Valúta baǵamy
  • USD -

    540.1
  • EUR -

    628.5
  • RUB -

    6.69
«Kitap oqıtyn ult» jobasyna 189 myńnan astam adam tirkeldi
08 qazan 2025
«Kitap oqıtyn ult» jobasyna 189 myńnan astam adam tirkeldi

 

Qyrkúıek aıynda Qaraǵandy, Qostanaı oblystary men Shymkent qalasynda bastaý alǵan «Kitap oqıtyn ult» jobasynyń alǵashqy kezeńi óz máresine jetti.

«Kitap oqıtyn ult» jobasy – elimizde turaqty oqý mádenıetin qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan aýqymdy zıatkerlik-aǵartýshylyq bastama. Negizgi maqsaty – kitap oqýdy nasıhattaý, synı oılaýdy damytý jáne kitapty bilim, shabyt jáne zıatkerlik ósýdiń negizgi kózi retinde nyǵaıtý.

Joba Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevtyń Ulttyq quryltaıdyń III otyrysynda aıtylǵan tujyrymdamasy aıasynda júzege asyrylady jáne Qazaqstandy álemdegi eń kóp kitap oqıtyn on eldiń qataryna shyǵarýdy kózdeıdi.

Bir aı kóleminde 3 aımaqtan 189 221 adam qatysýǵa ótinim berdi.

Qaraǵandy oblysy boıynsha 67 438 qatysýshy tirkelse, Qostanaı oblysy boıynsha 55 281 azamat ótinim bergen. Al Shymkent qalasynan 66 502 ótinim kelip tústi.

Onyń ishinde 6-10 synyp aralyǵyndaǵy 87 157  oqýshy, 14 049 pedagog, 2388 jergilikti deńgeıdegi memlekettik qyzmetshi, sonymen qatar 36 553 otbasy, 29 085 kolej jáne joǵarǵy oqý orny stýdenti qatysýda.

Baıqaý qatysýshylary «Kitap oqıtyn mektep», «Kitap oqıtyn pedagog», «Kitap oqıtyn áýlet», «Kitap oqıtyn kolej», «Kitap oqıtyn ýnıversıtet» jáne «Kitap oqıtyn memlekettik qyzmetker» negizgi alty sanat boıynsha saıysqa túspek.

Jobanyń ekinshi kezeńinde tirkelgen ár qatysýshy, bekitilgen tizimdegi 15 kitapty oqýy kajet. Ár baǵyt úshin sarapshylar men tıisti salanyń ókilderi daıyndaǵan tizim qatysýshylardyń jasy men qyzyǵýshylyqtaryna beıimdelgen, shyǵarmalardy tańdaýda patrıotızm, jaýapkershilik, bilimge qushtarlyq, synı oılaý sıaqty qundylyqtardy damytýǵa basa nazar aýdaryldy.

Bul tizimderge «Qazaqstan ádebıetiniń 100 tanymal kitaby» jalpyulttyq daýys berý arqyly iriktelgen shyǵarmalar, álemdik ádebıettiń úzdik týyndylary jáne ulttyq mádenı muramyzdy nasıhattaıtyn shyǵarmalar, sondaı-aq álemdik deńgeıde moıyndalǵan bestsellerler endi.

Ár baǵyt boıynsha erejeler men oqýǵa usynylatyn kitaptar tizimi www.reading-nation.kz saıtynda jarıalanǵan.

Joba qatysýshysy, Qostanaı oblysy №31 mektebiniń 10 synyp oqýshysy Ragımova Anel:

- «Kitap oqý – meniń ómirimniń ajyramas bóligi. Aıyna kem degende eki-úsh kitap oqymasam, ózimdi tolyq sezinbeımin. «Kitap oqıtyn ult» jobasy sıaqty bastama biz sıaqty kitapqumar jastarǵa úlken múmkindik syılaıdy. Aldaǵy kezeńde baıqaýdyń jeńimpazy ataný úshin bar kúsh-jigerimdi salamyn jáne bul jobanyń oqý mádenıetin damytýǵa qosar úlesi zor dep esepteımin»

Joba avtory Baqytjan Turlybekov:

-   «Memleket basshysynyń «Kitap oqıtyn ult» bastamasyn qoldaý arqyly azamattar arasynda kitap oqýǵa degen qyzyǵýshylyqty arttyrý jáne oqý mádenıetin qalyptastyrý maqsatyndaǵy bul aýqymdy joba elimiz úshin óte mańyzdy. Biz ártúrli sanattaǵy azamattarmen kezdesýler ótkizip, túsindirý jumystaryn júrgizgende olardan tek oń pikirler estidik. Jobaǵa qatysýǵa nıet bildirýshiler sany óte kóp, al júlde qory da tartymdy. Eń bastysy, bul joba arqyly elimizde kitap oqıtyn qaýymnyń sany artyp, oqý mádenıeti jańa deńgeıge kóteriledi dep senemiz»

Jobany «Kitap oqıtyn ult – Chıtaıýshaıa nasıa» qoǵamdyq qory «Amanat» partıasynyń jáne Qaraǵandy, Qostanaı oblys jáne Shymkent qalasy ákimdikteriniń qoldaýymen júzege asyrýda. Bas demeýshi — Alageum Electric kompanıasy.

Baıqaýdyń qorytyndysyn 2026 jyldyń sáýir aıynda jarıalaý josparlanyp otyr.

RELATED NEWS
«Úzdik bolý úshin kóp jumys isteý kerek» - Dımash Euronews-ke suhbat berdi
18 qyrkúıek 2024
«Úzdik bolý úshin kóp jumys isteý kerek» - Dımash Euronews-ke suhbat berdi

 Euronews-ke eksklúzıvti suhbat bergen Dımash Qudaıbergen klasıkalyq mýzyka, qazaqtyń halyq kúıi men zamanaýı áýen astasyp jatqan biregeı shyǵarmashylyǵy jaıly aıtyp berdi. Kazinform atalǵan suhbattyń beıresmı aýdarmasyn jarıalady.

Qazaq mýzykanty Dımash Qudaıbergen jaı ǵana ánshi, án avtory ári mýltıınstrýmentalıst qana emes, ol mısıasy bar adam. Ol janrda balamasy joq vırtýoz vokalymen jáne mýzykasymen álemdik aýdıtorıaǵa Qazaqstannyń baı mádenıeti men salt-dástúrin jetkizýge nıetti. Álemdik týrneden keıin Otanyna oralǵan Dımash Astanada V Dúnıejúzilik kóshpendiler oıynyń jabylýyn eki kúndik konsertimen aıshyqtaı tústi.

Dımash Euronews-ke bergen eksklúzıvti suhbatynda mansap jolyna, mýzyka stıliniń damýyna jáne oıynnyń (Dúnıejúzilik kóshpendiler oıyny) Qazaqstan murasyn pash etýde biregeı alań bolǵanyna qatysty oıymen bólisti.

– Siz klasıkalyq bilim aldyńyz ári «Astana-Operadan» oryn da usynyldy. Biraq klasıkalyq elementterdi dástúrli qazaq jáne pop-mýzykamen úılestire otyryp, zamanaýı mýzykant mansabyn tańdadyńyz. Osynaý biregeı qospany qalaı jasaı aldyńyz?

– Astanadaǵy opera dırektory meni ózderimen birge jumys isteýge shaqyrǵany esimde. Biraq barynsha ártúrli mýzykalyq janrda óner kórsetkendi qalaıtynymdy biletinmin. Endi men opera aıtqym kelse, ony konsertterimde de aıta alamyn. Mende sondaı erkindik bar. Men «Astana-Operaǵa» úlken qurmetpen qaraımyn. Birneshe aı buryn ǵana ustazym Plasıdo Domıngo meni Eýropada ózimen birge óner kórsetýge shaqyrǵan kezde armanym oryndaldy. Ol maǵan: «bul arıaǵa daıyndalý úshin eki kúniń ǵana bar», - dedi. Men bas tarta almadym.

5 jasymda, úıimizde Plasıdo Domıngo men Pavarottı óneri taspalanǵan vıdeokasseta bolatyn. Sol konsertter meniń ánshi bolýǵa degen qushtarlyǵymdy oıatty. Domıngoǵa onyń arqasynda ánshi bolǵanymdy aıttym. Oǵan uqsaǵym keldi. Vokaldyq turǵyda olar myqty.

– Ata-anańyz 5 jasyńyzda keremet daýysyńyz bar ekenin túsindi. Al ózińiz kásibı ánshi bolǵyńyz keletindigin qaı ýaqytta túsindińiz?

– Bes jasymda ájem aıaǵynyń aýyratyna qaramastan meni kún saıyn mýzyka mektebine aparatyn. Jetistikke jetip, tanymal bolyp, aqsha taba bastasam da munyń bári otbasymnyń – ata-anamnyń, ata-ájemniń jáne dostarymnyń arqasynda ekenin esimnen shyǵarmaımyn. Olardyń qoldaýynan asqan dúnıe joq. Meniń jetistigime ózimnen góri ájem laıyq.

– Qazaqstan ómirinde mádenıet pen mýzyka nelikten sonshalyqty mańyzdy?

– Dástúrli mýzykamyzǵa jete úńilgen, zer salǵan adamdar bizdiń búkil tarıhymyzdy tanyp-bile alady. Atam tórt-bes jasymda ulttyq aspabymyz – dombyrany shertýdi úıretti. Eger siz ózińizdi naǵyz qazaqpen dep esepteseńiz, onda aldymen dombyra shertýdi úırenýińiz kerek. Qazir álemdi bizdiń mádenıetimizben tanystyratyn ýaqyt keldi. Qazaqstan – jas el, egemendigine nebári – 33 jyl. Bul – muramyzdy álemdik aýdıtorıamen bólisýdiń biregeı ýaqyty.

– Ánderińizdi qalaı sıpattar edińiz?

– Burynyraq ony neoklassıkalyq dep ataıtynmyn, biraq qazir men barlyq janrdy biriktirýge tyrysamyn. Áli de bolsa neoklassıkalyq ánshimin. Alaıda, basqa stılderdi zerttegendi unatamyn — pop, rok, keıde tipti rep. Bul men úshin asa mańyzdy emes. Men bárin synap kórgim keledi.

– Siz qazaq murasyn árdaıym maqtan tutasyz ári elińizdi mýzykalyq beınebaıandaryńyzda dekorasıa retinde jıi qoldanasyz. Bul siz úshin nelikten mańyzdy?

– Qazaq bolyp týǵanyma maqtanamyn. Meniń mısıam – álemdi elimizdiń mádenıetimen, ánimen, dástúrli mýzykasymen tanystyrý. Búkil álemde, Nú-Iorkte, Eýropa men Azıada 20-30 myń adam aýdıtorıanyń aldynda óner kórsettim jáne bul meniń naǵyz tyńdarmandarymnyń arqasynda ǵana múmkin boldy.

– Siz Dúnıejúzilik kóshpendiler oıyndarynda jeke shyǵarmashylyq keshińizdi ótkizdińiz. Bul oqıǵa nelikten sonshalyqty mańyzdy?

– Osydan 6 aı buryn Úkimet Dúnıejúzilik kóshpendiler oıyndarynyń ashylý saltanatynda óner kórsetýge shaqyrdy. Birden kelistim. Óıtkeni bul oıynnyń elimiz ben mádenıetimiz úshin qanshalyqty mańyzdy ekenin jaqsy bilemin. Bul – bizdiń salt-dástúrimizdi ǵana emes, sonymen qatar sporttaǵy, at sporty oıyndaryndaǵy talanttarymyzdy kórsetýdiń tamasha múmkindigi. Azdap qobaljý bolsa da jeke konsertimniń ótkenine óte qýanyshtymyn. Basqa elde óner kórsetý ońaıyraq, biraq Qazaqstanda kesh ótkizgen bir bólek. Emtıhan tapsyrǵanmen teń.  Óıtkeni elimizde ótken konsertte meniń vokaldan sabaq bergen ustazdarym men bilikti mýzyka maıtalmandary qatysady. 

– Eger siz ótken shaqqa oralar bolsańyz, 5 jastaǵy Dımashqa qandaı aqyl-keńes berer edińiz? 

– Kóbirek jattyǵý kerek. Men 25 jyl bilim aldym, qazir 30 jasymda da PhD dárejesin alý úshin oqýymdy jalǵastyryp jatyrmyn. Eger sportta chempıon bolǵyńyz kelse, onda tynbaı jattyǵýyńyz qajet. Mýzykada da solaı – úzdik bolý úshin kóp jumys isteý, eńbektený, jattyǵý kerek. 

NURǴISA TİLENDIEV: ULT RÝHYNYŃ MUZBALAǴY
01 sáýir 2025
NURǴISA TİLENDIEV: ULT RÝHYNYŃ MUZBALAǴY

Bıyl qazaq mýzykasynyń jaryq juldyzy, uly kompozıtor, dırıjer, dombyrashy Nurǵısa Tilendıevtiń týǵanyna 100 jyl toldy. Bul mereıtoı – qazaq mádenıeti úshin aıryqsha mańyzǵa ıe oqıǵa. Qazaq mýzykasynyń abyzy, kompozıtor, dırıjer, dombyrashy Nurǵısa Tilendıevtiń qazaq rýhanıatyna qosqan súbeli úlesi zor.

Ómir joly men shyǵarmashylyq bastaýy
Nurǵısa Atabaıuly Tilendıev 1925 jyly 1 sáýirde Almaty oblysy, İle aýdany, Shılikemer aýylynda dúnıege kelgen. Dombyra tartýdy ákesinen úırengen ol, keıinnen Ahmet Jubanovtyń nazaryna iligip, mýzyka álemine qadam basty. Ahmet Jubanov jas Nurǵısany mýzyka mektebinde, keıinnen konservatorıada bilim alýǵa baǵyttady.

Soǵys jyldary
Jas Nurǵısa 1943 jyly óz erkimen maıdanǵa attanyp, Kýrsk shaıqasynan Berlınge deıingi urystarǵa qatysqan. Soǵystaǵy erligi úshin "Erligi úshin", "Berlındi alǵany úshin" jáne "Uly Otan soǵysyndaǵy jeńisi úshin" medaldarymen marapattalǵan.

Mýzykalyq mura

Nurǵısa Tilendıevtiń shyǵarmashylyǵy qazaq mýzykasynyń altyn qoryna engen. Ol 500-den astam mýzykalyq týyndynyń avtory, olardyń ishinde:

«Aqqý» kúıi – náziktik pen tazalyqtyń sımvoly;
«Kósh kerýeni» – halyqtyń kóshpeli ómirin beıneleıtin shyǵarma;
«Sarjaılaý» – týǵan jerge degen saǵynyshty jetkizetin án.
Sonymen qatar, kompozıtor «Qyz Jibek», «Meniń atym Qoja» fılmderine mýzyka jazyp, qazaq kınosynyń damýyna úles qosty.

«Otyrar sazy» orkestri 

1981 jyly Nurǵısa Tilendıevtiń bastamasymen qurylǵan "Otyrar sazy" fólklorlyq-etnografıalyq orkestri qazaqtyń ulttyq aspaptaryn nasıhattaýda úlken ról atqardy. Orkestrdiń repertýarynda halyq kúılerimen qatar, kompozıtordyń óz shyǵarmalary da oryndaldy.

Jeke ómiri 

Nurǵısa Tilendıevtiń jary Darıǵa Tilendikelinimen birge ómir súrip, otbasylyq ómirinde de ónegeli tulǵa bolǵan. Olardyń mahabbaty men syılastyǵy kóptegen shyǵarmalaryna shabyt bergen.

Murasy jáne eske alý

Nurǵısa Tilendıevtiń esimi qazaq mýzykasynyń sımvolyna aınaldy. Onyń qurmetine Almaty qalasynda memorıaldy mýzeı ashylyp, shyǵarmashylyq murasy urpaqtan-urpaqqa jalǵasýda.

Djennıfer Lopes Astanaǵa konsert berýge keledi
08 sáýir 2025
Djennıfer Lopes Astanaǵa konsert berýge keledi

Amerıkalyq sýperjuldyz Djennıfer Lopes óziniń Up All Night álemdik týrnesi aıasynda osy jazda Qazaqstannyń astanasynda óner kórsetedi. Bul týraly týrdyń resmı paraqshasynda jarıalandy, dep habarlaıdy Ulys.

Álemdik juldyz Qazaqstanda alǵash ret konsert beredi, ol 1 tamyzda elordalyq «Astana Arena» sport kesheniniń sahnasynda ótedi.

"Osy jazda birneshe tańdaýly shoýda óner kórsetemin. Sahnaǵa qaıta oralyp, bárińizben júzdesýdi asyǵa kútemin. Tym kóp ýaqyt ótti. Bul keremet jaz bolady", - dep jazdy ánshi 7 sáýirde.

Biz týraly
ulys.kz — aqparattyq, saraptamalyq jáne tanymdyq baǵyttaǵy materıaldardy beredi.
 
Mýltımedıalyq joba zaman talabyna saı jasalǵan. Qazaqstannyń aqparattyq naryǵyn sapaly
kontentpen qamtamasyz etýge úles qosýǵa baǵyttalǵan. Mundaǵy saraptamalyq, tanymdyq
maqalalar san salany qamtıdy. Geostrategıa, geoekonomıka, geosaıasat, halyqaralyq
qatynastar men eldiń ishki-syrtqy saıasaty, ekonomıka, jahanda bolyp jatqan tektonıkalyq
ózgerister men trend taqyryptar ulttyq múdde turǵysynan tereń taldanyp qazaq
oqyrmandaryna jetkiziledi. Ortalyq Azıa men Túrki álemine erekshe kóńil bólinedi.