بريۋسسەلدە ەۋرووداقتىڭ ورتالىق ازيا بويىنشا جاڭا ستراتەگياسى تانىستىرىلدى. 17 بەتتەن تۇراتىن قۇجات «ەۋرو وداق پەن ورتالىق ازيا: بەكەم ارىپتەستىك ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر» دەپ اتالادى. اتالعان حالىقارالىق ۇيىم العاشقى ستراتەگياسىن 2007 جىلى قابىلداعان بولاتىن. ودان بەرى دە ءبىراز ۋاقىت ءوتتى، گەوساياسي احۋال دا قاتتى وزگەردى، ورتالىق ازيا ايماعىنىڭ ماڭىزى دا ارتا ءتۇستى. سوندىقتان، ايماق ەلدەرىمەن بايلانىسقا جاڭا كوزقاراس، جاڭاشا قادام جاساۋ كەرەك بولدى. ەكى جىل ىشىندە ەو ديپلوماتتارى مەن ايماق ەلدەرىنىڭ ماماندارى قۇجاتتى دايىنداۋعا بەلسەندى تۇردە اتسالىسىپ، جاڭا يدەيالار مەن سونى مازمۇندى ۇسىنىستار جولدادى. جاڭا ستراتەگيا ورتالىق ازيا مەن ەو ىنتىماقتاستىعىن جاڭا دەڭگەيگە شىعارارىنا سەنىم مول. جاڭا قۇجاتتى ەو كەڭەسى ماۋسىم ايىندا ماقۇلداپ، 7 شىلدەدە بىشكەكتە وتەتىن ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەرىمەن كەزدەسۋدە ەو ديپلوماتياسىنىڭ باسشىسى فەدەريكا موگەريني رەسمي تۇردە تانىستىرادى دەپ جوسپارلانعان.

يتاليانىڭ بارلىق ايماعىندا سۋ تاسقىنىنا بايلانىستى ەسكەرتۋ جاريالاندى، ال فرانسيانىڭ حالقى جارىقسىز قالدىردى، دەپ حابارلايدى Euronews.
يتالياداعى تولاسسىز جاۋىن ەلدە لاي تاسقىندارىن تۋدىردى. ەڭ قاتتى زارداپ شەككەن ايماق — ەميليا-رومانيا. بولونيادا تابيعات اپات سالدارىنان ءبىر بالا قايتىس بولدى، ونى تاسقىن سۋ اۆتوكولىكپەن بىرگە اعىزىپ اكەتكەن.
ال فرانسيانىڭ ورتالىق بولىگىندەگى سۋ تاسقىندارى ۇلكەن شىعىن اكەلىپ، ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوشىردى. فرانسيا بيلىگىنىڭ حابارلاۋىنشا كەيبىر ايماقتارىندا 48 ساعات ىشىندە 700 مم جاۋىن-شاشىن جاۋعان، بۇل پاريجدەگى جىلدىق نورمادان دا كوپ.
فرانسيانىڭ ىشكى ىستەر مينيسترلىگى ءپاريجدىڭ زارداپ شەككەن ايماقتارعا قوسىمشا 1500 قۇتقارۋشى جىبەرگەنىن حابارلادى.

ورتالىق ەۋروپا ەلدەرىندە قاتتى داۋىل، نوسەر جاڭبىر سالدارىنان چەحيا، پولشا اۆستريانىڭ اۋماعىن سۋ باسىپ، رۋمىنيانىڭ اۋىلدارى تۇتاستاي سۋعا كەتكەن، دەپ حابارلايدى BBC.
قازىرگە دەيىن 16 ادامنىڭ دەنەسى تابىلعان.
پولشا ەو-دان كومەك سۇراماق. تۋسك ۇكىمەتى توتەنشە جاعداي جاريالادى.
ەلدە مىڭداعان ادامدار ەۆاكۋاسيالاندى. كوپتەگەن جولداردى سۋ باسىپ، پوەزدار ءجۇرىسىن توقتتاتتى.
دۋناي وزەنى تاسىپ، سلوۆاكيانىڭ كونە قالاسى براتيسلاۆا سۋعا كەتتى. جەرگىلىكتى باق-تىڭ حابارلاۋىنشا، سۋدىڭ بيىكتىگى 9 مەترگە جەتكەن، الدا بۇدان دا ارى كوتەرىلەدى دەيدى.
دۋنايدىڭ تومەنگى اعىسىندا ورنالاسقان ۆەنگريا الداعى كۇندەرى بولاتىن سۋ تاسقىنىنا دايىندالىپ جاتىر. دۋنايدىڭ جاعاسىنداعى 500 شاقىرىمداي اۋماقتى سۋ باسۋ ءقاۋپى بار. وزەن تاۋلىك سايىن ءبىر مەترگە بيىكتەۋدە.
بۋداپەشت مەرياسى ميلليون قاپشىققا قۇم تولتىرىپ سۋ تاسقىنىنان قورعاۋ شارالارىن جاسادى. ۆەنگريانىڭ پرەمەر-مينيسترى ۆيكتور وربان بۇكىل شەتەلدىك ساپارلارىن كەيىنگە شەگەردى. چەحيانىڭ ەسەنيك قالاسىنا وتكەن بەيسەنبىدەن بەرى ورتاشا ايلىق نورمادان 5 ەسە كوپ جاۋىن-شاشىن جاۋدى. اۆستريانىڭ سانكت-پولتەن قالاسىنا 4 كۇندە 1950 جىلدىڭ كۇزىنەن بەرى جاۋماعان كوپ جاڭبىر جاۋدى. رۋمىنيانىڭ شىعىسىنداعى اۋىلدار تۇتاستاي سۋعا كەتتى.

سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى رومان ۆاسيلەنكو شەتەلدىك جۋرناليستەرمەن كەزدەسۋدە قازاقستان مەن ەۋروپالىق وداق اراسىنداعى، اسىرەسە ەنەرگەتيكا جانە ماڭىزدى شيكىزات سياقتى سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ ارتىپ كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتتى، دەپ حابارلايدى Ulys.
«ەنەرگەتيكاعا كەلەتىن بولساق، قازاقستان مۇناي مەن ۋران سياقتى ءداستۇرلى ەنەرگيا كوزدەرىنىڭ ءىرى ءوندىرۋشىسى بولىپ تابىلادى. «نەگىزگىسى – ءداستۇرلى ەنەرگەتيكا، ياعني مۇناي مەن گازدى، ءبىراق ەڭ الدىمەن مۇنايدى، سونىمەن قاتار ۋراندى بىلدىرەدى. ۋراندى تەك فرانسياعا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار سلوۆاكيا مەن چەحيا سياقتى اتوم ەنەرگەتيكاسىن پايدالاناتىن ەلدەرگە دە جەتكىزۋدى كەڭەيتۋ جوسپارلارى بار»، - دەدى ديپلومات.
ول سونداي-اق نەمىس كومپانياسى باسقاراتىن اۋقىمدى «جاسىل سۋتەگى» جوباسىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ، قازاقستاننىڭ جاسىل ەنەرگەتيكانى ءارتاراپتاندىرۋ جونىندەگى كۇش-جىگەرىن اتاپ ءوتتى. بۇل Svevind كومپانياسى جۇزەگە اسىراتىن 50 ميلليارد ەۋرونى (55 ميلليارد اقش دوللارى) قۇرايتىن جوبا، ر.ۆاسيلەنكونىڭ ايتۋىنشا، جالپى قۋاتى 30 گيگاۆاتت ەلەكتر ەنەرگياسىن وندىرەتىن كۇن جانە جەل ەلەكتر ستانسيالارىن سالۋدى كوزدەيدى.
«بۇل نەگىزىنەن 2032 جىلدان باستاپ نەگىزىنەن ەۋروپاعا ەكسپورتتالاتىن جىلىنا ەكى ميلليون تونناعا دەيىن جاسىل سۋتەگى ءوندىرۋ ءۇشىن پايدالانىلادى»، - دەپ قوستى ءمينيستردىڭ ورىنباسارى.
ر.ۆاسيلەنكو ءارى قاراي «جاسىل» جانە سيفرلىق تەحنولوگيالارعا كوشۋى ءۇشىن قاجەتتى ماڭىزدى شيكىزات رەسۋرستارىنىڭ قازاقستاندا كەڭ قورلارى بارىن اتاپ ءوتتى. «قازاقستان ءقازىردىڭ وزىندە ەۋروپالىق وداق ماڭىزدى دەپ انىقتاعان 34 شيكىزاتتىڭ ىشىنەن 18ء-ىن بارلاپ، وندىرۋدە. سونداي-اق، قازاقستان مينەرالدى رەسۋرستار قاۋىپسىزدىگى بويىنشا سەرىكتەستىك فورۋمىنا قوسىلدى»، - دەدى ول.
قازاقستاندىق ديپلومات وسى سالاداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ ودان ءارى دامي بەرەتىنىنە وپتيميستىك سەنىم ءبىلدىردى. ول گەرمانيامەن بايلانىستاردىڭ كەڭەيۋى تۋرالى ايتىپ، 2023 جىلعى ماۋسىمدا پرەزيدەنت فرانك-ۆالتەر شتاينمايەردىڭ قازاقستانعا ساپارى كەزىندە نەمىس HMS Bergbau كومپانياسى مەن قازاقستاندىق كومپانيا اراسىندا جاسالعان كوممەرسيالىق كەلىسىمشارتتارعا نازار اۋداردى. بۇل كەلىسىمشارتتار قازاقستاننىڭ ليتيي كەن ورىندارىن بارلاۋعا باعىتتالعان.
بۇل ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى جالعاستىرۋ جانە كەڭەيتۋ جوسپارلانۋدا، ال كەلەسى اپتادا گەرمانيا كانسلەرى ولاف شولستىڭ ىسكەر توپ كوشباسشىلاردان قۇرالعان اۋقىمدى دەلەگاسيانىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن استاناعا ساپارى كۇتىلۋدە.
