ۆاليۋتا باعامى
  • USD -

    521.9
  • EUR -

    612.5
  • RUB -

    6.61
19 مىڭنان استام ءۇيدى سۋ باستى - توقايەۆ تاسقىنمەن كۇرەسكەندەردى ماراپاتتادى
اقوردا 19 ماۋسىم 2024
19 مىڭنان استام ءۇيدى سۋ باستى - توقايەۆ تاسقىنمەن كۇرەسكەندەردى ماراپاتتادى

اقوردادا سۋ تاسقىنىمەن كۇرەسكە بەلسەنە اتسالىسقان ازاماتتاردى سالتاناتتى تۇردە ماراپاتتاۋ ءراسىمى ءوتتى، دەپ حابارلايدى اقوردا.

مەملەكەت باسشىسى سۋ تاسقىنىمەن كۇرەس شارالارىنا بەلسەنە اتسالىسقان ەل ازاماتتارىن ماراپاتتاۋ راسىمىندە ءسوز سويلەدى.

پرەزيدەنت، ەڭ الدىمەن، بۇل بۇرىن ەشقاشان بولماعان ەڭ جويقىن تابيعي اپات ەكەنىن اتاپ ءوتتى. قازاقستاننىڭ 10 ايماعىندا توتەنشە جاعداي جاريالاندى. جالپى، ەل كولەمىندە 19 مىڭنان استام تۇرعىن ءۇيدى سۋ باستى.

– سىن ساعاتتا ەلىمىز ىرىستى ىنتىماعىن تانىتتى. ءبىز تابيعي اپات كەزىندە جۇرت بولىپ جۇمىلدىق. ءبىرتۇتاس ەل ەكەنىمىزدى كورسەتتىك. قۇتقارۋشىلار، اسكەريلەر، ىشكى ىستەر ورگاندارى مەن اكىمدىك قىزمەتكەرلەرى تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەدى. ولار وتان الدىنداعى پارىزىن ءمىنسىز اتقاردى. ءبىر سوزبەن، انتقا ادال بولدى، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقايەۆ توپان سۋمەن كۇرەسكە كۇشتىك قۇرىلىمداردىڭ 63 مىڭنان استام قىزمەتكەرى اتسالىسقانىنا نازار اۋداردى. قۇتقارۋ وپەراسياسى بارىسىندا 120 مىڭنان استام ادام، ونىڭ ىشىندە 40 مىڭ بالا ءقاۋىپسىز جەرگە كوشىرىلدى.

– بۇل – قۇتقارۋشىلار مەن ۇشقىشتاردىڭ قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ ناتيجەسى. ءابىش كەكىلبايەۆ «ەلىن سۇيگەن ازاماتقا ەڭ ۇلكەن قايعى – ءوز حالقىنىڭ تاعدىرىنان تىس قالۋ» دەپ ايتقان. ۇلتتىق ەرىكتىلەر جەلىسى تابيعي اپات بولعان ساتتەن باستاپ ەرەكشە بەلسەندى بولدى. 50 مىڭنان استام ۆولونتەر كومەك كەرۋەندەرىن ۇيىمداستىردى. ولار اپات ايماقتارىنا ازىق-تۇلىك جانە باسقا دا قاجەتتى زاتتاردى جەتكىزۋگە اتسالىستى. قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ «جۇرەكتەن جۇرەككە» اكسياسى ورتاق ىسكە مول سەپتىگىن تيگىزدى، – دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى كەنتاۋ قالاسىندا تۇراتىن گاۋھار شايمەردەن ەسىمدى وقۋشى قىزدىڭ اتا-اناسىنا وتانشىل ۇرپاق ءوسىرىپ جاتقانى ءۇشىن العىس ايتتى. ول ءوزى جيناپ جۇرگەن قارجىسىن قۇلسارى قالاسىنىڭ تۇرعىندارىنا اۋدارعان. سونىمەن قاتار اتىراۋ وبلىسىنىڭ تۇرعىندارى – توقساننان اسقان ورىنشا توقتىباق قىزى مەن ءاليا دوسمۇحانوۆانىڭ ەرەن ەڭبەگىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. بۇدان بولەك، پرەزيدەنت كومەك بەرگەنى ءۇشىن باۋىرلاس مەملەكەتتەرگە، حالىقارالىق كومپانيالار مەن ۇيىمدارعا ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.

– ناعىز دوستىق قيىندىقتا سىنالادى دەپ تەكتەن-تەك ايتپايدى. كەيبىر شەتەلدىك ازاماتتار زارداپ شەككەن ادامدارعا جاردەمدەسۋ ءۇشىن ارنايى كەلدى. وسى ءساتتى پايدالانىپ، قيىن-قىستاۋ شاقتا قولداۋ بىلدىرگەنى ءۇشىن شەتەلدىك سەرىكتەستەرىمىزگە جانە دوستارىمىزعا شىن جۇرەكتەن ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، سۋ تاسقىنى كەزىندە حالقىمىز بىرلىگى بەكەم، ىنتىماعى بەرىك ەل ەكەنىن كورسەتتى.

– الاپات سۋ تاسقىنداپ كەلىپ قالعاندا، وتانداستارىمىز تابيعات اپاتىمەن كۇرەسىپ جاتقان قۇتقارۋشىلارعا كومەك قولىن سوزدى. ولار سۋ باسقان ايماقتاردا جاۋاپتى قىزمەت مەكەمەلەرىنە جاردەمدەسىپ، جانقيارلىقپەن ارەكەت ەتتى ءارى باتىلدىق تانىتتى. كوبى ادامدار مەن جانۋارلاردى ءوز كولىكتەرىمەن ءقاۋىپسىز جەرگە الىپ شىقتى. مىڭداعان جاناشىر ازامات تاسقىن سۋدان قورعايتىن بوگەن سالۋعا قاتىستى. ورتاق كۇش-جىگەردىڭ ارقاسىندا ءبىز جاعدايدىڭ ۋشىعىپ كەتۋىنە جول بەرمەدىك، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

سونىمەن قاتار مەملەكەت باسشىسى وزدەرىن ناعىز وتانشىل ءارى جاۋاپتى ازامات رەتىندە كورسەتكەن ەرىكتىلەردىڭ ەڭبەگىن جوعارى باعالاپ، ولاردى قازىرگى زاماننىڭ باتىرلارى دەپ اتادى.

– مەن ەرىكتىلەر قوزعالىسىنىڭ دامۋىنا ايرىقشا ءمان بەرەمىن. وزدەرىڭىزگە ءمالىم، 2020 جىلدى ۆولونتەر جىلى دەپ جاريالادىم. وسى ۋاقىت ىشىندە ەلىمىزدەگى ۆولونتەرلىك قىزمەت مۇلدە جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلدى. ەرىكتىلەردىڭ كۇش-جىگەرىنىڭ ارقاسىندا ماڭىزدى باستامالار مەن جوبالار جۇزەگە استى. ەڭ باستىسى، ءبىز ادامداردىڭ مەملەكەت پەن قوعام ومىرىنە ارالاسۋعا، ادامي قۇندىلىقتار مەن قاسيەتتەرگە ساي بولۋعا دەگەن نيەتىن وياتتىق. ەلىمىزدەگى جان-جاقتى جاڭعىرۋلاردىڭ قوزعاۋشى كۇشى – ادام. قولعا الىنعان اۋقىمدى رەفورمالار تابىستى جۇزەگە اسۋ ءۇشىن ەلىمىزدىڭ بارشا ازاماتى كۇش بىرىكتىرۋى قاجەت ەكەنىنە سەنىمدىمىن، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

پرەزيدەنت باسپاناسىز قالعان ادامدارعا «قازاقستان حالقىنا» قورىنان تۇرعىن ءۇي سالۋعا قاراجات بولىنگەنىن ايتتى. جالپى، 2200-دەن استام ءۇي سالىنادى. سونداي-اق 10 مىڭعا جۋىق باسپانا كۇردەلى جوندەۋدەن وتەدى.

– تاسقىننىڭ زاردابىن جويۋعا ءبىرقاتار كاسىپكەرىمىز قوماقتى قاراجات ءبولدى. ولار ءاردايىم تۋعان ەلىمەن بىرگە ەكەنىن ناقتى ىسپەن دالەلدەدى. ۇلت مۇددەسىنە ساي جاۋاپكەرشىلىگى مول كاسىپكەرلىك دەگەنىمىز – وسى. ارينە، قالىس قالعان كاسىپكەرلەر دە از ەمەس، ولاردىڭ كىم ەكەنىن دە جاقسى بىلەمىز. ءبىز ەشكىمدى ماجبۇرلەگەن جوقپىز. اركىم ءوز تاڭداۋىن جاسادى، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقايەۆ كييەۆتە قازاقستان جۋرناليسىنە جاسالعان قاستاندىق ارەكەتكە قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى.

– ەلىمىزدە زاڭ ۇستەمدىگىن نىعايتىپ جاتىرمىز، ياعني بارلىق سالادا، ەڭ الدىمەن، زاڭ ۇستەمدىگىن قامتاماسىز ەتۋ – باستى مىندەت. بۇل ماسەلە بويىنشا مەنىڭ كوزقاراسىم – ايقىن. مۇنى وزدەرىڭىز دە جاقسى بىلەسىزدەر. قازاقستاندا زاڭ مەن ءتارتىپ بارىنەن بيىك تۇرۋعا ءتيىس. سوندىقتان قوعامداعى بارلىق قاراما-قايشىلىقتار مەن كەلىسپەۋشىلىكتەردى تەك قانا قۇقىقتىق تۇرعىدان، ياعني ءتيىستى زاڭناماعا جانە نەگىزگى حالىقارالىق نورمالارعا سايكەس شەشۋ قاجەت. كەشە قازاقستان ازاماتى ايدوس سادىقوۆقا قاتىستى كييەۆتە بولعان قىلمىسقا دا ءدال وسى ۇستانىم تۇرعىسىنان قاراعان ءجون. مەن ديپلوماتيالىق ارنالار مەن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى ارقىلى وسى وقىس وقيعا بويىنشا ۋكراينا تاراپىنا رەسمي سۇراتۋلار جىبەرۋ تۋرالى ناقتى تاپسىرما بەردىم. سونداي-اق قاجەت بولعان جاعدايدا قازاقستاننىڭ رەسمي ورگاندارى ءىستىڭ اقيقاتىنا جەتۋگە جاردەم بەرۋ ءۇشىن تەرگەۋ جۇمىسىنا قاتىسۋعا دايىن ەكەنىن ايتقىم كەلەدى، – دەدى پرەزيدەنت.

قاسىم-جومارت توقايەۆ ءسوزىن قورىتىندىلاي كەلە، اپات سالدارىن جويۋعا اتسالىسقان ءار ازاماتقا شىنايى ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.

– بارشاڭىزعا ءمالىم، ءقازىر «تازا قازاقستان» اكسياسى باستالدى. بۇل – وتە ماڭىزدى الەۋمەتتىك، ءتىپتى ساياسي جوبا. ونىڭ تۇپكى ءمانى – ۇلتتى ورتاق ىسكە ۇيىستىرىپ، ەلىمىزدى كوركەيتە ءتۇسۋ، حالقىمىزدىڭ جاڭا ەكولوگيالىق سانا-سەزىمىن دامىتۋ. بۇعان، ەڭ الدىمەن، وزدەرىڭىز سياقتى ادال ازاماتتار ۇيىتقى بولادى. ەل مۇددەسى ءۇشىن جاسالعان ەڭبەك پەن ەرلىك ەشقاشان ۇمىتىلمايدى. سوندىقتان بۇگىنگى ماراپاتتى حالىقتىڭ سىزدەرگە دەگەن زور العىسى دەپ قابىلداعان ءجون، – دەدى پرەزيدەنت.

ماراپاتتاۋ راسىمىندە «زاعيپتار ارمانى» مۇگەدەكتەر قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ءىس جۇرگىزۋشىسى ءاليا دوسمۇحانوۆا، «وسنوۆانيە» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىنىڭ ەكسكاۆاتورشىسى ۆلاديمير ساريك جانە «قازسۋشار» رەسپۋبليكالىق مەملەكەتتىك كاسىپورنى اقتوبە فيليالىنىڭ سۋ بەرۋدى رەتتەۋشىسى شىڭعىستاۋ ابدييەۆ ءسوز سويلەدى.

بۇدان كەيىن مەملەكەت باسشىسى سۋ تاسقىنىنا قارسى شارالارعا بەلسەنە اتسالىسقان ءبىر توپ قۇتقارۋشىنى، ۆولونتەرلەر مەن قوعام بەلسەندىلەرىن، اسكەري قىزمەتشىلەر مەن دارىگەرلەردى، قاراپايىم جۇمىسشىلاردى، سونداي-اق كاسىپكەرلەر مەن ءىرى بيزنەس وكىلدەرىن ماراپاتتادى.

RELATED NEWS
قازاقستاننىڭ 20-دان استام ەلدى مەكەنىندە سۋ تاسقانى بولۋى مۇمكىن
05 اقپان 2025
قازاقستاننىڭ 20-دان استام ەلدى مەكەنىندە سۋ تاسقانى بولۋى مۇمكىن

ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىنىڭ كۋلۋارىنداتوتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى شىڭعىس ءارىنوۆ سۋ تاسقىنى ءقاۋپى بار ايماقتا 23 ەلدى مەكەن بار ەكەنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى Ulys.

«بۇل ستاتيستيكانى ماماندار بەرەدى. كەيبىر دەپۋتاتتار وسى ءوڭىردىڭ بارلىعىن سۋ باسادى دەپ شوشىپ جاتىر ەكەن. ولاي بولمايدى. بەلگىلى ءبىر جۇمىس جۇرگىزەمىز. كەيبىر وڭىردەن ول قاۋىپتەر جويىلدى. ال وڭىرلەر بويىنشا سۋ تاسقىنى ءقاۋپى ءتونىپ تۇرعان توپ-5 ايماقتى ايتاتىن بولساق، بقو، قاراعاندى، اقمولا، شىعىس قازاقستان جانە سولتۇستىك قازاقستان وبلىستارى بولىپ وتىر»، - دەدى شىڭعىس ءارىنوۆ

سۋ تاسقىنىنا دايىندىق:  ەل اۋماعىنىڭ 71%-ىندا قار جاتىر
11 ناۋرىز 2025
سۋ تاسقىنىنا دايىندىق: ەل اۋماعىنىڭ 71%-ىندا قار جاتىر

ۇكىمەت  وتىرىسىندا ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ءمينيسترى ەرلان نىسانبايەۆ ەل اۋماعىنىڭ 71%-ىندا قار جاتقانىن حابارلادى. 

 ول 11 ناۋرىزداعى جاعداي بويىنشا قار استىندا جاتقان اۋماق 71%-دى قۇرايتىنىن، دەگەنمەن بۇل وتكەن اپتاعا قاراعاندا 15%-عا از ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىگىندە: قىزىلوردا، تۇركىستان جانە جامبىل وبلىستارىندا، باتىسىندا: باتىس قازاقستان، اتىراۋ جانە ماڭعىستاۋ وبلىستارىندا قار ەرىپ جاتىر.
«ناۋرىز ايىندا تەمپەراتۋرا كوتەرىلىپ، جاۋىن-شاشىن كوپ بولسا ەرىگەن قار سۋىنان تاۋ وزەندەرىندە تاسقىن ءجۇرۋى مۇمكىن. ورتالىق، سولتۇستىك جانە شىعىس ايماقتاردا قار قالىڭ، ناۋرىز ايىندا جاۋىن-شاشىن مولشەرى ايلىق نورمادان ەكى جانە ودان دا كوپ تۇسەدى دەپ كۇتىلىپ وتىر. مىسالى، استانادا ءبىرىنشى ونكۇندىكتىڭ وزىندە ايلىق جاۋىن-شاشىن مولشەرى ءتۇستى»، 
— دەپ اتاپ ءوتتى ەرلان نىسانبايەۆ.

سۋ تاسقىنىمەن كۇرەس: 5 مىڭنان اسا وتباسى قونىس تويىن تويلادى
08 تامىز 2024
سۋ تاسقىنىمەن كۇرەس: 5 مىڭنان اسا وتباسى قونىس تويىن تويلادى

سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن 5 239 وتباسىعا ارنايى سالىنعان جانە ساتىپ الىنعان ۇيلەر مەن پاتەرلەر بەرىلدى، دەپ حابارلادى ۇكىمەتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى.

ۇكىمەت سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن وتباسىلارعا تۇرعىن ءۇي سالۋ جانە ساتىپ الۋ، سونداي-اق ولارعا جان-جاقتى كومەك كورسەتۋ بويىنشا وڭىرلەردە جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇمىستاردى تۇراقتى باقىلاۋدا ۇستاپ وتىر.

قيراعان باسپاناسىنىڭ ورنىنا 4769 وتباسى جاڭا ۇيلەر مەن پاتەرلەرگە يە بولدى. سونىمەن قاتار زارداپ شەككەن وڭىرلەردە 2568 جاڭا ءۇيدىڭ قۇرىلىسى قارقىندى تۇردە جۇرگىزىلىپ جاتىر، ونىڭ ىشىندە 470 نىسان بويىنشا جۇمىستار تولىعىمەن اياقتالىپ، تۇرعىندارعا كىلتتەر تابىستالدى.

سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا قۇرىلىسى اياقتالعان 285 ءۇي، قوستاناي وبلىسىندا 57، باتىس قازاقستان وبلىسىندا 80، اقتوبە وبلىسىندا 43 جانە پاۆلودار وبلىسىندا 5 ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى.

بارلىق وبلىستا سۋ باسقان تۇرعىن ۇيلەردى تەكسەرۋ جانە باعالاۋ جۇمىستارى 100% اياقتالدى. جالپى سوماسى 49،3 ملرد تەڭگەگە 8 853 وتباسى تۇرعىن ءۇيدى جوندەۋگە جانە قالپىنا كەلتىرۋگە ءتيىستى تولەم الدى.

34 216 وتباسىعا 12،6 ملرد تەڭگەگە 100 اەك مولشەرىندە ءبىرجولعى وتەماقى تولەندى. سونداي-اق جوعالعان ءبىرىنشى قاجەتتىلىكتەگى زاتتارىن ساتىپ الۋ ءۇشىن 150 اەك-كە دەيىن قوسىمشا تولەمدەر بەرىلۋدە. بۇگىنگى تاڭدا 9،9 ملرد تەڭگەگە 21 869 وتباسى وسىنداي كومەك الدى.

زارداپ شەككەن بيزنەسكە كەلتىرىلگەن زالالدى وتەۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا. وڭىرلىك كوميسسيالار جالپى سوماسى 7،9 ملرد تەڭگەگە شوب سۋبەكتىلەرىنىڭ 455 ءوتىنىمىن قاراپ، ماقۇلدادى.

سۋعا كەتكەن مال ءۇشىن بەرىلگەن مەملەكەتتىك كومەك كولەمى 2،8 ملرد تەڭگەدەن استى.

ءبىز تۋرالى
ulys.kz — اقپاراتتىق، ساراپتامالىق جانە تانىمدىق باعىتتاعى ماتەريالداردى بەرەدى.
 
مۋلتيمەديالىق جوبا زامان تالابىنا ساي جاسالعان. قازاقستاننىڭ اقپاراتتىق نارىعىن ساپالى
كونتەنتپەن قامتاماسىز ەتۋگە ۇلەس قوسۋعا باعىتتالعان. مۇنداعى ساراپتامالىق، تانىمدىق
ماقالالار سان سالانى قامتيدى. گەوستراتەگيا، گەوەكونوميكا، گەوساياسات، حالىقارالىق
قاتىناستار مەن ەلدىڭ ىشكى-سىرتقى ساياساتى، ەكونوميكا، جاھاندا بولىپ جاتقان تەكتونيكالىق
وزگەرىستەر مەن ترەند تاقىرىپتار ۇلتتىق مۇددە تۇرعىسىنان تەرەڭ تالدانىپ قازاق
وقىرماندارىنا جەتكىزىلەدى. ورتالىق ازيا مەن تۇركى الەمىنە ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى.