مەملەكەت قارجىسىنىڭ تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ بىردەن ءبىر جولى – كورپەگە قاراي كوسىلۋ. سوندىقتان بيۋدجەت قاراجاتىن ستراتەگيالىق ماڭىزى جوق، اسا شۇعىل ەمەس شارۋالارعا وڭدى-سولدى شاشۋدى دوعارۋ كەرەك. بۇل تۋرالى ق ر پرەزيدەنتى حالىققا جولداۋىندا ايتتى، دەپ حابارلايدى Ulys.

"بيۋدجەتارالىق قارىم-قاتىناستى دا رەتكە كەلتىرۋ قاجەت. شاعىن جانە ورتا بيزنەستەن تۇسەتىن سالىقتى ايماقتاردىڭ وزىندە قالدىرۋ دۇرىس ءارى ۋاقتىلى قابىلدانعان شەشىم بولدى. بۇل قادام كاسىپكەرلىكتىڭ دامۋىنا ەداۋىر سەرپىن بەردى. سونىمەن قاتار اكىمدەردىڭ دەربەستىگىن ارتتىردى. الايدا كەيبىر اكىمدەر قوسىمشا كىرىس كوزىنە يە بولعان سوڭ، ونى ەلگە پايداسىز ىسكە شاشىپ، ءتيىمسىز جۇمسايتىن بولدى. اسا ماڭىزدى ەمەس مىندەتتەر مەن جوبالارعا قارجى بولە باستادى. ۇكىمەت بيۋدجەت تاپشىلىعىنىڭ ورنىن تولتىراتىن قارجى كوزىن تابۋ ءۇشىن ءتيىمدى كومپەنساسيالىق تاسىلدەر ويلاستىرۋى قاجەت. 
ەندى ۇلتتىق قوردىڭ رولىنە جەكە توقتالايىن. قوردىڭ قاراجاتىن، ەڭ الدىمەن، مەملەكەت مۇددەسى ءۇشىن، ياعني ەلىمىزدىڭ ستراتەگيالىق ماقساتتارىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن پايدالانۋ قاجەت. ۇلتتىق قور شەتەلدىك قارجى ينستيتۋتتارىنا قىزمەت ەتپەۋى كەرەك. ۇلتتىق قور – ۇزاق مەرزىمگە ارنالعان ماكروەكونوميكالىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتەتىن اسا ماڭىزدى قۇرال. سوندىقتان ونى ءتيىمدى باسقارۋ قاجەت"، - دەدى توقايەۆ.

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ 2025 جىل جۇمىسشى ماماندىقتارى جىلى بولاتىنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى Ulsy.

«كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ سالاسىنا رەفورما جاساۋ – ايرىقشا وزەكتى ماسەلە. بۇل – ەكونوميكانىڭ ءوسىمىن قامتاماسىز ەتۋ جانە ينۆەستيسيالىق تارتىمدىلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن اسا قاجەت قادام. مەن 2025 جىلدى جۇمىسشى ماماندىقتارى جىلى دەپ جاريالايمىن. وسى ۋاقىت ىشىندە تەحنيكالىق جانە كاسىبي ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن رەفورمالاۋ قاجەت. سونداي-اق ءبىز جۇمىسشى ماماندىقتارىن دارىپتەۋ ارقىلى قوعامدا ەڭبەكقور جانە ناعىز مامان بولۋ يدەياسىن ناسيحاتتايمىز. ادال ءارى تاباندى ەڭبەگىمەن تابىسقا جەتكەن ادامدار قاشاندا قۇرمەتتى، سىيلى بولۋى كەرەك. بۇل ءبىز ۇسىنىپ وتىرعان «ادال ازامات – ادال ەڭبەك – ادال تابىس» قاعيداتىنا تولىق ساي كەلەدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ءبىزدىڭ قوعامدا ەڭبەكقورلىق، كاسىبيلىك سياقتى قاسيەتتەر وتە جوعارى باعالانۋعا ءتيىس. ءوز كاسىبىن جەتىك مەڭگەرگەن ماماندار ۇلت ساپاسىن ارتتىرادى. سوندىقتان ءبىز ەڭبەك ادامىنىڭ مارتەبەسىن كوتەرىپ جاتىرمىز. بۇل باعىتتاعى جۇمىس توقتامايدى، جالعاسا بەرەدى. جۇمىستىڭ جامانى جوق، كەز كەلگەن ەڭبەك – ءقادىرلى. ەڭ باستىسى، اركىم جاۋاپكەرشىلىكتى تەرەڭ سەزىنىپ، ءوز مىندەتىن ساپالى اتقارۋعا ءتيىس. سوندا عانا ەلىمىز دامۋدىڭ سارا جولىنا تۇسەدى. حالقىمىزدا «جۇمىستىڭ كوزىن تاپقان بايلىقتىڭ ءوزىن تابادى» دەگەن ءسوز بار. كاسىبىنە ادال ءارى جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراعان ادام قاشاندا لايىقتى باعاسىن الادى. بۇل تۇسىنىكتى قوعام ساناسىنا ءسىڭىرۋ قاجەت. ازاماتتارعا قۇرمەتتى اتاق بەرۋدەگى تۇپكى ماقساتىمىز دا – وسى. بۇعان دەيىن مۇعالىمدەرگە، دارىگەرلەرگە جانە مادەنيەت قايراتكەرلەرىنە وسىنداي اتاقتار بەرىلە باستادى. بۇل – وتە جاقسى باستاما، ونىڭ اياسىن كەڭەيتۋ كەرەك»، - دەدى پرەزيدەنت.

ق ر پرەزيدەنتى  قاسىم-جومارت توقايەۆ پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا ءداستۇرلى قازاقستان حالقىنا جولداۋىن جاساپ جاتىر، دەپ حابارلايدى Ulys.

«وتكەن سەسسيادا جەمىستى جۇمىس جۇرگىزىلدى. اتاپ ايتقاندا، پارلامەنتتىڭ ەكىنشى سەسسياسىندا 102 زاڭ قابىلداندى. ونىڭ ىشىندە قوعامدىق باقىلاۋعا، ادام ساۋداسىنا قارسى كۇرەسكە قاتىستى زاڭدار بار. سونداي-اق عىلىم جانە تەحنولوگيا ساياساتىن، جىلۋ ەنەرگەتيكاسىن، باسقا دا ماسەلەلەردى رەتتەيتىن زاڭدار كۇشىنە ەندى.

الەۋمەتتىك سالاعا، اسىرەسە، بالالاردى قورعاۋ ىسىنە ايرىقشا كوڭىل ءبولىندى. ۇلتتىق قوردان بالالاردىڭ ەسەپشوتىنا قارجى اۋدارۋعا قاتىستى زاڭ قابىلداندى. بالالاردى قۇمار ويىنعا تارتقاندار اكىمشىلىك زاڭ بويىنشا جازاعا تارتىلاتىن بولدى. كامەلەتكە تولماعان بالالارعا زورلىق-زومبىلىق كورسەتكەنى ءۇشىن بەرىلەتىن جازا قاتايدى. بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە، ايەلدەر مەن بالالارعا قاتىستى قىلمىستىڭ الدىن الۋعا ارنالعان زاڭ قابىلداندى.

ءقازىر كوپتەگەن ازاماتتىڭ موينىندا بىرنەشە نەسيە بار ەكەنى جاسىرىن ەمەس. بۇل – وتە وزەكتى ماسەلە، قوعامدىق قاتەر دەسەك تە بولادى. سوندىقتان وسى باعىتتا ارنايى زاڭدار قابىلداندى.

حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتۋعا سەپتىگى تيەتىن باسقا دا كوپتەگەن شارا قولعا الىندى. سىزدەر بۇل جۇمىسپەن تىكەلەي اينالىسىپ، حالىقپەن ءاردايىم تىعىز بايلانىستا بولدىڭىزدار. مۇنىڭ ءبارى «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» قاعيداسىن ورنىقتىرۋعا ىقپال ەتەتىنى ءسوزسىز.

تاباندى ەڭبەكتەرىڭىز ءۇشىن بارشاڭىزعا ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن. دەگەنمەن، ارقانى كەڭگە سالۋعا بولمايدى. ءالى دە اتقاراتىن شارۋا كوپ.

قازاقستان حالقى ءقازىر مۇلدە جاڭا ساياسي جاعدايدا ءومىر سۇرۋدە. سوڭعى 5 جىلدا اۋقىمدى رەفورمالار جاسالدى. ەلىمىزدىڭ ساياسي جۇيەسى تۇبەگەيلى وزگەردى. جۇرتتىڭ سانا-سەزىمىندە بەتبۇرىس بولىپ جاتىر. حالىقتىڭ قۇقىقتىق مادەنيەتى ارتىپ كەلەدى. ازاماتتاردىڭ بويىندا جاڭا ادەتتەر، داعدىلار قالىپتاسىپ، جاڭا قۇندىلىقتار ورنىعۋدا. ساياسي جانە قوعامدىق بولمىسىمىز، مەنتاليتەتىمىز جانە مادەني كودىمىز وزگەرە باستادى. ءبىر سوزبەن ايتساق، ادىلەتتى قازاقستان قۇرىلىپ جاتىر. مۇنىڭ ءبارى، ەڭ الدىمەن، حالىقتىڭ قالاۋىمەن جاسالۋدا. سوندىقتان ءبىز العان بەتىمىزدەن قايتپايمىز، باعىتىمىزدان تايمايمىز. بۇگىن ءبىز العا قويعان جوسپارىمىزدى پىسىقتاپ، ماقساتتارىمىزدى ايقىندايمىز.

ءقازىر جەر جۇزىندە گەوساياسي تەكەتىرەستەر بەلەڭ الىپ تۇر. سوعان قاراماستان، قازاقستان بەيبىت ءارى ەۆوليۋسيالىق جولمەن دامىپ كەلە جاتىر.

ءبىز دامۋدىڭ جاڭا باعدارىن بەلگىلەدىك. ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ ىسىنە تىڭ سەرپىن بەردىك. ينفلياسيا باياۋلادى، ياعني بىلتىرعى ەڭ جوعارعى دەڭگەيدەن 2،5 ەسە تومەندەدى. ەلىمىزدىڭ حالىقارالىق رەزەرۆى 100 ميلليارد دوللاردان استى. وڭدەۋ ونەركاسىبى تاۋ-كەن سالاسىمەن سالىستىرعاندا جىلدام ءوسىپ جاتىر. ءبىز وسى قارقىندى جوعالتپاۋىمىز كەرەك. بۇعان دەيىن جاسالعان قولايلى جاعدايدى ءتيىمدى پايدالانىپ، جاڭا ينۆەستيسيالىق كەزەڭدى باستاۋىمىز قاجەت.

ۇكىمەت جانە اكىمدەر ەكونوميكانىڭ قۇرىلىمىن وزگەرتۋگە باسا نازار اۋدارۋعا ءتيىس. ەلىمىزدىڭ تۇراقتى دامۋىنا مۇمكىندىك بەرەتىن جاڭا تەتىكتەردى قاراستىرعان ءجون. باستى ماقسات – ازاماتتاردىڭ تابىسىن ارتتىرۋ. جۇمىستى دۇرىس ۇيلەستىرە بىلسەك، بۇل – قولدان كەلەتىن شارۋا.

ەكونوميكا وسكەن سايىن الەۋمەتتىك تەڭسىزدىك ازايىپ، ورتا تاپ (ياعني ورتا كلاسس) كۇشەيە ءتۇسۋى كەرەك. سوندا عانا ءبىز ەلىمىزدىڭ الەۋەتىن كۇشەيتە الامىز. ول ءۇشىن كەز كەلگەن ءىستىڭ باستى ولشەمى تيىمدىلىك بولۋعا ءتيىس. ياعني، ءاربىر شەشىم، ءاربىر جوبا ەڭ الدىمەن ەلگە پايدالى بولۋى قاجەت»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى جولداۋدا.