Qazaqstanda keıingi jyldary sporttyń jaı-kúıi jıi talqylanatyn taqyryptar qatarynda. Buǵan Ulttyq olımpıada komıtetin biraz jyl eks-prezıdent Nazarbaevtyń kúıeý balasy Tımýr Qulybaevtyń basqarýy da sebep bolsa kerek. Májilis depýtaty Ermurat Bapı Qulybaevty «oıy — munaı satyp, qaltasyn toltyrý, sportty qaıtsin?!» dep ashyq synap tastady. Keıin komıtette úlken aýys-túıis boldy, desek te quramda Eski Qazaqstannyń ókilderi qylań berip qaldy. Oǵan qosa keıingi kezde jalpy sport salasyndaǵy sybaılas jemqorlyqqa qatysty birneshe daýly oqıǵa boldy. Bul týraly dalainside saıty habarlady.
Sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmet birneshe aıdan beri sport salasyndaǵy sheneýnikter men olar basqaratyn qurylymdardyń qyzmetine tekseris júrgizip keledi. dw.com osy taqyrypta zertteý júrgizip kórgen. Derekterge súıensek, 2024 jyldyń basynan bastap elde búdjet qarajatyn urlady degen kúdikpen bes adam ustalǵan. Onyń ishinde keıbir sheneýnikter uzaq merzimge sottalyp ketken.
«Memleketten sýbsıdıa alatyn keıbir sport mektepteri men klýbtarynda osyǵan baılanysty shuǵyl jınalystar ótkizilgen. Al mekeme basshylary óz qaramaǵyndaǵylardan sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmetkerlermen sóılesý barysynda olarǵa qarsy kýálik bermeýin suraıdy», — dep jazylǵan derekte.
Eń daýly oqıǵalardyń ishinde 117 myń eýroǵa jýyq urlady degen kúdikke ilingen Sportty damytý dıreksıasynyń basshysy Oralbaı Jaqsymbetov, 102 myń eýrodan asa qarjy jymqyrǵany úshin 7 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrylǵan Astananyń Olımpıadalyq sport túrlerin damytý dıreksıasynyń burynǵy basshysy Baǵdat Danıarov ta bar.
Sonymen qatar, qazir Úrimshi qalasyndaǵy (QHR) bazarlardan Qazaqstan quramasynyń 2023 jylǵy Azıa oıyndarynda óner kórsetýi úshin sapasyz kıim satyp alý isine qatysty tergeý júrip jatyr.
«QARJY MONITORIŃİ AGENTTİGİNİŃ AQPARATY BOIYNSHA SPORTSHYLARǴA ARNALǴAN JABDYQTY SATYP ALÝ KEZİNDE «OILASTYRYLǴAN SQEMANY» PAIDALANÝ NÁTIJESİNDE TÝRIZM JÁNE SPORT MINISTRLİGİ JANYNDAǴY SPORTTY DAMYTÝ DIREKSIASYNYŃ SHENEÝNİKTERİ MEMLEKETKE 778 MYŃ EÝRODAN ASA SHYǴYN KELTİRDİ», — DEP KELTİRİLGEN DEREKTE.
Ótken aıda mádenıet jáne sport mınıstriniń orynbasary, premer-mınıstrdiń keńesshisi laýazymdaryn atqarǵan, onyń ústine eldiń eń ataqty fýtbol klýbtarynyń biri «Astana» dırektorlar keńesiniń tóraǵasy bolǵan Erlan Qojaǵapanov ustaldy. Onyń naqty ne úshin aıyptalǵany áli belgisiz, is qupıa sanalady. Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttigi málimetinshe, Qojaǵaparov «aýyr sybaılas jemqorlyq jasady» degen kúdikpen ustaldy.
Sybaılas jemqorlyq qylmystary boıynsha sot prosesteri tek joǵary deńgeıdegi sheneýnikterdi qamtyǵan joq: 12 naýryzda Shymkentte 12 myń eýro somasyna issapar qujattaryna qatysty alaıaqtyq jasady dep aıyptalǵan jergilikti sport mektepteriniń jattyqtyrýshylaryna úkim shyqty. Prosestiń qatysýshylary bir jyldan eki jylǵa deıin bas bostandyǵynan aıyryldy.
Basylym málimetinshe, mundaı prosester jaqyn arada kóp bolýy da múmkin, óıtkeni sheneýnikterdiń aıla-amaldary týraly tanymal sportshylar da ashyq aıta bastaǵan.
Solardyń biri UBO World Champion jáne WBC International boıynsha áıelder boksynda jeńil salmaqtaǵy belbeýdiń ıegeri Angelına Lýkas boldy. 17 naýryzda telejúrgizýshi Dınara Satjannyń suhbatynda ol Qazaqstan quramasyndaǵy keıbir jaıttar týraly aıtty.
«NELİKTEN AZIA OIYNDARYNYŃ ALDYNDA, ÁLEM CHEMPIONATTARYNYŃ ALDYNDA BARLYǴY JINALYP, KALÁN ÁKELİP, İSHİP, SHEGEDİ? BİRAQ BUL TÝRALY ESHQASHAN AITQAN EMESPİN», — DEDİ OL.
Sonymen qatar, Angelına Lýkas «etıkalyq sebepter boıynsha» Qazaqstan quramasynan shyǵarylǵannan keıin kásibı boksqa aýysqan bolatyn. Ol qazaqstandyq sportshylardyń tabysy az ekenin de aıtty, sonyń saldarynan olardy basqa elderdiń ókilderi satyp alýǵa tyrysyp jatyr.
Angelına Lýkastyń sózderin AQSH-ta turatyn taǵy bir sportshy Aıda Satybaldınova rastady. Al jaýaptylar Lýkastyń synyna eshqandaı reaksıa jasaǵan joq.
Sport komentatory Aleksandr Láhov tenıs týrnırlerin, hokeı jáne fýtbol machterin únemi jarıalap otyrady, ol mundaı jaıttar birinshi ret emes ekenin aıtty.
Onyń sózinshe, sport salasyndaǵy sheneýnikter tipti Toqaevtyń qoldaýymen balalarǵa tegin shyǵarmashylyq úıirmeler men sport seksıalaryn ashýǵa baǵyttalǵan «ArtSport» baǵdarlamasyna da qol salǵan.
«Jaǵdaıdy tek joǵarydan bastap ózgertýge bolady. Kásibı sportty búdjetten qarjylandyrýdy toqtatý kerek. Biraq men tipti muny fýtbolda da kórmeımin», — dedi ol.
Tanymal sport jýrnalısi Leonıd Iýrev te osyǵan uqsas pikirde.
«QAZAQSTANDAǴY SPORT — JYLDAR BOIY ÚLKEN QARJYNY ESH BAQYLAÝSYZ SORYP KELE JATQAN QARA TESİK. EGER MEMLEKETTİŃ SPORTTY DAMYTÝǴA JUMSAITYN JALPY SHYǴYNYN ALSAQ, OLAR DENSAÝLYQ SAQTAÝ MEN BİLİM BERÝ SHYǴYNDARYNAN SÁL ǴANA AZ», — DEIDİ OL.
Onyń aıtýynsha, sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmet byltyr jeltoqsanda sporttaǵy sybaılas jemqorlyq mámileleri týraly aqparat jınaý bastalǵanyn jarıalap, sportshylardy osy proseske belsendi qatysýǵa shaqyrdy.
«Meniń oıymsha, bul tolyq oılastyrylmaǵan. Qazaqstanda sport burynǵydaı ári qarjylyq jaǵynan ashyq emes emes kúıde qala beredi. Sport federasıalary esep bermeıdi. Olar qoǵamdyq uıymdar sanalatyndyqtan, olardyń qyzmetin memleketke tekserý qıynǵa soǵady», — dedi Iýrev.