ۆاليۋتا باعامى
  • USD -

    514.3
  • EUR -

    587
  • RUB -

    6.23
اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ ەكونوميكالىق ارتىقشىلىقتارى قانداي؟
فوتو: shutterstock/vostock-photo 27 قىركۇيەك 2024
اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ ەكونوميكالىق ارتىقشىلىقتارى قانداي؟

قازاقستاندا اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ قۇرىلىسى ەنەرگەتيكالىق سەكتوردى ءارتاراپتاندىرۋ جانە قازبا وتىن كوزدەرىنە تاۋەلدىلىكتى ازايتۋدا ايتارلىقتاي ەكونوميكالىق الەۋەتكە يە. مۇنداي جوبانى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ەكونوميكالىق پايداسى ەنەرگەتيكالىق جۇيەنى تۇراقتاندىرۋ، كومىرقىشقىل گازىنىڭ قالدىقتارىن ازايتۋ، جاڭا جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ، ينۆەستيسيا تارتۋ جانە ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ سياقتى ءبىرقاتار فاكتورلارمەن بايلانىستى.


اەس قازاقستانعا ەنەرگەتيكالىق تاۋەلسىزدىكتى ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇگىنگى تاڭدا كومىر مەن مۇنايدى نەگىزگى ەكسپورتتاۋشى ەلمىز. ءبىراق بۇل ەل ەكونوميكاسىن الەمدىك ەنەرگەتيكالىق نارىقتا وسال ەتەدى. اتوم ەلەكتر ستانسيالارى جاھاندىق وتىن نارىعىندا ىشكى ەلەكتر ەنەرگياسىنا قاجەتتىلىكتى تاۋەلسىز ەتىپ، تۇراقتى جانە ۇزاق مەرزىمدى ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىكتىڭ كوزىنە اينالۋى مۇمكىن.


–2023 جىلى رەسەيدەن كەلەتىن ەنەرگيا كولەمى شامامەن 2 ميلليارد كيلوۆاتت-ساعاتتى قۇرادى. «جاسىل» ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتىپ، ونىڭ ۇلەسىن ەۋروپا ەلدەرىندەگىدەي 40-50 پايىزعا جەتكىزسەك، اڭگىمە باسقاشا بولار ەدى. ءقازىر بالامالى ەنەرگەتيكادان ۇلەس 10 پايىزعا، ال سۋدان 15 پايىزعا جەتپەيدى. بۇلاي جالعاسا بەرسە، قازاقستان ەلەكتر قۋاتىن يمپورتتاۋشى ەل بولىپ قالا بەرەدى. بۇل ەكونوميكالىق تۇرعىدان ءتيىمدى ەمەس. يمپورتتىق ەنەرگيانى تاۋ-كەن ونەركاسىبىنەن، اۋىل شارۋاشىلىعىنان، شوب جانە باسقا دا سالالاردان تۇسەتىن كىرىستەرمەن تولەيمىز. جاقسىلاپ ويلاساق، ەنەرگەتيكالىق تاۋەلدىلىك – ساياسي تاۋەلدىلىكتىڭ نەگىزى، – دەيدى ەكونوميست-ساراپشى ساپارباي جوبايەۆ «ۆەچەرنيي استانا» باسىلىمىنا بەرگەن سۇحباتىندا.


2023 جىلدىڭ سوڭعى التى ايىندا رەسەيدىڭ قازاقستانعا ەلەكتر ەنەرگياسى ەكسپورتىنىڭ كولەمى مەن قۇنىنىڭ ءوسىمى 2022 جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 156% جانە 175% قۇرادى، دەپ حابارلايدى «كوممەرسانت».
قازاقستاندا اتوم ەلەكتر ستانسياسىن سالۋدىڭ ەكونوميكالىق ارتىقشىلىعى – ۇزاق مەرزىمدى ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋدىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتۋ بولىپ تابىلادى. اتوم ەلەكتر ستانسياسىن سالۋدىڭ باستاپقى شىعىندارى كوپ بولۋى مۇمكىن، ءبىراق اتوم ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ پايدالانۋدا شىعىندار سالىستىرمالى تۇردە تومەن بولادى. مۇنداي قوندىرعىلار ۇزاق قىزمەت ەتەدى. مىسالى، 60 جىلعا دەيىن نەمەسە ودان دا كوپ. اتوم ەنەرگياسى ءداستۇرلى كومىرسۋتەكتى ەنەرگيا كوزدەرىمەن سالىستىرعاندا باسەكەگە قابىلەتتى.
ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، اەس قازاقستانعا پارنيكتىك گازدار شىعارىندىلارىن ازايتىپ، كليماتتىق ساياسات پەن ەلدىڭ حالىقارالىق يميدجىنە وڭ اسەر ەتەدى. جاھاندىق ەكولوگيالىق ستاندارتتاردى ناقىتالپ جانە كومىرتەكتى ازىراق تۇتىناتىن ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋ تەحنولوگيالارعا كوشۋ قازاقستان ءۇشىن ماڭىزدى ەكونوميكالىق ارتىقشىلىق بولۋى مۇمكىن. كومىرتەكتى رەتتەۋدە قارجىلىق شىعىندار بولماي، حالىقارالىق كليماتتىق قورلارعا جانە جاسىل تەحنولوگيالارعا ينۆەستيسيالارعا قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك تۋادى.
قازاقستان ءوزىنىڭ قوماقتى ۋران قورىن ەسكەرە وتىرىپ، ۇلتتىق رەسۋرستاردى پايدالانۋدى كەڭەيتە الادى. بۇل ەكسپورتتىق وپەراسيالاردان تۇسەتىن كىرىستى ۇلعايتىپ، ەلدىڭ الەمدىك ەنەرگەتيكالىق نارىقتاعى ورنىن جاقسارتادى. اتوم ەلەكتر ستانسياسى كورشى ەلدەرگە ەلەكتر ەنەرگياسىن ەكسپورتتاۋشى بولا الادى.
اەس قۇرىلىسىنىڭ ماڭىزدى اسپەكتىسى – جاڭا جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ جانە ونىمەن بايلانىستى وندىرىستەردى دامىتۋ. اتوم ەلەكتر ستانسياسىن جوبالاۋعا، سالۋعا جانە پايدالانۋعا كوپتەگەن ماماندار تارتىلادى. سول ارقىلى حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋعا دا اەس سەپتىگىن تيگىزەدى. ءبىلىم بەرۋ جانە عىلىمي ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋدى ىنتالاندىراتىن عىلىم مەن تەحنيكا سالاسىندا جوعارى بىلىكتى كادرلارعا سۇرانىس بولادى. سونىمەن قاتار، ەنەرگەتيكالىق ينفراقۇرىلىمدى جاقسارتۋ شەتەلدىك ينۆەستيسيالاردى تارتۋعا مۇمكىندىكتەر تۋعىزىپ، ەكونوميكالىق ءوسۋدى ودان ءارى ارتتىرادى.
اتوم ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ قۇرىلىسى ۇزاق مەرزىمدى ەكونوميكالىق وسۋگە، ەنەرگەتيكالىق تاۋەلسىزدىككە جانە ەلدىڭ حالىقارالىق ۇستانىمىن نىعايتۋعا ىقپال ەتەتىن قازاقستانعا كوپتەگەن ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيسيالىق پايدا اكەلەتىن ستراتەگيالىق شەشىم.
يادرولىق ەنەرگەتيكا سەنىمدى جانە تۇراقتى ەنەرگيا كوزى رەتىندە قاراستىرىلادى. ەنەرگيا تۇتىنۋدىڭ ءوسۋى جانە كومىر، مۇناي جانە گاز سياقتى ءداستۇرلى ەنەرگەتيكالىق رەسۋرستاردىڭ شەكتەلۋى جاعدايىندا اتوم ەلەكتر ستانسيالارىن سالۋ ەلىمىزدىڭ ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ كەزەك كۇتتىرمەيتىن قادامىنا اينالۋدا.


– اەس قۇرىلىسى قوماقتى قارجىلىق ينۆەستيسيالاردى قاجەت ەتىپ، ءجيى شەتەلدىك ينۆەستورلار مەن حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ قاتىسۋىمەن جۇزەگە اسىرىلادى. قازاقستان ءۇشىن اەس قۇرىلىسى ۇزاق مەرزىمدى ينۆەستيسيا تارتۋدىڭ ماڭىزدى قۇرالىنا اينالۋى مۇمكىن. جاڭا ستانسيا قۇرىلىسىنىڭ بولجامدى بيۋدجەتى ءقازىردىڭ ءوزىن دە 11-15 ميلليارد دوللاردى قۇرايدى، - دەپ حابارلايدى Inbusiness.kz اقپاراتتىق اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى «قازاقستان اتوم ەلەكتر ستانسيالارى» اق پرەزيدەنتى تيمۋر جانتيكينگە سوزىنە سىلتەمە جاساپ.


اتوم ەنەرگەتيكاسى سالاسىندا تاجىريبەسى بار EDF (فرانسيا)، CNNC (جۇڭگو) جانە روساتوم سياقتى حالىقارالىق كومپانيالار قازاقستانمەن ىنتىماقتاستىققا قىزىعۋشىلىق تانىتۋدا. شەتەلدىك سەرىكتەستەردىڭ بولۋى جوبانى جۇزەگە اسىرۋعا عانا ەمەس، تەحنولوگيا مەن ءبىلىم ترانسفەرتىنە دە كومەكتەسەدى. «اككۋيۋ» اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ قۇرىلىسى ەل تاريحىنداعى ەڭ ءىرى رەسۋرستىق ەمەس ينۆەستيسياعا اينالعان تۇركيانىڭ مىقتى تاجىريبەسى.


– مەملەكەتتىك قولداۋ جانە دۇنيەجۇزىلىك بانك پەن ەۋروپالىق قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكى سياقتى ءىرى قارجى ينستيتۋتتارىنىڭ قاتىسۋى قارجىلىق تاۋەكەلدەردى ازايتۋعا جانە ينۆەستورلاردىڭ جوباعا دەگەن سەنىمىن ارتتىرۋعا كومەكتەسەدى. بۇل تۇراقتى ەكونوميكالىق وسۋگە جانە وزىق تەحنولوگيالارعا ينۆەستيسيا سالاتىن ەل رەتىندە قازاقستاننىڭ حالىقارالىق مارتەبەسىن ارتتىرۋعا العىشارتتار جاسايدى، - دەپ جازادى Inbusiness.kz.


قاتاڭ ەكولوگيالىق ستاندارتتار مەن كليماتتىڭ وزگەرۋىنە كوبىرەك نازار اۋدارىلعاندىقتان، بۇكىل الەم ەلدەرى پارنيكتىك گازدار قالدىقتارىن ازايتۋعا جانە تازا ەنەرگيا كوزدەرىنە كوشۋگە ۇمتىلۋدا. تومەن كومىرتەكتى يادرولىق ەنەرگەتيكا قازاقستاننىڭ سو2 شىعارىندىلارىن ازايتۋ جانە پاريج كەلىسىمى بويىنشا حالىقارالىق مىندەتتەمەلەردى ورىنداۋ ماقساتتارىنا قول جەتكىزۋىندە شەشۋشى ءرول اتقارادى. بۇل «جاسىل» ەنەرگەتيكانى دامىتۋعا باعىتتالعان ينۆەستيسيالاردى تارتۋدىڭ جاڭا مۇمكىندىكتەرى.
اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ قۇرىلىسى قازاقستاننىڭ الەمدىك ەنەرگەتيكالىق نارىقتاعى نەگىزگى ەل رەتىندە حالىقارالىق پوزيسياسىن نىعايتا الادى. ۋراننىڭ قوماقتى قورىنا يە جانە يادرولىق ەنەرگەتيكانى دامىتا وتىرىپ، قازاقستان ەلەكتر ەنەرگياسىنا دەگەن ءوز قاجەتتىلىگىن وتەپ قانا قويماي، يادرولىق تەحنولوگيالار مەن وتىننىڭ ءىرى ەكسپورتتاۋشىسىنا اينالا الادى. بۇل حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ جاڭا پەرسپەكتيۆالارىن اشىپ، ەلدىڭ جاھاندىق ەنەرگەتيكالىق ساياساتتاعى ىقپالىن ارتتىرادى.


شالقار ابىلوۆا، ماڭعىستاۋ وبلىسى

RELATED NEWS
كەسەلدىڭ كوبى كومىردەن كەلىپ جاتقانىن قاشان ءتۇسىنىپ، مويىندايمىز - دامير اسپان
29 قىركۇيەك 2024
كەسەلدىڭ كوبى كومىردەن كەلىپ جاتقانىن قاشان ءتۇسىنىپ، مويىندايمىز - دامير اسپان
فرانسيادا 56 اەس بار. بۇل تۋرالى بلوگەر دامير اسپان جەلىدەگى پاراقشاسىندا جازدى، دەپ حابارلايدى Ulys.
"استاناداعى قىزىلوردا وبلىسى ونىمدەرىنىڭ جارمەڭكەسى قىزىپ تۇر-اۋ. ساپالى ونىمدەرى دە، الار جۇرت تا، اقىلداساتىن دۇنيە دە كوپ ەكەن. مىسالى، سىر ءوڭىرىنىڭ سوڭعى جىلدارى ەلەكتر ەنەرگياسىن تۇتىنۋدىڭ ءوسۋى بايقالادى. ايماقتا تۇرعىن ۇيلەر، الەۋمەتتىك جانە ونەركاسىپتىك نىسانداردىڭ كوپتەپ اشىلۋىمەن بايلانىستى ارينە. ءبىراق، جەلىدەگى توك قۋاتىنىڭ شامامەن 20% تومەندەۋىنە اكەلگەنى دە بار. قولدانىستاعى جىلۋ-ەلەكتر ورتالىقتارىمەن (تەس) سالىستىرعاندا الدەقايدا ارتىق بولاتىن اتوم ەلەكتر ستانسياسى ماسەلەنى شەشە الار ەدى. ءبىراق، ءبىراز جۇرت ايقىن پىكىردى قابىلداعىسى كەلمەيدى عوي، مويىنداماي. اەس-تەن باس تارتقان گەرمانيانى العا تارتىپ جاعادان الادى)) وك، جاقسى دەلىك، ال باسقا ەلدەر شە؟ ءدال ءقازىر الەمنىڭ 40 ەلىندە 200-دەن استام اتوم رەاكتورى جۇمىس ىستەپ تۇر. ەنەرگيانى ۋراننان الاتىن اقش، فرانسيا، جۇڭگو، شۆەيساريا، بەلگيا اقىماق ەمەس شىعار؟ فرانسيا دەمەكشى، "جەرىمىز بايتاق، ءبىزدىڭ ەلگە 5 فرانسيا سىيادى" دەپ جايشىلىقتا كەۋدە سوعاتىندار دا وسى وزدەرىڭ ەمەس پە؟! تاعى ءبىر مىسال، وسكەمەن، تەمىرتاۋ قالالارىندا بولدىڭىزدار ما وسى؟ ۇيرەنىسكەن حالقى بولماسا، سىرتتان كەلگەن ادامعا اۋاسىمەن تىنىستاۋدىڭ ءوزى قيىن. ەلىمىزدە وسىنداي 10-عا جۋىق قالانىڭ اۋاسى لاس ەكەن، بۇل جاقتارداعى زاۋىت-فابريكالاردان شىعىپ جاتقان كۇكىرت وكسيدىنىڭ كونسەنتراسياسى وتە جوعارى. سونىڭ كەسىرىنەن جەرگىلىكتى جۇرت ءتۇرلى اۋرۋلارعا ۇشىرايدى. اتىراۋدا دا وسى جاعداي بايقالادى. جاس انالار شە، كەلەر ۇرپاققا بۇدان كەلەر ءقاۋىپ جوق دەپ ويلايسىز با؟ اەس ءالى سالىنبادى، وندا بۇل ماسەلەلەر قايدان كەلىپ جاتىر، كەسەلدىڭ كوبى كومىردەن كەلىپ جاتقانىن قاشان ءتۇسىنىپ، مويىندايمىز؟ بۇل جاعىن قاراستىردىڭىزدار ما؟ قىسقاسى، رەفەرەندۋمعا بارىپ دۇرىس تاڭداۋ جاساڭىز، ول 6 قازان كۇنى، ال وعان دەيىن كۇرىش الۋعا جارمەڭكەگە كەلىڭىز"، - دەيدى دامير اسپان.
جەل جانە سۋ ەلەكتر ستانسالارىنىڭ ەكونوميكالىق جانە ەكولوگيالىق تيىمدىلىگى قانداي
08 ءساۋىر 2024
جەل جانە سۋ ەلەكتر ستانسالارىنىڭ ەكونوميكالىق جانە ەكولوگيالىق تيىمدىلىگى قانداي

بۇگىندە ەلىمىزدىڭ اۋماعىندا جالپى قۋاتى 1 409 مۆت بولاتىن 59 جەل ەلەكتر ستانسياسى جۇمىس ىستەيدى. ولار ەلىمىزدىڭ ءتۇرلى وڭىرلەرىندە، اتاپ ايتقاندا الماتى، اقمولا، جامبىل، تۇركىستان، قوستاناي، اقتوبە، ماڭعىستاۋ جانە جەتىسۋ وبلىستارىندا ورنالاسقان. جەل ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ ءدال وسى وبلىستاردا ورنالاسۋى اتالعان ايماقتارداعى جەلدىڭ ۇلكەن الەۋەتىنىڭ بولۋىمەن بايلانىستى ەكەندىگى ءسوزسىز.

ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى دەپارتامەنتىنىڭ باس ساراپشىسى نۇرجان دجاكانوۆ رەسپۋبليكا اۋماعىندا سالىناتىن ءبىر جەل ەلەكتر ستانسياسىنىڭ قۇنى كوپتەگەن فاكتورعا بايلانىستى ەكەندىگىن ايتادى.

«جەس قۇرىلىسىنىڭ قۇنى ورنالاساتىن جەرى، ينفراقۇرىلىمعا قولجەتىمدىلىك، توپوگرافيا جانە گەولوگيا، لوگيستيكا سىندى كوپتەگەن فاكتورعا بايلانىستى ەكەندىگى تۇسىنىكتى. دەگەنمەن، الەمدىك تاجىريبەگە سۇيەنەر بولساق، قۋاتتىلىعى 1 مۆت بولاتىن ستانسانىڭ قۇنى ورتاشا ەسەپپەن 1 ميلليون اقش دوللارىن قۇرايدى. 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسىندا ەلىمىزدەگى بارلىق جەل ەلەكتر ستانسياسى 3 824،99 ملن كۆت-ساع ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىردى. قازاقستانداعى جاڭارتىلاتىن ەنەرگەتيكا سەكتورى ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋدىڭ جىل سايىنعى ءوسىمىن كورسەتىپ وتىر. جالپى، وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسىندا جاڭارتىلاتىن ەنەرگەتيكانىڭ ۇلەسىنە ەلىمىزدە وندىرىلگەن بارلىق ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ شامامەن 6 پايىزى تيەسىلى بولعانىن اتاپ وتۋگە بولادى»، - دەدى ول.

مينيسترلىك باس ساراپشىسىنىڭ دەرەگىنشە، 2018 جىلدان باستاپ جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى جوبالارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ىرىكتەۋ اۋكسيوندىق تەتىك بويىنشا وتەدى. سونىڭ ارقاسىندا جەك جوبالارىن ىرىكتەۋ پروسەسى اشىق ءارى تۇسىنىكتى بولا ءتۇستى. سونداي-اق سوڭعى تۇتىنۋشىلارعا تاريفتەردىڭ اسەرىن بارىنشا ازايتۋعا مۇمكىندىك بەردى. وسىلايشا 2023 جىلعى ساۋدا-ساتتىق قورىتىندىسىندا جەك جوبالارى بويىنشا ەڭ تومەنگى باعا بەلگىلەندى. ياعني، 1 كۆت/ساعات ءۇشىن  10،38 تەڭگەنى قۇرادى.

«2027 جىلعا دەيىن ەلەكتر ەنەرگياسىن ءبىرىڭعاي ساتىپ الۋشىمەن جاسالعان شارتتارعا سايكەس، ەلىمىزدىڭ ءتۇرلى وڭىرىندە قۋاتى 470 مۆت بولاتىن 12 جەل ەلەكتر ستانسياسىن ىسكە قوسۋ جوسپارلاعان. بۇدان باسقا، وتكەن جىلعى اۋكسيوندىق ساۋدا-ساتتىق قورىتىندىسى بويىنشا جالپى قۋاتى 410 مۆت بولاتىن تاعى 7 جەس جوباسى ىرىكتەلدى. ولاردىڭ ىشىندە قۋاتتىلىعى 1 گۆت بولاتىن ءىرى جوبالاردىڭ ءبىرىن جەتىسۋ وبلىسىندا، جوڭعار قاقپاسىندا سالۋ كوزدەلگەن. قازىرگى ۋاقىتتا ەلەكتر ستانسياسى سالىناتىن الاڭىندا جەل ولشەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. قۇرىلىستىڭ باستالۋى 2025 جىلعا، ال 1-كەزەڭدى ىسكە قوسۋ 2029 جىلعا جوسپارلانعان. تولىق پايدالانۋعا بەرۋ مەرزىمى - 2030 جىل»، - دەدى نۇرجان دجاكانوۆ.

سونىمەن قاتار ول ەلىمىزدىڭ اۋماعىندا جۇمىس ىستەپ تۇرعان سۋ ەلەكتر ستانسيالارىنا قاتىستى مالىمەتتەرمەن دە ءبولىستى.

«قازىرگى ۋاقىتتا ەلىمىزدە جالپى قۋاتى 269،605 مۆت بولاتىن 39 شاعىن ەلەكتر ستانسياسى جۇمىس ىستەيدى. ولار نەگىزىنەن الماتى، تۇركىستان وبلىستارىندا جانە جەتىسۋ وبلىسىندا ورنالاسقان. 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا اتالعان گيدروەلەكتروستانسيالار 993،87 ملن كۆت/ساعات ءوندىردى»، - دەدى باس ساراپشى.

ونىڭ ايتۋىنشا، 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسىندا قۋاتتىلىعى 257 مۆت بولاتىن 26 گەس ىرىكتەلىپ الىندى. بۇل ستانسيالار 2028-2029 جىلدارى پايدالانۋعا بەرىلمەك. جالپى، ەلىمىزدە گيدروەلەكتروستانسيالار ءۇشىن شەكتى اۋكسيوندىق باعا 1 كۆت/ساعات ءۇشىن 41،23 تەڭگەنى قۇرايدى.

«جەل جانە سۋ ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ، جالپى جاڭارتىلاتىن ەنەرگەتيكا سەكتورىنىڭ ءبىرقاتار ارتىقشىلىعى بار. ونىڭ ىشىندە ەكولوگيالىق جانە ەكونوميكالىق تا. ماسەلەن، جەك نەگىزىندەگى ەلەكتر ستانسيالارى پارنيكتىك گازدار شىعارىندىلارىن نەمەسە ەلەكتر ەنەرگياسىن وندىرۋمەن بايلانىستى باسقا لاستاۋشى زاتتاردى شىعارمايدى. بۇل ايتارلىقتاي ەكولوگيالىق اسەر بەرەدى. سونىمەن قاتار، قۇرىلىس پەن ورناتۋدان كەيىن ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ وپەراسيالىق شىعىندارى تومەن بولادى. جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. مۇنان بولەك، ور ورنالاسقان ايماقتارعا ينۆەستيسيا دا تارتادى»، - دەدى نۇرجان دجاكانوۆ.

فوتو: yandex.kz

اەس قۇرىلىسى:  جۇڭگو تاراپىمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلۋدە
27 جەلتوقسان 2024
اەس قۇرىلىسى: جۇڭگو تاراپىمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلۋدە

ق ر پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى – باسپا ءسوز حاتشىسى بەرىك ءۋالي Egemen Qazaqstan گازەتىندە جاريالانعان ماقالاسىندا  ەلىمىزدە سالىناتىن اەس قۇرىلىسى تۋرالى ايتتى، دەپ حابارلايدى Ulys.

پرەزيدەنت اەس قۇرىلىسىنا بايلانىستى «بۇل تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ بۇكىل تاريحىنداعى ەڭ ءىرى جوباعا اينالادى. اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋ – ۇزاقمەرزىمدى جوبا. اتالعان باستاما ەلىمىزدىڭ ورنىقتى دامۋىن ونجىلدىقتارعا ىلگەرىلەتەدى، سونداي-اق ينجەنەرلەر شوعىرى مەن ءارتۇرلى بەيىندەگى ماماندار لەگىن دايارلاۋعا جاعداي جاسايدى. دەمەك ونىڭ پايداسىن قازىرگى جاستارىمىز بەن بولاشاق ۇرپاق كورەدى»، دەپ اتاپ وتكەن بولاتىن.

رەفەرەندۋمنان كەيىن قاسىم-جومارت توقايەۆ فرانسيا رەسپۋبليكاسىنا مەملەكەتتىك ساپارى اياسىندا وسى ەلدىڭ پرەزيدەنتى ەممانيۋەل ماكرونمەن جانە قازاقستانعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەن رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتينمەن اەس قۇرىلىسى تۋرالى پىكىر الماستى. قازىرگى ۋاقىتتا جۇڭگو تاراپىمەن وسى باعىتتا كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلىپ جاتىر. ياعني بىرنەشە جىلعا سوزىلاتىن مەگاجوبانى جۇزەگە اسىرۋ اتوم ونەركاسىبىندە مول تاجىريبەسى بار ءىرى كومپانيالاردان قۇرالعان حالىقارالىق كونسورسيۋمعا جۇك­تەلەدى.

جۋىردا مەملەكەت باسشىسى ەنەرگەتيكا ءمينيسترى الماسادام ساتقالييەۆتى قابىلداپ، ەلىمىزدە سالىناتىن اتوم ەلەكتر ستانساسىنىڭ قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋدى تاپسىردى.

ءبىز تۋرالى
ulys.kz — اقپاراتتىق، ساراپتامالىق جانە تانىمدىق باعىتتاعى ماتەريالداردى بەرەدى.
 
مۋلتيمەديالىق جوبا زامان تالابىنا ساي جاسالعان. قازاقستاننىڭ اقپاراتتىق نارىعىن ساپالى
كونتەنتپەن قامتاماسىز ەتۋگە ۇلەس قوسۋعا باعىتتالعان. مۇنداعى ساراپتامالىق، تانىمدىق
ماقالالار سان سالانى قامتيدى. گەوستراتەگيا، گەوەكونوميكا، گەوساياسات، حالىقارالىق
قاتىناستار مەن ەلدىڭ ىشكى-سىرتقى ساياساتى، ەكونوميكا، جاھاندا بولىپ جاتقان تەكتونيكالىق
وزگەرىستەر مەن ترەند تاقىرىپتار ۇلتتىق مۇددە تۇرعىسىنان تەرەڭ تالدانىپ قازاق
وقىرماندارىنا جەتكىزىلەدى. ورتالىق ازيا مەن تۇركى الەمىنە ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى.