Sheteldegi qandastar arasynda qara úzip júrgen talaı talant bar. Solardyń biri Mońǵolıa elinde turatyn jas palýan — Serik Berdimuratuly. Qazaqstandaǵy jarystarǵa jıi qatysyp, jarqyrap kórinip kele jatqan sportshyny muqym qazaq jaqsy tanıdy. Endi mine, KAZNEWS.MN saıtynyń jazýynsha, búgin Ýlaanbaatar qalasynda sambodan eresekter arasynda ótken Mońǵolıa birinshiliginde óz salmaǵynda chempıon atanǵan.

Ótken apta ǵana dzúdo kúresinen Selenge aımaǵynyń Súhbaatar qalasynda erler men áıelder arasyndaǵy ótken Mońǵolıa  chempıonatynda 100 keli salmaqta beldesken Serik Berdimuratuly qarsylas shydatpaı altyn medal alǵan bolatyn. Serik Berdimuratuly jartylaı fınalda 2017, 2018 jylǵy el chempıony G.Altanabaganadan basym túsip, fınaldyq kezdesýde qarsylasy D.Serennámdy aıaqtan ilip shalý ádisi boıynsha vazarı upaıymen jeńgen edi. Al búgin mine, sambodan Mońǵolıa chempıony atandy. Esterińizge sala ketsek, Serik Berdimuratuly sambodan eresekter arasynda úshinshi ret el chempıony atanyp otyr. Ol, buǵan deıin 2014, 2017 jyldary chempıon bolǵan edi. Al dzúdo kúresi boıynsha Serik Berdimuratuly 100 keli salmaq boıynsha el birinshiliginiń 2017 jyly qola júldesine ıe bolǵan bolatyn. Osylaısha, ol Baıan-Ólgıı sport tarıhynda alǵash ret dzúdodan eresekter arasynda El chempıony atandy. Eki aptada eki salmaq boıynsha Mońǵolıa chempıony atanǵan qazaq balasyna ázirshe teń keler qarsylas joq.

Qordyń baspasóz qyzmetiniń habarlaýynsha, qazaq dıasporasy ókilderimen «Otandastar Qory» KEAQ Prezıdenti Nurtaı Ábiqaev pen Dúnıejúzi qazaqtary qaýymdastyǵy Tóraǵasynyń birinshi orynbasary Zaýytbek Turysbekov kezdesti. Olar elge kelgen qonaqtarǵa merekelik lebiz-tilegin arnap, Elbasy tapsyrmasymen qurylǵan «Otandastar Qorynyń» maqsat-múddesin túsindirdi.

«Álemge tarydaı shashylǵan qazaq balasyn biz esh ýaqyt umytqan emespiz, umytpaımyz da. Barlyq qandasty tarıhı otan tóńireginde birlestirý, qoldaý úshin Dúnıejúzi qazaqtarynyń 5-shi quryltaıyndaǵy Elbasy tapsyrmasymen «Otandastar Qory» komersıalyq emes aksıonerlik qoǵamy quryldy. Elge oralǵan jáne shetelde turatyn qazaqtardy qoldaý maqsatyndaǵy jobalarymyzdy qazir júıelep, ázirlep jatqan jaıymyz bar. Búgingi kezdesýimizdiń maqsaty da sol – qıyrdaǵy qandastarymyzdyń shoqtyǵyn asyrý, sondaı-aq olardyń ulttyq bolmysyn saqtap qalý jolynda ózderińizben kúsh biriktirý», - dedi Nurtaı Ábiqaev.

Otandastar kezdesýinde áıgili qazaq boksshysy Qanat Islam álemniń túkpir-túkpirinde júrgen qandastardy qazaqtyń birigýi jolynda aıanbaı eńbek etýge shaqyrdy. Óz kezeginde, kásipqoı sportshy boksty qazaq balalary arasynda damytýǵa baǵyttalǵan jobalardy qolǵa alyp, júzege asyryp jatqandyǵyn baıan etti.

Kezdesýdiń taǵy bir keıipkeri – qobyzshy, Taraz qalasynyń týmasy Áıgerim Ersaıynova Fransıadaǵy «Qorqyt» qazaq mádenıet ortalyǵyn basqarady. Onyń aıtýynsha, ortalyqty qurbysy ári attasy Áıgerim Mataeva ekeýi úsh jyl buryn ashqan. Tuńǵysh qazaq mádenıet ortalyǵyn ashýǵa Fransıadaǵy asyrandy qazaq balalary sebep bolypty.

«Tarıhı otanǵa, ata-analaryna birshama jaqyn bolǵysy kelgendikten, asyrap alynǵan qazaq balalary orys mádenı ortalyqtaryna baryp júrgen eken. Osy nárse bizdiń namysymyzǵa tıdi. Sol úshin óz qarajatymyzdy quıyp, tuńǵysh qazaq mádenıet ortalyǵyn ashtyq. Alǵashqy eki jyly, tar bolsa da kishkentaı ǵımarattyń bir bólmesin jalǵa berip, túrik aǵaıyndar qol ushyn sozdy. Qazirgi tańda Fransıadaǵy Qazaqstan elshiligindegi mádenıet, ǵylym jáne bilim bólimindemiz. Qazaq dıasporasy kóp shoǵyrlanǵan Fransıa memleketinde bizdiń ónerimiz ben ana tilimizge degen qushtarlyq óte zor. Qazaqtyń ulttyq aspaptary men fortepıanony,  ana tilimiz ben qolónerdi taǵdyr tálkegimen fransýz shańyraǵynda ósip-ónip jatqan ózimniń qarakóz baýyrlarymnan bólek, fransýzdarǵa da úıretip jatyrmyz. Qazirgi ýaqytta qazaq ádebıetine kóp kóńil bólgimiz keledi. Ol úshin bizge latyn álipbıindegi kitaptar qajet», - deıdi Áıgerim Ersaıynova.

Elorda tórinde ótken kezdesýge Ýkraınadan kásipker-qandasymyz Nurtaı Kenjebekov te qatysty. Ol óz sózinde qandastarymyzdyń arasyndaǵy jaǵdaıy nashar otbasylardyń balalaryn mamandandyrý jobasyn qazaqstandyq tarappen birigip júzege asyryp jatqandyǵy týraly aıtty. Maltanyń joǵarǵy oqý orny negizinde mamandanatyn túlekter joba aıaqtalǵan soń Qazaqstanda jumyspen qamtylady eken. Sondaı-aq, kásipker tarıhı otanda «Úmit» Qorynyń negizin qalap, «Otandastar» Qorymen seriktesý arqyly «Astana Hab» negizinde IT-mamandaryn oqytý mektebi dep atalatyn jańa jobanyń tusaýyn kespek nıeti týraly da aıtyp ótti.

Reseıden kelgen Torǵyn Áshenova – Omby qalasynyń týmasy. RF İİM qarasty Omby akademıasynda Quqyq jáne memleket tarıhy men teorıasy kafedrasynyń aǵa oqytýshysy bolyp qyzmet etetin qandasymyz zań ǵylymdarynyń kandıdaty, sondaı-aq ıdeolog ári belsendi qaıratker eken. Ózi negizin qalaǵan jergilikti «Omby qazaqtary» uıymyn basqarady. Aıtýynsha, reseılik qandastar úshin týǵan til máselesi ótkir bolyp tur. Osyǵan «Otandastar Qory» men Qaýymdastyqtyń kóp kóńil bólýin surady. Torǵynnyń basqarýyndaǵy uıym da qazir qazaq tiliniń qoldaný aıasyn keńeıtý, ulttyq mádenıetti nasıhattaý maqsatynda eńbektenip jatqandyǵyn aıtty.

Al Qytaı elindegi qandasymyz Talaphan Pátihanuly sol til máselesin sheshýdiń utymdy jolyn oılap taýypty. Ol kezdesý barysynda balalardyń qazaq tilin ońaı úırenýine arnalǵan avtorlyq jobasy «Qasterli qalam» oqý quralymen tanystyrdy. Aıtýynsha, ol arqyly bala qazaqtyń ertegi-ańyzdaryn, maqal-mátelderin, óleń-jyrlaryn, esep-qısabyn, jańyltpashtaryn, tipti Alash ardaqtylarynyń sýreti, aty-jóni, eńbegine deıin meńgerip shyǵady.

Kezdesý aıasynda «Otandastar Qory» shaqyrylǵan qonaqtarmen ekijaqty seriktestik memorandýmdarǵa qol qoıyp, sheteldegi qazaq dıasporalary men elge oralǵan otandastardy qoldaý, qandastardy tarıhı otan tóńireginde birlestirý baǵytynda kúsh biriktirýge kelisti.

Búgin «Otandastar» Qory birinshi vıse-prezıdenti Talǵat Adýov pen Halyqaralyq baǵdarlamalar ortalyǵynyń prezıdenti Janbolat Meldeshov kezdesti. Taraptar bilim salasyndaǵy yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıdy. Bul týraly qordyń baspasóz qyzmeti aqparat taratty.

DIDAR BOLAT – «OTANDASTAR» QORY PREZIDENTİNİŃ KEŃESSHİSİ:  «Bolashaq» – stýdent jastardy Qazaqstanǵa jáne kerisinshe Qazaqstannan sheteldik joǵary oqý oryndaryna tartatyn negizgi uıymdardyń biri. Osyny negizge ala otyryp, biz kúsh biriktirgeli otyrmyz. Mundaǵy maqsat – shetelde turatyn qandastarymyzdyń qalaýynsha Qazaqstanda nemese sheteldiń áıgili joǵary oqý oryndarynda bilim alý múmkindigin qamtamasyz etý».

Jaqyn kúnderi «Otandastar» qory men Halyqaralyq baǵdarlamalar ortalyǵy ókilderiniń Mońǵolıa, Ózbekstan jáne Reseı Federasıasyna birlesken sapar jasaıdy.  Olar sheteldegi qandastarmen, dálirek mektep oqýshylarymen kezdesip, Qazaqstanda jáne sheteldik jetekshi joǵarǵy oqý oryndarynda bilim alý múmkindikteri jaıly aqparattandyratyn bolady.

DIDAR BOLAT – «OTANDASTAR» QORY PREZIDENTİNİŃ KEŃESSHİSİ:  «Kelesi aıda biz Mońǵolıaǵa, 120 myńǵa jýyq qazaq turatyn Baıan-Ólgeı aýdanyna attanamyz. Ondaǵy qandastarymyzdyń shamamen bir jarym myńy - bıylǵy mektep bitirýshi túlekter. Iaǵnı qazaqstandyq bilim ordalaryna túse alatyn áleýetti stýdentter. Máselen, ótken jyly Ózbekstannan Qazaqstanda bilim alýǵa 12 myń bala kelse, onyń 5 myńǵa jýyǵy – etnıkalyq qazaqtar. Olarǵa yńǵaıly tıimdi jaǵdaıdyń barlyǵy jasaldy. Aqtóbe ýnıversıteti bir jyl boıy tegin oqý múmkindigin usyndy. Mundaı baǵdarlamalar bizde kóp, tek qandastarymyzǵa aqparat kóp jaǵdaıda jetpeı jatady. Biz osy aqparattandyrý baǵytynda jumys isteıtin bolamyz».

«Otandastar» qory 2017 jyly Elbasynyń Dúnıejúzi qazaqtarynyń V-shi quryltaıynda aıtqan tikeleı tapsyrmasymen qurylǵan bolatyn. Qor qandastardy tarıhı otan tóńireginde birlestirýdi maqsat tutady. Jumys josparyndaǵy basym baǵyttarynyń biri – bilim salasy.