Valúta baǵamy
  • USD -

    494.5
  • EUR -

    533.5
  • RUB -

    5.09
ǴABIDÝLLA OSPANQULOV AQPARAT JÁNE QOǴAMDYQ DAMÝ VISE-MINISTRİ BOLYP TAǴAIYNDALDY
26 jeltoqsan 2019
ǴABIDÝLLA OSPANQULOV AQPARAT JÁNE QOǴAMDYQ DAMÝ VISE-MINISTRİ BOLYP TAǴAIYNDALDY

Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń Qaýlysymen Ospanqulov Ǵabıdýlla Abdýllauly Qazaqstan Respýblıkasynyń aqparat jáne qoǵamdyq damý vıse-mınıstri qyzmetine taǵaıyndaldy. Bul týraly QR Premer-Mınıstriniń Baspasóz qyzmeti habarlaıdy. 

QR Premer-Mınıstriniń Baspasóz qyzmeti taratqan málimet boıynsha, Ǵabıdýlla Ospanqulov 1981 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysynda týǵan. Qazaq gýmanıtarlyq-zań ýnıversıtetin, Qazaqstan-Reseı ýnıversıtetin, «Bolashaq» baǵdarlamasy boıynsha Bırmıngem ýnıversıtetin (Ulybrıtanıa) bitirgen. Túrli jyldary QR Parlamentinde, Prezıdent Ákimshiliginde, Ekibastuz qalasynyń ákimdiginde, QR Bilim jáne ǵylym mınıstrliginde jumys istedi. 

2013 jyldan 2017 jyl aralyǵynda Jastar isi komıtetin basqardy, QR BǴM Jastar saıasaty departamentiniń dırektory boldy, QR Din jáne azamattyq qoǵam isteri mınıstrliginde jumys istedi. 

2017 jyldyń qazan aıynan 2019 jyldyń tamyz aıy aralyǵynda Batys Qazaqstan oblysy ákiminiń orynbasary qyzmetinde boldy. 2019 jyldyń tamyz aıynan jeltoqsan aıy aralyǵynda - «Nur Otan» partıasynyń hatshysy retinde jumys istegen

 

Sýret  primeminister.kz saıtynan alyndy.

RELATED NEWS
QARIN QANDAI BASSHY BOLDY?
07 sáýir 2019
QARIN QANDAI BASSHY BOLDY?

Burnaǵy kúni elimizdegi yqpaldy tulǵalardyń biri Erlan Qarın Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń keńesshisi qyzmetine taǵaıyndaldy. Buǵan deıin onyń «Qazaqstan» RTRK» AQ Basqarma tóraǵasy bolǵanyn jurtshylyq jaqsy biledi. Eki jyl eki aıda Erlan Tynymbaıuly ne istedi, baǵamdap kóreıik.

Ol 2017 jyldyń 9 aqpany kúni úsh telearna men tórt radıonyń basyn qosyp otyrǵan «Qazaqstan» RTRK» AQ Basqarma tóraǵasy bolyp taǵaıyndaldy. Tanymal saıasattanýshy retinde tanyp kelgen Erlan Qarınniń ulttyq medıanyń uıytqysyna aınalǵan korporasıany basqarýǵa kelgenine tańyrqap, ári onyń myqty medıa menedjerge aınalaryna kúmánmen qaraǵandar kóp boldy. Biraq, Erlan Tynymbaıuly á degennen-aq úlken reformalar jasap, otandyq aqparat salasynyń damýyna óz úlesin qosty.

Áý bastan-aq korporsıa qyzmetkerleriniń shyǵarmashylyqpen aınalysýyna jaǵdaı jasaıtynyn, qolynan kelgenshe qoldaıtynyn bildirdi. Sózinde turdy. Kórermenniń talǵamyn kóterý jolynda jumys isteıtinin aıtty, jasady. Korporasıa quramyndaǵy aqparat quraldaryn jańa deńgeıge kóterdi. Álemdik standarttardy zerdeleı otyryp, kóptegen jańashyldyqtar engizdi.

Eń bastysy komanda ákelmedi. Eshkimdi jumystan shyǵaryp, qýdalamady. Kerisinshe, qoldap ishtegi qyzmetkerlerdiń ósýine múmkindik jasady. Sonymen birge, aǵa býyndy qaıta jumysqa alyp, urpaqtar sabaqtastyǵynyń ádemi úlgisin kórsetti.

Erlan Qarın kelgen soń halyqty ábden jaýyr etken úndi fılmderimen birge efırden Nurlan Qoıanbaev pen Láıla Sultanqyzy da ketti. Otandyq teleserıaldardyń sany da, sapasy da arttyryldy. Al shetelden satyp alyntayn kınolardyń da  sapasy joǵarylady.

Erlan Tynymbaıulynyń telearna ataýlaryna rebrendıng jasaýy shyn máninde tarıhı oqıǵa boldy. Máselen, 2017 jyldyń jaýa maýsymynda Qazaqstan korporasıasyna qarasty telearnalar ataýy tutastaı kırıll qarpinen latynǵa kóshti. «Qazaqstan» ataýy «QAZAQSTAN» bolyp ózgerdi, ózge eki arna  «Qazsport», «balapan»ǵa aınaldy. Al aımaqtaǵy fılıaldar burynǵydaı «Qazaqstan Mańǵystaý», «Qazaqstan - Aqtaý» t.b ataýlardan arylyp, jergilikti bolmys pen ataýǵa negizdeldi. Máselen, «ALTAY», «QYZYLJAR», «ERTIS», «MANGYSTAU», «ONTUSTIK», «SARYARQA», «AQJAIYQ», «ATYRAU» bolyp ózgerdi. «Qazaq» radıosy bolsa, «QAZAQ radiolary»na aınaldy. Bul ózgerister ulttyq sana men tarıhı jadynyń jańǵyrýyna úlken serpin bereri sózsiz.

Erlan Qarın «1-stýdıa» (qazir «Minber») saıası tok-shoýyn ashqyzyp, kóptegen ótkir máselelerdi tikeleı efırde talqylaýǵa múmkindik berdi. Tipti oppazısıa ókilderiniń de ulttyq arna efırine shyǵyp, óz oılaryn aıtýy memlekettik medıanyń propagandalyq baǵdar tonyn buzdy. «Másele» syndy ótkir, «Parasat maıdany» syndy ıntellektýaldyq baǵdarlamalar kórermenderin qýantty.   

            Ulttyq ónerdiń ulttyq arna tórine qaıta ozýyna jol ashyp, «Men qazaqpyn», «Uly dala sazy» syndy halyqaralyq mýzykalyq megajobalar dúnıege keldi. Sonymen qatar,  Alashordanyń 100 jyldyǵyna oraı «Tar zaman» atty telehıkaıa túsirilip, «Qazaqstan» Ulttyq telearnasynan kórsetildi.  «Alash týy astynda», «Beımálim Alash» derekti fılmderi de jurtshylyqtyń tarıhı sanasyn tolyqtyrdy. Sonymen qatar, keıbir ótkir taqyryptarǵa da jaltaqtamaı baryp, otarshyldyqqa qarsy kúresken tarıhı tulǵalarymyz túsirilip, «Keıki mergen» telehıkaıasy kórermenge jol tartty.

Sheteldegi qazaqtar týraly «Kóshpendiler» atty derekti fılmder toptamasy da jańashyldyq boldy. Budan ózge de qyzyqty derekti fılmder túsirildi. Korporasıa quramyndaǵy medıalardyń áleýmettik jelidegi belsendiligi artyp, «Qazaqstan» mobıldi qosymshasy iske qosylyp, oǵan jazylǵandar sany jarty mıllıonnan asty. Telearnalar áleýmettik jelige arnap jeke kontent de jasaı bastady. «Tamasha» atty jeke oıyn-saýyq telearnasy ashyldy. Oblystardaǵy jabylyp qalǵan tilshilier qosyndaryn qaıta ashqyzdy. Áleýmettik máselege de aıryqsha mán berdi. Jalaqyny byltyr on paıyzǵa ósirdi. 20-dan astam adamnyń «7-20-25» baǵdarlamasy boıynsha baspanaly bolýy úshin korporasıa tarapynan alǵashqy jarnasy tólenetin boldy. Qyzmetker paıyzsyz kómekti on jylda qaıtarady. Bul qazirgi kezde úlken kómek. Qoldaý jylda jasalmaq.

Erlan Qarın naýryz meıramynyń joǵary deńgeıde atalyp ótýine erekshe mán berdi. Ulystyń uly kúni korporasıa qyzmetkerleri de erekshe demmen atap ótti. Bul Erlan Tynymbaıulynyń jasaǵany týraly bizdiń kórgenderimizdiń bir parasy ǵana. Endigi keletin tóraǵa osy ıgilikti isti ary qaraı jalǵastyrsa quba-qup. Al korporasıaǵa qarasty aqparat quraldary jýrnalıseri de áleýmettik jelige posttar jazyp, óz pikirlerin  bildirip jatyr. Solardyń bir-ekeýin berýdi jón kórdik.          

   

 

Meıirjan Álibekuly - Aqparattyq - saraptamalyq baǵdarlamalar dıreksıasy dırektorynyń orynbasary

Elshil tulǵa Erlan Tynymbaıulynyń jetekshiligimen eki jylda "Qazaqstan" teleradıokorporasıasynda atan túıege júk bolar aýqymdy ister atqaryldy. Áli de jospar-jobalary kóp edi. Biraq, myqty hám parasatty polıttehnologtardyń aqyl-keńesi Aqordaǵa da qajet qoı.) Memleket basshysy laıyqty tańdaý jasady. @erlankarin2019 Ultqa, qazaqqa paıdańyz tıe bersin!

 

Aınur OMAR, «Apta» aqparattyq-saraptamalyq baǵdarlamasynyń sholýshysy

Tóraǵamyzdy ózimiz de qımaı otyrmyz. Erlan Tynymbaıulynyń az ýaqytta atqarǵan jumystary kóp. Halyqaralyq jobalar, ulttyq mýzyka, ulttyq sport, iri jobalar men tarıhı fılmder, «Balapan» telearnasyna kórsetken qamqorlyǵy (birneshe múltfılm)...dep tize berýge bolady. Ony kórermen kórip te júr. Al qarapaıym qyzmetker retinde aıtarym, tóraǵa jýrnalıserdiń jumysyn ońtaılandyratyn kóp ózgeristerdi júzege asyrdy. Jańalyqtar – kez kelgen arnanyń júregi ǵoı. Jabylyp qalǵan tilshiler qosynyn qaıta ashty. (Aımaqtyq tilshilersiz kúnimiz qarań). Jýrnalıserge gonorar júıesin qaıta engizdi. (Bul da óte kerek) Aıtsam maqtaǵandaı bolam, Erlan Qarın korporasıada qyzmet etetin jastardyń baspana máselesin sheshýge shyndap kirisip edi. Korporasıa qyzmetkerlerine úı alýǵa qajet alǵashqy jarnany (pervonachalnyı vznosty) prosentsiz beretin sheshim shyǵardy. Úı alam dep úmitin úkilegen biraz áriptesim qazir júgirip qujat jınap júr. Qalada páter jaldap turatyn adam úshin «pervonachalnyı» 2-3 mıllıondy jınaý da ońaı emes. Bul korporasıa tarapynan úlken kómek. Qarapaıymdyǵy, adamgershiligi, azamattyǵy bir tóbe. Beıne bir qazaq handyǵy sıaqty bizdiń korporasıany basqarǵan tulǵalar kóp qoı. "Doskenniń kezinde", "Nurjan Jalaýovnanyń tusynda" dep bastalatyn jylnamalar qataryna "Qarın basqarǵan ýaqytta" degen jyp-jyly estelikter qalatyny sózsiz!!!

 

Nartaı ARALBAIULY, «Másele» jáne «Shańyraq» baǵdarlamasynyń júrgizýshisi

Televızıaǵa tyńnan kelip, talaıdyń tańdaıyn qaqtyryp, siresken tońnyń kóbesin sókken Erlan Tynymbaıuly tynymsyz etken eńbegińiz úshin, bolam degen talanttardyń betinen qaqpaı belin býǵanyńyz úshin, shyǵarmashylyq adamǵa tán erkelikterimizdi kótergenińiz úshin rahmet! Kelesi belesti de abyroımen eńseretinińizge senemin. Etken eńbekte ketken kemshilik bolmasyn. Tilshi deıtin qalamnan basqa qarýy joq qaýymǵa jasaǵan jaqsylyqtaryńyzdy umytpaımyz. Tek qana alǵa, sáttilik serik bolsyn Erlan Tynymbaıuly!

 

Sýretter jýrnalıserdiń áleýmettik jelidegi paraqshalary men ulys.kz, egemen.kz  saıttarynan alyndy

 

 

Týrızm el ekonomıkasynyń draıverine aınala ala ma?
25 naýryz 2024
Týrızm el ekonomıkasynyń draıverine aınala ala ma?

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev «Syndarly qoǵamdyq dıalog – Qazaqstannyń turaqtylyǵy men órkendeýiniń negizi» atty Qazaqstan halqyna alǵashqy Joldaýynda týrızm salasynyń ekonomıkaǵa qosar úlesiniń ushan-teńiz ekendigine nazar aýdaryp, bul salany damytý qajettigin aıryqsha atap ótken bolatyn.

«Týrızmdi, ásirese ekotýrızm men etnotýrızmdi damytýǵa ekonomıkanyń mańyzdy salasy retinde basa mán berý qajet. Týrızmdi damytý úshin qajetti ınfraqurylym júrgizýdi, sonyń ishinde jol salyp, bilikti mamandar daıyndaýdy qamtamasyz etý qajet», - degen edi Prezıdent.

Qasym-Jomart Kemelulynyń bulaı aıtýynyń da naqty sebepteri bar. Aıtalyq, Dúnıejúzilik týrısik uıym usynǵan derekterge qaraǵanda, qazirgi ýaqytta týrızm álemdik ekonomıkanyń tabysy joǵary ári qarqyndy damyp kele jatqan salalarynyń birine aınalyp otyr. Tipti, bul sala tabystylyǵy jaǵynan munaı óndirý men munaı óńdeýden jáne avtokólik eksportynan keıin úshinshi orynǵa turaqtaıdy eken. Týrızm álemdik jalpy ulttyq ónimniń shamamen 6 paıyzyn, álemdik ınvestısıalardyń 7 paıyzyn, árbir 16-shy jumys ornyn, álemdik tutyný shyǵyndarynyń 11 paıyzyn jáne barlyq salyq  túsimderiniń 5  paıyzyn qurap otyr. Demek, týrızm salasynyn damytýǵa jan-jaqty qoldaý kórsetý arqyly ony ulttyq ekonomıkanyń tolyqqandy qýatty draıverine aınaldyrýǵa bolady degen sóz. Al elimizdiń alýan-túrli tabıǵatynyń, kórkem jerleriniń oǵan tolyqtaı múmkindigi bar.

Osy baǵytta el Úkimeti de naqty jumystardy qolǵa aldy. Máselen, ótken jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń týrısik salasyn damytýdyń 2023-2029 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasy bekitildi.Qujat týrızm ınfraqurylymyn, logıstıkany qurý jáne damytý, qolaıly jaǵdaılar jasaý, servıs sapasyn arttyrý jáne sıfrlandyrýdy damytý, eldiń týrısik áleýetin óńirlik jáne halyqaralyq deńgeıde ilgeriletý syndy naqty baǵyttardy qamtıdy. Eger tujyrymdama tolyqqanda júzege asyrylǵan jaǵdaıda 2029 jylǵa qaraı ishki týrıser sany 11 mln adamǵa jetip, kelýshi týrıser sany 4 mln adamǵa deıin artatyn bolady. Al qonaq úıler «eQonaq» aqparattyq júıesimen 100 paıyz qamtylady.

Jalpy, elimizde sońǵy 2-3 jyldan beri týrızm ınfraqurylymynyń deńgeıin jáne servıs sapasyn arttyrý maqsatynda birqatar ınfraqurylymdyq joba iske asyrylyp jatyr. 2022 jyly elimizdiń óńirlerinde 28 ınfraqurylymdyq joba iske asyryldy. Olardyń qatarynda Balqash kýrorttyq aımaǵynda ınjenerlik komýnıkasıalar salý, Aqtaý qalasynyń jyly jaǵajaıyna deıin avtomobıl jolyn salý, Úsharal jáne Úrjar áýejaılaryn iske qosý syndy mańyzdy jobalar bar. Ótken jyly 85 ınfraqurylymdyq joba boıynsha jumys jalǵasty. Olardyń eń irileri retinde Imantaý-SHalqar kýrorttyq aımaǵynda avtomobıl joldardy salý jáne rekonstrýksıalaý, Alakól kóliniń jaǵalaýynda jaǵalaýdy nyǵaıtý jumystary, Balqash qalasyndaǵy Bertis shyǵanaǵynyń jaǵalaýyn abattandyrý, Jasybaı kóline kireberisti ortasha jóndeý syndy jobalardy ataýǵa bolady. Munan bólek, 20 óńirde týrısik ınfraqurylymdy damytýǵa baǵyttalǵan TOP-20 destınasıa boıynsha jol kartalary iske asyrylyp jatyr. Sonymen qatar, memlekettik ulttyq tabıǵı parkterde jáne eldi mekenderden tys ornalasqan týrısik obektilerde ınjenerlik ınfraqurylym qurý boıynsha jergilikti atqarýshy organdarǵa quzyret berýge qatysty qoldanystaǵy zańnamaǵa birqatar túzetý ázirleý máselesi pysyqtalýda.

Qazaqstan aýmaǵynda 14 memlekettik ulttyq tabıǵı park bar. Olardyń aýmaǵynda tabıǵatqa zıanyn tıgizbeıtin ekotýrızmdi, al tabıǵaty kórikti jerlerde ornalasqan aýyldyq eldi mekenderde agrotýrızmdi damytýǵa múmkindik jeterlik. Biraq, bul jerlerge jetýdiń ózi qıyn, jol nashar. Jetken kúnniń ózinde jaıly qonaq úı, sapaly qyzmet kórsetý deńgeıi tym tómen. Iaǵnı, týrızmdi damytýǵa qajetti barlyq tabıǵı, tarıhı, mádenı resýrstar bolǵanmen sol resýrstardy tıimdi paıdalanýǵa múmkindik beretin ınfraqurylym joqú

Sondyqtan da jaqyn ýaqyttyń ishinde týrızmdi damytýǵa mol múmkindigi bar jerlerde ınfraqurylym máselesin keshendi túrde sheship, qyzmet sapasyn túbegeıli jaqsartý qajet. Munan bólek, elin-jerin kórkeıtkisi keletin, týrızm salasyn damytýǵa bel sheshe kirisýge, ınvestısıa salýǵa daıyn kásipkerlerge de memleket, jergilikti ákimdikter tarapynan da qoldaý bolǵany jón.

«Týrızm ázirge tıimdi bolmaı tur»- Toqaev Úkimetti synady
13 maýsym 2024
«Týrızm ázirge tıimdi bolmaı tur»- Toqaev Úkimetti synady

Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń tóraǵalyǵymen týrızmdi damytý jónindegi keńes ótti, dep habarlaıdy Aqorda.

Jıynǵa Premer-Mınıstr Oljas Bektenov, Prezıdent Ákimshiliginiń Basshysy Aıbek Dádebaı, Bas prokýror Berik Asylov, Ulttyq qaýipsizdik komıtetiniń tóraǵasy Ermek Saǵymbaev, Úkimet músheleri, Astananyń, respýblıkalyq mańyzy bar qalalar men oblystardyń ákimderi, ulttyq kompanıalar men «Atameken» ulttyq kásipkerler palatasynyń jetekshileri, týrızm sektoryndaǵy bıznes qoǵamdastyq ókilderi qatysty.

Memleket basshysy, eń aldymen, týrızm álemdik ekonomıkanyń qarqyndy damýyna yqpal etip otyrǵan ári ınvestorlar úshin tartymdy sala ekenin atap ótti.

– Búginde álemdik jalpy ónimdegi týrızmniń úlesi 9 paıyzdan asty. Iaǵnı, pandemıaǵa deıingi deńgeıge qaıta keldi deýge bolady. Dúnıejúzindegi jumys oryndarynyń shamamen 10 paıyzy týrızmge tıesili. Árbir tórtinshi jumys orny osy salada ashylyp jatyr. Kórsetiletin qyzmetter boıynsha álemdik eksporttyń 30 paıyzy, ınvestısıanyń 7 paıyzy jáne salyq túsimderiniń 5 paıyzy týrızm arqyly túsedi. Qazaqstanda týrızmniń barlyq túrin damytýǵa mol múmkindik bar, ekologıalyq týrızmnen bastap bıznes týrızmine deıin damytýǵa bolady, – dedi Prezıdent.

Memleket basshysy elimizdiń geografıalyq turǵydan ońtaıly ornalasqanyna, alýan túrli tabıǵatymyz, baı ári biregeı tarıhı-mádenı muramyz bar ekenine qaramastan, týrızm salasyndaǵy áleýettiń tolyq paıdalanylmaı otyrǵanyn synǵa aldy.

– Ekonomıkanyń mańyzdy salasy sanalatyn týrızm ázirge tıimdi bolmaı tur. Bul – Úkimet pen ákimdikterdiń jibergen kemshiligi. Sońǵy tórt jylda ekonomıka qurylymyndaǵy týrızmniń úlesi 3,7 paıyzdan 3,2 paıyzǵa deıin azaıyp ketti. Bul álemdegi ortasha kórsetkishten úsh ese tómen. Buǵan qosa, atalǵan kórsetkish boıynsha biz klımaty men mádenıeti uqsas kórshi elderge de ese jiberip otyrmyz. Týrızm salasy qarqyndy túrde damý úshin shuǵyl ári júıeli sharalar qabyldaý qajet ekeni anyq, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Prezıdent aıryqsha nazar aýdarýdy qajet etetin birneshe basym baǵytqa arnaıy toqtaldy. Memleket basshysy, eń aldymen, týrızm salasynyń ınvestısıalyq tartymdylyǵyn arttyrý qajet ekenin aıtty.

– Dúnıejúzilik ekonomıkalyq forýmnyń baǵalaýy boıynsha elimiz týrızm salasyndaǵy iskerlik ortany damytý deńgeıi turǵysynan 119 eldiń ishinde 70-orynda tur. Bul maqtanatyn kórsetkish emes. Demek, bul salada bıznes júrgizýge qolaıly jaǵdaı jasalmaǵan. Sol sebepti týrıser nópiri artqanyna qaramastan, kýrorttyq aımaqtardaǵy oryn sany óspek turmaq, kerisinshe, azaıyp barady. Alakól demalys aımaǵynyń Jetisý oblysy jaǵy men Almaty taý klasteri kósh sońynda keledi. Alakóldegi qonaqúıler, otelder men týrısik bazalardyń sany 24-ke, al Almatyda 16-ǵa qysqarǵan. Sonyń saldarynan búdjet turaqty salyq túsiminen, al óńirler jumys oryndarynan qaǵylyp otyr, – dedi Prezıdent.

Memleket basshysy ulttyq parkter men orman qoryna tıesili aımaqtarda jer telimin bólý máselesi zań turǵysynan qıyndaǵanyna baılanysty bıznes ókilderi tarapynan shaǵym túsip jatqanyn atap ótti. Al bul uzaqmerzimdi ınvestısıa salý, qaryzǵa qarjy tartý jáne týrızm ınfraqurylymyn damytý múmkindikterin shekteıdi.

– Mysaly, týrızm salasyndaǵy 17 serpindi ınvestısıalyq jobanyń ishinde tek ekeýi ǵana iri joba ekeni málim boldy. Biraq olarǵa da búdjetten qomaqty qarjy quıý kerek. Soǵan qaraǵanda, Úkimet jobalardy óz qarjysymen júzege asyrýǵa daıyn ınvestorlarmen jetkilikti deńgeıde tıimdi jumys isteı almaı otyr. Al olarǵa keregi – tek ınfraqurylym jaǵynan qoldaý. Týrızm salasyna ınvestorlardy tartý úshin ashyq ári turaqty jaǵdaı qajet. Úkimet pen óńirlerdiń ákimderi kýrorttyq aımaqtar qurylysynyń Bas josparyn sıfrlyq nusqaǵa kóshirýge kirisip, oǵan ashyq qoljetimdilikti qamtamasyz etkeni jón. Áleýetti ınvestordyń bos jer telimderi týraly mańyzdy aqparat alýǵa múmkindigi bolýǵa tıis, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Bul rette Memleket basshysy álemniń túkpir-túkpirinen sheteldik IT-mamandardy, ıaǵnı «sıfrlyq kóshpendilerdi» tartý isine aıryqsha mán berý qajet dep sanaıdy. Úkimetke bıyl qazan aıynan bastap arnaıy «Digital Nomad Visa» jáne «Digital Nomad Residency» baǵdarlamalaryn iske qosýdy tapsyrdy.

Prezıdenttiń pikirinshe, otandyq týrızmdi tejeıtin eleýli túıtkildiń biri – kólik ınfraqurylymynyń nasharlyǵy. 

– Elimizdegi temirjol salasy syn kótermeıdi. Vagondardyń kóbi ábden eskirgen. Keıbir vagondarda, tipti, kondısıoner de joq. Úkimet aldaǵy bes jylda vagondar parkin jańartýǵa tıis. Bul jumysty sozbaı, jedel aıaqtaý qajet. Sondaı-aq temirjol stansalarynyń aýmaǵyn abattandyrý kerek, barlyǵy halyqaralyq standarttarǵa saı bolýǵa tıis. Jaz aılarynda jolaýshylar sany kúrt artatyny belgili. Jurt jıi baratyn jerlerge jaıly vagondary bar poıyzdardy kóbeıtý qajet. Bul – óte jedel atqaratyn mindet. Avtomobıl joldarynyń sapasy da nashar. Ásirese, shalǵaıda ornalasqan demalys aımaqtaryna kólikpen jetý ońaı emes.  Tipti, óte qıyn. Tas jol joq deýge bolady. «Astana – Almaty» baǵytyndaǵy joldy jóndeý jumystary 2021 jyldan beri sozylyp keledi. Bul – Qazaqstannyń ońtústigi men ortalyǵyn baılanystyryp turǵan kúre jol. Qurylysy aıaqtalmaı jatqan taǵy birneshe joba bar. Bular – Atyraý – Astrahan, Taldyqorǵan – Óskemen, Merke – Býrylbaıtal, Aqtóbe – Qandyaǵash, Kaztalovka – Jánibek baǵyttary. Bir sózben, mundaı ahýal aımaqtardyń týrısik áleýetin tolyq ashýǵa múmkindik bermeı otyr. Onyń ústine, jol jóndeý jumystarynyń smetalyq quny jyl saıyn qymbattaıdy. Úkimet osy qurylystardy bıyl tolyq aıaqtaýy kerek. Barlyq baǵyttar boıynsha jurttyń kedergisiz qatynaýyn qamtamasyz etý qajet, – dedi Qasym-Jomart Toqaev. 

Memleket basshysy demalys oryndarymen logıstıkalyq baılanystyń nasharlyǵy ishki týrızmge ǵana emes, sheteldik qonaqtardyń da kelýine áser etetinin aıtty.

– Sheteldik týrıserdiń 90 paıyzyna jýyǵy kórshiles TMD elderine tıesili. Alys shetelden keletin týrıser ázirge az. Halyqaralyq zertteýlerge sáıkes, saıahatshylardyń 70 paıyzdan astamy ushaqpen 4 saǵat aınalasynda jetetin demalys oryndaryna barǵandy jón kóredi. Demek Qytaı, Úndistan, Shyǵys Azıa, Taıaý Shyǵys elderinen keletin týrıser úshin Qazaqstan óte tartymdy bolýy múmkin. Bul rette sheteldik týrıserdiń ulttyq mentalıtetimen, olardyń múddesimen jáne suranystarymen  sanasyp, ózindik erekshelikterin eskergen jón. Búkil týrıske bir baǵdarlama usynýǵa bolmaıdy. Ol úshin joǵary bilikti mamandar kerek jáne sapaly jumys isteý qajet.  Aldaǵy bes jylda elimizge keletin týrıser sanyn eki ese, tipti úsh ese arttyrýǵa múmkindigimiz bar. Áýe tasymaly salasyn damytý qajet. Eń aldymen, tanymal áýe baǵyttaryndaǵy loýkosterlerdiń sanyn kóbeıtý kerek. Qazir Qazaqstannyń jolaýshylar tasymaly qurylymyndaǵy loýkosterlerdiń úlesi – nebári 21 paıyz. Salystyrmaly túrde aıtqanda, Grýzıa men Ázerbaıjanda bul kórsetkish 56 jáne 37 paıyzdy quraıdy. Sonymen qatar bıznes áýe tasymaly naryǵynda udaıy ózgeristerge tap bolyp otyr. Tipti oǵan beıimdelip úlgermeıdi. «Atameken» palatasynyń málimeti boıynsha bıyl Alakól baǵytyndaǵy áýe reısteri sýbsıdıasyz qaldy. Bul týraly týrısik operatorlar maýsym bastalar aldynda ǵana bildi, – dedi Memleket basshysy.

Qasym-Jomart Toqaev bıyl Qytaıdaǵy Qazaqstan týrızmi jyly dep jarıalanǵanyn eske salyp, kórshi elden týrıserdi kóbirek tartý úshin mádenı áleýetimizdi paıdalaný, shekara mańyndaǵy týrısik yntymaqtastyqty damytýǵa aıryqsha mán berý mańyzdy ekenine nazar aýdardy. Bul rette Úkimetke shekaralas aımaqtardyń ákimderimen birlesip, eldi mekenderdi týrıser qabyldaýǵa daıyndaý, Baqty jáne Kóljat baqylaý-ótkizý beketterindegi jańǵyrtý jumystaryn tezirek aıaqtaý, sondaı-aq Qazaqstanǵa kelgen sheteldik týrıserdiń qaýipsizdigin udaıy baqylaýda ustaý jóninde tapsyrma berildi.

Prezıdent týrısik aımaqtardy ınjenerlik ınfraqurylymmen qamtamasyz etý isinde de túıtkilder kóp ekenine toqtaldy. 

– Týrısik bazalarda energıa qýatynyń ózi jetispeıdi. Sol sebepti demalýshylar kóbine jaryqsyz qalady. Sonyń saldarynan adamdarǵa qater tónedi. Sondaı-aq órt shyǵý qaýpi bar, turmystyq tehnıka jaramsyz bolyp qalady. Kásipkerler quraldardyń isten shyǵýyna jáne azyq-túliktiń buzylýyna baılanysty zor shyǵynǵa batady. Úkimet ákimdiktermen birlesip, kýrort aımaqtaryn ınjenerlik ınfraqurylymmen qamtamasyz etý isine tekserý júrgizýge tıis. Týrısik oryndardy ınjenerlik ınfraqurylymmen, sonyń ishinde elektr energıasymen, káriz júıesimen, tazartý qurylǵylarymen, aýyzsýmen jáne kireberis joldarmen qamtamasyz etý úshin arnaıy búdjettik baǵdarlama qajet, – dedi Prezıdent.

Qasym-Jomart Toqaev Úkimettiń barlyq óńirde bir mezette 20 týrısik aımaqty damytý josparyn synǵa alyp, mundaı tásil tıimsiz ekenin, memlekettiń shekteýli resýrsyn zaıa ketiretinin málimdedi. Prezıdenttiń pikirinshe, Qazaqstan týrızminiń jahandyq deńgeıdegi tólqujatyna aınalýǵa laıyq anaǵurlym perspektıvti nysandardy qysqa merzim ishinde retke keltirgen jón.

– Almaty óńiriniń taý klasteri, Mańǵystaý jaǵajaı týrızmi jáne Shýche-Býrabaı kýrorttyq aımaǵy eń qolaıly baǵyttar sanalady. Almaty – Qazaqstan týrızmin damytýdyń basty ortalyǵy. Jalpy týrıser leginiń tórtten biri, sonyń ishinde sheteldik týrıserdiń jartysy osy qalaǵa tıesili. Biraq qalanyń týrısik ınfraqurylymy jyldan-jylǵa artyp kele jatqan nópirge tótep bere almaıdy. Demalys jáne mereke kúnderi Shymbulaqqa kelýshiler sany onyń ótkizý múmkindiginen 2,5 ese asyp ketedi. Sondyqtan taý shańǵysy klasterin, onyń ishinde Almaty oblysyndaǵy Túrgen shatqalynda jyl boıy jumys isteıtin taý kýrortyn salý arqyly odan ári damytý óte mańyzdy, – dedi Memleket basshysy.

Sonymen qatar Prezıdent Úkimetke Mańǵystaý oblysynyń ákimdigimen birge Kaspıı jaǵalaýyndaǵy týrızm ınfraqurylymynyń sapasyn arttyrý úshin qonaq úı jáne meımanhana bıznesiniń álemdik brendteri men franshızalaryn tartýmen belsendi aınalysýdy, jaǵalaýdaǵy kýrorttyq aımaqtardy damytý jónindegi Dýbaı men Baký qalalarynyń tájirıbesin eskere otyryp, Aqtaý qalasynyń Bas josparyn qaıta qaraýdy, Aqtaýǵa Almatydan, Aqtóbeden, Shymkentten jáne Atyraýdan qatynaıtyn áýe reısteriniń sanyn arttyrýdy, «Jyly jaǵajaı» aýmaǵyndaǵy jobalardy jyl sońyna deıin aıaqtaýdy, sondaı-aq Kendirli demalys aımaǵyn damytý isin jedeldetýdi tapsyrdy.

Memleket basshysy Shýche-Býrabaı kýrorttyq aımaǵyndaǵy tumsa tabıǵat, tarıhı jáne mádenı eskertkishter bizdiń biregeı baılyǵymyz ekenin atap ótti.

– Býrabaı Astanadan alys emes. Sondyqtan elorda turǵyndary men qonaqtary bul jerge jıi barady. Týrıser sany jyldan jylǵa artyp kele jatyr. Degenmen onda ınfraqurylym salý jumysy óte baıaý júrip jatyr. Sonyń saldarynan jergilikti demalys oryndaryndaǵy ekologıalyq ahýal áli de kúrdeli. Jergilikti bılik mańyzdy ınfraqurylymdyq jobalardyń oryndalýyn sozbalańǵa salyp otyr. Mysaly, Shýche-Býrabaı kýrorttyq aımaǵyn damytý jospary tolyq júzege asyrylǵan joq. Bul qujat sonaý 2012 jyly qabyldanǵan. Jospar boıynsha 126 mıllıard teńge bólinýge tıis edi. İs júzinde 35 mıllıard teńge berilgen. Bul – kózdelgen qarjynyń nebári 28 paıyzy. On jyldan astam ýaqyt ótti. Biraq demalys ornynda tazartý qondyrǵylary ornatylǵan joq. Sý jelileri men jylý kózderiniń qurylysy da tolyq bitpegen. Úkimet, Prezıdent İs basqarmasy jáne oblys ákimdigi osy jobalardy kópke sozbaı, qysqa merzimde aıaqtaýǵa tıis, – dedi Memleket basshysy.

Budan bólek, Úkimet pen jergilikti ákimdikke «Býrabaı» kýrortynyń aýmaǵynda ornalasqan «Aqbýra», Jókeı kóli, Qatarkól, Tekekól jáne basqa da jańa týrısik aımaqtardy damytý, Býrabaı aımaǵyna Astana, Qaraǵandy, Pavlodar, Óskemen qalalarynan jedel qatynaıtyn poıyzdardy iske qosý, Prezıdent İs basqarmasy ázirlep jatqan «Burabay Travel» biryńǵaı sıfrlyq platformasynda mańaıdaǵy týrısik aımaqtardy túgel qamtý mindetteri júkteldi.

Memleket basshysy Qazaqstan týrızmin nasıhattaý úshin zamanaýı quraldardy belsendi qoldaný qajet dep sanaıdy. 

– Elimiz týraly qyzyqty málimetterdi ǵalamdyq aqparat keńistiginde keńinen taratqanymyz jón. Týrızmdi damytý úshin Qazaqstanda ótetin aýqymdy halyqaralyq sharalardy tolyǵymen paıdalaný kerek. Bıyl elimizde V Dúnıejúzilik kóshpendiler oıyndary ótedi. Bul doda tól dástúrimizdiń, mádenıetimiz ben sportymyzdyń úılesim tapqanyn kórsetedi. Biraq álemdik medıa-keńistikte bul týraly aqparattar óte az deýge bolady. Mundaı múmkindikti jiberýge bolmaıdy. Shetelden týrıser tartý úshin elimizdi barynsha tanytý kerek. Halyqaralyq iri medıa-kompanıalarmen tyǵyz jumys isteý qajet. Syrtqy ister mınıstrligine osy sharýany pysyqtaýdy tapsyramyn, – dedi Prezıdent.

Memleket basshysy sózin qorytyndylaı kele, ekologıa máselesine arnaıy toqtaldy. Onyń aıtýynsha, týrızmdi damytamyz dep, tabıǵatqa zıan keltirýge bolmaıdy.

– Qoǵamda ekologıalyq mádenıet qalyptasyp keledi. Biraq ótkir máseleler de az emes. Ókinishke qaraı, ózen-kóldiń jaǵasyn, orman ishin qoqysqa toltyratyndar áli de azaımaı tur. Tazalyqty saqtaý úshin arnaıy ekologıalyq sharalar ótkizýge májbúrmiz. Qazir elimizde «Taza Qazaqstan» aksıasy júrip jatqanyn bilesizder. Bul jumystyń tıimdi bolýy, eń aldymen, jurttyń sana-sezimine baılanysty. Árıne, azamattardyń ekologıalyq saýatyn kóterý de mańyzdy. Osyǵan oraı Mádenıet, Ekologıa, Oqý-aǵartý mınıstrlikteri naqty sharalardy qolǵa alýǵa tıis. Bul baǵytta aǵartýshylyq jumystarmen ǵana shektelýge bolmaıdy. Kez kelgen azamat tabıǵatta emin-erkin demalýy úshin barlyq jaǵdaı jasalýy qajet. Týrıs qaı jerge turaqtap, qaı jerde ot jaǵýǵa ruqsat etilgenin bilýi kerek. Sondyqtan demalys oryndarynda osyndaı laıyqty ınfraqurylym bolýy qajet. Bul máselemen ákimdikter aınalysýǵa tıis, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Sonymen qatar jıynda Týrızm jáne sport mınıstri Ermek Marjyqpaev, Kólik mınıstri Marat Qarabaev, Almaty qalasynyń ákimi Erbolat Dosaev, Shyǵys Qazaqstan oblysynyń ákimi Ermek Kósherbaev, «Accor» qonaqúıler jelisiniń TMD boıynsha bas dırektory Aleksıs Delaroff, «Orient Finance Group» kompanıasynyń aksıoneri Rýslan Shaekın, «PANA Group» kompanıasynyń teń quryltaıshysy Nurjan Nıazalıev, «SkyWayTravel»  týrısik kompanıasynyń dırektory Ásem Qozbaǵarova sóz sóıledi.

Biz týraly
ulys.kz — aqparattyq, saraptamalyq jáne tanymdyq baǵyttaǵy materıaldardy beredi.
 
Mýltımedıalyq joba zaman talabyna saı jasalǵan. Qazaqstannyń aqparattyq naryǵyn sapaly
kontentpen qamtamasyz etýge úles qosýǵa baǵyttalǵan. Mundaǵy saraptamalyq, tanymdyq
maqalalar san salany qamtıdy. Geostrategıa, geoekonomıka, geosaıasat, halyqaralyq
qatynastar men eldiń ishki-syrtqy saıasaty, ekonomıka, jahanda bolyp jatqan tektonıkalyq
ózgerister men trend taqyryptar ulttyq múdde turǵysynan tereń taldanyp qazaq
oqyrmandaryna jetkiziledi. Ortalyq Azıa men Túrki álemine erekshe kóńil bólinedi.