«Áleýmettik medısınalyq saqtandyrý qory» KEAQ jáne onyń óńirlik fılıaldarynyń 2022-2023 jyldardaǵy tıimdiligine júrgizilgen memlekettik aýdıt qorytyndylary Álıhan Smaıylovtyń tóraǵalyǵymen ótken QR Joǵary aýdıtorlyq palatasynyń otyrysynda qaraldy. Bul týraly Ulys Palataǵa silteme jasap habarlaıdy.
Osy salaǵa júrgizilgen ekinshi aýdıt 3,8 trln teńge bolatyn qarajat pen aktıvterdi qamtydy. Tekserý sharalary 13 uıymǵa qatysty júrgizildi.
Foto: QR Joǵary aýdıtorlyq palatasy
Búgingi tańda mindetti áleýmettik medısınalyq saqtandyrý júıesine (MÁMS) 16,2 mln adam kiredi. Bul rette 12 mln adam jarnalaryn memleket tóleıtin jeńildikti sanattarǵa jatady. Oǵan qosa 2 mln jýyq memlekettik qyzmetshi, búdjettik uıymdar men kvazımemlekettik sektor qyzmetkerleri bar. Nátıjesinde jeke shyǵystardy (aqyly medısınany) eseptemegende memleketke túsetin qarjylyq júkteme kem degende 76%-dy quraıdy. Osyǵan baılanysty aýdıttiń negizgi qorytyndylarynyń biri – MÁMS engizilgenine qaramastan, azamattardyń ortaq jaýapkershiligi esebinen memleketke túsetin júkteme áli de aıtarlyqtaı tómendegen joq.
Ulttyq qor qarajatynyń sozylmaly ıgerilmeýi oryn alyp otyr. Aýdıt júrgiziletin kezeńde kepildendirilgen jáne nysanaly transfertter sheńberinde 50 mlrd teńgeden astam qarjy bólingen. Alaıda 13 mlrd teńge nemese 26%-y ıgerilmegen.
Qor medısınalyq qyzmetterdiń sapasyn baqylaýǵa tıisti nazar aýdarmaıdy. Máselen, Astana boıynsha MÁMS sheńberinde eki iri qyzmet kórsetýshige baqylaý tekserisi júrgizildi, olarǵa jıyntyǵynda 179 myń adam bekitilgen. Nátıjesinde olardyń jeke oryndary men medısınalyq jabdyqtardyń joqtyǵy, olardy saǵatyna jalǵa alatyny anyqtaldy. Bul qyzmet kórsetýshi JSHS-lardyń birqatar klınıkasynda jekelegen qyzmet túrlerine lısenzıalary jáne ózdiginen qozǵala almaıtyn azamattardy qabyldaýǵa arnalǵan pandýstary joq.
Sonymen qatar aýdıt barysynda birlesip qyzmet kórsetýshiler tarapynan ÁMSQ esebinen jáne azamattardyń óz esebinen medısınalyq qyzmetterge qosarlanǵan aqy tóleý faktileri anyqtaldy. Negizinde qoldanystaǵy erejeler boıynsha medısınalyq mekemeler TMKKK jáne MÁMS jelisi boıynsha qarjylandyrylatyn medısınalyq kómek túrleri úshin aqy almaýǵa mindetteme alady. Sonymen stasıonarlyq kómek boıynsha kem degende 1,7 mlrd teńgege, ambýlatorıalyq kómek boıynsha 27,6 mlrd teńgege qosarlanǵan tólem faktileri anyqtaldy. Qor tarapynan bul baǵytta monıtorıń júrgizilmeıdi.
Stomatologıalyq klınıkalardyń qyzmetterine ÁMSQ-dan qosarlanǵan tólem jasalýy jeke buzýshylyq retinde anyqtaldy. Medısınalyq saqtandyrý tarıfine anestezıanyń quny engizilip qoıǵan, biraq stomatologıalar ol úshin qordan jalpy somasy 2,1 mlrd teńgege qosymsha aqy alǵan.
Sonymen qatar Densaýlyq saqtaý, İshki ister jáne Ádilet mınıstrlikteriniń aqparattyq júıeleriniń derekterin salystyrý nátıjesinde shetelge turaqty turýǵa ketken azamattarǵa dári-dármekterdi resimdeý faktileri anyqtaldy.
Otyrys barysynda Álıhan Smaıylov ÁMSQ búdjet qarajatynyń maqsatqa saı paıdalanylýyna sapaly baqylaýdy qamtamasyz etýge mindetti ekenin atap ótti.
«Muny qolmen emes, avtomattandyrylǵan túrde jasaý kerek. Qordyń táýekelderdi basqarýdyń ózindik júıesi bolýy tıis, onyń negizinde kórsetiletin qyzmetterdiń sapasyna, óndiristik bazanyń, jabdyqtardyń, tıisti medısınalyq lısenzıalar men ruqsattardyń bolýyna monıtorıń júrgizý qajet», — dedi Joǵary aýdıtorlyq palata tóraǵasy.
Jalpy aýdıt qorytyndysy boıynsha:
32 mlrd teńgeden astam rásimdik buzýshylyqtar;
31,1 mlrd teńgege qarajatty tıimsiz josparlaý jáne paıdalaný anyqtaldy.
Qarjylyq shyǵyndar men jiberip alǵan paıda somasy 11,8 mln teńgeni qurady.
Sondaı-aq 65 rásimdik buzýshylyq, 154 ózge de buzýshylyq jáne júıelik kemshilik anyqtaldy.
Medısınalyq qyzmetter men tirkeýlerge qosarlanǵan aqy tóleý faktileri boıynsha materıaldar quqyq qorǵaý organdaryna beriledi.