Ataqty jazýshy, aqyn, qazaq ádebıetiniń qalyptasýyna zor úlesin qosqan Beıimbet Maılınniń týǵanyna bıyl 130 jyl tolady. Onyń shyǵarmashylyq joly jarqyn oqıǵalar, tereń áleýmettik ıdeıalar jáne áli kúnge deıin oqyrmandar men zertteýshilerdi shabyttandyratyn máńgilik shyndyqqa toly.

Jastaıynan jetim qalǵanyna qaramastan, Beıimbet Maılın óz saýatyn ashyp, Troısk jáne Ýfa qalalarynda bilim aldy. Mektepte muǵalim retinde sabaq berip, shyǵarmashylyq jolyn qazaq halqynyń saýatsyzdyqpen kúresine arnady. «Qazaq» gazetinde jáne «Sadaq», «Aıqap» jýrnaldarynda maqala jazýmen aınalysyp, «Eńbekshi qazaq» gazetinde qyzmet etken. 

Beıimbet Maılın ár túrli ádebı janrlardy jetik meńgerip, ózin ámbebap jazýshy retinde kórsetti. Onnan astam óleńderdiń, kóptegen áńgimelerdiń, ocherkterdiń, feletondardyń avtory boldy. Onyń shyǵarmalary ózekti áleýmettik baǵyttylyǵymen jáne tereń psıhologıalyq taldaýymen erekshelendi.

«Beıimbet Maılın áńgimelerinde tereń shynshyldyq bar, adam beınesi, qarym-qatynastary árdaıym nanymdy bolyp shyǵady. Bul shyǵarmalardyń túr úlgisinde dóńgelek kelgen tutastyq aıqyn ańǵarylady» – dep jazǵan Muqtar Áýezov. Jazýshy áńgimelerinde óz zamanynyń shyndyǵyn málimdep, qoǵam tirshiliginiń kórinisin realısik turǵyda kórsetken dara tulǵa. Shyǵarmalary men óleńderiniń keıipkerleri arqyly halyqtyń muńyn, ómirin sýrettep qana qoımaı, óz tereń oılary men ustanymdaryn jetkize alǵan.

Maılın qazaq ádebıetiniń tarıhynda óshpes iz qaldyrdy. Onyń «Shuǵanyń belgisi» povesi, «Azamat Azamatovıch» romany, «Baıdyń qyzy», «Myrqymbaı» poemalary sıaqty shyǵarmalary oqyrmandar men jazýshylardyń jańa býyndaryn qýantyp, shabyttandyryp keledi.

Osydan 130 jyl buryn esimi qazaq ádebıeti tarıhynyń altyn betterinde máńgilik qalatyn jazýshy dúnıege keldi. Beıimbet Maılın – tek jazýshy ǵana emes, ádebıettegi shyndyq, ádildik, adamgershilik úshin kúrestiń sımvoly. Onyń eńbegin urpaqtarymyzǵa danalyq, ónege retinde ulyqtap, qazaq eli úshin jasalǵan qurbanyn baǵalaıyq.

Avtor: Aqbota Qabdolla

Qazaqstan Premer-Mınıstri Oljas Bektenov Túrkistan oblysyna jumys sapary aıasynda Qoja Ahmet Iasaýı kesenesine baryp, Memleket basshysynyń sáýlet óneriniń jarqyn úlgisi ári IýNESKO-nyń álemdik mádenıettiń biregeı murasyn saqtaý isi jónindegi tapsyrmasynyń oryndalý barysymen tanysty. Bul týraly Úkimettiń baspasóz qyzmeti habarlady.

Qoja Ahmet Iasaýı kesenesi – Túrkistannyń sáýlet-tarıhı kesheniniń biri, oǵan jyl saıyn 1 mln-nan astam adam kelip, zıarat etedi. Keseneniń tıisti jaı-kúıin saqtaý jónindegi jumystar tabıǵı jaǵdaılardyń áserine baılanysty jáne biregeı sáýlet eskertkishi men IýNESKO-nyń dúnıejúzilik mura nysanynyń saqtalýyn qamtamasyz etýge baǵyttalǵan.

Kúrdeli jóndeý jumystary ótken jyldyń tamyz aıynan bastap júrgizilip keledi. Búginde kesenede syrtqy orta men klımattyq faktorlardyń áserin ólsheıtin dachıkter ornatylǵan.

Ǵylymı-restavrasıalyq jóndeý jumystary jalǵasýda.Úkimet basshysy mádenı eskertkishti saqtaý boıynsha júrgizilip jatqan jumystardyń mańyzdy ekenin atap ótti.

«Qoja Ahmet Iasaýı kesenesi – tek qazaq halqynyń emes, búkil adamzattyń asyl murasy. Memleket basshysy keseneniń tarıhı kelbetin saqtaýǵa qatysty tapsyrma berdi. Bul – bizdiń ortaq mindetimiz. Keseneniń jaı-kúıin erekshe baqylaýda ustaý qajet», — dedi Oljas Bektenov.

Premer-Mınıstr Úkimet tarapynan júrgizilip jatqan jumystarǵa barlyq qoldaý sharalary kórsetiletinin atap ótti.

Astanada 13 naýryz kúni respýblıkalyq «JORYQ» at sporty federasıasy men Astana qalasy Ulttyq jáne olımpıadalyq at sporty túrleri federasıasy arasynda memorandýmǵa qol qoıyldy.

Qujatqa respýblıkalyq «JORYQ» at sporty federasıasynyń prezıdenti Baqytjan Turlybekov pen Astana qalasy Ulttyq jáne olımpıadalyq at sporty túrleri federasıasynyń prezıdenti Erlan Kanalımov qol qoıdy.

14 tarmaqtan turatyn memorandým eki federasıa arasyndaǵy áriptestikti, yntymaqtastyqty nyǵaıtýdy jáne at sportyn damytý men tanymaldyǵyn arttyrýdy kózdeıdi.

Atap aıtqanda, taraptar birlese otyryp at sportyn tıimdi damytýǵa baǵyttalǵan bastamalaryna qoldaý kórsetýge, Qostanaı jáne Adaı jylqylarynyń tuqymyn, jylqy malynyń qolǵa alǵash úıretilgen Botaı mádenıetin nasıhattaý barysynda birlesken jumys júrgiýge ýaǵdalasty.

Taraptar Astana qalasynyń shaǵyn saıabaqtarynyń birinde Botaı jylqysyna eskertkish ornatý jáne qoǵamdyq keńistikti sol taqyrypta abattandyrý men Astana qalasynda ashyq aspan astynda Botaı mádenıetiniń murajaıyn uıymdastyrý boıynsha birlesip jumys atqarýdy da josparlap otyr.

Sonymen qatar, eki federasıa at sportyna úles qosqan azamattardy jyl saıyn qoshemetteý jáne marapattaý saltanatty sharasyn uıymdastyryp, joǵary oqý oryndarymen birlesken sharalar ótkizbekshi.

Buǵan qosa qazaq jylqysyn, onyń qazaq turmysy men mádenıetindegi ornyn  nasıhattaý jolynda Astana qalasyndaǵy teatrlardyń birinde arnaıy qoıylym kórsetý boıynsha birlesken jumys ta qolǵa alynbaq.