Valúta baǵamy
  • USD -

    522.5
  • EUR -

    605.5
  • RUB -

    6.69
Aral teńiziniń qurǵaǵan tabanyna 1,1 mln gektar sekseýil egý turaqty júrgizilýde
09 sáýir 2024
Aral teńiziniń qurǵaǵan tabanyna 1,1 mln gektar sekseýil egý turaqty júrgizilýde

Aral teńiziniń qurǵaǵan tabanyna 1,1 mln gektar sekseýil egý kezeń-kezeńimen júzege asyrylýda. Bul týraly Ulys Qyzylorda oblysynyń ákimdigine silteme jasap habarlaıdy.

«Taza Qazaqstan» respýblıkalyq aksıasy aıasynda Syr óńirinde «Taza Qazaqstan – taza aımaq» ekologıalyq naýqany bastaý aldy.

Búgin oblys ákimi Nurlybek Nálibaevtyń ekologıalyq naýqanǵa aımaq jurtshylyǵyn belsene qatysýǵa shaqyrǵan úndeýi jarıalandy.

Aksıanyń negizgi maqsaty – qorshaǵan ortaǵa jáne ortaq ıgilikterdiń barlyǵyna  uqypty qaraý týraly túsinik qalyptastyrý, azamattyq jaýapkershilikti arttyryp, qoǵamda ekologıalyq mádenıetti nyǵaıtý.

Aksıa 5 kezeńnen turady:

1. «Taza ólke» aptalyǵy (6-13 sáýir);

2. «Kıeli meken» aptalyǵy (14-20 sáýir);

3. «Jasyl aımaq» aptalyǵy (21-27 sáýir);

4. «Ónegeli urpaq» aptalyǵy (28 sáýir - 4 mamyr);

5. «Móldir bulaq» aptalyǵy (5-11 mamyr) atty taqyryptyq baǵyttarda uıymdastyrylady.

Qazaqylyqtyń qaımaǵy buzylmaǵan, tatý tirlik pen bereke-birliktiń besigi – Syr óńirindegi aksıa aıasynda 6-13 sáýir aralyǵynda:

«Meniń týǵan ólkem» taqyrybynda oblys kólemindegi eldi mekenderde, mekemeler men kásiporyndar aýmaqtarynda jappaı tazalyq sharalary;

«Tabıǵatqa qurmet otbasynan bastalady» atty turǵyndardyń óz aýlalaryn, kóshelerin, kóshe boıynda ornalasqan aryqtardy tazalaý «Jasyl jelek» jalpyhalyqtyq chellendji;

«Aýlasy tazanyń - aýasy taza!» jáne «Kóshesi tazanyń - kóńili taza!» taqyryptarynda eriktilerdiń, eko belsendilerdiń jáne turǵyndardyń qatysýymen tazalyq aksıalary;

«Jastar taza ólke úshin» taqyrybynda jastar arasynda tazalyq chelendji;

«Taza Olke - Taza El» senbilik uıymdastyrý «Gúldengen ólkem» eldi mekenderdi, kósheler men saıabaqtardy kógaldandyrý men tazartýǵa úles qosqan azamattardy marapattaý sharasy uıymdastyrylady.

14-20 sáýir aralyǵyndaǵy «Kıeli meken» aptalyǵynda «Syr eli - tarıhı qalalar mekeni» oblys aýmaǵyndaǵy barlyq tarıhı-mádenı eskertkishter, oblystyq tarıhı-ólketaný mýzeıi aýmaqtaryn abattandyrý;

«Qorqyt ata» memorıaldy kesheni, «Maral ıshan», «Qalqaı ıshan» keseneleri jáne aýdan aýmaǵynda ornalasqan tarıhı-mádenı eskertkishter men mýzeıler aýmaǵyn abattandyrý;

«Buqarbaı batyr», «Túmen áýlıe» keseneleri jáne aýdan aýmaǵynda ornalasqan tarıhı-mádenı eskertkishter men mýzeıler aýmaǵyn abattandyrý;

«Asanas», «Qyshqala» qalashyqtary, «Qaljan ahýn» meshit-medresesi jáne aýdan aýmaǵynda ornalasqan tarıhımádenı eskertkishter men mýzeıler aýmaǵyn abattandyrý;

«Oqshy ata» kesenesi jáne aýdan aýmaǵynda ornalasqan tarıhı mádenı eskertkishter men mýzeıler aýmaǵyn abattandyrý;

«Qorasan ata» kesenesi, «Syǵanaq» qalashyǵy jáne aýdan aýmaǵynda ornalasqan tarıhı-mádenı eskertkishter men mýzeıler aýmaǵyn abattandyrý;

«Begim ana» munarasy, «Kerderi» kesenesi jáne aýdan aýmaǵynda ornalasqan tarıhı-mádenı eskertkishter men mýzeıler aýmaǵyn abattandyrý;

«Janqoja batyr» kesenesi, «Jankent» qalashyǵy jáne aýdan aýmaǵynda ornalasqan tarıhı-mádenı eskertkishter men mýzeıler aýmaǵy abattandyrylady.

21-27 sáýir aralyǵyndaǵy «Jasyl aımaq» aptalyǵynda «Biz taza aimaq ushin» qala, aýdan, eldimekenderde ornalasqan saıabaqtar, skverler, parkter men aleıalar aýmaǵyn abattandyrý, «Kóktemgi kóshet!» aǵash otyrǵyzý aksıasy uıymdastyrylady.

28 sáýir men 4 mamyr aralyǵyndaǵy «Ónegeli urpaq» aptalyǵy aıasynda «Ardagerlerdi ardaqtaıyq» taqyrybynda ardagerler, qarttar úıleriniń aýlalaryn jınaý jáne abattandyrý sharalary, belsendi jastar uıymdarynyń «Janyńda júr jaqsy adam» úndeýimen jalǵyzbasty qarıalardyń úıleri aýlalaryn jınaý, ákteý, syrlaý aksıasy uıymdastyrylady.

5-11 mamyr aralyǵyndaǵy «Móldir bulaq» aptalyǵynda «Bulaq kórseń, kózin ash» sý aıdyndary men arnalarynda jalpyhalyqtyq ekologıalyq aksıasy «Taza jaǵalaý, taza sý aıdyny» taqyrybynda eriktilerdiń, qoǵam belsendileri men turǵyndardyń qatysýymen sý aıdyndary men arnalarynda tazalyq sharalary uıymdastyrylady.

Tazalyq aksıasynyń alǵashqy aptasy «Taza ólke» ataýymen ótýde. Bul kúnderi oblys aımaǵyndaǵy eldi meken turǵyndary, qoǵam belsendileri, uıymdar men kásiporyndardyń qyzmetkerleri qorshaǵan ortany taza ustaýǵa jáne tazartýǵa óz úlesterin qosýda. Búginge deıin qala jáne barlyq aýdandarda 30 myńǵa jýyq aǵash kóshetteri otyrǵyzyldy.

Memleket basshysynyń tapsyrmasymen Aral teńiziniń qurǵaǵan ultanyna 1,1 mln. gektar sekseýil ekpelerin egý kezeń-kezeńimen júzege asyrylýda. Atap aıtqanda, respýblıkalyq jáne oblystyq búdjet esebinen 2021 jyly 101 myń gektar, 2022 jyly 250 myń gektar, 2023 jyly 193,2 myń gektar jerge ıtoormanmelıorasıalyq jumystary júrgizildi.

2024-2025 jyldar aralyǵynda 556,2 myń gektar jerge fıtoormanmelıorasıalyq jumystar júrgizý josparlanýda.

Búgingi kúnge qurǵaǵan ultannyń 51,6 myń gektarǵa 15,3 mln. dana kóshet otyrǵyzyldy.

Bıyl elimiz Halyqaralyq Araldy qutqarý qoryna tóraǵalyq etýde. Teńizdiń kepken tabanyna óskinder egý máselesin aımaq basshysy turaqty baqylaýyna alyp, bul ortaq iske kásipkerlerdi de jumyldyrýda.

Sonymen qatar, Qyzylorda oblysyndaǵy joldardyń sapasyn jaqsartý máseleleri ońtaılandyrylyp, qurylys jumystary da qarqyn alýda.

Bıyl 300 shaqyrymǵa jýyq jol jóndelip, oblystaǵy jaqsy deńgeıdegi jol úlesi 92 paıyzǵa jetpek. Bul 2022 jylmen salystyrǵanda 12 paıyzǵa artyp otyr. Sonyń biri, bıyl aımaq basshysynyń qoldaýymen qaladaǵy uzyndyǵy 3 shaqyrymǵa jýyqtaıtyn Qoja Ahmet Iassaýı kóshesi qaıta jańǵyrtylýda. Jol qurylysy aıaqtalǵan jaǵdaıda bul kóshe 4 jolaqtyǵa aýystyrylyp, tolyǵymen jaryqtandyrylady.

Sondaı-aq, qurylys qarqynyna aınalǵan Qyzylorda qalasynyń Sol jaǵalaýdaǵy jańa avtovokzal ǵımaratynyń alańyn jasyl jelekke aınaldyrý maqsatynda aǵash kóshetteri otyrǵyzylyp, eldi mekenderdi kógaldandyrý jumystary oblystyń barlyq aýdandarynda qarqyndy júrgizilýde.

Aıta keteıik, «Taza Qazaqstan» aksıasy aıasynda oblys turǵyndarynyń qatysýymen shahardy qoqystan tazartý jumystarynyń nátıjesinde, polıgondarǵa 300 tonnaǵa jýyq qoqys shyǵarysa, oblys ortalyǵyndaǵy 30-ǵa jýyq turǵyn úılerdiń qasbetteri jańǵyrtylyp, qala kórkine sáne berýde.

Aıta ketý kerek, ótken jyldan bastap aýyldyq eldi-mekenderdi damytý aıasynda Qyzylorda oblysynda «Úlgili eldi meken» konkýrsy ótkizilip keledi. 2023 jyldyń qorytyndysymen jeńimpaz bolyp tabylǵan 12 eldi mekenge kúndelikti turmysqa eń qajetti degen zamanaýı úlgidegi 29 arnaıy tehnıkalar tabystaldy.

Kórkeıtý-kógaldandyrý jáne sanıtarlyq-tazalyq senbilikteri Qyzylorda oblysynyń barlyq eldi mekenderinde kóktemniń alǵashqy kúni 1 naýryzdan bastaý alyp, turaqty túrde júrýde.

RELATED NEWS
Kóz tımesin, kólik buıyrdy! Ermektiń 10 mıllıony jaıly hıkaıa
18 sáýir 2025
Kóz tımesin, kólik buıyrdy! Ermektiń 10 mıllıony jaıly hıkaıa

Adamnyń peshenesine jazylǵan baqtyń qaı kúni, qaı sátte, qaı jerden tógilip túsetinin kim bilgen? Bireý ómir boıy tyrysady da, eshteńe shyqpaıdy. Bireý shaı iship otyryp, shynaıy jeńimpaz atanady.

Astanalyq Ermek Baımbetov — dál sondaılardyń biri. Jańa kólik emes, jańa úmitke ıe bolǵan azamat. Onyń baǵy — ǵalamtordyń ar jaǵynan kelgen. Al baqyt — qoıý, kúreń shaı ústinde kútip turǵan.

Bir kúni Ermek "Sátti juldyzdyń" jarnamasyn kóredi. Bireýler mundaıǵa selt etpeıdi. "Báribir jolym bolmaıdy" deıdi. Al Ermek... táýekel etti. Eki bılet satyp aldy. Bar bolǵany — eki bılet! Biri — jaı qaǵaz. Ekinshisi — 10 mıllıon teńgelik altyn qujat bolyp shyqty.

"Keshki shaı ústinde otyr edik. Qońyraý shalyndy. «Siz kólik utyp aldyńyz», deıdi. Á degende alaıaqtar shyǵar dep oıladym. Biraq bılet nómirin aıtty, telefon nómirin aıtty. Saıttan qarap edim — shynymen de men ekenmin..." – deıdi ózi.

Keıde sene salý qıyn. Ásirese qazaq senim men kúmánniń arasynda júredi. Al Ermektiń qýanyshy — keıinirek keldi. Bastapqyda – tosyn, keıin – tushshymdy. Ol kólikti emes, onyń ornyna beriletin 10 mıllıon teńgeni tańdady. Qaıda jumsamaq? Bir bóligi — ákesiniń emine, qalǵany — nesıege.

Kim ne dese de, bul — bir adamnyń ǵana emes, bir áýlettiń jeńisi.

Sátti juldyz – sátti kúnniń habarshysy ma?

«Sátti juldyz» ulttyq lotereıasy — sońǵy on jylda myńdaǵan adamnyń úmitine ushqyn bergen uıym. Elimizdiń túkpir-túkpirindegi 200-den astam saýda núktesinde armandar bıletpen satylyp jatyr desek, asyra aıtqandyq bolmas.

Jeńimpaz kóp. Eń úlken júlde — 150 mıllıon teńge. Qyzylordadan shyqqan qatysýshy utyp alǵan. Bul endi qarapaıym baılyq emes, bir óńirdiń jańalyǵy.

Al alda ne kútip tur? Taǵy da páter, taǵy da kólik!

Qazaq "kóp qorqytady, tereń batyrady" deıdi. Kóptiń ishinen dara shyǵý ońaı emes. Biraq kelesi múmkindikter de daıyn tur:

20 sáýir — páter oınatylady («TeleBingo» oıyny);

30 sáýir — avtokólik oınatylady («6/49» oıyny);

Djekpot qazirdiń ózinde 572 mıllıon teńge bolyp tur! Sandardyń ózi sóılep tur.

Mine, osynyń biri — «LotoNabor Kvartıra». 5 bıletten turatyn bul jınaq — páterge aparar bes qadam. Ár bılet — óz aldyna bir múmkindik.

Utys jeksenbi, 20 sáýirde, saǵat 10:00-de, «31 arnada» tikeleı efırde ótedi. Kózben kórip, kóńilmen utýdyń joly osy.

Jeńis jeke emes, qoǵamǵa ortaq

Jeńiske jetken ár teńgeniń 10 paıyzy — qazaq sportyna ketedi. Taǵy 10 paıyzy — «Qazaqstan halqyna» qoǵamdyq qoryna aýdarylady. Demek, bireýdiń baǵy — elge qaıyrly. Oıyn oınasań da, oımen oınar kezeń bul.

Ermektiń joly boldy. Keleside kim biledi — baǵyńyz sizge buıyryp qalýy da ǵajap emes. Qaırattan týǵan qaısarlyq pen úmittiń arasy keıde bar bolǵany eki bılet qana.

 

marıaldyń aqysy tólengen.

 

Páter utyp alǵan adam kim?
28 sáýir 2025
Páter utyp alǵan adam kim?

Telefon shyryldady. «Siz páter utyp aldyńyz» dedi. «Alaıaqtyq emes pe?» dep oılady. Eki kún boıy senbedi. Úshinshi kúni ǵana Almatydaǵy bas keńsege kirgende baryp kóz jetkizdi. Shyn eken. Qaǵaz júzinde emes, ómirde.

Bul – Vasılııdiń hıkaıasy. Ol – qarapaıym eńbek adamy. Elimizdiń óndiris oryndarynda jıyrma jyldan beri vahtalyq ádispen jumys istep keledi. Almatyda turady. Alys jol, aýyr jumys, uzaq aýysym – bári úırenshikti. Biraq myna jańalyq oǵan múlde úırenshikti emes.

– Lotereıaǵa shamamen eki jyldan beri qatysyp júrmin, – deıdi ol. – Aptasyna kemi eki ret bılet alamyn.

Sáti túsken kún – dál osy apta. Qolyna tıgen – baspana. Biraq bul qýanysh bastapqyda kúmánmen kelgen.

– Basynda shyn aıtsam, senbedim. «Skam shyǵar» dep oıladym. Qazir kim kóringen telefon shalyp, aldap-arbaıdy ǵoı. Biraq birneshe márte habarlasty. Keıin ózim kelip kórdim. Mine, sol kezde ǵana ras ekenin túsindim, – deıdi Vasılıı.

Jeńimpazben sóılesip otyrǵanda onyń sózderinde bir zańdylyq baıqaldy: úmit úzilmegen. Ol senip kelgen. Seniminiń syry – sabyr men turaqtylyq.

– Buǵan deıin de úmitimdi úzbeı, bılet alyp júrdim. Qazir senimim tipti kúsheıdi. Odan ári de qatysa berem, – deıdi.

Bir qyzyǵy, Vasılıı jeńisi týraly eshkimge aıtpaǵan. Qazir de aıtqysy joq. «Tynysh ómir súrgiń kelse, kópke jarıa etpe» deıdi. Onyń bul sózi búgingi qoǵamnyń bir kórinisi ispetti.

– Ashyq aıtyp, jarıa etken durys emes dep oılamaımyn. Kúnde bireý habarlasyp, mazany alady. Sol úshin eshkimge aıtpadym, – deıdi ol.

Lotereıaǵa kelsek, Vasılıı kóbine TeleBingo men 5/36 bıletterin satyp alady. Bastapqyda sandardy ózi tańdaıtyn. Tipti nýmerologıany zerttep kórgen. Biraq sońǵy ýaqytta bárin avtomatqa tapsyrǵan. Utqan nómir de avtomatty túrde tańdalǵan.

– Buryn iri saýda dúkenderinen qaǵaz bılet alatynmyn. Sońǵy alty aıda onlaınǵa kóshtim. Yńǵaıly ári jyldam, – deıdi.

Sóz sońynda ol barlyq qatysýshylarǵa qarapaıym, biraq senimdi keńes berdi:

– Úmit úzbeńizder. Bálkim, bir kúni siz de utyp qalarsyz. Eshteńe de beker emes.

Tanymal qoǵam qaıratkeri aıtqandaı, «Baqyt – daıyn turǵan qaqpa. Biraq ony ashý úshin senimniń kilti kerek». Vasılıı sol kiltti tapty. Endi jańa ómirdiń esigin ashty.

Kelesi kezek – Krosover!

30 sáýir kúni saǵat 22:00-de ótetin kezekti tırajda basty júlde – 282 819 500 teńgeden asady jáne Krosover avtokóligi oınatylady.

«LOTO 6/49» lotereıasynyń LotoJıyn formatynda usynylǵan arnaıy toptamasy arqyly ár qatysýshy bir emes, birden 6 múmkindikke ıe bolady. Árbir LotoJıyn 6 bıletten turady, al sandar júıesi kezdeısoq tańdalady. Utysqa qatysý onlaın rejımde qoljetimdi.

Tikeleı efır YouTube jelilesindegi Satty Zhuldyz arnasy arqyly júrgiziledi.

Áleýmettik jaýapkershilik:

Oıynnan túsken tabystyń 10%-y otandyq sportty qoldaýǵa, al taǵy 10%-y «Qazaqstan halqyna» qoǵamdyq qoryna aýdarylady.

Múmkindik qashan kelip qalatynyn eshkim bilmeıdi. Vasılııge buıyrǵan baqyt, bálkim, erteń sizdiń esigińizdi qaǵar!

Juldyz kıip kelgen jigit nemese 300 mıllıonnyń qupıasy
12 mamyr 2025
Juldyz kıip kelgen jigit nemese 300 mıllıonnyń qupıasy

Ol keldi. Biraq betin kórsetpeı keldi.
Sebebi – jeńisi jaı ǵana sáttilik emes. Qaýip-qaterimen birge kelgen qupıa.

Qolyndaǵy utys – úsh júz mıllıon teńgege jýyq. Dollarǵa shaqsańyz – jarty mıllıon.
Mundaı soma qazaqtyń túsine kirse, shoshyp oıanady.
Al myna azamat – oıanyp turyp utyp alǵan.

Ulttyq lotereıanyń «LOTO 6/49» lotereıasynda rekordtyq utys ıesi atanǵan Qaırat esimdi kásipker – búgingi kúnniń «juldyzdy jeńimpazy». Biraq ol ataqqa emes, qaýipsizdikke jaqynyraq. Jeńgen sátte de, jar salǵan joq. Úndemedi.
Úıindegi áke-sheshege de aıtpady. Sebebi olardy ýaıymdatyp qoıǵysy kelmedi.

Qaırattyń tańdaýy túsken tırajdy lotereıa – «LOTO 6/49».
Erejesi qarapaıym: qyryq toǵyz nómirdiń ishinen altysyn tabasyz. Biraq sol alty san dál kelse – armanyńyz oryndalyp, ómirińiz ózgerýi múmkin.

Bul – júıeli djekpot. Eger basty utysty eshkim uta almasa, kelesi tırajǵa qosylady. Sóıtip, sát saıyn somma ósip otyrady. Qaırattyń joly sondaı bir sátte ashyldy. Jáne bul sát – elimiz úshin rekord.

Iá, bul – Táýelsiz Qazaqstan tarıhyndaǵy eń iri lotereıalyq utys.
Buǵan deıin mundaı kólemdegi júlde tirkelmegen. Demek, Qaırat tek jeńimpaz emes, jańa kezeńniń statısıkasyn da bastap berdi.

Qaryzy kóp pe? Kóp.
Pandemıada alǵan qaryzy – 150 mıllıon teńge.
«Sony jabamyn», – deıdi.
Alyp-ushpaıdy. Tosyn baılyqtan tasynyp ketpeıdi.
Qaıta, arqalaǵany aýyr, aıtqany sabyr.

«Mundaı utys tústi» degen SMS kelgende de senbepti.
Kóńili úırengeni – bes júz teńge, bes myń teńge.
Al mynaý – sanaǵa syımas san.

Eń bastysy – ol qatysýdy toqtatpaıdy. «TeleBingo, 5/36, LOTO 6/49 lotereıalaryna qatysyp júrmin. Taǵy da baq synaımyn», – deıdi.
Bul – jeńgen jannyń emes, jeńilmegen minezdiń sózi.

Juldyz kıip alǵan jeńimpaz – búgingi qoǵamnyń kórinisi.
Qorqaq qoǵam. Maqtanýdan emes, jarıa bolýdan qorqatyn zaman.
Baqytty jasyryp ustaý – jańa dástúrge aınaldy.

Bálkim, Qaırattyń shynaıy jeńisi – aqshadan buryn osy sabyr men esti qadam bolar.

 

**** Maqalanyń  aqysy tólengen

Biz týraly
ulys.kz — aqparattyq, saraptamalyq jáne tanymdyq baǵyttaǵy materıaldardy beredi.
 
Mýltımedıalyq joba zaman talabyna saı jasalǵan. Qazaqstannyń aqparattyq naryǵyn sapaly
kontentpen qamtamasyz etýge úles qosýǵa baǵyttalǵan. Mundaǵy saraptamalyq, tanymdyq
maqalalar san salany qamtıdy. Geostrategıa, geoekonomıka, geosaıasat, halyqaralyq
qatynastar men eldiń ishki-syrtqy saıasaty, ekonomıka, jahanda bolyp jatqan tektonıkalyq
ózgerister men trend taqyryptar ulttyq múdde turǵysynan tereń taldanyp qazaq
oqyrmandaryna jetkiziledi. Ortalyq Azıa men Túrki álemine erekshe kóńil bólinedi.