndary dereý istiń aq-qarasyn anyqtap ádil tergeý ótkizbeıdi?», - deıdi depýtat.
Sársenǵalıev mundaı jaǵdaıda biz tek qana zań ústemdigine ıek artýymyz tıis. Prezıdenttiń: «Bizdiń elimizge zań ústemdigi jáne azamattyq tártip asa qajet» degen.
«Sondyqtan qylmys oryn alǵanda quqyq qorǵaý organdary birden áreket etýi kerek. Áıtpese, japa shekken otbasynyń músheleri ashýǵa boı aldyryp, qylmyskerdi jazalaýǵa ózderi bekinýi múmkin. Sondyqtan oǵan qosa memlekettik deńgeıde polısıa men quqyq qorǵaý organdaryna degen senimdilikti arttyratyn jumystardy iske asyrý mańyzdy dep bilemin. Qaperlerińizge taǵy bir jaıtty salaıyn, osy jyldyń qyrkúıeginde Aqtóbe oblysynda 14 jastaǵy Sydyq Nurjandy joǵarǵy synypta oqıtyn onshaqty oqýshy jabylyp sabaǵan, saldarynan bala kóz jumdy. Ol kezde de marqumnyń ápkesi áleýmettik jelige shyǵyp ádildik izdep quzyrly organdarǵa júgindi. Qylmyskerler jazasyz qalmaıtynyna sense jurt bulaı sharq urmas edi. Sol Almaty oblysynyń Talǵar aýdanynda qyrkúıek aıynyń sońynda bir tárbıesiz buzaqynyń kishkentaı balany aıaýsyz sabaǵany túsirilgen beınejazba taraǵan edi. Ol kezde Almaty oblysynyń polıseıleri isti baqylaýǵa aldyq dedi. Alaıda arada apta ótkende sol Talǵarda 16 jastaǵy uldy bir top qylmysker óltirip ketkenin estip-bilip otyrmyz», - deıdi ol.
Sársenǵalıev jasóspirimder japa shekken jaǵdaılardy tizdi.
«Qyrkúıekte Pavlodar oblysynyń Kenjekól aýylynda bir top buzaqy bir jasóspirimdi aıaýsyz sabap tastady. Aqtaýda jasópirimderdiń jappaı tóbelesi túsirilgen vıdeo tarady osy aptada, ol jerde top-topqa bólingen balalar bir-birin aıaýsyz sabap jatyr. Artynsha sol Aqtaýda birneshe qyzdyń bir qyzdy uryp qorlap jatqany túsirilgen beınejazba jelini kezip ketti. Bul tek sońǵy aıdaǵy jaıttar», - deıdi ol.
Qorytyndylaı kele depýtat birqatar bastama usyndy:
- Almaty oblysy Talǵar aýdanynda 16 jasar azamatty óltirgen, jaqyndaryn aıaýsyz sabaǵan qylmyskerler qamaýǵa alynyp, olarǵa zańǵa sáıkes ádil jaza berilýi tıis.
- Atalǵan is boıynsha barlyq quqyq qorǵaý organdary tize qosyp, oqıǵanyń zańdy quqyqtyq baǵasyn tez arada berýi qajet.
- Bilim berý uıymdarynda «Quqyq negizderi» atty pán bar. Biraq onyń sapasyna qatysty syn kóp. Atalǵan pánniń baǵdarlamasyn qaıta jasap, balalar ómirde betpe-bet keletin jaıttar men ómirden alynǵan naqty keısterge súıenip oqytý kerek.
- Memleket basshysy usynǵan zań men tártip qaǵıdatyna súıene otyryp, eldegi quqyq qorǵaý júıesine, polısıaǵa degen halyq senimin kúsheıtý, qoǵam kózqarasyn ózgertý boıynsha jalpymemlekettik deńgeıde keshendi sharalar qabyldaý qajet. Ol úshin halyqqa adal qyzmet etý kerek, adal qyzmet bolmasa, senim bolmaıdy, al senimsiz atqarylǵan istiń bári esh ketetini ámbege aıan.