Jetisý oblysy «Taza Qazaqstan» baǵdarlamasynyń aıasynda tek senbilik sharalaryn  uıymdastyrýmen shektelmeı, aqparattyq-túsindirý jáne qaıyrymdylyq baǵyttarynda da jumystar atqarýda, dep habarlaıdy oblys ákimdiginiń baspasóz qyzmeti.

Máselen, jastarǵa qyzmet kórsetý ortalyǵynda 1 qarasha kúni «EKOtime» taqyrybynda jastarmen kezdesý ótip, qatysýshylarǵa qoqysty durys suryptaý jáne sol arqyly qaıyrymdylyqpen aınalysý joldary túsindirilip, is júzinde kórsetildi.

Óńirdegi ekobelsendi, volonter Ǵazız Amanjoluly  2021 jyldan beri óz úıiniń aýlasynda selofan, qaǵaz, metal, turmystyq qaldyqtar jáne plasık buıymdaryn bóshkege bólek suryptap, barsha azamattardy atalǵan isten úlgi alýǵa shaqyrady.

Ekobelsendi suryptalǵan qoqysty shıkizat qabyldap alýshy kompanıalarǵa aı saıyn ótkizip, túsken qarjyny qaıyrymdylyq qorlaryna tabystap keledi, sonyń biri «Hareket» qory. Bul bastama bir oqpen eki qoıandy atqandaı dep esepteıdi.

2024 jyldyń tamyz aıynda respýblıkalyq aksıaǵa qoldaý bildirý maqsatynda ekobelsendi óziniń jeke bastamasymen sponsorlyq kómekpen Taldyqorǵan qalasyndaǵy az qamtylǵan otbasylarǵa 100 dana qoqys suryptaıtyn konteınerdi tegin taratyp, qoqysty durys suryptaý joldary túsindirdi. Sonymen qatar, suryptalǵan qoqysty qabyldaıtyn kompanıalardyń tizimin de qosyp bergen. 

Jaqsymen paıdaly iske barsha jetisýlyqtardy shaqyramyz!

Jalpy, ózderińizge málim, tek el aýmaǵynda ǵana emes, tabıǵattyń qoqyspen lastanýy barlyq memleketterdiń jerlerine de muhıttarǵa úlken zardaptaryn tıgizýde. Janǵan qoqystar ýly hımıkattar bólip, adam densaýlyǵynyń asqynýyna birden bir sebep bolyp otyr. Ókinishke oraı, adamdardyń qoqysty suryptaý mádenıetine áli de alshaqtaý bolyp tur, kerisinshe qoqysty selloffanǵa salyp, tastaı salý nemese jolda ketip baryp, kez-kelgen jerge laqtyra salý syndy jaǵdaılary azaımaı tur.

Sonymen qatar, Jetisý oblysynyń Jastarǵa qyzmet kórsetý ortalyǵynyń mamandary uıymdastyrýmen «Taza orta» aksıasyn uıymdastyrdy. Aksıasynyń maqsaty,  ǵımarat tazalyǵyn saqtaý barysynda artqarylatyn tazalyq jumystaryn júrgizý,  jumys ornynda qaýipsizdik pen jaılylyqty qamtamasyz etý.  Aksıaǵa Jastarǵa qyzmet kórsetý ortalyǵynyń mamandary, tehnıkalyq qyzmetkerleri qatysty.

Taza bolsa tabıǵat – aman bolsa adamzat degen urandy ustaı kele, adamzat balasyn tabıǵatty taza ustaý árqaısymyzdyń mindetimiz dep esepteımiz. 

Aıta ketý kerek,  «Taza Qazaqstan» aksıasy aıasynda Jetisý oblysynda jalpy 1990 tehnıka jumyldyrylyp, nátıjesinde 10714 tonna qoqys shyǵarylyp, 2445 km aryq jelisi tazalandy. Oblys aýmaǵynda aksıa kezinde 38003 túp kóshet otyrǵyzyldy.

«Taza Qazaqstan» respýblıkalyq ekologıalyq baǵdarlamasy Jetisý oblysynda belsendi túrde uıymdastyrylyp, turǵyndar tarapynan zor qoldaýǵa ıe boldy. Búgingi kúnniń ózinde jalpyulttyq tazalyq sharasyna oblys boıynsha 226 myńnan astam adam atsalysty.

«Taza Qazaqstan» road-estafetasynyń İİ-shi kúninde vandalızmmen kúres jalǵasyn tapty, dep habarlaıdy Ulys.

«AMANAT» partıasy janyndaǵy «Jastar Rýhy» jastar qanatynyń bastamasymen «Taza Qazaqstan» jalpyulttyq naýqany aıasyndaǵy road-estafeta jalǵasýda.

Búgin road-estafetanyń ekinshi kúninde Astanadan shyqqan aldyńǵy top pen Qaraǵandy belsendileri «Spassk» memorıaldyq kesheniniń aýmaǵyn qoqystan jáne vandalızm izderinen tazartty. Olar Aqsý-Aıýly men Shet aýdanynyń aýmaǵyn júrip ótip, Balqashqa qaraı bet aldy. 

«Jastar Rýhy» jastar qanatynyń tóraǵasy Aqerke Iskanderova road-estafeta aıasynda jan-jaqty jumys júrgiziletinin aıtty. 

«Búgin road-estafetanyń ekinshi kúninde qoqyspen birge vandalızmmen kúresýdemiz. Qaraǵandy-Balqash baǵytynda kezdesken eskertkishterdi de retke keltirýdemiz. Ózderińiz bilesizder, vandaldyq áreketterdiń jıilep ketýine baılanysty qylmystyq kodekske arnaıy bap engizilip, quqyq buzýshylyqtardy jazalaý sharalary kúsheıtildi. Bul vandaldarmen kúreste qoldanylatyn jaqsy tásilge aınaldy. Byltyr qazan aıynda bastaý alǵan vandalızmmen kúres respýblıkalyq aksıasy road-estafetada da kórinis tabýda. Aýa-raıynyń qolaısyzdyǵyna qaramastan belsendilerdiń kóńil-kúıi jaqsy. Keshe Astana-Qaraǵandy tas jolynda 1 kúnniń ózinde 13 tonna qoqys jınadyq. Avtokólikpen jol boıynda ketip bara jatqanda qoqystar kózge kórinbeıdi. Al shyn máninde qorshaǵan ortamyzda qoqys óte kóp. Sondyqtan jastar atynan barlyǵyńyzdy tazalyqqa, sanaly ekologıalyq orta qurýǵa shaqyramyn», - dedi ol óz sózinde.

Jastarǵa Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty Jarqynbek Amantaıuly qosylyp, vandalızmge ushyraǵan eskertkishterdi olarmen birge retke keltirdi.   

«Aksıanyń paıdasy zor. Mysaly kúni keshe 3 qap qoqys jınadym. Búgin jastardyń qataryna qosyldym. Vandaldardan keıingi qalǵan izdi joıyp, tas joly aýmaǵy men oǵan qarasty aımaqtardy qoqystardan tazartýdamyz. Sondaı-aq Aqsý-Aıýly halqymen de kezdesip úlgerdik», - dedi Jarqynbek Amantaıuly. 

Depýtat Aqsý-Aıýlyda azamattardy qabyldap, halyqtyń ózekti máselelerine qulaq asty.

Sondaı-aq belsendiler Qaraǵandy-Balqash tas joly men onyń aýmaǵyn qoqystan tazartyp, suryptaýda. Jınalǵan qoqys qaptarǵa suryptalyp, «QazAvtojol» mashınalaryna tıelip, qoqys polıgondaryna shyǵarylady.  Qatty qaldyqtar «Qazaqstannyń qaıtalama shıkizat óńdeýshiler qaýymdastyǵy» basqarmasynyń qoldaýymen qaıta óńdeýge jiberiletin bolady. 

«Óte jaqsy bastamanyń kýágeri bolyp otyrmyz. Ekologıamyz úshin qoqysty suryptaý óte mańyzdy. Ózderińiz biletindeı, damyǵan elder turmystyq qaldyqtardy qaıtadan óńdep, barynsha kádege jaratýda. Bul úrdis bizge de asa qajet. Suryptaý – qoqys kólemin azaıtýǵa, tabıǵı resýrstardy únemdeýge jáne eldegi ekologıalyq jaǵdaıdy jaqsartýǵa múmkindik beredi. Sondyqtan Jastar qanatynyń bul bastamasyna biz qýana qoldaý bildirýdemiz», - deıdi qaýymdastyq tóraǵasy Batyrbek Áýbákirov.

Eske sala keteıik, byltyr 20 qazanda «Jastar Rýhy» jastar qanaty Qazaqstannyń tarıhı, mádenı jáne tabıǵı murasyn vandalızmnen saqtaýǵa baǵyttalǵan respýblıkalyq aýqymdy aksıany bastady. 2500-den astam «Jastar Rýhy» belsendisi men volonteri 500-den asa tarıhı, mádenı eskertkishterdi tazartty. Aksıa barysynda «Tańbaly tas» petroglıfterin, «Aqbaýyr» shatqalyn, Sh. Qudaıberdiulynyń, S. Seıfýllınniń, Bógenbaı batyr, Kenesary han eskertkishterin, «Tekturmas» kesenesin, «Ybyqty saı» shatqalyn, Qoja Ahmet Iassaýı kesenesi mańyndaǵy  qorǵanyn, «Shaqpaq ata», «Sultan Úpi», «Qaraman ata» jerasty meshitterin qoqystar men jazýlardan tazartty. Aksıa kúni búginge deıin respýblıkanyń barlyq aımaqtarynda jalǵasýda.

Memleket basshysynyń bastamasymen júzege asyrylyp jatqan «Taza Qazaqstan» respýblıkalyq ekologıalyq aksıasy Syr óńirinde qarqyndy túrde jalǵasýda.
Aksıa aıasynda saıabaqtar, skverler men aleıalar aýmaqtaryn abattandyrý, qoqystardan tazartý, aǵash otyrǵyzý syndy jumystar belsendi júrgizildi.
 «Úlgili eldi meken» konkýrsy
Memleket basshysynyń «Aýyldyq aýmaqtardy damytý týraly» tapsyrmasyna sáıkes, oblystaǵy eldi mekender arasynda tazalyqqa, kórkeıtý kógaldandyrýǵa, abattandyrýǵa baǵyttalǵan «Úlgili eldi meken» oblystyq konkýrsy dástúrli túrde jyl saıyn ótkizilýde.
Baıqaý týǵan ólkeni jasyl-jelekke aınaldyryp, tabıǵatty aıalaýǵa jáne ekologıanyń jaqsarýyna óz úlesin qosatyn áleýmettik mańyzy bar erekshe joba.
2023 jyly konkýrs 2 márte kóktem jáne kúz aılarynda ótkizilip, oblystyq búdjetten 1 mlrd teńgege jýyq qarjy bólindi.
Aýyldyq aımaqtarǵa qajetti arnaıy tehnıkalar qaldyq tasymaldaýshy kóligi, jol tazalaǵysh, jer qazýshy, tıegish traktorlar, assenızator mashınasy, júk tasymaldaýshy kóligi sekildi 29 tehnıka jeńimpaz eldi mekenderge tabystaldy.
Alǵash ret ótkizilgen kóktemgi konkýrsqa 7 aýdan ortalyǵy, 24 aýyl qatysyp, «Úlgili aýdan ortalyǵy» nomınasıasy boıynsha 3 aýdan ortalyǵyna jáne «Úlgili aýyl» nomınasıasy boıynsha 3 aýylǵa arnaıy komýnaldyq tehnıkalar tabystaldy. Kúzgi konkýrsta da osyndaı talaptarǵa saı jeńimpazdar anyqtaldy.
Bıylǵy jyly da konkýrs jalǵasyn taýyp, oblystyq búdjetten
436 mln teńge bólindi. Oǵan 19 tehnıka satyp alynyp, konkýrs jeńimpazdaryna tabystalatyn bolady. Qazirgi tańda konkýrsqa qatysýshy eldi mekenderdiń qujattary jınaqtalýda.

Konkýrs «Úlgili aýdan», «Úlgili aýyl» jáne «Úlgili eldi meken» nomınasıalary boıynsha ótkiziledi. «Úlgili eldi meken» nomınasıasy boıynsha ár aýdannan 1 jeńimpaz eldi meken anyqtalady jáne olarǵa abattandyrý jobalaryn qarjylandyrýǵa oblystyq búdjetten 15 mln teńgeden beriledi. «Úlgili aýdan» nomınasıasyna aýdandardaǵy kentter men qalalar, «Úlgili aýyl» nomınasıasyna tirek jáne seriktes eldi mekender, «Úlgili eldi meken» nomınasıasyna tirek jáne seriktes eldi mekenderden basqa, eldi mekender qatysady.
 «Úzdik aýla» konkýrsy
Qyzylorda qalasynda «Úzdik aýla» nomınasıasy boıynsha jyl saıyn dástúrli túrde konkýrs uıymdastyrylyp keledi.
Ótken jyly qala ákimdiginiń uıymdastyrýymen ótken konkýrs nátıjesimen Qyzylorda qalasy, Abdrahmanov kóshesindegi №19 kópqabatty úıdiń aýlasy «Úzdik aýla» nomınasıasynyń jeńimpazy atandy.
Kópqabatty úıdiń atalmysh nomınasıanyń jeńimpazy atanýyna osy úıdiń turǵyny, zeınetker Berdiqoja Kenjebaevtyń úlesi zor. Ol óz kúshimen kópqabatty turǵyn úıdiń aýlasyna sońǵy jyldary 100-ge jýyq aǵash otyrǵyzyp, aýlanyń jasyl jelekke aınalýyna septigin tıgizdi.
Qoqys óńdeý polıgony
Qyzylorda qalasy aýmaǵyndaǵy qoqys polıgonyna Koreıa Respýblıkasynan ınvestor tartylyp, qoqysty qaıta óńdeý zaýytyn salý josparlanýda.
Búgingi tańda ońtústik koreıalyq ınvestormen Qyzylorda oblysy ákimdigi tarapynan memorandýmǵa qol qoıylyp, tıisti qujattar ázirlenýde.
Zaýytqa 8 mlrd teńge shamasynda qarjy salynyp, jylyna 300 myń tonna qaldyq suryptalyp, qaıta óńdeletin bolady.
Nysan 2025 jyldyń İİ toqsanyna paıdalanýǵa beriledi dep kútilýde.
«Qyzylorda tazalyǵy» mekemesi
Búginde Qyzylorda qalasynyń tazalyǵy men abattandyrylýyna jaýapty «Qyzylorda tazalyǵy» mekemesi eki aýysymmen jumys atqarýda. Tazalyq jumystaryna bir mezette 75 arnaıy tehnıka men 200-den astam jumysshy shyǵarylady.
Sońǵy 2 jylda mekemeniń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn jańǵyrtý maqsatynda 2 mlrd 153 mln teńge bólinip, oǵan qajetti tehnıkalar alyndy.
Aıta ketý kerek, komýnaldyq salanyń jumysshylaryna qoldý bildirý maqsatynda olarǵa qoǵamdyq kólikterde tegin júrý qarastyrylǵan jáne jylyna bir ret shıpajaılarǵa tegin joldama beriledi.
Budan bólek, qalany kógaldandyrý jumystaryna qatysty bıylǵy jyldyń basynda qalada arnaıy «Jasyl Qyzylorda» komýnaldyq memlekettik mekemesi qurylyp, qaladaǵy ortalyq kósheler, skver, aleıalardy kórkeıtý men qalanyń kógaldandyrý jumystaryn júrgizýde.
«Jasyl el» eńbek jasaqtary
Búgin óńirde respýblıkalyq «Taza Qazaqstan» jalpyulttyq ekologıalyq aksıasy aıasynda «Jasyl el» jastar eńbek jasaqtarynyń kezekti eńbek maýsymynyń ashylý saltanaty ótti.
Sharaǵa eńbekshi jastarmen qatar, volonterler, qala turǵyndary qatysty. «Jasyl el» qozǵalysy jastardy eńbekke baýlyp qana qoımaı, ortaq ıdeıalar tóńireginde toptastyrýda. Jastardy irikteý kezinde halyqtyń áleýmettik osal toptarynan shyqqan balalarǵa ózderin kórsetýge, demalys kezeńinde qosymsha tabys tabýyna nazar aýdarylyp keledi.
«Jasyl el» jobasy aıasynda bıyl 1871 jas maýsymdyq jumyspen, ornalastyrý, qajetti ekıpırovkamen, belgilengen mólsherde eńbekaqymen qamtamasyz etiledi.
Qozǵalys múshelerimen oblys kóleminde ornalasqan mádenı-demalys oryndarynda, aleıa, skver, alańdar men parkterderde kógaldandyrý, aýmaqtardy qoqystan tazalaý sharalary atqarylady.
Búgingi sharada 100-ge jýyq eńbekshi jastar Qyzylorda qalasyndaǵy «B.Shókenov saıabaǵynda» tazalaý, syrlaý, ákteý jumystaryn júrgizip, respýblıkalyq «Taza Qazaqstan» jalpyulttyq ekologıalyq aksıasyna óz úlesterin qosty.
Aıta ketý kerek, Memleket basshysynyń bastamasymen júzege asyrylǵan ekologıalyq aksıaǵa barlyǵy 191 myńnan asa eriktiler, qoǵam qaıratkerleri, búdjet salasy men kásiporyn qyzmetkerleri qatysty.
Nátıjesimen, 8 myń tonnadan (8426) astam qoqys qaldyqtary shyǵarylyp, eldi mekenderdegi 505 skverler men parkter, 225 tarıhı mádenı eskertkishter, 791 áleýmettik nysandar, 1130 ónerkásip jáne bıznes nysandary, 289 sý obektileri, 24 445 aýlalar men kóshelerdiń boıy tazartylyp, 900-ge jýyq tehnıka jumyldyrylyp, 129 myńnan asa (129 358) óńirdiń klımatyna sáıkes jersinetin qaraǵash, terek jáne syrtalynyń kóshetteri egildi.