Валюта бағамы
  • USD -

    491.3
  • EUR -

    533.5
  • RUB -

    5.09
Мұнайлы аймақтағы тасқын жанармай бағасына қалай әсер етуде
19 сәуір 2024
Мұнайлы аймақтағы тасқын жанармай бағасына қалай әсер етуде

Фото: Өнеркәсіптік қауіпсіздік комитетінің облыстық департаменті

Елдің 12 өңірін қамтыған биылғы тасқынның салдарын жою күзге дейін жалғасатын түрі бар. Адамдардың жеке мүлкі мен малының шығынын есептеудің өзі ұзаққа созылатыны қазірдің өзінде айқын көріне бастады.

Бұған дейін  Мәжіліс депутаты Ерлан Саиров тасқынның экономикалық шығыны 200 млрд теңгеден асатыны туралы болжам айтса, «Шаңырақ» ұлттық агро-қозғалысы» республикалық қоғамдық бірлестігінің төрағасы Алмасбек Садырбаев шығын көлемі 150-200 млрд теңге төңірегінде болады деп отыр.

Төтенше жағдайлар министрлігінің соңғы мәліметі бойынша, Ақтөбе, Қостанай, Ақмола, Атырау, Солтүстік Қазақстан облыстарында  6 046 жер үй, 1 130 аула әлі су астында қалып отыр.

 634 МҰНАЙ ҰҢҒЫМАСЫНА ТАСҚЫННАН ҚАУІП ТӨНДІ

Тасқын елдің энергетикалық жүйесін де сынақтан өткізіп жатыр деп айтуға болады. Оның үстіне көктемгі егіс науқанымен қабаттасып келгені және бар. Тасқын аз жылдардың өзінде көктемгі дала жұмыстарына жанармай жетпей, елді әбігерге түсіретін жүйеміз әзірге сыр бере қойған жоқ. Тасқынның негізгі ошақтары мұнайлы өңірлерде болып жатқаны, қазақ мұнай индустриясының алтын діңгегі саналатын Құлсары қаласындағы күрделі ахуал қара алтын өндірісіне де кедергі келтіре бастады. Энергетика министрлігінің мәліметіне сүйенсек, тасқын салдарынан Ақтөбе және Атырау облыстарының бірқатар мұнай өндіруші кәсіпорындарында 634 ұңғыманың жұмысы тоқтатылған. Ал мұнай өндірудің жалпы шығыны 16 мың тоннаға жеткен.

«Бүгінгі таңда 141 ұңғыманың жұмысы қалпына келтірілді. Тағы 493 ұңғымада мұнай өндіру тоқтап тұр. Оның ішінде Ақтөбе облысында «СНПС– Ақтөбемұнайгаз» АҚ-ға тиесілі 440 ұңғыма, «ҚМК Мұнай» АҚ-ға тиесілі 25 ұңғыма, «Фирма Ада Ойл» ЖШС-ге тиесілі 24 ұңғыма (барлығы 489 ұңғыма – ред.) және Атырау облысында Ембімұнайгаз» АҚ-ға тиесілі 3 ұңғыма, «5А Ойл» ЖШС-ге тиесілі 1 ұңғыма бар», - дейді Энергетика министрлігінің ресми өкілі Шыңғыс Ілиясов.

ЕЛДЕГІ ЖАНАРМАЙ ҚОРЫ НЕШЕ КҮНГЕ ЖЕТЕДІ?

Бұл ақаулар елдегі жанармай бағасына қалай әсер етеді? Министрлік мамандары АИ-92 бензиін мен дизельдің бағасын тасқын болған өңірлерде де, жалпы республика бойынша да қазіргі деңгейде ұстауға толық мүмкіндік бар екенін айтады.

Нақтырақ айтсақ, Атырау облысында 43 күнге жететін 48 мың тонна жанармай, Батыс Қазақстан облысында 40 күнге жететін 16 мың тонна өнім, Солтүстік Қазақстан облысында 83 күнге жететін 51 мың тонна бензин мен дизель, Шығыс Қазақстан обылсында 26 күнге жететін 20 мың тонна жанармай, Қостанай облысында 41 күнге жететін 47 мың тонна дизель мен бензин қоры сақтаулы тұр.

Ал бүкіл Қазақстан бойынша 33 күнге жететін   480 мың тонна бензин, 56 күнге жететін 107 мың тонна авиаотын, 39 күнге жететін 610 мың тонна дизель қоры бар.

ТАСҚЫННЫҢ ҚАУІПІ ҚАНДАЙ?

 «Қазгидромет» сәуірдің соңғы онкүндігінде Жайық арқылы Ресейден келетін тасқын толқыны Батыс Қазақстан мен Атырауды әбігерге салатынын болжап айтқан. Елдегі санаулы мұнай өңдейтін зауыттың бірі Атырау облысында тұр. Қазір бұл нысанды тасқыннан қорғау жұмыстары жүріп жатыр. Қазір мұнда тәулік сайын 15,9 мың тонна мұнай өңделеді. Яғни қалыпты деңгей сақталып отыр.

Тіпті Атыраудағы зауытқа тасқын қаупі төнгеннің өзінде елдегі барлық жанармай түрлінің қоры кемінде 33 күнге жететінін жоғарыда айттық. Оның үстіне Мамыр айының басында Шымкенттегі мұнай өңдейтін зауыт жоспарлы жөндеуден кейін іске қосылмақ. Ал бұл кәсіпорынның өндірістік қуаты жылына 6 млн тонна мұнай өңдеуге қауқарлы.

Осының бәрін қорытсақ, тасқынға қарамастан, қазақстандық жүргізуші куәлігі бар және көлігін Қазақстан аумағында тіркеткен азаматтар үшін жанармай бағасы өзгеріссіз болады. Нақты айтсақ, АИ-92 мен АИ-3 бензинінің бір литрі 205 теңгеден, дизель литрі  295 теңгеден босатылады.

Энергетика министрлігінің дерегі бойынша, Қазақстандағы жанармай бағасы іргелес нарықтардың ішіндегі ең арзаны болып тұр.

Елдер          АИ-92 бензині (теңгемен)       Дизель

(теңгемен)

Армения     555    612

Қырғызстан 318    363

Ресей 244    316

Өзбекстан   405    450

Қазақстан    205    295

Министрлік мамандары бұл жағдай біздегі салыстырмалы түрде арзан жанармайдың түрлі жымысқы жолдармен іргелес елдерге сатылуына түрткі болады деп қауіптенеді. 11 сәуірде Энергетика министрлігі «Ашық НҚА» порталына бензиннің бөлшек саудадағы бағасын көтеріп, дизель бағасын төмендету туралы бұйрық жобасын жариялады.

Осылайша ел аумағында АИ-92 және Аи-93 бензиндерінің әр литрі 245 теңгеден,  дизельдің бір литрі 315 теңгеден сатыла бастады. Ал жанармайдың көтерме саудадағы бағасы өзгеріссіз қалды.

Бұдан шығатын қорытынды, бензиннің 20 пайыз қымбаттап, дизельдің 43 пайыз арзандауы тасқынға байланысты емес, жоспарлы шараның әсері.

RELATED NEWS
Су тасқыны: 8 мыңнан астам үй апатты жағдайда деп танылды
21 маусым 2024
Су тасқыны: 8 мыңнан астам үй апатты жағдайда деп танылды

Парламент палаталарының бірлескен отырысы барысында ҚР Премьер-Министрі Олжас Бектенов ауқымды су тасқынының салдарын жою жөніндегі қалпына келтіру жұмыстарының барысына түсініктеме берді. Бұл туралы Үкіметтің баспасөз қызметі хабарлады.

Үкімет басшысы су тасқыны мыңдаған азаматқа, сондай-ақ инфрақұрылымға, экономикаға және жалпы елімізге айтарлықтай зиян келтіргенін атап өтті.

120 мыңнан астам адам өз үйінен эвакуацияланды. Олардың 67 570-і үйлеріне оралды. Бұл ретте бүгін таңертеңгі мәлімет бойынша 3 952 адам эвакуациялық пункттерде қалып отыр. Барлығы 12 мың тұрғын үй (ЖТҚ) және 26 мың саяжай учаскелері су астында қалды. Су астында қалып отырған үйдің саны — 98.

«Көмек көрсету бойынша ауқымды жұмыс атқарылуда. Мемлекет басшысының үндеуіне жауап бере отырып, ірі бизнес елеулі қолдау көрсетті, бюджеттік ресурстар да тартылды. Бүгінгі таңда 33 141 отбасы 100 АЕК көлемінде өтемақы алды. Осы мақсатқа бюджеттен 12 млрд теңгеден астам қаржы бөлінді», — деді Олжас Бектенов.   

Оның айтуынша, зардап шеккен 17 982 үй бойынша тексеру жүргізілді, 15 685 үйді бағалау аяқталды. Үйлердің жартысына жуығы жөндеу мен қалпына келтіруді қажет етеді. Осы мақсаттарға орай 5823 отбасы өтемақы алды. Оған 38,6 млрд теңге бөлінді.

8 мыңнан астам үй апатты жағдайда деп танылды. Олар үшін зиянды өтеудің 2 нұсқасы бар:

1. пәтерлерді немесе үйлерді қайталама нарықта сатып алу;

2. үй салу.

«Біз Президенттің тапсырмасына сәйкес зардап шеккен азаматтардың талап-тілегін орындаймыз. Бүгінгі таңда 3155 отбасы жаңа баспана алды. Түрлі өңірлерде 2049 үйдің құрылысы белсенді жүргізіліп жатыр. Жалпы тұрғын үйді қалпына келтіруге және салуға 251 млрд теңге бағытталды», — деп атап өтті ҚР Премьер-Министрі.

Сонымен қатар инженерлік және әлеуметтік инфрақұрылымға, жолдар ззиын келді. Атап айтқанда, 2,3 мыңнан астам энергиямен жабдықтау тіректері қирап, 54 км желі үзілді. Бүгінгі таңда 40% қалпына келтірілді, жаз айларында жұмыс белсенді жалғасатын болады.

Республикалық және жергілікті жолдардың 290 учаскесінде автомобиль қатынасы үзілді. Бүгінде Атырау облысында бір учаскені қоспағанда, барлық учаскелер бойынша қозғалыс қалпына келтірілді. Аталған учаскедегі қозғалыс су кеткен кезде ашылады.

Сонымен қатар, 39 білім беру нысаны су астында қалды. Оның 18-і ағымдағы жөндеуді, 11-і күрделі жөндеуді қажет етеді, 9 білім беру нысаны одан әрі пайдалануға мүлдем жарамсыз және жаңадан салынады. Бір білім беру нысанында әлі де тексеру рәсімі жүргізіліп жатыр.

«Президенттің тапсырмасына сәйкес, күн суытқанға дейін барлық азамат жаңа тұрғынүйге қоныстанып, барлық инфрақұрылым нысандары қалпына келтірілетін болады», — деп түйіндеді Олжас Бектенов.

Cу тасқыны: Үкімет тұрғындарға қалай көмектесіп жатыр
25 маусым 2024
Cу тасқыны: Үкімет тұрғындарға қалай көмектесіп жатыр

Елімізде су тасқыны салдарын жою және зардап шеккен азаматтарға жан-жақты көмек көрсету жұмыстары жалғасуда. Бұл туралы Премьер-Министрдің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында вице-премьер Қанат Бозымбаев айтты, деп хабарлайды Ulys Үкіметтің баспасөз қызметіне сілтеме жасап.

Зардап шеккендерді баспанамен қамту  

67 мыңнан астам адам өз үйіне оралды. Эвакуациялық пункттердегі 3 664 тұрғынға барлық қажетті көмек көрсетіледі.

Су тасқынынан зардап шеккендердің жалғыз баспанасы саналатын 12 086 тұрғын үй мен 7 380 саяжай құрылысы су астында қалды. Зардап шеккен өңірлерде 18 228 тұрғын үй тексеріліп, 15 651 объект бойынша бағалау аяқталды.

Бағалау қорытындысы бойынша 9 306 үй жөндеуге жатқызылды, 8 190 үй қалпына келтірілмейтіні анықталды, олар бойынша қайталама нарықта 5 714 үй мен пәтер сатып алу, сондай-ақ үлгілік жоба бойынша 2 576 үй салу жоспарлануда.

Жалпы, тұрғын үйді қалпына келтіруге шамамен 257 млрд теңге қажет.

Қазіргі уақытта тұрғын үйді жөндеуге және қалпына келтіруге 40 млрд теңгеге өтемақы 6 176 отбасына берілді. 3 414 отбасы қираған баспанасының орнына жаңа үй мен пәтер алды. 

Батыс Қазақстан, Қостанай, Атырау, Ақтөбе, Ақмола, Солтүстік Қазақстан және Павлодар облыстарында зардап шеккен азаматтарға арналған 2,5 мың жаңа үйдің құрылысы басталды.

 100 АЕК мөлшерінде біржолғы төлемдер

24 маусымдағы жағдай бойынша 33 321 отбасы 12 млрд теңгеден астам сомаға 100 АЕК мөлшерінде біржолғы төлем алды.

Бұл жұмыс Қарағанды, Павлодар, Ақмола облыстарында және Абай, Ұлытау облыстарында толығымен аяқталды. Төлемдер Ақтөбе, Батыс Қазақстан, Солтүстік Қазақстан, Қостанай және Атырау облыстарында жалғасуда.

 Қосымша шаралар 

Зардап шеккен тұрғындарға 150 АЕК-ке дейінгі мөлшерде жоғалған қажетті заттарды сатып алу үшін қосымша өтемақы төленеді. 15 355 отбасы 7,6 млрд теңгеге өтемақы алды.

Суға кеткен малдың өтемі үшін мемлекеттік көмек көлемі 2,8 млрд теңгеден асты.

Зардап шеккен бизнестің шығынын өтеу бойынша жұмыс басталды. Қазіргі уақытта өңірлік комиссиялар ШОБ субъектілерінің жалпы сомасы 833 млн теңгеден асатын 124 өтінімін қарап, мақұлдады.

Әкімдіктердің алдын ала бағалауы бойынша 797 ШОБ субъектісі 24,1 млрд теңге сомасында зардап шеккен. Осы объектілер бойынша бағалау және сметалық жұмыстар жүргізіледі, олардың қорытындысы бойынша өтінімдер өңірлік комиссиялардың қарауына шығарылатын болады.

Инфрақұрылымды қалпына келтіруге жалпы қажеттілік 48,7 млрд теңгеге бағаланды. Бұл қаражат автомобиль жолдарын, электрмен жабдықтау желілерін қалпына келтіруге және әлеуметтік объектілерді жөндеуге бағытталады. Бүгінгі таңда 39,8 млрд теңгеге жобалар дайындалды. Құжаттама Қаржы министрлігіне келіп түсуіне қарай Үкімет басқа жобалар бойынша шешім қабылдайтын болады.

 

19 мыңнан астам үйді су басты - Тоқаев тасқынмен күрескендерді марапаттады
19 маусым 2024
19 мыңнан астам үйді су басты - Тоқаев тасқынмен күрескендерді марапаттады

Ақордада су тасқынымен күреске белсене атсалысқан азаматтарды салтанатты түрде марапаттау рәсімі өтті, деп хабарлайды Ақорда.

Мемлекет басшысы су тасқынымен күрес шараларына белсене атсалысқан ел азаматтарын марапаттау рәсімінде сөз сөйледі.

Президент, ең алдымен, бұл бұрын ешқашан болмаған ең жойқын табиғи апат екенін атап өтті. Қазақстанның 10 аймағында төтенше жағдай жарияланды. Жалпы, ел көлемінде 19 мыңнан астам тұрғын үйді су басты.

– Сын сағатта еліміз ырысты ынтымағын танытты. Біз табиғи апат кезінде жұрт болып жұмылдық. Біртұтас ел екенімізді көрсеттік. Құтқарушылар, әскерилер, ішкі істер органдары мен әкімдік қызметкерлері тәулік бойы жұмыс істеді. Олар Отан алдындағы парызын мінсіз атқарды. Бір сөзбен, антқа адал болды, – деді Мемлекет басшысы.

Қасым-Жомарт Тоқаев топан сумен күреске күштік құрылымдардың 63 мыңнан астам қызметкері атсалысқанына назар аударды. Құтқару операциясы барысында 120 мыңнан астам адам, оның ішінде 40 мың бала қауіпсіз жерге көшірілді.

– Бұл – құтқарушылар мен ұшқыштардың қажырлы еңбегінің нәтижесі. Әбіш Кекілбаев «Елін сүйген азаматқа ең үлкен қайғы – өз халқының тағдырынан тыс қалу» деп айтқан. Ұлттық еріктілер желісі табиғи апат болған сәттен бастап ерекше белсенді болды. 50 мыңнан астам волонтер көмек керуендерін ұйымдастырды. Олар апат аймақтарына азық-түлік және басқа да қажетті заттарды жеткізуге атсалысты. Қазақстан халқы Ассамблеясының «Жүректен жүрекке» акциясы ортақ іске мол септігін тигізді, – деді Президент.

Мемлекет басшысы Кентау қаласында тұратын Гауһар Шаймерден есімді оқушы қыздың ата-анасына отаншыл ұрпақ өсіріп жатқаны үшін алғыс айтты. Ол өзі жинап жүрген қаржысын Құлсары қаласының тұрғындарына аударған. Сонымен қатар Атырау облысының тұрғындары – тоқсаннан асқан Орынша Тоқтыбаққызы мен Әлия Досмұханованың ерен еңбегін ерекше атап өтті. Бұдан бөлек, Президент көмек бергені үшін бауырлас мемлекеттерге, халықаралық компаниялар мен ұйымдарға ризашылығын білдірді.

– Нағыз достық қиындықта сыналады деп тектен-тек айтпайды. Кейбір шетелдік азаматтар зардап шеккен адамдарға жәрдемдесу үшін арнайы келді. Осы сәтті пайдаланып, қиын-қыстау шақта қолдау білдіргені үшін шетелдік серіктестерімізге және достарымызға шын жүректен ризашылығымды білдіремін, – деді Мемлекет басшысы.

Президенттің айтуынша, су тасқыны кезінде халқымыз бірлігі бекем, ынтымағы берік ел екенін көрсетті.

– Алапат су тасқындап келіп қалғанда, отандастарымыз табиғат апатымен күресіп жатқан құтқарушыларға көмек қолын созды. Олар су басқан аймақтарда жауапты қызмет мекемелеріне жәрдемдесіп, жанқиярлықпен әрекет етті әрі батылдық танытты. Көбі адамдар мен жануарларды өз көліктерімен қауіпсіз жерге алып шықты. Мыңдаған жанашыр азамат тасқын судан қорғайтын бөген салуға қатысты. Ортақ күш-жігердің арқасында біз жағдайдың ушығып кетуіне жол бермедік, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

Сонымен қатар Мемлекет басшысы өздерін нағыз отаншыл әрі жауапты азамат ретінде көрсеткен еріктілердің еңбегін жоғары бағалап, оларды қазіргі заманның батырлары деп атады.

– Мен еріктілер қозғалысының дамуына айрықша мән беремін. Өздеріңізге мәлім, 2020 жылды Волонтер жылы деп жарияладым. Осы уақыт ішінде еліміздегі волонтерлік қызмет мүлде жаңа деңгейге көтерілді. Еріктілердің күш-жігерінің арқасында маңызды бастамалар мен жобалар жүзеге асты. Ең бастысы, біз адамдардың мемлекет пен қоғам өміріне араласуға, адами құндылықтар мен қасиеттерге сай болуға деген ниетін ояттық. Еліміздегі жан-жақты жаңғырулардың қозғаушы күші – адам. Қолға алынған ауқымды реформалар табысты жүзеге асу үшін еліміздің барша азаматы күш біріктіруі қажет екеніне сенімдімін, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

Президент баспанасыз қалған адамдарға «Қазақстан халқына» қорынан тұрғын үй салуға қаражат бөлінгенін айтты. Жалпы, 2200-ден астам үй салынады. Сондай-ақ 10 мыңға жуық баспана күрделі жөндеуден өтеді.

– Тасқынның зардабын жоюға бірқатар кәсіпкеріміз қомақты қаражат бөлді. Олар әрдайым туған елімен бірге екенін нақты іспен дәлелдеді. Ұлт мүддесіне сай жауапкершілігі мол кәсіпкерлік дегеніміз – осы. Әрине, қалыс қалған кәсіпкерлер де аз емес, олардың кім екенін де жақсы білеміз. Біз ешкімді мәжбүрлеген жоқпыз. Әркім өз таңдауын жасады, – деді Мемлекет басшысы.

Қасым-Жомарт Тоқаев Киевте Қазақстан журналисіне жасалған қастандық әрекетке қатысты пікір білдірді.

– Елімізде Заң үстемдігін нығайтып жатырмыз, яғни барлық салада, ең алдымен, Заң үстемдігін қамтамасыз ету – басты міндет. Бұл мәселе бойынша менің көзқарасым – айқын. Мұны өздеріңіз де жақсы білесіздер. Қазақстанда Заң мен тәртіп бәрінен биік тұруға тиіс. Сондықтан қоғамдағы барлық қарама-қайшылықтар мен келіспеушіліктерді тек қана құқықтық тұрғыдан, яғни тиісті Заңнамаға және негізгі халықаралық нормаларға сәйкес шешу қажет. Кеше Қазақстан азаматы Айдос Садықовқа қатысты Киевте болған қылмысқа да дәл осы ұстаным тұрғысынан қараған жөн. Мен дипломатиялық арналар мен құқық қорғау органдары арқылы осы оқыс оқиға бойынша Украина тарапына ресми сұратулар жіберу туралы нақты тапсырма бердім. Сондай-ақ қажет болған жағдайда Қазақстанның ресми органдары істің ақиқатына жетуге жәрдем беру үшін тергеу жұмысына қатысуға дайын екенін айтқым келеді, – деді Президент.

Қасым-Жомарт Тоқаев сөзін қорытындылай келе, апат салдарын жоюға атсалысқан әр азаматқа шынайы ризашылығын білдірді.

– Баршаңызға мәлім, қазір «Таза Қазақстан» акциясы басталды. Бұл – өте маңызды әлеуметтік, тіпті саяси жоба. Оның түпкі мәні – ұлтты ортақ іске ұйыстырып, елімізді көркейте түсу, халқымыздың жаңа экологиялық сана-сезімін дамыту. Бұған, ең алдымен, өздеріңіз сияқты адал азаматтар ұйытқы болады. Ел мүддесі үшін жасалған еңбек пен ерлік ешқашан ұмытылмайды. Сондықтан бүгінгі марапатты халықтың сіздерге деген зор алғысы деп қабылдаған жөн, – деді Президент.

Марапаттау рәсімінде «Зағиптар арманы» мүгедектер қоғамдық бірлестігінің іс жүргізушісі Әлия Досмұханова, «Основание» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің экскаваторшысы Владимир Царик және «Қазсушар» республикалық мемлекеттік кәсіпорны Ақтөбе филиалының су беруді реттеушісі Шыңғыстау Әбдиев сөз сөйледі.

Бұдан кейін Мемлекет басшысы су тасқынына қарсы шараларға белсене атсалысқан бір топ құтқарушыны, волонтерлер мен қоғам белсенділерін, әскери қызметшілер мен дәрігерлерді, қарапайым жұмысшыларды, сондай-ақ кәсіпкерлер мен ірі бизнес өкілдерін марапаттады.

Біз туралы
ulys.kz — ақпараттық, сараптамалық және танымдық бағыттағы материалдарды береді.
 
Мультимедиялық жоба заман талабына сай жасалған. Қазақстанның ақпараттық нарығын сапалы
контентпен қамтамасыз етуге үлес қосуға бағытталған. Мұндағы сараптамалық, танымдық
мақалалар сан саланы қамтиды. Геостратегия, геоэкономика, геосаясат, халықаралық
қатынастар мен елдің ішкі-сыртқы саясаты, экономика, жаһанда болып жатқан тектоникалық
өзгерістер мен тренд тақырыптар ұлттық мүдде тұрғысынан терең талданып қазақ
оқырмандарына жеткізіледі. Орталық Азия мен Түркі әлеміне ерекше көңіл бөлінеді.