Qazaqstan Qatarmen birlesip zamanaýı gaz óńdeý zaýytyn salady

Energetıka

03 mamyr 2024

Qazaqstan Qatarmen birlesip zamanaýı gaz óńdeý zaýytyn salady

Foto: bsgp.kz

Qazaqstan Premer-Mınıstri Oljas Bektenovtiń tóraǵalyǵymen Energetıka mınıstrligi jáne «QazMunaıGaz», QazaqGaz, «Samuryq-Energo», KEGOC, «Samuryq-Qazyna» UÁQ kompanıalary basshylyǵynyń qatysýymen Energetıkalyq keńes otyrysy ótti. Bul týraly Úkimettiń baspasóz qyzmeti habarlady.

Kún tártibinde Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev pen Qatar memleketiniń Ámiri sheıh Támım ben Hamad Ál Tánı arasynda bıylǵy aqpan aıynda qol jetkizilgen ýaǵdalastyqtardyń oryndalýyn baqylaý máselesi qaraldy.

«QazaqGaz» UK» AQ basqarma tóraǵasy Sanjar Jarkeshov birlesken gaz jobalaryn iske asyrý barysy týraly baıandady. Qatardyń UCC Holding kompanıasymen birge qýattylyǵy jylyna 1 mlrd m3 jáne 2,5 mlrd m3 bolatyn eki gaz óńdeý zaýyty, jańa KS-14 kompresorlyq stansasy jáne «KS-14-Qostanaı-Aqtóbe» magıstraldy gaz qubyry, sondaı-aq «Beıneý-Bozoı-SHymkent» MGQ ekinshi jelisi salynady.

GÓZ qurylysy óńdeý qýatyn arttyrý arqyly shıki gazdy tıimdi paıdalanýǵa baǵyttalǵan. «Beıneý-Bozoı-SHymkent» magıstraldy gaz qubyrynyń ekinshi jelisin salý ońtústik, ortalyq jáne soltústik óńirlerdi gazben jabdyqtaýdyń, sondaı-aq eksport kólemin saqtaýdyń arqasynda Qazaqstannyń energetıkalyq qaýipsizdigin qamtamasyz etedi.

Jańa kompresorlyq stansa men «Aqtóbe-Qostanaı» magıstraldy gaz qubyryn iske qosý Qostanaı oblysynyń halqy men óńirdiń ónerkásip kásiporyndaryn kógildir otynmen qamtamasyz etýge múmkindik beredi.

Jıynǵa qatysýshylar mámileniń negizgi sharttaryn bekitti. QazaqGaz jáne UCC Holding jalpy mańyzdy tórt joba boıynsha ortaq kelisimge kelgeni atap ótildi. Aldaǵy ýaqytta olardy birlesip júzege asyrý jumystary bastalady.

Premer-Mınıstr jobalardy iske asyrý kezinde QazaqGaz ulttyq kompanıasy tobynyń ishki quzyretterin jáne otandyq óndirýshilerdiń ónimderin barynsha paıdalanýdy tapsyrdy. Sonymen qatar Energetıka mınıstrligine gaz salasynyń tabystylyǵyn ári qaraı arttyrý jóninde tapsyrmalar berildi.

«Qazaqstan Prezıdenti men Qatar Ámiri arasyndaǵy ýaǵdalastyqtar elimizdiń ekonomıkasy úshin asa mańyzy bar birqatar mega-jobalardy birlesip iske asyrýǵa múmkindik beredi. Biz Qazaqstanda zamanaýı qýatty gaz ónerkásibin qurý jolynda ornyqty túrde alǵa jyljyp kelemiz. Jobalardy iske asyrýda eshqandaı irkilister bolmaýy kerek. Barlyq másele meniń jeke baqylaýymda», — dep atap ótti Oljas Bektenov.

Anyqtama:

Energetıka mınıstrligi men QazaqGaz málimetterine sáıkes, 2024 jyly Qazaqstanda gaz óndirý kólemi 60,456 mlrd m3 deıin ósedi dep kútilýde. Óndiristiń 85%-dan astamyn Teńiz (27%), Qarashyǵanaq (38%) jáne Qashaǵan (20%) jobalary qamtamasyz etip otyr. Gaz salasynyń damý qarqynyn elimizde sońǵy jyldary gaz óndirýdiń turaqty ósip kele jatqanynan baıqaýǵa bolady.

2024 jyly taýarlyq gaz óndirisi 28,054 mlrd m3 kóleminde josparlanyp otyr. Gazdyń boljamdy balansyna sáıkes 2024 jyly aǵymdaǵy ishki tutyný 20,9 mlrd m3 quraıdy.

RELATED NEWS

Energetıka

29 qyrkúıek 2024

Keseldiń kóbi kómirden kelip jatqanyn qashan túsinip, moıyndaımyz - Damır Aspan

Fransıada 56 AES bar. Bul týraly bloger Damır Aspan jelidegi paraqshasynda jazdy, dep habarlaıdy Ulys.

"Astanadaǵy Qyzylorda oblysy ónimderiniń jármeńkesi qyzyp tur-aý. Sapaly ónimderi de, alar jurt ta, aqyldasatyn dúnıe de kóp eken. Mysaly, Syr óńiriniń sońǵy jyldary elektr energıasyn tutynýdyń ósýi baıqalady. Aımaqta turǵyn úıler, áleýmettik jáne ónerkásiptik nysandardyń kóptep ashylýymen baılanysty árıne. Biraq, jelidegi tok qýatynyń shamamen 20% tómendeýine ákelgeni de bar. Qoldanystaǵy jylý-elektr ortalyqtarymen (tes) salystyrǵanda áldeqaıda artyq bolatyn atom elektr stansıasy máseleni sheshe alar edi. Biraq, biraz jurt aıqyn pikirdi qabyldaǵysy kelmeıdi ǵoı, moıyndamaı. AES-ten bas tartqan Germanıany alǵa tartyp jaǵadan alady)) Ok, jaqsy delik, al basqa elder she? Dál qazir álemniń 40 elinde 200-den astam atom reaktory jumys istep tur. Energıany ýrannan alatyn AQSH, Fransıa, Qytaı, Shveısarıa, Belgıa aqymaq emes shyǵar? Fransıa demekshi, "jerimiz baıtaq, bizdiń elge 5 Fransıa syıady" dep jaıshylyqta keýde soǵatyndar da osy ózderiń emes pe?! Taǵy bir mysal, Óskemen, Temirtaý qalalarynda boldyńyzdar ma osy? Úırenisken halqy bolmasa, syrttan kelgen adamǵa aýasymen tynystaýdyń ózi qıyn. Elimizde osyndaı 10-ǵa jýyq qalanyń aýasy las eken, bul jaqtardaǵy zaýyt-fabrıkalardan shyǵyp jatqan kúkirt oksıdiniń konsentrasıasy óte joǵary. Sonyń kesirinen jergilikti jurt túrli aýrýlarǵa ushyraıdy. Atyraýda da osy jaǵdaı baıqalady. Jas analar she, keler urpaqqa budan keler qaýip joq dep oılaısyz ba? AES áli salynbady, onda bul máseleler qaıdan kelip jatyr, keseldiń kóbi kómirden kelip jatqanyn qashan túsinip, moıyndaımyz? Bul jaǵyn qarastyrdyńyzdar ma? Qysqasy, referendýmǵa baryp durys tańdaý jasańyz, ol 6 qazan kúni, al oǵan deıin kúrish alýǵa jármeńkege kelińiz", - deıdi Damır Aspan.

Energetıka

08 sáýir 2024

Jel jáne sý elektr stansalarynyń ekonomıkalyq jáne ekologıalyq tıimdiligi qandaı

Búginde elimizdiń aýmaǵynda jalpy qýaty 1 409 MVt bolatyn 59 jel elektr stansıasy jumys isteıdi. Olar elimizdiń túrli óńirlerinde, atap aıtqanda Almaty, Aqmola, Jambyl, Túrkistan, Qostanaı, Aqtóbe, Mańǵystaý jáne Jetisý oblystarynda ornalasqan. Jel elektr stansıalarynyń dál osy oblystarda ornalasýy atalǵan aımaqtardaǵy jeldiń úlken áleýetiniń bolýymen baılanysty ekendigi sózsiz.

Energetıka mınıstrligi Jańartylatyn energıa kózderi departamentiniń bas sarapshysy Nurjan Djakanov respýblıka aýmaǵynda salynatyn bir jel elektr stansıasynyń quny kóptegen faktorǵa baılanysty ekendigin aıtady.

«JES qurylysynyń quny ornalasatyn jeri, ınfraqurylymǵa qoljetimdilik, topografıa jáne geologıa, logıstıka syndy kóptegen faktorǵa baılanysty ekendigi túsinikti. Degenmen, álemdik tájirıbege súıener bolsaq, qýattylyǵy 1 MVt bolatyn stansanyń quny ortasha eseppen 1 mıllıon AQSH dollaryn quraıdy. 2023 jyldyń qorytyndysynda elimizdegi barlyq jel elektr stansıasy 3 824,99 mln kVt-saǵ elektr energıasyn óndirdi. Qazaqstandaǵy jańartylatyn energetıka sektory elektr energıasyn óndirýdiń jyl saıynǵy ósimin kórsetip otyr. Jalpy, ótken jyldyń qorytyndysynda jańartylatyn energetıkanyń úlesine elimizde óndirilgen barlyq elektr energıasynyń shamamen 6 paıyzy tıesili bolǵanyn atap ótýge bolady», - dedi ol.

Mınıstrlik bas sarapshysynyń dereginshe, 2018 jyldan bastap jańartylatyn energıa kózderi jobalaryn iske asyrý úshin irikteý aýksıondyq tetik boıynsha ótedi. Sonyń arqasynda JEK jobalaryn irikteý prosesi ashyq ári túsinikti bola tústi. Sondaı-aq sońǵy tutynýshylarǵa tarıfterdiń áserin barynsha azaıtýǵa múmkindik berdi. Osylaısha 2023 jylǵy saýda-sattyq qorytyndysynda JEK jobalary boıynsha eń tómengi baǵa belgilendi. Iaǵnı, 1 kVt/saǵat úshin 10,38 teńgeni qurady.

«2027 jylǵa deıin elektr energıasyn biryńǵaı satyp alýshymen jasalǵan sharttarǵa sáıkes, elimizdiń túrli óńirinde qýaty 470 MVt bolatyn 12 jel elektr stansıasyn iske qosý josparlaǵan. Budan basqa, ótken jylǵy aýksıondyq saýda-sattyq qorytyndysy boıynsha jalpy qýaty 410 MVt bolatyn taǵy 7 JES jobasy irikteldi. Olardyń ishinde qýattylyǵy 1 GVt bolatyn iri jobalardyń birin Jetisý oblysynda, Jońǵar qaqpasynda salý kózdelgen. Qazirgi ýaqytta elektr stansıasy salynatyn alańynda jel ólsheý jumystary júrgizilip jatyr. Qurylystyń bastalýy 2025 jylǵa, al 1-kezeńdi iske qosý 2029 jylǵa josparlanǵan. Tolyq paıdalanýǵa berý merzimi - 2030 jyl», - dedi Nurjan Djakanov.

Sonymen qatar ol elimizdiń aýmaǵynda jumys istep turǵan sý elektr stansıalaryna qatysty málimettermen de bólisti.

«Qazirgi ýaqytta elimizde jalpy qýaty 269,605 MVt bolatyn 39 shaǵyn elektr stansıasy jumys isteıdi. Olar negizinen Almaty, Túrkistan oblystarynda jáne Jetisý oblysynda ornalasqan. 2023 jyldyń qorytyndysy boıynsha atalǵan gıdroelektrostansıalar 993,87 mln kVt/saǵat óndirdi», - dedi bas sarapshy.

Onyń aıtýynsha, 2023 jyldyń qorytyndysynda qýattylyǵy 257 MVt bolatyn 26 GES iriktelip alyndy. Bul stansıalar 2028-2029 jyldary paıdalanýǵa berilmek. Jalpy, elimizde gıdroelektrostansıalar úshin shekti aýksıondyq baǵa 1 kVt/saǵat úshin 41,23 teńgeni quraıdy.

«Jel jáne sý elektr stansıalarynyń, jalpy jańartylatyn energetıka sektorynyń birqatar artyqshylyǵy bar. Onyń ishinde ekologıalyq jáne ekonomıkalyq ta. Máselen, JEK negizindegi elektr stansıalary parnıktik gazdar shyǵaryndylaryn nemese elektr energıasyn óndirýmen baılanysty basqa lastaýshy zattardy shyǵarmaıdy. Bul aıtarlyqtaı ekologıalyq áser beredi. Sonymen qatar, qurylys pen ornatýdan keıin elektr stansıalarynyń operasıalyq shyǵyndary tómen bolady. Jańa jumys oryndaryn ashýǵa septigin tıgizedi. Munan bólek, or ornalasqan aımaqtarǵa ınvestısıa da tartady», - dedi Nurjan Djakanov.

Foto: yandex.kz

Energetıka

27 jeltoqsan 2024

AES qurylysy: Qytaı tarapymen kelissózder júrgizilýde

QR prezıdentiniń keńesshisi – baspasóz hatshysy Berik Ýálı Egemen Qazaqstan gazetinde jarıalanǵan maqalasynda elimizde salynatyn AES qurylysy týraly aıtty, dep habarlaıdy Ulys.

Prezıdent AES qurylysyna baılanysty «Bul Táýelsiz Qazaqstannyń búkil tarıhyndaǵy eń iri jobaǵa aınalady. Atom elektr stansasyn salý – uzaqmerzimdi joba. Atalǵan bastama elimizdiń ornyqty damýyn onjyldyqtarǵa ilgeriletedi, sondaı-aq ınjenerler shoǵyry men ártúrli beıindegi mamandar legin daıarlaýǵa jaǵdaı jasaıdy. Demek onyń paıdasyn qazirgi jastarymyz ben bolashaq urpaq kóredi», dep atap ótken bolatyn.

Referendýmnan keıin Qasym-Jomart Toqaev Fransıa Respýblıkasyna memlekettik sapary aıasynda osy eldiń prezıdenti Emmanúel Makronmen jáne Qazaqstanǵa memlekettik saparmen kelgen Reseı prezıdenti Vladımır Pýtınmen AES qurylysy týraly pikir almasty. Qazirgi ýaqytta Qytaı tarapymen osy baǵytta kelissózder júrgizilip jatyr. Iaǵnı birneshe jylǵa sozylatyn megajobany júzege asyrý atom ónerkásibinde mol tájirıbesi bar iri kompanıalardan quralǵan halyqaralyq konsorsıýmǵa júkteledi.

Jýyrda memleket basshysy Energetıka mınıstri Almasadam Sátqalıevti qabyldap, elimizde salynatyn atom elektr stansasynyń qurylysyn jedeldetýdi tapsyrdy.

Jańalyqtar

21 qańtar 2025