Brússelde Eýroodaqtyń Ortalyq Azıa boıynsha jańa strategıasy tanystyryldy. 17 betten turatyn qujat «Eýro Odaq pen Ortalyq Azıa: bekem áriptestik úshin jańa múmkindikter» dep atalady. Atalǵan halyqaralyq uıym alǵashqy strategıasyn 2007 jyly qabyldaǵan bolatyn. Odan beri de biraz ýaqyt ótti, geosaıası ahýal da qatty ózgerdi, Ortalyq Azıa aımaǵynyń mańyzy da arta tústi. Sondyqtan, aımaq elderimen baılanysqa jańa kózqaras, jańasha qadam jasaý kerek boldy. Eki jyl ishinde EO dıplomattary men aımaq elderiniń mamandary qujatty daıyndaýǵa belsendi túrde atsalysyp, jańa ıdeıalar men sony mazmundy usynystar joldady. Jańa strategıa Ortalyq Azıa men EO yntymaqtastyǵyn jańa deńgeıge shyǵararyna senim mol. Jańa qujatty EO Keńesi maýsym aıynda maquldap, 7 shildede Bishkekte ótetin Ortalyq Azıa elderiniń Syrtqy ister mınıstrlerimen kezdesýde EO dıplomatıasynyń basshysy Federıka Mogerını resmı túrde tanystyrady dep josparlanǵan.

Eýropa elderimen baılanysymyz tipti artady. Sebebi, búgin Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev Eýropanyń alty memleketindegi, atap aıtsaq, Bolgarıa, Latvıa, Portýgalıa, Serbıa, Slovakıa jáne Estonıa elderindegi dıplomatıalyq mısıalarǵa tolyqqandy Elshilik mártebesin berý týraly Jarlyqtarǵa qol qoıdy. Bul mańyzdy sheshimge qatysty Prezıdenttiń baspasóz hatshysy Berik Ýálı óziniń fıesbýk paraqshasynda Prezıdenttiń kómekshisi Murat Nurtileýovtiń tómendegideı túsindirmesin jarıalady.

Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń kómekshisi Murat Nurtileýovtiń birqatar Eýropa elderindegi dıplomatıalyq mısıalaryn qaıta qurýǵa qatysty túsindirmesi

Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev óziniń ulyqtaý rásiminde sóılegen sózinde kópvektorly syrtqy saıasattyń «elimizge, ulttyq bızneske, ár azamatymyzǵa naqty paıdasyn tıgizýi tıis» ekenin aıtty.
Otandyq dıplomatıalyq qyzmet álemniń kez kelgen jerinde ulttyq múddemizdi nyq qorǵaýy tıis. Bul rette, saıası pragmatızm men ekonomıkalyq maqsatqa negizdelgen tıisti basymdyqtardy anyqtaýdyń mańyzy asa zor.
Qazaqstan Respýblıkasynyń syrtqy saıasatynda eýropalyq elderdiń alatyn orny aıryqsha. Qazaqstan men Eýroodaq arasyndaǵy Yntymaqtastyqty keńeıtý týraly kelisimdi iske asyrý úshin eýropalyq tarappen júıeli jumys isteýimiz qajet. Eýroodaqtyń Ortalyq Azıa boıynsha bıylǵy maýsymda qabyldaǵan jańartylǵan strategıasy seriktestikti nyǵaıtý úshin tyń múmkindikterge jol ashady.
Eýropalyq odaq – Qazaqstannyń iri saýda-ekonomıkalyq jáne ınvestısıalyq seriktesi. Elimizdiń syrtqy saýda aınalymynyń jáne Qazaqstan ekonomıkasyna tartylǵan tikeleı sheteldik ınvestısıanyń jartysy Eýropalyq odaq memleketterine tıesili.
Osyǵan baılanysty, Qazaqstannyń Bolgarıa, Latvıa, Portýgalıa, Serbıa, Slovakıa jáne Estonıa elderindegi dıplomatıalyq mısıalarǵa tolyqqandy Elshilik mártebesin berý – Eýropa memleketterimen ózara is-qımyldardy tereńdetýge baǵyttalǵan mańyzdy qadam.
Qazirgi ýaqytqa deıin osy elderde bizdiń dıpmıssıalarymyz ben konsýldyqtarymyz ǵana jumys istedi. Bul atalǵan memlekettermen ózara yntymaqtastyqty qarqyndy damytýǵa tolyq múmkindik bermedi.

Joǵaryda kórsetilgen memleketterdiń Elshilikteri Qazaqstanda tıisti deńgeıde jumys isteýde. Osyǵan oraı, bizdiń seriktesterimiz Nur-Sultan tarapynan laıyqty qadam jasalatynyna senim bildirgenderin atap ótý qajet.
Aýqymy jaǵynan shaǵyn Elshilikterimizdi qarjylandyrý máselesi jumys istep turǵan dıplomatıalyq mısıalardyń búdjeti sheńberinde qarastyrylǵan. Bul – álemdik tájirıbede bar tásil, ıaǵnı memleketter dıplomatıalyq ókildikterdiń yqsham, kásibı, tıimdi quramy negizinde sapaly ári nátıjeli qyzmetke basa nazar aýdarady.
Osylaısha, Qazaqstan Prezıdentiniń SİM usynysy boıynsha qol qoıǵan Jarlyǵy Eýropalyq Odaqtyń mańyzdy seriktesterimen qarym-qatynastardy damytýǵa tyń serpin berý úshin qajetti ári oryndy sheshim boldy. Atalǵan bastama memleketimizdiń syrtqy saıası jáne syrtqy ekonomıkalyq qyzmetin ártaraptandyrýǵa arnalǵan mindetterdi júzege asyrýdy kózdeıdi.

Memleket basshysy Nıderland Koróldiginiń Premer-mınıstri Mark Rúttemen kezdesti, dep habarlaıdy Aqorda.

Aqordada Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev pen Astanaǵa jumys saparymen kelgen Nıderland Premer-mınıstri Mark Rútte kezdesý ótkizdi.

Áńgimelesý barysynda saıası, ekonomıkalyq jáne mádenı-gýmanıtarlyq salalardaǵy yqpaldastyqty keńeıtý perspektıvalary qarastyryldy.

– Ózińizben 2015 jyly kezdesken edik. Sol júzdesýdi erekshe yqylaspen eske alamyn. Sizdiń ózara tıimdi yntymaqtastyǵymyzdy damytýǵa qosqan úlesińizdi joǵary baǵalaımyz. Siz basqa áriptesterińizge qaraǵanda Premer-mınıstr laýazymyn uzaq ýaqyt atqaryp kelesiz jáne halyqaralyq deńgeıdegi tájirıbeńiz orasan zor. Sondaı-aq ekijaqty yntymaqtastyqtyń qarqyndy damyp kele jatqanyn atap ótkim keledi. Nıderland – Qazaqstan ekonomıkasynyń eń iri ınvestory. Elimizge quıylǵan tikeleı ınvestısıa 120 mıllıard dollardan asty. Elderimiz birlesken aýqymdy jobalardy júzege asyryp jatyr, – dedi Memleket basshysy.

Qasym-Jomart Toqaev Nıderland Premer-mınıstriniń elimizge sapary Astana men Amsterdam arasyndaǵy saýda-ekonomıkalyq qarym-qatynasty damytýǵa tyń serpin beretinin atap ótti.

Óz kezeginde Mark Rútte ekijaqty seriktestik deńgeıin joǵary baǵalady. Sondaı-aq ol Qazaqstan men Nıderlandtyń yqpaldastyǵyn odan ári jandandyrý qajet ekenin aıtty.

– Men Astanada alǵash ret 2010 jyly boldym. Bul meniń jańa Premer-mınıstr retinde Eýropa Odaǵynan tysqary jerge jasaǵan alǵashqy saparym edi. Sodan keıin 2015 jyly saparmen keldim. Sol kezde júrgizgen kelissózderimiz áli esimde. Ekijaqty baılanystarymyzdyń qarqyndy damyp kele jatqany meni árqashan tańǵaldyrady. Qazaqstannyń óńirlik jáne halyqaralyq kún tártibindegi teńgerimdi ustanymyna aıryqsha qurmetpen qaraımyn. Sonymen qatar elińizdi jańa deńgeıge kóterý úshin atqaryp jatqan isińizdi joǵary baǵalaımyn. Biz aýyl sharýashylyǵy, jasyl energetıka jáne sý resýrstaryn basqarý salalaryndaǵy ıdeıalar men ázirlemelerimizdi bólisýge daıynbyz, – dedi Nıderland Úkimetiniń basshysy.

Kelissóz barysynda saýda-ekonomıkalyq, energetıkalyq jáne ınvestısıalyq yntymaqtastyqty, sondaı-aq kólik, ınovasıa, atom energetıkasy, aýyl sharýashylyǵy, densaýlyq saqtaý, klımat, sý resýrstaryn basqarý salalaryndaǵy baılanystardy nyǵaıtý joldary egjeı-tegjeıli talqylandy.

Budan bólek, taraptar halyqaralyq jáne óńirlik kún tártibindegi ózekti máseleler jóninde pikir almasty. Sondaı-aq Eýropa Odaǵymen yqpaldastyq aıasyndaǵy dıalogty jalǵastyrý mańyzdy ekenine nazar aýdaryldy.